ORIGINAL_ARTICLE
ارزیابی آسیب پذیری زیست محیطی در مواجهه با آشفتگی های انسانی و طبیعی (مطالعه موردی: منطقه حفاظت شده عباس آباد- استان اصفهان)
با وجود به تلاش های بسیار جهانی در راستای حفاظت از تنوع زیستی، تغییرات کاربری و پوشش اراضی، تغییرات اقلیمی، تکه تکه شدن زیستگاه ها و فعالیت های انسانی، از جمله تهدیداتی است که می توانند باعث افزایش آسیب پذیری مناطق حفاظت شده طبیعی شوند. از چالش های پیش روی مدیران حفاظت، اطمینان از پایداری دراز مدت مناطق از طریق حفاظت از ارزش های اکولوژیکی آن ها در مقابل فشارهای طبیعی و انسانی است. این تحقیق، با استفاده ترکیبی از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) و فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) به ارزیابی آسیب پذیری منطقه حفاظت شده عباس آباد، واقع در شرق استان اصفهان، برای بهبود استراتژی های حفاظتی در منطقه مطالعه می پردازد. برای این منظور، پس از بررسی منطقه و برداشت اطلاعات لازم و هم چنین مرور منابع، معیارهای مهم شناسایی و با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی، ساختار حل مسئله شکل گرفت. در ادامه پایگاه داده ها، شامل لایه های معیار تشکیل شد. به منظور کسب اهمیت معیارها که در دو گروه اصلی بیوفیزیک و آشفتگی ها جای گرفتند، با استفاده از پرسشنامه، نظر کارشناسان خبره گردآوری شد و داده های به دست آمده در نرم افزار Expert choice مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. با توجه به نتایج، معیار آشفتگی از اهمیت بیش تری نسبت به معیار بیوفیزیکی برخوردار می باشد. با توجه به نظر کارشناسی، جاده ها با وزن 0/45، عامل آشفتگی در منطقه مطالعه می باشد. نقشه نهایی در ارزیابی وضعیت زیستگاه، بررسی آسیب پذیری نسبت به فشارهای محیط زیستی، شناسایی و تعیین وسعت نواحی تهدید شده مورد استفاده قرار گرفت. با توجه به نتایج، نزدیک به 17 درصد از منطقه به شدت آسیب پذیر می باشد که در نواحی شمالی و شرقی و 15درصد از منطقه از آسیب پذیری بسیار پایینی برخوردار است که در نواحی مرکزی واقع شده است.
http://www.aejournal.ir/article_40581_45344c27aadc87324e0a5b2388e2377b.pdf
2016-12-01
1
8
ارزیابی زیست محیطی
سیستم اطلاعات جغرافیایی
فرایند تحلیل سلسله مراتبی
آسیب پذیری
شکوفه
نعمت الهی
shekoofenematallahy@yahoo.com
1
گروه محیطزیست، دانشکده منابعطبیعی، دانشگاه صنعتی اصفهان
LEAD_AUTHOR
سیما
فاخران
fakheran@cc.iut.ac.ir
2
گروه محیطزیست، دانشکده منابعطبیعی، دانشگاه صنعتی اصفهان
AUTHOR
علیرضا
سفیانیان
soffianian@cc.iut.ac.ir
3
گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه صنعتی اصفهان
AUTHOR
سعید
پورمنافی
spourmanafi@cc.iut.ac.ir
4
گروه محیطزیست، دانشکده منابعطبیعی، دانشگاه صنعتی اصفهان
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی غلظت برخی از فلزات سنگین در اندام های مختلف موش قهوه ای (Rattus norvegicus) به عنوان گونه شاخص زیستی در شهرستان آران و بیدگل (استان اصفهان)
یکی از مهم ترین آلاینده های محیط زیست، فلزات سنگین هستند که در اندام های موجودات زنده انباشته شده و در مقادیر کم نیز باعث بروز مسمومیت می شوند. هدف از این مطالعه تعیین غلظت فلزات سنگین در اندام های مختلف موش قهوه ای به عنوان گونه شاخص زیستی در شهرستان آران و بیدگل است. سیزده عدد موش قهوهای از دو منطقه کشاورزی مجیدآباد و بهشتیه آران و بیدگل در تابستان 1392 جمع آوری شدند. غلظت فلزات در بافت های این گونه به وسیله دستگاه ICP-OES اندازه گیری شد.میانگین غلظت های عناصر در کبد، کلیه و عضله به ترتیب برای روی 135/06، 87/97 و 61/80، برای مس 21/59، 18/56 و 7/33، برای سرب 4/26، 6/80 و 2/39 و برای کادمیوم 4/19، 7/25 و 4/97 میکروگرم بر گرم وزن خشک به دست آمد. نتایج آنالیز واریانس یک طرفه نشان داد که روی در کبد و سرب در کلیه به شکل معنی داری بیش تر از سایر بافت ها تجمع یافته بود (0/05>p). هم چنین مس در عضله و کادمیوم در کبد به شکل معنی داری کم تر از سایر بافت ها تجمع یافته بود (0/05>p). به طور کلی نمونه های جنس نر نسبت به جنس ماده و هم چنین نمونه های منطقه مجیدآباد نسبت به منطقه بهشتیه دارای غلظت های بیش تری از فلزات بودند. به طوری که غلظت سرب و کادمیوم در کبد نمونه های جنس نر به طور معنی داری بیش تر از جنس ماده بود (0/05>p). هم چنین غلظت سرب در کبد و غلظت کادمیوم در کبد و کلیه نمونه های جمع آوری شده از مجیدآباد به طور معنی داری بیش تر از منطقه بهشتیه بود (0/05>p). تفاوت غلظت فلزات در اندام های دو جنس می تواند به دلیل تولیدمثل و شیردهی جنس ماده باشد.
http://www.aejournal.ir/article_40740_613276281702d7a49040e9196cdfde6e.pdf
2016-12-01
9
18
فلزات سنگین
پایش زیستی
شاخص زیستی
موش قهوه ای
آران و بیدگل
استان اصفهان
محمد
زرین تاب
m.zarrintab@gmail.com
1
گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه کاشان
AUTHOR
روح اله
میرزایی
rmirzaei@kashanu.ac.ir
2
گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه کاشان
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
مدل سازی مطلوبیت زیستگاه جمعیتهای زمستان گذران هوبره آسیایی (Chlamydotis macqueenii) در استان فارس
هوبره آسیایی در مناطق بیابانی و نیمه بیابانی از چین تا شبه جزیره عربستان حضور دارد. جمعیت های این گونه در بیش تر زیستگاه های خود در حال کاهش است. در این مطالعه از الگوریتم حداکثر بی نظمی برای پیش بینی پراکنش بالقوه جمعیتهای زمستان گذران هوبره آسیایی در استان فارس استفاده شد. داده های حضور در سطح استان جمع آوری و وارد مدل مکسنت شد. سپس ارتباط آن با نقشه های رقومی شده 12 متغیر محیط زیستی مورد بررسی قرار گرفت. مدل به دست آمده دارای کارایی پیش بینی خوبی بود مقدار میانگین مساحت سطح زیر نمودار (AUC) به دست آمده از منحنی ROC برای مدل زمستان گذران هوبره 0/98 به دست آمد. متغیرهای تاثیرگذار در توسعه مدل توسط آزمون جک نایف مشخص گردید. تاثیرگذارترین متغیر برای پراکنش زمستان گذرانی هوبره آسیایی در استان فارس، تنوع ناهمواری ها تشخیص داده شد. شیب (درصد)، مجموع بارش سالانه، میزان بارش مرطوب ترین فصل، میانگین دمای سردترین فصل، فاصله تا اراضی کشاورزی دیم و فاصله تا پوشش مرتعی متوسط و ضعیف به ترتیب از دیگر متغیرهای مهم در مدل زمستان گذرانی هوبره آسیایی در استان فارس بودند. زیستگاه های با مطلوبیت بالا و متوسط جمعیت های زمستان گذران هوبره در منطقه مورد مطالعه به ترتیب 21 و 17/5 درصد برآورد شد. مناطق حفاظت شده به ترتیب حدود 23 و 11/8 درصد از زیستگاه های با مطلوبیت بالا و متوسط را تحت پوشش قرار می دهد.
http://www.aejournal.ir/article_40761_7ef809b783fc82e62ebb6dc9d94c2681.pdf
2016-12-01
19
28
حداکثر آنتروپی
مناطق حفاظت شده
مناطق شکار ممنوع
مدل پراکنش گونه
Chlamydotis maqueenii
داود
پاک نیت
pakniat.davood@yahoo.com
1
گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه صنعتی اصفهان
LEAD_AUTHOR
محمودرضا
همامی
mrhemami@cc.iut.ac.ir
2
گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه صنعتی اصفهان
AUTHOR
سعیده
ملکی
sahraa62@yahoo.com
3
گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه زابل، صندوق پستی: 538-98615
AUTHOR
محبوبه
توحیدی
davooduoz@yahoo.com
4
سازمان حفاظت محیط زیست ایران
AUTHOR
لیلا
جولائی
leila.joolaee@gmail.com
5
اداره کل حفاظت محیط زیست استان فارس
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
تعیین کانون های تمرکز با اولویت بالای حفاظتی برای پرندگان مطالعه موردی: شهرستان نقده
ایجاد مناطق تحت حفاظت به عنوان ذخایر طبیعی برای جلوگیری از نابودی تنوع زیستی در سطح جهان به عنوان یک اقدام کلیدی محسوب می شود. در این میان تعیین کانون های تمرکز با اولویت بالای حفاظتی موثرترین راه برای حفاظت از بسیاری از گونه ها محسوب می شود. در میان مهره داران از پرندگان به عنوان گونه های شاخص برای تعیین این نقاط بسیار استفاده شده است. مطالعه حاضر با هدف تعیین کانون های تمرکز پرندگان در استان آذربایجان غربی، شهرستان نقده انجام گرفت. نقاط حضور به دست آمده از پرندگان طی سال های 1389 تا 1391 با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی(GIS) تحلیل گردید. در مجموع 144 گونه از پرندگان ایران در سطح شهرستان شناسایی و ثبت شد. نقشه های به دست آمده از نتایج مطالعه حاضر نشان داد که در شهرستان نقده بیش ترین ارزش عددی سلول ها متعلق به مناطق بوم کشینه است. هم چنین تالاب های آققلعه، سلدوز، مزارع کشاورزی و رودخانه گدار به عنوان کانون مهمی برای لکه های داغ تنوع زیستی پرندگان در این شهرستان شناسایی شدند. در مجموع سه لکه داغ حفاظتی به ترتیب با مساحت هایی برابر 4828، 1941 و 554 هکتار برای پرندگان در شهرستان نقده تعیین شد، که درمجموع 14 درصد از مساحت شهرستان را شامل شدند. لکه های تعیین شده 15 درصد با مناطق تحت مدیریت و 85 درصد با مناطق آزاد هم پوشانی داشتند. باتوجه به غنای بالای پرندگان در شهرستان نیاز است تا راهکارهایی برای مدیریت و حفاظت از این لکه ها انجام گیرد. هم چنین پیشنهاد می شود مطالعات مشابهی در مقیاس های کلان در سطح کشور جهت شناسایی مناطق داغ پرندگان صورت گیرد.
http://www.aejournal.ir/article_40764_9c0192565d82ea6ffc3294e537a46d1f.pdf
2016-12-01
29
38
حفاظت
زیستگاه
پرندگان
آذربایجان غربی
مناطق بوم کشینه
صیاد
شیخی ئیلانلو
sayyad.sheykhi@yahoo.com
1
گروه محیط زیست، دانشکده شیلات و محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، صندوق پستی: 15739-49138
LEAD_AUTHOR
سرور
کریمی
karimi.soroor@yahoo.com
2
گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه صنعتی اصفهان
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی ارجحیت غذایی غاز خاکستری (Anser anser) در علف زار های تغذیه ای پارک ملی بوجاق
مطالعه حاضر با هدف تعیین رژیم غذایی و بررسی ارجحیت غذایی غاز خاکستری (Anser anser) در فصل زمستان گذرانی در علف زارهای تغذیه ای پارک ملی بوجاق انجام شد. در ابتدا سرگین غاز خاکستری در فصل زمستان در طی سال های 1391 و 1392 با هدف تعیین رژیم غذایی جمع آوری گردید. هم زمان پلات هایی به اندازه یک متر مربع و با فواصل 50 متر در طول دو ترانسکت خطی جداگانه جهت شناسایی گیاهان موجود در علف زار گرفته شد. تعداد 53 نمونه سرگین جمع آوری وسپس جهت شناسایی گیاهان مورد تغذیه غاز خاکستری بافت های پارانشیمی آن ها تهیه گردید. سپس آن ها با گیاهان موجود در محیط مقایسه شدند. پارامترهای درصد فراوانی نسبی حضور، درصد حجم نسبی و درصد حضور برای هرآیتم غذایی در نمونه های سرگین محاسبه گردید. هم چنین ارجحیت غذایی با استفاده از روش آلفای مانلی تعیین شد. یافته های حاصل از تجزیه و تحلیل رژیم غذایی این گونه نشان داد که در بین گیاهان مورد تغذیه، گیاهان خانواده گندمیان (Poaceae) با فراوانی نسبی حضور 35/81% و درصد حضور 100% و حجم نسبی 80/07% در جایگاه اول رژیم غذایی این گونه قرار دارد. پس از آن گونه گیاهی Medicago sp از خانواده حبوبات (Fabaeace) با فراوانی نسبی حضور 20/94% و درصد حضور 58/49% و حجم نسبی 7/23% و خانواده رانانکولاسه (Runculaceae) با فراوانی نسبی حضور 12/16% و درصد حضور 33/96% و حجم نسبی 3/33% به ترتیب بیش ترین مقدار از رژیم غذایی این گونه را به خود اختصاص داده اند. در مقابل نتایج آنالیز ارجحیت غذایی نشان داد که سه آیتم غذایی ترجیحی برای این گونه Poaceae، Eryngium caucasicum و Medicago sp به ترتیب دارای مقدار آلفای مانلی 0/237، 0/216 و 0/170 هستند که این آیتم های غذایی عمدتأ شامل گونه های گیاهی با فرم رویشی همی کریپتوفیت و تروفیت است. بنابراین اتخاذ راهکارهای مدیریتی هم چون حفظ پوشش گیاهی در مراحل اولیه توالی و مدیریت چرای متناوب دام جهت حفظ این فرم های رویشی از هجوم گیاهان بلند و غیرخوش خوراک پیشنهاد می گردد.
http://www.aejournal.ir/article_40767_b8475477092341a4c9b0713238793c0a.pdf
2016-12-01
39
44
آلفای مانلی
رژیم غذایی
خانواده گندمیان
غاز خاکستری
شیرکو
شکری
shirkoshokri89@gmail.com
1
گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران، صندوق پستی: 4111
AUTHOR
محمد
کابلی
mkaboli@ut.ac.ir
2
گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران، صندوق پستی: 4111
LEAD_AUTHOR
افشین
دانه کار
danehkar@ut.ac.ir
3
گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران، صندوق پستی: 4111
AUTHOR
محمود
صوفی
4
محمود : گروه محیط زیست، دانشگاه گوتینگن، آلمان
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
اولین گزارش گکوی سقنقر معمولی (Teratoscincus scincus scincus) از شمال شرقی ایران در استان گلستان
با توجه به نقش مهم خزندگان به ویژه سوسمارها در چرخه های زیستی و تأثیرات آن ها بر زندگی انسان ها از نظر مسائل بهداشتی و مهار زیستی، نقش سوسمارها در چرخه غذایی و نیز انتقال برخی بیماری ها و انگل ها و نقش آن ها در کنترل آفات کشاورزی مثل ملخ ها، شناخت و مطالعة آن ها برای ما حائز اهمیت می باشد. گکوی سقنقر معمولی Teratoscincus scincus scincus متعلق به خانواده Sphaerodactylidae بوده و برای اولین بار به طور رسمی از استان گلستان گزارش می گردد. در این تحقیق یک نمونه از اطراف دریاچه آلاگل در تیرماه 1380 و دو نمونه از جنوب صوفیکم در خرداد 1387 و 6 نمونه در اردیبهشت و خرداد 1394 در شمال استان گلستان مورد مطالعه قرار گرفتند. نمونهها در شب به وسیله دست و تور جمع آوری گردیدند. به طورکلی منطقه مورد مطالعه از رسوبات رودخانه ای شامل شن، ماسه و رس یا مخلوطی از آن هاست و اقلیم منطقه نیمه خشک می باشد. نمونه ها براساس صفات مورفومتریک و مریستیک مطالعه شده و با منابع معتبر شناسایی شدند. در این تحقیق طول نرها 60/90–89/32، طول ماده ها 85/85-96/20 و طول نابالغ ها 45/34–46/53 میلی متر به دست آمد. فلسهای لب بالا 9–12، فلس های لب پایین 8–12، فلس های عرض سر 38–50 فلسهای طول سر 59-77، فلس های دور میانی بدن 32-38، صفحات روی دمی 13–16 و فلس های مضرس جانبی انگشت چهارم پا 24–27 میباشد.
http://www.aejournal.ir/article_40773_0bb0478fba5d9cd63d145b2bbb30e26b.pdf
2016-12-01
45
52
ریخت شناسی
Teratoscincus scincus scincus
استان گلستان
نخستین گزارش
حاجی قلی
کمی
hgkami2000@yahoo.com
1
گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه گلستان، گرگان، صندوق پستی: 155
LEAD_AUTHOR
لطیف
نظرخانی
2
گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه گلستان، گرگان، صندوق پستی: 155
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی فونستیک دوزیستان بیدم در شهرستانهای جنوب شرقی استان تهران
در این تحقیق شناسایی و تبیین فراوانی دوزیستان بیدم شهرستانهای جنوب شرقی استان تهران طی دو فصل بهار و تابستان 1394 به مدت 6 ماه انجام گردید. برای این منظور 12 ایستگاه حمامک، فیلستان، جیتو، قوئینک، خالدآباد، کانال چرمشهر، تالاب عشقآباد، بهرام، داودآباد، رودخانه پیشوا، سناردک، و پارک جنگلی انتخاب شد. نمونهها پس از این که توسط توردستی گرفته شدند به ظروف دربدار منتقل و سپس جهت بررسیهای زیستسنجی و شناسایی به آزمایشگاه منتقل شدند. نتایج این بررسی نشان داد که دو زیرگونه Pelophylax ridibunda ridibunda و Pseudepidalea viridis viridis در این مناطق زیست میکنند. در این ایستگاهها زیرگونه P. r. ridibunda از فراوانی نسبتاً خوبی برخوردار بود (89 درصد نمونههای صید شده) اما زیرگونه P. v. viridis در برخی از ایستگاهها یافت شد (11 درصد نمونههای صید شده). همچنین مشخص شد که زیرگونه P. r. ridibunda در بین ایستگاههای تعیین شده دارای بیشترین فراوانی (15 درصد) در ایستگاه تالاب عشقآباد و زیرگونه P. v. viridisنیز دارای بیشترین فراوانی (52 درصد) در ایستگاه تالاب عشقآباد بود. در بررسیهای انجام شده از 279 نمونه جمعآوری شده 249 نمونه مربوط به قورباغه P. r. ridibunda بود که از این تعداد 227 نر و 22 ماده گزارش شد و 30 نمونه مربوط به وزغ P. v. viridis بوده که از این تعداد 25 نر و 5 ماده گزارش شد. هم چنین مشخص شد که بین تمامی شاخصهای مورد بررسی (در 279 نمونه) همبستگی مثبت وجود دارد به طوری که در تمام موارد همبستگی در حد معنی داری برقرار است (0/01>p).
http://www.aejournal.ir/article_40776_2f755eb115e188fb011186845d1ce5f3.pdf
2016-12-01
53
60
فونستیک
دوزیستان بیدم
استان تهران
ایران
مینا
بابائی
mb_biyo@yahoo.com
1
گروه زیست شناسی، دانشکده علوم زیستی، واحد ورامین- پیشوا، دانشگاه آزاد اسلامی ورامین، ایران
AUTHOR
سیامک
یوسفی سیاه کلرودی
siamak_yousefi1@yahoo.com
2
گروه زیست شناسی، دانشکده علوم زیستی، واحد ورامین- پیشوا، دانشگاه آزاد اسلامی ورامین، ایران
LEAD_AUTHOR
شهرام
دادگر
shdadgar@ifro.ir
3
مؤسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، صندوق پستی: 6116- 14155
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی مورفولوژیک، مورفومتریک، هیستولوژیک و هیستومتریک قورباغه مردابی ( (Rana ridibunda) Pelophylax ridibundus Pallas, 1771) در شهر اهواز (منطقه گرم) و مقایسه آن با شهر شهرکرد (منطقه سرد)
دوزیستان گروهی از جانوران مهره دار بوده که قادر به زیستن در هر دوی محیط آبی و خشکی هستند و اهمیت زیادی در تعادل اکوسیستم ها دارند. در این مطالعه سعی شده که قورباغه های دو شهر شهرکرد و اهواز شناسایی و مورد بررسی های بیوسیستماتیکی قرار بگیرند. بر این اساس در بهار 1390، 60 عدد قورباغه در دو منطقه با استفاده از تور دستی مخصوص صید قورباغه، صید شد. نمونه ها به صورت زنده به آزمایشگاه منتقل و پس از شناسایی گونه مورد اندازه گیری های مورفولوژیک، مورفومتریک، هیستولوژیک و هیستومتریک قرار گرفتند. بررسی صفات زیست سنجی نشان داد که میانگین اندازه های زیست سنجی قورباغه های نر و ماده منطقه سرد (شهرکرد) از منطقه گرم (اهواز) به طور معنی داری بیش تر(0/05>p) می باشند. هم چنین نتایج نشان داد میانگین ضخامت کلی پوست، ضخامت اپیدرم و ضخامت درم ناحیه شکمی بدن قورباغه های نر و ماده منطقه سرد (شهرکرد) از منطقه گرم (اهواز) بیش تر می باشد ولی میانگین ضخامت کلی پوست در نواحی پشتی و شکمی بدن قورباغه های نر و ماده در هر منطقه اختلاف معنی داری (0/05<p) نداشت. علاوه بر این، میانگین تعداد غددموکوسی در نواحی پشتی و شکمی بدن قورباغه های نر و ماده متعلق به منطقه سرد به طور معنی داری بیش تر از منطقه گرم (0/05>p) بود.
http://www.aejournal.ir/article_40787_c1a0ca73b60ec9209fef7c1d0c3d085e.pdf
2016-12-01
61
70
قورباغه مردابی
مورفولوژیک
مورفومتریک
هیستولوژیک
هیستومتریک
اهواز
شهرکرد
فروغ
پاپهن
papanforoogh@yahoo.com
1
گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه شهید چمران، اهواز، صندوق پستی: 135
AUTHOR
امین
اسمعیلیان
amin.esmailian65@gmail.com
2
گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه شهید چمران، اهواز، صندوق پستی: 135
AUTHOR
مهران
درست قول
mdorostghoal@yahoo.com
3
گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه شهید چمران، اهواز، صندوق پستی: 135
AUTHOR
مهدی
دژمان
mehdidesuman@yahoo.com
4
گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی، مشهد، صندوق پستی: 331-91735
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی پراکندگی و تنوع گونهای مگسهای حلزونکش (Diptera: Sciomyzidae) در شهرستان نور استان مازندران
خانواده سیومایزیده متعلق به راسته دوبالان میباشد، مگسهای حلزونکش در فرمهای لاروی از حلزونهای آبزی تغذیه میکنند که این حلزونها در مواردی میزبانان واسط گروهی از انگلهای انسانی و حیوانی مانند فاسیولا و شیستوزوما هستند و بیماریهایی ایجاد میکنند که از نظر اقتصادی و بهداشتی مطرح میباشند، مبارزه با این انگلها از طرق مختلف مانند آموزش بهداشت، بهسازی محیط، درمان بیماری و مبارزه با حلزونهای میزبان واسط (شیمیایی، فیزیکی، زیستی) میسر میباشد از اینرو این مگسها نقش مهمی در بازداری زیستی و انتشار بیماری ایفا میکنند. در این مطالعه فون مگسهای حلزونکش شهرستان نور استان مازندران از اردیبهشت تا شهریور 1394 به صورت ماهانه بررسی شد و تعداد 1269 نمونه بالغ از 5 ایستگاه مختلف که عبارتند از: شالیزار ایزدشهر، شالیزار روستای تیرکده، چمستان، سبزهرودرویان و نور با استفاده از تورحشرهگیری جمعآوری شدند و پس از اتاله کردن به آزمایشگاه سیستماتیک جانوری دانشگاه منتقل شده وبا کمک کلیدشناسایی موجود توسط استریومیکروسکوپ شناسایی شدند و در نهایت، پس از بررسی و تعیین هویت نمونهها مربوط به زیرخانواده Phaeomyiinae با یک جنس و یک گونه و زیرخانوادهSciomyzinaeدارای دو قبیله Sciomyzini و Tetanocerini میباشند که قبیله Sciomyziniبا سه جنس و پنج گونه و قبیله Tetanocerini با دو جنس و دو گونه و در مجموع شش جنس و هشت گونه میباشندکه بیش ترین فراوانی (35/5 درصد) مربوط به گونهPelidnoptera leptiformis و کم ترین فراوانی (2/6 درصد) مربوط به گونه Colobaea punctata میباشد و ایستگاه سبزهرود رویان بیش ترین تعداد و شالیزار روستا تیرکده کم ترین تعداد از نمونههای صیدشده را به خود اختصاص دادهاند.
http://www.aejournal.ir/article_40800_e0bfa8075da2938766c2684a05094cc2.pdf
2016-12-01
71
80
سیومایزیده
مگس حلزونکش
حلزون آبزی
فون حشرات
شهرستان نور
مازندران
پرستو
بالی
parastoobali@yahoo.com
1
گروه زیست شناسی، دانشکده علوم نوین پزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد پزشکی، تهران، صندوق پستی: 19395-1495
LEAD_AUTHOR
حمید
بلقیس زاده
belghis_h@yahoo.com
2
گروه انگل شناسی، دانشکده پزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد پزشکی، تهران، صندوق پستی: 19395-1495
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
آلودگی کنه ای خارپشت گوش دراز (Mammalia: Erinaceidae)Hemiechimus auritus به همراه توصیف کنه سخت در ایران Rhipicephalus turanicus) Acarina:Ixodidae)
کنه ها از عوامل مهم انتقال بیماری های مختلف در دنیا محسوب می شوند و می توانند بر روی گستره وسیعی از انواع مختلف جانوران اهلی و وحشی تغذیه نماید. در این تحقیق به بررسی وضعیت آلودگی کنه ای خارپشت گوش دراز پرداخته شد. 29خارپشت از هفت ایستگاه در اطراف مشهد در فصول بهار و تابستان سال 1389 تا 1394 جمع آوری شد که 25 خارپشت آلوده به کنه بودند. در مجموع تعداد 68 کنه جداسازی شد که از این تعداد 46 کنه (25 نر و 21 ماده) بالغ بوده و برای شناسایی مورد استفاده قرار گرفت. کنه های شناسایی شده متعلق به گونه های Hyalomma anatolicum، H. excavatum، H. marginatum و Rhipicephalus turanicus بودند. اولین توصیف گونه R. turanicus برای این انگل در خارپشت گوش دراز در ایران می باشد. با توجه به اهمیت بهداشتی کنه ها و نیز هم زیستی خارپشت ها در منازل و باغ ها و رفت و آمد آزادانه خارپشت ها به دامداری ها، مطالعات بیش تری به منظور شناخت آلودگی های خارپشت ها و انتقال بیماری ها توسط آن ها درکشور مورد نیاز است.
http://www.aejournal.ir/article_40801_8958e7c63d95ee166cbd53d755f3d936.pdf
2016-12-01
81
86
پستانداران کوچک
حیات وحش
شهرستان مشهد
کنه
میزبان
نسرین
کیوانفر
kayvanfar@staff.um.ac.ir
1
گروه زیست شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه فردوسی مشهد، صندوق پستی: 331-91735
LEAD_AUTHOR
محبوبه سادات
حسین زاده
mhossienzadeh59@yahoo.com
2
گروه زیست شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه فردوسی مشهد، صندوق پستی: 331-91735
AUTHOR
پوریا
واعظ نیا
pooria_007@yahoo.com
3
موزه دیرینه شناسی و علوم توس، مشهد
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
شناسایی ریختی گونه های جنس Nerita (رده شکم پایان، خانواده Neritidae) در ناحیه جزرومدی بندرلنگه
با توجه به تنوع رنگی در صدف گونههای جنس Nerita(رده شکم پایان، خانواده (Neritidaeشناسایی آن ها با دشواریهایی همراه است. در این تحقیق با توجه به سایر ویژگیهای کلیدی ریختی، به شناسایی و تنوع زیستی گونههای این جنس در ناحیه جزر و مدی بندرلنگه با استفاده از کلیدهای شناسایی معتبر پرداخته شده است. نمونه برداری طی زمستان 1393 و در ساعات اوج جزر از بسترهای قلوه سنگی صخره ای و قلوه سنگی شنی سواحل بندرلنگه صورت گرفت. نمونهها پس از جمع آوری و تثبیت در فرمالین، جهت بررسیهای ریختی و محاسبات زیست سنجی به آزمایشگاه منتقل شدند و پنج صفت از آنها مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این مطالعه نشان دهنده حضور پنج گونه N. adenensis، N. albicilla، N. longii، N. politaو N. textilis در ناحیه مورد مطالعه بود که در این بین بیش ترین و کم ترین فراوانی نسبی (28/1 درصد) به ترتیب با میزان 28/1 و 7/4 درصد به گونه های N. adenensisوN. albicilla تعلق داشت. بیش ترین تنوع در رنگ صدف نیز در گونه N. adenensis مشاهده شد که بیان گر کارایی اندک این صفت در شناسایی بود. نتایج فوق میتواند به شناخت بهتر فون شکم پایان خانواده Neritidae سواحل بندرلنگه و خلیج فارس و اتخاذ رویکرد مناسب مدیریتی برای حفاظت از آن ها یاری نماید.
http://www.aejournal.ir/article_40802_2d49efe943194269b436c884baa25941.pdf
2016-12-01
87
92
Nerita
بندرلنگه
ناحیه جزرومدی
تنوع زیستی
نازیلا
بیرامی
nazila.beirami@yahoo.com
1
گروه زیست شناسی دریا، دانشکده علوم دریایی، دانشگاه تربیت مدرس، نور، صندوق پستی: 356-64414
AUTHOR
جعفر
سیفآبادی
jseyfabadi@gmail.com
2
گروه زیست شناسی دریا، دانشکده علوم دریایی، دانشگاه تربیت مدرس، نور، صندوق پستی: 356-64414
LEAD_AUTHOR
محمدصادق
علوی یگانه
3
گروه زیست شناسی دریا، دانشکده علوم دریایی، دانشگاه تربیت مدرس، نور، صندوق پستی: 356-64414
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی توانایی و کارایی پروبیوتیکی باکتری های فیتاز مثبت در شرایط آزمایشگاهی در ماهی کپور معمولی (Cyprinus carpio)
جایگزینی پروتئین حیوانی با پروتئین گیاهی از راهکارهای اصلی کاهش قیمت خوراک در آبزیان است. 70 درصد فسفر در گیاهان به صورت فیتات است که برای ماهیان قابل جذب نیست و موجوداتی که فاقد آنزیم های فیتازی هستند دسترسی کمی به این ماده دارند. هدف این تحقیق بررسی توان پروبیوتیکی باکتری هایی است که قادر به تجزیه فیتات به وسیله تولید آنزیم فیتاز هستند. بدین منظور 5 باکتری با توان بالای تولید آنزیم فیتاز شامل:1- (32Citrobacter farmeri (phas، 2- (12Klebsiella oxytoca (fish،3- (22Klebsiella pneumoniae subsp. Ozaenae (Fish، 4- (21Raoultella terrigena (Rsh و 5- Enterobacter (11cloacae (Fish که از منابع مختلف کشاورزی و آبزی پروری جداسازی شده بودند، انتخاب شدند. سپس این باکتری ها براساس شاخصهای پروبیوتیکی شامل: مقاومت به اسید، نمکهای صفراوی، خاصیتآنتاگونیستی، توان آب گریزی و عدم بیماریزایی برای ماهی مقایسه و ارزیابی گردیدند. باکتری لاکتوباسیلوس کازئی که یک پروبیوتیک پذیرفته شده آبزیان می باشد نیز به عنوان شاهد مثبت درنظر گرفته شد. تمام 5 جدایه مورد بررسی توان تحمل اسیدیته بهتری نسبت لاکتوباسیلوس کازئی داشتند و بیش ترین توان تحمل اسیدیته را 32Phas و 12Fish داشتند. هم چنین غلظت های 0/5 تا 3 درصد نمک های صفراوی تأثیری بر رشد باکتری های مورد بررسی نداشت (0/05<p). در مورد فعالیت آنتاگونیستی، هیچ کدام از جدایههای فیتاز مثبت فعالیت آنتاگونیستی در برابر دو باکتری بیماری زای یرسینیا راکری و آئروموناس هیدروفیلا نداشتند، هرچند لاکتوباسیلوس کازئی فعالیت آنتاگونیستی مناسبی در برابر این دو باکتری نشان داد (0/05<p). جدایه 11Fish درتست آنتی بیوگرام بیش ترین مقاومت را نسبت به آنتی بیوتیک نشان داشت. در خصوص فعالیت آب گریزی تمام باکتری های مورد مطالعه، به جز 11Fish بقیه باکتری ها توان آب گریزی قابل رقابت با لاکتوباسیلوس کازئی داشتند. در این مطالعه باکتری های تولیدکننده فیتاز دارای برخی شاخص های پروبیوتیکی قابل رقابت با لاکتوباسیلوس کازئی بودند ولی تفاوت معنی داری بین پتانسیل پروبیوتیکی آن ها مشاهده نگردید و بایستی علاوه بر بررسی های کامل تر شاخص های پروبیوتیکی، بررسی های درونتنی (In vivo) نیز در مورد این جدایه ها انجام شود تا در صورت مناسب بودن، به صورت مکمل پروبیوتیکی به غذای آبزیان اضافه گردند.
http://www.aejournal.ir/article_41109_906220548fc79b5923810ca21d2e01bd.pdf
2016-12-01
93
102
باکتریهای فیتاز مثبت
ماهی کپور معمولی
پروبیوتیک
مرضیه
نظری
khabr@yahoo.com
1
دانشکده دامپزشکی، دانشگاه شهید چمران، اهواز، صندوق پستی: 135
AUTHOR
مجتبی
علیشاهی
alishahimoj@gmail.com
2
گروه علوم درمانگاهی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه شهید چمران، اهواز، صندوق پستی: 135
AUTHOR
تکاور
محمدیان
takavar_m2002@yahoo.com
3
گروه علوم درمانگاهی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه شهید چمران، اهواز، صندوق پستی: 135
LEAD_AUTHOR
حسین
معتمدی
h.motamedi@scu.ac.ir
4
گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه شهید چمران، اهواز، صندوق پستی: 135
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
مقایسه ترکیبات اسیدهای چرب در بافت ماهیچه، کبد و لاشه ماهیان وحشی و پرورشی بنی (Mesopotamichthys sharpeyi)
مطالعه حاضر با هدف مقایسه ترکیب اسیدهای چرب در بافت ماهیچه، کبد و لاشه ماهیان جوان وحشی و پرورشی بنی (Mesopotamichthys sharpeyi) با استفاده از دستگاه گاز کروماتوگراف انجام گردید. در تمام نمونه ها، بیش ترین مقدار اسیدهای چرب اشباع (SFA) و اسیدهای چرب غیراشباع با یک پیوند دوگانه (MUFA) به ترتیب مربوط به اسید پالمیتیک (c16:0) و اسید اولئیک (9-c18:1n) بود. نتایج نشان داد که بافت ماهیچه و کبد ماهیان بنی پرورشی، سطح اسیدهای چرب غیراشباع با چند پیوند دوگانه بیش تری را نسبت به ماهیان وحشی به خصوص در اسید دکوزاهگزانوئیک، اسید ایکوزاپنتانوئیک و اسید آراشیدونیک داشت (0/05>p). هرچند که بافت ماهیچه ماهیان وحشی دارای سطوح بالاتری از SFA بود. نتایج به دست آمده نشان می دهد که ترکیبات اسیدهای چرب بافت ماهیچه، کبد و لاشه ماهیان جوان بنی تحت تاثیر نوع محیط می تواند متفاوت باشند و براساس نوع جیره غذایی مورد استفاده در سیستم های پرورشی این گونه، می توانند دارای ارزش غذایی مناسب تری نسبت به گونه های وحشی باشند و به عنوان منبعی مناسب جهت تامین نیازهای غذایی اسیدهای چرب در تغذیه انسان محسوب گردد.
http://www.aejournal.ir/article_41153_1d3869650d13d25b56e4f76d9fd7f770.pdf
2016-12-01
103
114
ترکیب اسیدهای چرب
بافت ماهیچه
کبد
Mesopotamichthys sharpeyi
علی
درویشی
darvishi1833@yahoo.com
1
گروه شیلات، پردیس دانشگاه علوم وفنون دریایی خرمشهر، صندوق پستی: 669
AUTHOR
محمد
ذاکری
mhdzakeri@yahoo.com
2
گروه شیلات، دانشکده منابع طبیعی دریا، دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر، صندوق پستی: 669
LEAD_AUTHOR
سیدمهدی
حسینی
3
گروه شیلات، دانشکده منابع طبیعی دریا، دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر، صندوق پستی: 669
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
اثر سطوح مختلف ویتامین نیاسین (B3) بر رشد و ترکیب بیوشیمیایی خون و لاشه بچه ماهی استرلیاد پرورشی (Acipenser ruthenus)
این تحقیق به منظور تعیین اثر مقادیر مختلف ویتامین B3بررشد و ترکیب بدن خون بچه تاس ماهی استرلیاد (Acipenser ruthenus) پرورشی در مرکز تکثیر و پرورش و بازسازی ذخایر شهید بهشتی سد سنگر اجرا گردید. شش جیره غذایی شامل مقادیر مختلف 50،40،30،20،10،0 میلی گرم در کیلوگرم غذای خشک ویتامین B3 به مدت 8 هفته برای تغذیه ماهیان استرلیاد در نظر گرفته شدند. تعداد 100 قطعه ماهی استرلیاد با وزن متوسط 50 گرم به 18 وان فایبرگلاس معرفی گردید. ماهیان روزانه به میزان 5 درصد وزن بدن تغذیه شدند. نتایج نشان داد که بین تیمارها از نظر افزایش وزن، ضریب چاقی، ضریب رشد و طول نهایی اختلاف معنی داری وجود ندارد (0/05<p) اما در رشد روزانه اختلاف معنی دار مشاهده میشود (0/05>p). از نظر ترکیبات بیوشیمیایی (تریگلیسرید، کلسترول، گلوکز، LDL، HDL و پروتیئن خون) در تیمارهای مورد بررسی اختلاف معنیداری مشاهده گشت (0/05>p). هم چنین براساس نتایج آنالیز لاشه اختلاف معنی داری بین تیمارها از لحاظ میزان رطوبت، چربی، پروتیئن و خاکستراختلاف معنی داری دیده شد (0/05>p). به طوری که بیش ترین میزان پروتئین و خاکستر وحداقل میزان چربی مربوط به تیمار3 بوده است.در نهایت باتوجه به نتایج می توان گفت که ویتامین نیاسین در این وزن اثر معنی داری روی رشد تاس ماهی استرلیاد ندارد، ولی باعث کاهش میزان چربی و افزایش پروتئین لاشه می شود. در نتیجه افزودن 30 میلی گرم نیاسین در کیلوگرم غذا اثر مطلوبی روی کیفیت گوشت ماهی می گذارد.
http://www.aejournal.ir/article_41155_259cded6e1f7c8e42100134c6015ab5f.pdf
2016-12-01
115
122
ماهی استرلیاد
Acipenser ruthenus
ویتامین نیاسین
رشد
فاکتورهای بیوشیمیایی خونی
ترکیب لاشه
رعنا
حق پرست
haghparast.1366@gmail.com
1
گروه شیلات، دانشگاه آزاد اسلامی واحد لاهیجان، صندوق پستی: 1616
AUTHOR
حسین
خارا
h.khara1974@yahoo.com
2
گروه شیلات، دانشگاه آزاد اسلامی واحد لاهیجان، صندوق پستی: 1616
LEAD_AUTHOR
مسعود
فرخ روز
farokhrooz@yahoo.com
3
گروه شیلات، دانشگاه آزاد اسلامی واحد لاهیجان، صندوق پستی: 1616
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی ماکروسکوپی و میکروسکپی مراحل رسیدگی جنسی سیاه ماهی (Capoeta capoeta intermedia) در رودخانه شاپور، استان بوشهر
هدف این تحقیق بررسی ساختار میکروسکپی و ماکروسکپی تخمدان و بیضه سیاه ماهی Capoeta capoeta intermedia در مراحل مختلف رسیدگی جنسی بود. بدین منظور از آذر 1390 تا آذر 1391 تعداد 330 قطعه سیاه ماهی ب هصورت ماهیانه از رودخانه شاپور (استان بوشهر) صید و مورد بررسی قرار گرفت. پس از انجام زیست سنجی، ماهیان تشریح و گنادهای آن ها خارج گردید. نمونه های گناد جداشده در فرمالین 10 درصد فیکس شده و پس از تهیه مقاطع بافتی با استفاده از روش بافت شناسی کلاسیک رنگ آمیزی و مورد مطالعه قرارگرفتند. نتایج نشان داد به طور میانگین طول کل ماده ها 2/3±19/83 سانتی متر، گستره وزن آن ها 38±93/4 گرم، طول کل نرها 2±19/85 سانتی متر و وزن آن ها 25/5±87/24گرم می باشد. نسبت جنسی کل ماهی های ماده به نر در نمونه های صید شده 1/6 به دست آمد که اختلاف معنی داری بین جنس نر و ماده نشان داد (0/05>p). قطر تخمک از حداقل 406/6 میکرون در مرحله 2 رسیدگی جنسی تا حداکثر 2112/9 میکرون در مرحله 5 رسیدگی جنسی افزایش یافت. میانگین همآوری مطلق و نسبی به ترتیب 2252/6 و 22/08 عدد تخمک محاسبه گردید. مراحل رسیدگی این ماهی با استفاده از بافتشناسی به 6 مرحله تقسیمبندی شد. بالاترین میزان فراوانی مرحله رسیدگی 4 و 5 جنسی از بهمن ماه تا خرداد ماه به دست آمد.
http://www.aejournal.ir/article_41361_497d0fc71a9646560ebdda9955987314.pdf
2016-12-01
123
132
Capoeta capoeta intermedia
تخمدان
بافت شناسی
رسیدگی جنسی
عالی
حسینی
javadpapari@yahoo.com
1
گروه شیلات، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه خلیج فارس، بوشهر
AUTHOR
زهره
موسوی
zohre_1366@yahoo.com
2
گروه شیلات، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه خلیج فارس، بوشهر
AUTHOR
ابراهیم
ستوده
esotoude@yahoo.com
3
گروه شیلات، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه خلیج فارس، بوشهر
LEAD_AUTHOR
مهدی
محمدی
mohammadim@pgu.ac.ir
4
مرکزمطالعات و پژوهش های دانشگاه خلیج فارس، بوشهر
AUTHOR
اکبر
عباس زاده
abas1351@gmail.com
5
گروه شیلات، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه خلیج فارس، بوشهر
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی تغییرات پاتولوژیک بافت کبد، آبشش و روده بچه ماهی سفید (kutum (Rutilus در معرض قرار گرفته با آب تالاب انزلی
تالاب انزلی دارای ارزش اکولوژیکی فراوانی است چرا که محل تخم ریزی و مهاجرت گونه های آبزیان و پرندگان بسیاری به حساب می آید. براساس تحقیقات صورت گرفته، فلزات سنگینی از جمله لیتیوم، باریوم، استرانسیوم، کادمیوم، کبالت، مس، مولیبدن، نیکل، سرب و گوگرد علاوه بر هیدروکربن های آروماتیک چندحلقه ای (PAH) نیز به عنوان ترکیبات حاضر در همه منطقه تالاب در نظر گرفته می شوند که غلظت شان رو به افزایش بوده و می توانند تهدید جدی برای ساکنان تالاب در نظر گرفته شوند. مطالعه حاضر اثرات آب دارای این آلاینده ها را بر یکی از مهم ترین گونه های تالاب بررسی می کند. به منظور انجام تحقیق نود عدد بچه ماهی سفید Rutilus kutum، به مدت 8 روز در معرض آب های آلوده مناطق آبکنار و سیاه کشیم تالابانزلی (در قالب سه تیمار و در هر تیمار سه تکرار) قرار گرفتند. پس از گذشت روز اول تغییری در سلول های اپیتلیال آبشش دیده نشد و دژنراسیون سیتوپلاسم و هسته در سلولهای کبد مشاهده شد، درحالی که پس از 4 روز تغییر شکل سلول های پایه آبششی، به هم چسبیدگی رشته ها و رشته های ثانویه گرزی شکل در بافت آبشش و تجمع صفرا در بافت کبد دیده شد (0/05<p). 8 روز در معرض گذاری منجر به خون ریزی و اتساع مویرگ های آبششی و هم چنین نکروز کانونی در کبد شد (0/05>p). تغییرات ایجاد شده میتواند به وجود آلودگی در آب تالاب انزلی مربوط باشد.
http://www.aejournal.ir/article_41626_f9571985746d5d1518c8ef5a71e26ddc.pdf
2016-12-01
133
144
آسیب بافتی
آبکنار
سیاه کشیم
کبد
آبشش
شیما
کوهی دهکردی
shima.kouhie@gmail.com
1
گروه شیلات، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه گیلان، صومعه سرا، صندوق پستی: 1144
LEAD_AUTHOR
سروناز
خلیلی تیلمی
2
گروه شیلات، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه گیلان، صومعه سرا، صندوق پستی: 1144
AUTHOR
جاوید
ایمانپور نمین
javidiman@gmail.com
3
گروه شیلات، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه گیلان، صومعه سرا، صندوق پستی: 1144
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
کاربرد شاخص های زیستی - جمعیتی در ارزیابی اکولوژیکی رودخانه شاهرود با استفاده از جمعیت بزرگ بی مهرگان کفزی
مطالعه حاضر به منظور ارزیابی وضعیت سلامت کیفیت آب رودخانه شاهرود در استان قزوین انجام شد. نمونه برداری از بزرگ بی مهرگان کفزی با استفاده از نمونه بردار سوربر (مساحت 0/16 مترمربع با چشمه تور 100 میکرون) در تناوب 45 روزه از مهر 1391 تا شهریور 1392 در 9 ایستگاه با 3 تکرار و در طول 95 کیلومتر از این رودخانه انجام شد. نمونه های جمع شده توسط فرمالین 4% تثبیت و به آزمایشگاه منتقل، جداسازی، شناسایی و شمارش گردیدند. سنجه های ساختار جمعیت شامل فراوانی کل، غنایEPT، درصد EPT، نسبت EPT به CHIR محاسبه شدند. مقادیر تنوع گونه ای، غنای گونه ای و یکنواختی با استفاده از شاخص های شانن – وینر، مارگالف و پایلو محاسبه شدند. حداقل و حداکثر میانگین فراوانی کفزیان به ترتیب در فصول تابستان و بهار مشاهده شدند. کم ترین و بیش ترین میزان شاخص های شانن (0/93 و 2/24)، مارگالف (0/33 و 1/64) به ترتیب در فصول تابستان و بهار و در ایستگاه های 1 و دو ایستگاه آخر (8 و 9) به دست آمد. کم ترین و بیش ترین مقادیر شاخص زیستی هیلسینهف HFBI (3/29 و 6/37) در ایستگاه ها اول و ایستگاه آخر در فصول زمستان و تابستان محاسبه گردید. این بررسی نشان داد با استفاده از شاخص های زیستی و جمعیتی می توان ارزیابی مناسبی از وضعیت سلامت اکوسیستم آب های جاری به عمل آورد.
http://www.aejournal.ir/article_41661_68f14cb331ed59d3588705779098b21d.pdf
2016-12-01
145
158
ارزیابی اکولوژیکی
بزرگ بی مهرگان کفزی
رودخانه شاهرود
شاخص زیستی و جمعیتی
عباس
محمودی فرد
abbasmahmoudifard@gmail.com
1
گروه شیلات، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه گیلان، صومعه سرا، صندوق پستی: 1144
LEAD_AUTHOR
جاوید
ایمانپور نمین
javidiman@gmail.com
2
گروه شیلات، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه گیلان، صومعه سرا، صندوق پستی: 1144
AUTHOR
حمید
علاف نویریان
hamidnav@yahoo.com
3
گروه شیلات، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه گیلان، صومعه سرا، صندوق پستی: 1144
AUTHOR
کامیاب
غلامی دشتکی
4
گروه شیلات، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه گیلان، صومعه سرا، صندوق پستی: 1144
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
سنجش غلظت فلزات سنگین (Ni, Cd, Zn, Pb) در عضله و هپاتوپانکراس میگوی سفید (Metapenaeus affinis) در شمال غرب خلیج فارس
فلزات سنگین از جمله آلایندههایی هستند که به وفور در اثر فعالیت های انسانی به محیط زیست دریا وارد میشوند. این آلایندهها قابلیت تخریب زیستی نداشته و ممکن است ضمن ورود به بدن آبزیان در آن ها تجمع نمایند. در این تحقیق غلظت نیکل، کادمیوم، روی و سرب کل در بافتهای عضله و هپاتوپانکراس میگوی سفیدMetapanaeus affinis اندازهگیری شد. به این منظور نمونههای میگو (355 نمونه خور موسی و 340 نمونه بحرکان) توسط تور ترال کف در فصل زمستان سال 1392 از 2 ایستگاه (خور موسی و بحرکان) برداشت شد. جهت تعیین غلظت فلزات سنگین، نمونهها پس از آمادهسازی و خشک شدن هضم شدند. غلظت نیکل، کادمیوم، روی و سرب در بافتهای میگو با استفاده از روش جذب اتمی اندازهگیری شد. نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد، اختلاف معنیداری بین میزان انباشت فلزات در خور موسی و میزان انباشت فلزات در بحرکان وجود دارد و بیش ترین میزان انباشت فلزات در بافت میگوی سفید در ایستگاه خور موسی مشاهده شد(0/05>P) مقایسات میزان غلظت فلزات سنگین مورد ارزیابی در این تحقیق در ایستگاههای مختلف نشان داد، میزان تجمع عناصر سنگین در هپاتوپانکراس بیش تر از عضله میباشد. هم چنین ترتیب میزان غلظت فلزات سنگین به صورت روی< سرب< نیکل< کادمیوم در هر دو ایستگاه مشاهده شد. میانگین غلظت فلزات سنگین مورد سنجش در بافت عضله از استانداردهای WHO و FDA و Sciortino و Ravikumar and Maff در ایستگاههای خور موسی و بحرکان کم تر بود.
http://www.aejournal.ir/article_41696_0ab163e9a031daac28ab34b84ff1517f.pdf
2016-12-01
159
166
فلزات سنگین
Metapanaeus affinis
میگوی سفید
خلیج فارس
گلناز
بهادری
gl.bahadori@yahoo.com
1
گروه شیلات، پردیس علوم و تحقیقات خوزستان، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران
AUTHOR
نگار
قطب الدین
ghothbeddiny2005@gmail.com
2
گروه شیلات، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی تفاوت های ریخت شناسی جمعیت های سیاه ماهی Capoeta capoeta در بالادست و پایین دست رودخانه زرینه رود از حوضه دریاچه ارومیه
این مطالعه با هدف بررسی ویژگی های ریخت شناسی و عوامل محیطی موثر بر آن ها در جمعیت های سیاه ماهی (C. capoeta) بالادست و پایین دست رودخانه زرینه رود از حوضه دریاچه ارومیه به اجرا درآمد. در این مطالعه، در مجموع 85 عدد سیاه ماهی از قسمت های بالادست (40 قطعه) و پایین دست (45 قطعه) رودخانه زرینه رود با استفاده از دستگاه الکتروشوکر صید شدند. نمونه های جمع آوری شده پس از بی هوشی در محلول عصاره گل میخک، در فرمالین 10 درصد تثبیت شده و سپس به آزمایشگاه منتقل شدند. 21 صفت ریخت سنجی و 7 صفت شمارشی در ماهیان صید شده بررسی شد. داده های استانداردشده به منظور تعیین اختلاف در بین جمعیت های مورد مطالعه و هم چنین به منظور جداسازی و تفکیک جمعیت ها در هریک از صفات با استفاده از آنالیز تجزیه به مولفه های اصلی (PCA) و آنالیز تابع تشخیص (DFA) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. مطالعه حاضر نشان داد که جمعیت های سیاه ماهیان در بالادست و پایین دست رودخانه زرینه رود از نظر صفات شمارشی اختلاف معنی داری با یکدیگر نداشتند (0/05<p). جمعیت های مورد بررسی از نظر صفات ریخت سنجی با یکدیگر اختلاف داشتند، البته این اختلاف موجب تمایز و تفکیک جمعیت ها نشد. تفاوت در شرایط اکولوژیکی مانند سرعت جریان آب، دما، اکسیژن، پوشش گیاهی و شرایط تغذیه ای از مهم ترین عوامل موثر بر اختلافات ریخت شناسی در بین جمعیت های مورد مطالعه تشخیص داده شدند.
http://www.aejournal.ir/article_41705_3b1ede2fb9a41778720542b26edc6d54.pdf
2016-12-01
167
174
صفات ریخت سنجی
صفات شمارشی
جمعیت های بالادست و پایین دست
سیاه ماهی
Capoeta capoeta
علیرضا
رادخواه
radkhahalireza@yahoo.com
1
گروه شیلات، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی کرج، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، صندوق پستی: 4111
LEAD_AUTHOR
هادی
پورباقر
poorbagher@ut.ac.ir
2
گروه شیلات، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی کرج، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، صندوق پستی: 4111
AUTHOR
سهیل
ایگدری
soheil.eagderi@yahoo.com
3
گروه شیلات، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی کرج، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، صندوق پستی: 4111
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
ارزیابی زیستی فون کفزیان رودخانه نور رود در منطقه بلده نور
شناسایی و بررسی پراکنش ماکروبنتوزهای رودخانه نور رود به مدت یک سال (مرداد 1390 تا تیر 1391) به صورت ماهانه در 7 ایستگاه با سه تکرار به وسیله نمونه بردار سوربر با سطح مقطع 35×35 سانتی متر انجام گردید. شاخص های محیطی (دبی، دما و pH) در هر ایستگاه ثبت گردید. در مجموع 7881 عدد ماکروبنتوز متعلق به 7 راسته از 21 خانواده شناسایی شد. بیش ترین فراوانی مربوط به راسته یک روزه ها (خانواده باتیده) بود. براساس نتایج، فاکتور دبی و دمای آب، بر روی تراکم و تنوع، فاکتور pH فقط بر روی تنوع ماکروبنتوزها اثر معنی داری داشت. به طورکلی بیش ترین و کم ترین تراکم به ترتیب در ماه های اسفند و خرداد و تنوع به ترتیب در ماه های اسفند و دی دیده شد. بیش ترین فراوانی ماکروبنتوزها متعلق به ایستگاه اول، در سرچشمه رودخانه نور رود و کم ترین فراوانی در ایستگاه هفتم، در محل ورود فاضلاب معدن شن و ماسه قرار داشت. به طور میانگین بیش ترین و کم ترین شاخص شانون وینر به ترتیب در ماه های تیر و دی، شاخص سیمپسون به ترتیب ماه های اسفند و تیر و شاخص مارگالف به ترتیب در ماه های آبان و بهمن بود. به طور میانگین در طول یک سال شاخص تنوع گونه ای شانون وینر 1/35، غالبیت گونه ای سیمپسون 0/31 و غنای گونهای مارگالف 2/40 به دست آمد. از نظر وضیعت کیفی آب رودخانه در ایستگاه 1 عالی و در ایستگاه 4 به دلیل ورود آلودگی متوسط بود. شناسایی و بررسی پراکنش ماکروبنتوزهای رودخانه نور رود به مدت یکسال (مرداد 1390 تا تیر 1391) به صورت ماهانه در 7 ایستگاه با سه تکرار به وسیله نمونه بردار سوربر با سطح مقطع 35×35 سانتی متر انجام گردید. شاخص های محیطی (دبی، دما و pH) در هر ایستگاه ثبت گردید. در مجموع 7881 عدد ماکروبنتوز متعلق به 7 راسته از 21 خانواده شناسایی شد. بیش ترین فراوانی مربوط به راسته یک روزه ها (خانواده باتیده) بود. براساس نتایج، فاکتور دبی و دمای آب، بر روی تراکم و تنوع، فاکتور pH فقط بر روی تنوع ماکروبنتوزها اثر معنی داری داشت. به طورکلی بیش ترین و کم ترین تراکم به ترتیب در ماه های اسفند و خرداد و تنوع به ترتیب در ماه های اسفند و دی دیده شد. بیش ترین فراوانی ماکروبنتوزها متعلق به ایستگاه اول، در سرچشمه رودخانه نور رود و کم ترین فراوانی در ایستگاه هفتم، در محل ورود فاضلاب معدن شن و ماسه قرار داشت. به طور میانگین بیش ترین و کم ترین شاخص شانون وینر به ترتیب در ماه های تیر و دی، شاخص سیمپسون به ترتیب ماه های اسفند و تیر و شاخص مارگالف به ترتیب در ماه های آبان و بهمن بود. به طور میانگین در طول یک سال شاخص تنوع گونه ای شانون وینر 1/35، غالبیت گونه ای سیمپسون 0/31 و غنای گونه ای مارگالف 2/40 به دست آمد. از نظر وضیعت کیفی آب رودخانه در ایستگاه 1 عالی و در ایستگاه 4 به دلیل ورود آلودگی متوسط بود.
http://www.aejournal.ir/article_41723_1e5c7a2b5f49147e4099627a2ce37fbd.pdf
2016-12-01
175
182
پراکنش
ماکروبنتوز
رودخانه نور رود
تراکم
مهرنوش
نوروزی
mnoroozi@toniau.ac.ir
1
گروه زیست شناسی دریا، دانشکده علوم زیستی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنکابن، صندوق پستی: 46817
LEAD_AUTHOR
مهران
هاشمی
mehran.h66@gmail.com
2
گروه زیست شناسی دریا، دانشکده علوم زیستی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنکابن، صندوق پستی: 46817
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی ویژگیهای زیستگاهی ماهی Barbus lacerta (Heckel 1843) در رودخانه طالقان، حوزه سفیدرود
بررسی ویژگیهای زیستگاهی گونهها نقش مهمی در مدیریت آنها دارد و تصمیمگیری در مورد شیوه مدیریتی مناسب، تنها با مشخص شدن نیازهای زیستگاهی آنها امکانپذیر است. این مطالعه با هدف ثبت دادههای مربوط به توزیع گونه Barbuslacerta و تعیین زیستگاه انتخابی این گونه برای حفاظت آن و مدیریت بهتر آن به اجرا درآمد. در مطالعه حاضر برای بررسی ویژگیهای زیستگاهی و زیستگاه انتخابی این گونه در رودخانه طالقان، متغیرهای محیطی شامل عمق، عرض رودخانه، سرعت جریان آب، دمای آب، ارتفاع ازسطح دریا و قطر سنگ بستر، در 33 ایستگاه از بالادست به سمت پاییندست رودخانه اندازهگیری شد سپس دادههای به دست آمده در نرمافزار Habsel تحلیل شدند. براساس نتایج، محدوده مورد استفاده و محدوده زیستگاه انتخابی با توجه به میزان در دسترس بودن ویژگیهای زیستگاهی برای هر متغیر برای ماهیان بزرگتر و کوچکتر از 90 میلیمتر بهدست آمد. نتایج نشان داد که زیستگاه انتخابی هر دو گروه، محدوده مشابهی از متغیرها شامل عرض رودخانه 7/5-2/5 متر، ارتفاع 1600-1400 متر، دمای 16-15 درجه سانتیگراد، سرعت جریان 0/4-0/2 متربرثانیه و قطر سنگ بستر 30-24 سانتیمتر میباشد. به عبارت دیگر سس ماهی کورای جوان، نواحی کم عمق با عرض و سرعت جریان کم که حاوی سنگ بستر درشت میباشند را انتخاب میکند و وقتی بالغ میشود همان نواحی با عمق بیش تر (54-48 سانتیمتری) و بستری حاوی سنگهای درشتتر را انتخاب مینماید. نتایج این مطالعه میتواند در برنامههای حفاظتی بلندمدت و مدیریت شیلاتی این گونه مورد استفاده قرار گیرد و قابلیت پیشبینی پراکنش سس ماهی کورا را براساس ویژگیهای محیطی رودخانه فراهم نماید.
http://www.aejournal.ir/article_41754_5288a66413536d3aa57befcd9a64c984.pdf
2016-12-01
183
190
سس ماهی کورا
رودخانه طالقان
متغیرهای محیطی
زیستگاه انتخابی
مرضیه
وردیپور
marzie.verdipour@yahoo.com
1
گروه تنوع زیستی، دانشکده محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، صندوق پستی: 14515-775
AUTHOR
سهیل
ایگدری
soheil.eagderi@ut.ac.ir
2
گروه شیلات، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی کرج، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، صندوق پستی: 4111
LEAD_AUTHOR
بهمن
شمس اسفندآباد
bshams78@yahoo.com
3
گروه تنوع زیستی، دانشکده محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، صندوق پستی: 14515-775
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی عملکرد تولیدمثلی و هم آوری در دوگله از مولدین قزل آلای رنگین کمان (Oncorhynchus mykiss)
به منظور تعیین فاکتورهای تولیدمثلی و هم آوری قزل آلای رنگین کمان دو گله مولد بررسی قرار گرفتند. از گله فرانسوی و گله ایرانی موجود در مرکز تحقیقات ژنتیک و اصلاح نژاد ماهیان سردآبی تعداد 10 و 15 نمونه ماده به صورت تصادفی انتخاب، تگ دار و تخم کشی شدند. میزان تخمک استحصالی از هر والد با ترازوی دیجیتالی با دقت 0/01 گرم و قطر تخمک با کولیس مدرج اندازه گیری شد. تخمک ها با ترکیب اسپرم چند نر بارور شدند. درصد لقاح، چشم زدگی و تفریخ برای هر تیمار محاسبه شد. درصد لقاح (98/8، 88/33)، چشم زدگی (94/5-71)، تفریخ (82/5-70) به ترتیب در مولدین فرانسوی و ایرانی به دست آمد. میانگین هم آوری و متوسط اندازه تخم درگله فرانسوی به ترتیب 306/47±4080 و 0/089±4/93 و در گله ایرانی 276±4247 و 0/1±5/17 به دست آمد. بررسی روابط هم آوری- اندازه تخم، وزن مولد، طول مولد و اندازه تخم و وزن مولد با استفاده از آنالیز رگرسیون انجام پذیرفت. رابطه هم آوری و وزن در گله فرانسوی (0/52=r) و در گله ایرانی (0/36=r) به صورت خطی و شیب مثبت مشاهده شد. رابطه هم آوری با طول در گله فرانسوی 30% =r و در گله ایرانی 36%=r به دست آمد. نتایج این تحقیق نشان می دهد که مولدین فرانسوی کیفیت بهتری از نظر درصد لقاح، چشم زدگی، تفریخ، بازماندگی در سه ماهه اول و بازماندگی در سه ماهه دوم نسبت به مولدین ایرانی را دارا می باشند.
http://www.aejournal.ir/article_41758_8bf5102610af45d2f88da1aeef8cd51a.pdf
2016-12-01
191
198
بازماندگی
درصد تفریخ
درصد لقاح
قزل آلای رنگین کمان
هم آوری
رقیه
محمودی
roghaye.mahmodi@gmail.com
1
مرکز تحقیقات ژنتیک و اصلاح نژاد ماهیان سردآبی، موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یاسوج
LEAD_AUTHOR
سمیرا
ناصری
2
مؤسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، صندوق پستی: 6116- 14155
AUTHOR
اسماعیل
کاظمی
esmaeil.kazemi.1986@gmail.com
3
مرکز تحقیقات ژنتیک و اصلاح نژاد ماهیان سردآبی، موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یاسوج
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
اثرات پروبیوتیک باکتوسل و پربیوتیک گالاکتوالیگوساکارید بر رشد، بازماندگی، پارامترهای خونی و مقاومت در برابر استرس شوری ماهی گورامی سه خال (Trichogaster trichopterus)
این پژوهش با هدف بررسی اثر استفاده خوراکی پروبیوتیک تجاری باکتوس و پربیوتیک گالاکتوالیگوساکارید بر رشد، بازماندگی، پارامترهای خونی و مقاومت در برابر استرس شوری ماهی گورامی سه خال انجام گرفت. برای این منظور 720 قطعه بچه ماهی گورامی سهخال (0/061±1) در دوازده گروه هرکدام با سه تکرار تصادفی تقسیم شدند. تیمار اول (شاهد) فقط با غذای تجاری ومابقی تیمارها با غذای تجاری مکمل شده به پروبیوتیک و پربیوتیک به ترتیب حاوی، تیمار دوم (0/1 گرم بر کیلوگرم پروبیوتیک)، تیمار سوم (0/2 گرم بر کیلوگرم پروبیوتیک)، تیمار چهارم (0/4 گرم بر کیلوگرم پروبیوتیک)، تیمار پنجم (1% پربیوتیک)، تیمار ششم (2% پربیوتیک)، تیمار هفتم (0/1 گرم بر کیلوگرم پروبیوتیک و 1% پربیوتیک)، تیمار هشتم (0/1 گرم بر کیلوگرم پروبیوتیک و 2% پربیوتیک)، تیمار نهم (0/2 گرم بر کیلوگرم پروبیوتیک و 1% پربیوتیک)، تیمار دهم (0/2 گرم بر کیلوگرم پروبیوتیک و 2% پربیوتیک)، تیمار یازدهم (0/4 گرم بر کیلوگرم پروبیوتیک و 1% پربیوتیک) و تیمار دوازدهم (0/4 گرم بر کیلوگرم پروبیوتیک و 2% پربیوتیک)، به مدت 90 روز تغذیه شدند. اندازه گیری فاکتورهای رشد، فاکتورهای خون و درصد بقاء در برابر تنش شوری در اتمام دوره آزمایش انجام شد. تیمار هفتم به طور معنی داری دارای شاخص رشد و تغذیه بهتر بود (0/05>p). هم چنین در بین فاکتورهای خونی نتایج نشان داد که تیمار هشتم دارای پروتئین کل بیش تر با تفاوت معنی داری نسبت به تیمار شاهد بود (0/05>p)، ولی تیمارهای تغذیه شده با پربیوتیک (به تنهایی)، (تیمارهای پنجم و ششم) به طور معنی داری دارای درصد بقاء بیش تری نسبت به تیمار شاهد بود (0/05>p). بنابراین پروبویتیک باکتوسل و پربیوتیک گالاکتوالیگوساکارید به صورت تلفیقی می تواند باعث بهبود رشد و میزان پروتئین کل خون و پربیوتیک گالاکتوالیگوساکارید (به تنهایی) می تواند باعث افزایش مقاومت به بروز تنش در ماهی گورامی سه خال شود.
http://www.aejournal.ir/article_41801_d04d58f02832d8f36af20b2be2fac649.pdf
2016-12-01
199
206
ماهی گورامی سه خال
پروبیوتیک باکتوسل
پربیوتیک گالاکتوالیگوساکارید
شاخص های رشد
پارامترهای خونی
استرس شوری
مینا
مختاری
mina.mokhtari.am@gmail.com
1
گروه شیلات، دانشکده شیلات و محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، صندوق پستی: 487-49175
LEAD_AUTHOR
محمدرضا
ایمانپور
mrimanpoor@yahoo.com
2
گروه شیلات، دانشکده شیلات و محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، صندوق پستی:487-49175
AUTHOR
عبدالمجید
حاجی مرادلو
3
گروه شیلات، دانشکده شیلات و محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، صندوق پستی: 487-49175
AUTHOR
سیدحسین
حسینی فر
4
گروه شیلات، دانشکده شیلات و محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، صندوق پستی: 487-49175
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
تعیین محدوده کشندگی و بررسی اثرات ناشی از عصاره تنباکو بر بچه ماهی قزل آلای رنگین کمان (Oncorhynchus mykiss)
هدف از این تحقیق بررسی دامنه سمیت ناشی از عصاره تنباکو بر ماهی قزل آلای رنگین کمان می باشد. با توجه به مطالعات انجام شده، بیش تر به آثار سوء و زیان بار تنباکو و دیگر ترکیبات آن بر انسان اشاره شده و کم تر به استفاده های مفید آن در صنایع توجه شده است. این مطالعه را می توان اولین گام در شناخت و توسعه استفاده مفید تنباکو در صنایع دیگر دانست. آزمایش سمیت حاد به صورت ساکن و براساس روش استاندارد OECD به مدت4روز انجام و پارامترهای موثر فیزیکوشیمیایی آب شامل pH، اکسیژن محلول و درجه حرارت کنترل گردید. در هر تیمار از 30 عدد ماهی قزل آلا با میانگین وزنی 0/02±5 گرم استفاده شد. بعد از به دست آوردن دامنه غلظت کشندگی، تیمارهای نهایی با 5 تیمار برای تعیین غلظت کشنده (LC50 96 h) انجام پذیرفت. نتایج کمی به دست آمده توسط نرم افزار SPSS version.16 و روش آماری Probit با سطح اطمینان 95 درصد مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. غلظت کشنده (LC50 96 h) عصاره تنباکو برای ماهی قزل آلای رنگین کمان 3/55 میلی گرم بر لیتر و غلظت غیرموثر مربوطه (NOEC)، معادل 0/35 میلی گرم بر لیتر به دست آمد. غلظت 0/01 LC50 96 h را سطح ایمن و مطمئن برای پرورش آبزیان توصیه می کنند درصورتی که در مطالعه فعلی غلظت 0/03 میلی گرم بر لیتر جهت پرورش لارو ماهی قزل آلای رنگین کمان پیشنهاد می گردد. ضمن توصیه به کارگیری عصاره آبی تنباکو در غلظت های پایین در استخرهای پرورشی جهت ماهی قزل آلا براساس یافته های این تحقیق غلظت غیرسمی و موثر و مجاز حداکثر 0/03 میلی گرم بر لیتر جهت استفاده سالم در استخرهای پرورشی پیشنهاد می گردد.
http://www.aejournal.ir/article_41822_f96601857ebe633a54df319803c98680.pdf
2016-12-01
207
214
عصاره آبی تنباکو
ماهی قزل آلا رنگین کمان (Onchorhynchus mykiss)
سمیت
صبا
حسینی
saba.hoseyny@gmail.com
1
گروه زیست شناسی دریا، دانشکده علوم دریایی و اقیانوسی، دانشگاه علوم و فنون دریایی، خرمشهر، صندوق پستی: 669
AUTHOR
عبدالعلی
موحدی نیا
amovahedinia@yahoo.com
2
گروه زیست شناسی دریا، دانشکده علوم دریایی و اقیانوسی، دانشگاه علوم و فنون دریایی، خرمشهر، صندوق پستی: 669
AUTHOR
محسن
حیدری
heydari_mohsen84@yahoo.com
3
گروه بهداشت و بیماری های آبزیان، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه تهران، صندوق پستی: 14155-6453
AUTHOR
معصومه
قدمی
m_ghadami63@yahoo.com
4
گروه بیوتکنولوژی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه بین المللی امام خمینی، قزوین
AUTHOR
جواد
مهدوی
5
مرکز تحقیقات ژنتیک و اصلاح نژاد ماهیان سردآبی، موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یاسوج
AUTHOR
زینب
صالحپور
zeynab.salehpour@gmail.com
6
مرکز تحقیقات گیاهان دارویی، دانشگاه علوم پزشکی یاسوج
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
تأثیر مصرف خوراکی غلظت های مختلف کاروتنوئید ریزجلبک Spirulina platensis بر تخم و لارو ماهی قزل آلای رنگین کمان (Onchorhynchus mykiss)
این پژوهش باهدف بررسی اثر غلظت و جذب طیف کاروتنوییدی حاصل از مصرف5 دوز 0، 5، 10، 15 و 20%، جلبک Spirulina platensis درجیره غذایی 45 عدد مولد ماهی قزل آلای رنگین کمان (Onchorhynchus mykiss ) به وزن 75±1046 گرم و طول متوسط 0/6±46/5 سانتی متر با سه تکرار بر تخم و لاور آن ها در 5 حوضچه آزمایشی به ابعاد 1/5×1×6 متر طی مدت 90 روز درسال های 1389-1390 صورت گرفت. در خاتمه نتایج آنالیز واریانس و مقایسه میانگین دانکن تیمارهای مورد مطالعه نشان داد که تیمار حاوی بیش ترین مقدار غظلت جلبک اسپیرولینا با (1/28 میلی گرم در گرم) دارای حداکثر مقدار جذب کاروتنوئید تخمک بوده و کم ترین مقدار جذب آن نیز به میزان 0/39 میلی گرم در گرم در تیمار شاهد دیده شده و اخنلاف بسیار معنی داری بین تیمارهای فوق و اختلاف معنی دار بین سه تیمار 20-10% جلبک Spirulina platensis درجیره غذایی اختلاف معنی دار برقرار است (0/05>p). به علاوه بین تخم ولاروهای حاصل از مصرف غلظت های کاروتنوئیدی مختلف در جیره غذایی مولدین اختلاف بسیار معنی داری برقرار است (0/01>p). هم چنین میزان جذب طیف کاروتنوئیدی قابل مشاهده حاصل از مصرف Spirulina platensis در تخمک ها و لاروهای استحصال شده از غلظت صفر تا 20% جلبک مصرفی از یک روند افزایشی متابعت می کند.
http://www.aejournal.ir/article_42106_36645e2efe36a796565729059a20cd22.pdf
2016-12-01
215
220
ریزجلبک Spirulina platensis
غلظت کاروتنوئیدی
جذب طیف نوری
تخم و لارو
ماهی قزل آلای رنگین کمان
رزیتا
سیاوشی
1
گروه شیلات، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات اهواز، صندوق پستی: ۱۹۱۵
AUTHOR
مهدی
شمسایی مهرجان
drshamsaie@gmail.com
2
گروه شیلات، دانشکده کشاورزی ومنابع طبیعی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، صندوق پستی: 14515-775
LEAD_AUTHOR
مهران
جواهری بابلی
mehranjavaheri@gmail.com
3
گروه شیلات، دانشکده کشاورزی ومنابع طبیعی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران، صندوق پستی: ۱۹۱۵
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی امکان جایگزینی پودر ماهی با پودر ضایعات ماکیان با تاکید بر شاخص های رشد و تغذیه ای ماهی گرین تیلور (Andinocara rivulatus)
به منظور بررسی اثر جایگزینی پودر ماهی در سطوح متفاوت با پودر ضایعات ماکیان به ترتیب 3 جیره غذایی به همراه یک جیره شاهد به شکل کرامبل در قالب یک طرح کاملاً تصادفی استفاده گردید. برای این منظور 450 قطعه ماهی گرین تیلور (Andinocara rivulatus) با میانگین وزنی و طولی به ترتیب 0/0±0/09 (گرم) و 0/07±1/921 (سانتی متر) با استفاده از سه جیره آزمایشی با سطوح 25، 50، 75 درصد پودر ضایعات جایگزین شده با پودر ماهی به شکل کرمبل به همراه گروه شاهد در قالب 4 گروه هر کدام با سه تکرار مورد بررسی قرار گرفتند. در طول دوره ماهیان هر 15 روز یکبار زیست سنجی شدند و پس از 97 روز پرورش در پایان دوره، فاکتورهای رشد اندازه گیری شدند. نتایج نشان دادند ماهیان تغذیه شده با جیره های تغذیه ای از نظر میزان طول و وزن بدن، نرخ رشد ویژه طولی و وزنی، ضریب تبدیل غذایی، فاکتور وضعیت، درصد بقاء، فاکتور رشد روزانه در بین تیمارهای مورد بررسی در مقایسه گروه شاهد تفاوت معنی داری نداشتند (0/05<p). هم چنین نتایج این تحقیق نشان داد جایگزینی پودر ضایعات طیور به جای پودر ماهی در سطح جایگزینی 50% می تواند جایگزین مناسبی برای پودر ماهی در جیره ماهی گرین تیلور پیشنهاد شود.
http://www.aejournal.ir/article_42314_c0cd4b8f843b52e757eefd4a8609c421.pdf
2016-12-01
221
228
گرین تیلور (Andinocara rivulatus)
پودر ماهی
پودر ضایعات ماکیان
نجمه
شانسی
nagmeh.shanci@yahoo.com
1
باشگاه پروهشگران جوان، دانشکده علوم و فنون دریایی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، صندوق پستی: 181- 19735
LEAD_AUTHOR
نرگس
مورکی
nargess_mooraki@yahoo.com
2
گروه شیلات، دانشکده علوم و فنون دریایی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، صندوق پستی: 181- 19735
AUTHOR
حسین
غفوریان
3
گروه شیمی دریا، دانشکده علوم و فنون دریایی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، صندوق پستی: 181- 19735
AUTHOR
حسینعلی
خوشباور رستمی
hkr_rostami@yahoo.com
4
مرکز تحقیقات ذخایر آبزیان آب های داخلی استان گلستان، موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، گرگان، صندوق پستی: 139
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی اثرات دما و دفعات غذادهی بر تاثیر سایپرمترین در بافت آبشش ماهی آفانیوس صوفیا (Aphanius sophiae)
سایپرمترین یکی از حشرهکشهای پرکاربرد است. باقی مانده این سم در محیط زیست ممکن است آسیبهای جدی به اکوسیستم به ویژه جمعیت ماهیها و بیمهرگان آبزی وارد سازد. مطالعه حاضر با هدف بررسی اثر متقابل استرسزاهای طبیعی نظیر دما و دفعات غذادهی با حشرهکش سایپرمترین بر بافت آبشش ماهی آفانیوس صوفیا (Aphanius sophiae) انجام شد. ماهیان در غلظت صفر (شاهد) و 0/02 میکروگرم بر لیتر سایپرمترین و در متغیرهای محیطی درجهحرارت (1±16و 1±25درجه سانتیگراد) و غذا (دو مرتبه در روز و هر سه روز یکبار) برای مدت چهارده روز در شرایط آزمایشگاهی نگهداری شدند. هایپرپلازی سلولهای اپیتلیوم راسی لاملای ثانویه، هایپرپلازی سلولهای موکوسی درلاملای اولیه، اپیتلیال لیفتینگ، خمیدگی لاملای ثانویه، پوسته پوسته شدن اپیتلیال لاملای ثانویه، هایپرتروفی سلولهای پیلار، فیوژن، کوتاهشدگی لاملای ثانویه و آنوریسم بیشترین تغییرات هیستوپاتولوژیک مشاهده شده بود. نتایج نشان داد که سه فاکتور سم، دما و دفعات غذادهی دارای تأثیر معنیداری بر تخریب بافت آبشش هستند (0/05>p). سم و دفعات غذادهی تأثیر مستقیم و درجه حرارت تأثیر معکوس بر تخریب بافت آبشش از خود نشان دادند (0/05>p). استفاده از این گونه برای ارزیابی سایپرمترین در اکوسیستمهای آبی متاثر از دما و وضعیت تغذیهای است و باید مد نظر قرار گیرد.
http://www.aejournal.ir/article_42328_e2cd95210ebfd4eef2561401cfae40e4.pdf
2016-12-01
229
236
سایپرمترین
آبشش
دما
دفعات غذادهی
ماهی آفانیوس صوفیا
مریم
نصراله پورمقدم
1
گروه شیلات، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، صندوق پستی: 4111
AUTHOR
هادی
پورباقر
poorbagher@ut.ac.ir
2
گروه شیلات، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج، صندوق پستی: 4111
LEAD_AUTHOR
سهیل
ایگدری
soheil.eagderi@ut.ac.ir
3
گروه شیلات، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، صندوق پستی: 4111
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
اثرات رژیم غذایی حاوی 17- بتا استرادیول روی رشد، تغییر جنسیت و برخی فراسنجه های خون شناسی در ماهی گورامی سه خال (Trichogaster trichopterus)
در این تحقیق اثرات رژیم غذایی حاوی 17-بتا استرادیول روی رشد و تغییر جنسیت بچه ماهی گورامی سه خال (Trichogaster trichopterus) مورد ارزیابی قرار گرفت. بدین منظور 240 قطعه بچه ماهی نورس گورامی به وزن اولیه 0/12±1/26 گرم طی 90 روز با 17-بتا استرادیول در دوزهای مختلف (0، 10، 25 و 50 میلی گرم استرادیول در کیلوگرم جیره غذایی) تغذیه شدند. در پایان دوره آزمایش از بچه ماهیان جهت اندازه گیری هماتوکریت و گلبول های سفید خون گیری شد. یافته های آنالیز واریانس شاخص های رشد (ضریب تبدیل غذایی، نرخ رشد ویژه، رشد روزانه و اختلاف وزن)، درصد هماتوکریت و تعداد گلبول های سفید بین تیمارهای مختلف، اختلاف معنی داری را نشان نداد (0/05<p). بیش ترین عملکرد رشد و تغذیه در تیمار 3 (دوز 25 میلی گرم استرادیول در کیلوگرم جیره غذایی) مشاهده شد. نتایج حاصل از تاثیر17-بتا استرادیول روی تغییر جنسیت اختلاف معنی داری را بین گروه های مختلف تیماری، نشان نداد (0/05<p)، اما با افزایش میزان هورمون مادهزایی روندی افزایشی داشت.
http://www.aejournal.ir/article_42339_9c8e6643103cbc2dcdcc6edfb3826449.pdf
2016-12-01
237
244
ماهی گورامی سه خال
17- بتا استرادیول
تغییر جنسیت
محمدرضا
ایمانپور
mrimanpoor@yahoo.com
1
گروه شیلات، دانشکده شیلات و محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، صندوق پستی:487-49175
LEAD_AUTHOR
احمد
عرب صباحی
2
دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد قائمشهر، صندوق پستی: 61964-47651
AUTHOR
معصومه
بحرکاظمی
3
دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد قائمشهر، صندوق پستی: 61964-47651
AUTHOR
مینا
مختاری
mina.mokhtari.am@gmail.com
4
گروه شیلات، دانشکده شیلات و محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، صندوق پستی:487-49175
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
اثر سطوح مختلف پروتئین جیره بر شاخص های رشد ماهی اسکار (Astronotus ocellatus, Agassiz, 1831)
آزمایشی جهت تعیین میزان پروتئین بهینه جیره غذایی ماهی اسکار (Astronotus ocellatus) طراحی شد. ماهیان با چهار نوع جیره غذایی با میزان کالری یکسان و با میزان پروتئین 40، 45، 50 و 55 درصد به مدت 8 هفته تغذیه شدند. کم ترین و بیش ترین افزایش وزن به ترتیب در ماهیان تغذیه شده با جیره 40 و 50 درصد پروتئین مشاهده شد. تنها اختلاف معنی داری در افزایش وزن ماهیان تغذیه شده با جیره 40 درصد پروتئین نسبت به دیگر جیره های پروتئین مشاهده شد (p<0/05). کم ترین و بیش ترین نرخ بازدهی پروتئین به ترتیب در جیره حاوی 55 درصد و 50 درصد پروتئین به دست آمد، ولی اختلاف معنی داری در نرخ بازده پروتئین بین تیمارهای مختلف پروتئین جیره غذایی مشاهده نشد (p>0/05). کم ترین و بیش ترین نرخ رشد ویژه به ترتیب در جیره حاوی 40 درصد و 50 درصد پروتئین مشاهده شد. بهترین ضریب تبدیل غذایی در ماهیان تغذیه شده با جیره حاوی 45 درصد پروتئین به دست آمد. نتایج حاصل از فاکتور ضریب تبدیل غذایی ماهی اسکار نشان داد که با افزایش پروتئین جیره از 40 به 45 درصد، ضریب تبدیل غذایی بهتری در ماهیان مشاهده می شود ولی با افزایش بیش تر پروتئین جیره به میزان 50 و 55 درصد، ضریب تبدیل غذایی افزایش می یابد.
http://www.aejournal.ir/article_42395_ac30196d4a56f21b8e7af171374c8640.pdf
2016-12-01
245
250
پروتئین جیره
رشد
ماهی اسکار
Astronotus ocellatus
علینقی
سرپناه
sarpanah5050@gmail.com
1
سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، صندوق پستی: 19395-1113
AUTHOR
آرزو
مشکوه روحانی
a.m.roohani@yahoo.com
2
مرکز آموزش جهاد کشاورزی، مازندران
AUTHOR
مهران
یاسمی
yasemi_m@yahoo.com
3
موسسه آموزش عالی علمی کاربردی جهاد کشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، صندوق پستی: 1783-13145
AUTHOR
مهران
پارسا
mehranparsa85@yahoo.com
4
باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، واحد بندرعباس، دانشگاه آزاد اسلامی، بندرعباس، صندوق پستی: 1311-79159
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی فون دوزیستان و مارهای منطقه شکارممنوع هزارجریب در استان مازندران
منطقه شکار ممنوع هزارجریب با وسعت حدود 49هزار هکتار واقع در جنوب شرقی شهرستان بهشهر و جنوب شهرستان گلوگاه در استان مازندران از تنوع گیاهی و جانوری قابل توجهی برخوردار است. هدف از این مطالعه شناسایی فون دوزیستان و مارهای منطقه هزارجریب از طریق آنالیز صفات مورفولوژیکی و استفاده از کلیدهای شناسایی معتبر بوده است. در این تحقیق که در بهار و تابستان سال 1393 انجام شد تعدادی 33 نمونه دوزیست و 44 نمونه مار از منطقه شکار ممنوع هزار جریب جمع آوری و به آزمایشگاه جانورشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان منتقل گردیدند. نتایج حاصل نشان داد همه نمونه ها از راسته دوزیستان بیدم از سه خانواده هیلیده، بوفونیده و رانیده می باشند. در مجموع چهار گونه دوزیست شامل قورباغه درختی خاوری (6%)، وزغ سبز (33%)، قورباغه جنگلی (12%) و قورباغه مردابی (49%) شناسایی شدند. قورباغه مردابی بیش ترین فراوانی و قورباغه درختی خاوری کم ترین فراوانی را به طور معنی داری در منطقه دارا بودند.نمونه های مار متعلق به سه خانواده کلوبریده، تیفلوپیده و ویپریده هستند. در مجموع یازده گونه مار شامل مار سیاه سوجه (2%)، مار پلنگی (4%)، سوسن مار (4%)، قمچه مار (5%)، مار آتشی (9%)، مار موش خور ایرانی (11%)، گوند مار (15%)، مار آبی (15%)، مار چلیپر (24%)، مار کرمی شکل اوراسیا (4%) و افعی قفقازی (2%) شناسایی شدند. مار چلیپر بیش ترین فراوانی و مار سیاه سوجه کم ترین فراوانی را به طور معنی دار در منطقه شکار ممنوع هزارجریب دارا بودند
http://www.aejournal.ir/article_42440_e106a20ed1a15af97bb91dd2c5d4249f.pdf
2016-12-01
251
258
دوزیستان
مارها
منطقه شکار ممنوع
هزار جریب
استان مازندران
ندا ذوالفقاری
ذوالفقاری
1
گروه زیست شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان، دامغان، ایران
AUTHOR
ویدا
حجتی
vida.hojati@gmail.com
2
گروه زیست شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان، دامغان، ایران
LEAD_AUTHOR
هومن
شجیعی
drhshajiee@gmail.com
3
گروه زیست شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان، دامغان، ایران
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی هیستوپاتولوژیک حشره کش مالاتیون بر بافت های کبد و آبشش ماهی کلمه (Rutilus rutilus caspicus)
در این تحقیق، LC50 حشره کش مالاتیون در ماهی کلمه خزری (Rutilus rutilus caspicus) مشخص گردید و هم چنین اثر سه دوز مختلف حشره کش مالاتیون (ppm -0/05-0/01-0/1 )برروی بافت های آبشش و کبد این ماهی، مورد مطالعه قرار گرفت. تیمار شاهد در آب فاقد حشره کش مالاتیون نگه داری شد. هر یک از تیمارها، دارای سه تکرار بود. بافت های مورد نظر در روزهای 3، 13 و 23 روز پس از افزودن مالاتیون و نیز 30 روز پس از قطع کامل مالاتیون، نمونه برداری شدند و مورد مطالعه بافت شناسی قرار گرفتند. نتایج تحقیق حاضر نشان داد که LC50 مالاتیون در ماهی کلمه برابر با ppm 6/5 است. این حشره کش سبب تخریب و آسیب در بافت های کبد و برانش شد. ماهیان گروه شاهد دارای بافت های طبیعی و سالم بودند اما در کبد ماهیان سایر تیمارها دژنراسیون هپاتوسیت ها، پیکنوزه شدن هسته ها، واکولاسیون هپاتوسیت ها، پرخونی عروق، پرخونی سینوزوئیدها و واکولاسیون سیتوپلاسم سلول های کبدی و در آبشش آن ها نیز تورم لایه پایه، پرخونی لاملاها، هیپرپلازی، فیوژن لاملاها، نکروز تیغه های ثانویه، افزایش سلول های موکوسی، و تلانژیکتازی، مشاهد گردید. آسیب های وارده در دوزهای بالاتر، و با گذشت زمان، شدیدتر بود.
http://www.aejournal.ir/article_42442_1aec5841752c811ca7d51ef62ff4b40d.pdf
2016-12-01
259
264
ماهی کلمه
LC50
حشره کش ماالاتیون
مطالعات بافت شناسی
فرزانه
فرخی
farzane.farokhi@gmail.com
1
گروه بیولوژی دریا، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، صندوق پستی: 14515-775
LEAD_AUTHOR
شهلا
جمیلی
shahlajamili45@yahoo.com
2
موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، صندوق پستی: 6116- 14155
AUTHOR
مریم
شهیدی
3
گروه بیوشیمی، بیوفیزیک و ژنتیک، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی مازندران، ساری
AUTHOR
علی
ماشینچیان
4
گروه بیولوژی دریا، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، صندوق پستی: 14515-775
AUTHOR
غلامحسین
وثوقی
g.vosooghi@gmail.com
5
گروه بیولوژی دریا، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، صندوق پستی: 14515-775
AUTHOR