شرکت مهندسین مشاور شیل آمایش
فصلنامه محیط زیست جانوری
2717-1388
2717-1396
8
3
2016
12
01
ارزیابی آسیب پذیری زیست محیطی در مواجهه با آشفتگی های انسانی و طبیعی (مطالعه موردی: منطقه حفاظت شده عباس آباد- استان اصفهان)
1
8
FA
شکوفه
نعمت الهی
گروه محیطزیست، دانشکده منابعطبیعی، دانشگاه صنعتی اصفهان
shekoofenematallahy@yahoo.com
سیما
فاخران
گروه محیطزیست، دانشکده منابعطبیعی، دانشگاه صنعتی اصفهان
fakheran@cc.iut.ac.ir
علیرضا
سفیانیان
گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه صنعتی اصفهان
soffianian@cc.iut.ac.ir
سعید
پورمنافی
گروه محیطزیست، دانشکده منابعطبیعی، دانشگاه صنعتی اصفهان
spourmanafi@cc.iut.ac.ir
<strong>با وجود به تلاش های بسیار جهانی در راستای حفاظت از تنوع زیستی، تغییرات کاربری و پوشش اراضی، تغییرات اقلیمی، تکه تکه شدن زیستگاه ها و فعالیت های انسانی، از جمله تهدیداتی است که می توانند باعث افزایش آسیب پذیری مناطق حفاظت شده طبیعی شوند. از چالش های پیش روی مدیران حفاظت، اطمینان از پایداری دراز مدت مناطق از طریق حفاظت از ارزش های اکولوژیکی آن ها در مقابل فشارهای طبیعی و انسانی است. این تحقیق، با استفاده ترکیبی از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) و فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) به ارزیابی آسیب پذیری منطقه حفاظت شده عباس آباد، واقع در شرق استان اصفهان، برای بهبود استراتژی های حفاظتی در منطقه مطالعه می پردازد. برای این منظور، پس از بررسی منطقه و برداشت اطلاعات لازم و هم چنین مرور منابع، معیارهای مهم شناسایی و با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی، ساختار حل مسئله شکل گرفت. در ادامه پایگاه داده ها، شامل لایه های معیار تشکیل شد. به منظور کسب اهمیت معیارها که در دو گروه اصلی بیوفیزیک و آشفتگی ها جای گرفتند، با استفاده از پرسشنامه، نظر کارشناسان خبره گردآوری شد و داده های به دست آمده در نرم افزار Expert choice مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. با توجه به نتایج، معیار آشفتگی از اهمیت بیش تری نسبت به معیار بیوفیزیکی برخوردار می باشد. با توجه به نظر کارشناسی، جاده ها با وزن 0/45، عامل آشفتگی در منطقه مطالعه می باشد. نقشه نهایی در ارزیابی وضعیت زیستگاه، بررسی آسیب پذیری نسبت به فشارهای محیط زیستی، شناسایی و تعیین وسعت نواحی تهدید شده مورد استفاده قرار گرفت. با توجه به نتایج، نزدیک به 17 درصد از منطقه به شدت آسیب پذیر می باشد که در نواحی شمالی و شرقی و 15درصد از منطقه از آسیب پذیری بسیار پایینی برخوردار است که در نواحی مرکزی واقع شده است.</strong>
ارزیابی زیست محیطی,سیستم اطلاعات جغرافیایی,فرایند تحلیل سلسله مراتبی,آسیب پذیری
http://www.aejournal.ir/article_40581.html
http://www.aejournal.ir/article_40581_45344c27aadc87324e0a5b2388e2377b.pdf
شرکت مهندسین مشاور شیل آمایش
فصلنامه محیط زیست جانوری
2717-1388
2717-1396
8
3
2016
12
01
بررسی غلظت برخی از فلزات سنگین در اندام های مختلف موش قهوه ای (Rattus norvegicus) به عنوان گونه شاخص زیستی در شهرستان آران و بیدگل (استان اصفهان)
9
18
FA
محمد
زرین تاب
گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه کاشان
m.zarrintab@gmail.com
روح اله
میرزایی
گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه کاشان
rmirzaei@kashanu.ac.ir
<strong>یکی از مهم </strong><strong></strong><strong>ترین آلاینده </strong><strong></strong><strong>های محیط </strong><strong></strong><strong>زیست، فلزات سنگین هستند که در اندام </strong><strong></strong><strong>های موجودات زنده انباشته شده و در مقادیر کم نیز باعث بروز مسمومیت می </strong><strong></strong><strong>شوند. هدف از این مطالعه تعیین غلظت فلزات سنگین در اندام </strong><strong></strong><strong>های مختلف موش قهوه </strong><strong></strong><strong>ای به عنوان گونه شاخص زیستی در شهرستان آران و بیدگل است. سیزده عدد موش قهوه</strong><strong></strong><strong>ای از دو منطقه کشاورزی مجیدآباد و بهشتیه آران و بیدگل در تابستان 1392 جمع</strong><strong> </strong><strong>آوری شدند. غلظت </strong><strong>فلزات در بافت </strong><strong></strong><strong>های این گونه به</strong><strong> </strong><strong>وسیله دستگاه </strong><strong>ICP-OES</strong><strong> اندازه </strong><strong></strong><strong>گیری شد.</strong><strong>میانگین </strong><strong>غلظت </strong><strong></strong><strong>های عناصر در کبد، کلیه و عضله به ترتیب برای روی 135/06، 87/97 و 61/80، برای مس 21/</strong><strong>59، 18/56 و 7/33، برای سرب 4/26، 6/80 و 2/39 و برای کادمیوم 4/19، 7/25 و 4/97 میکروگرم بر گرم وزن خشک به </strong><strong></strong><strong>دست آمد. نتایج آنالیز واریانس یک </strong><strong></strong><strong>طرفه نشان داد که روی در کبد و سرب در کلیه به شکل معنی </strong><strong></strong><strong>داری بیش تر از سایر بافت </strong><strong></strong><strong>ها تجمع یافته بود (0/05></strong><strong>p</strong><strong>). هم چنین مس در عضله و کادمیوم در کبد به شکل معنی</strong><strong> </strong><strong>داری کم تر از سایر بافت </strong><strong></strong><strong>ها تجمع یافته بود (0/05></strong><strong>p</strong><strong>). به </strong><strong></strong><strong>طور کلی نمونه </strong><strong></strong><strong>های جنس نر نسبت به جنس ماده و هم چنین نمونه </strong><strong></strong><strong>های منطقه مجید</strong><strong></strong><strong>آباد نسبت به منطقه بهشتیه دارای غلظت</strong><strong> </strong><strong>های بیش تری از فلزات بودند. به </strong><strong></strong><strong>طوری که غلظت سرب و کادمیوم در کبد نمونه های جنس نر به </strong><strong></strong><strong>طور معنی </strong><strong></strong><strong>داری بیش تر از جنس ماده بود (0/05></strong><strong>p</strong><strong>). هم چنین غلظت سرب در کبد و غلظت کادمیوم در کبد و کلیه نمونه</strong><strong> </strong><strong>های جمع </strong><strong></strong><strong>آوری شده از مجیدآباد به</strong><strong> </strong><strong>طور معنی</strong><strong> </strong><strong>داری بیش تر از منطقه بهشتیه بود (0/05></strong><strong>p</strong><strong>). تفاوت غلظت فلزات در اندام</strong><strong> </strong><strong>های دو جنس می </strong><strong></strong><strong>تواند به دلیل تولیدمثل و شیردهی جنس ماده باشد.</strong>
فلزات سنگین,پایش زیستی,شاخص زیستی,موش قهوه ای,آران و بیدگل,استان اصفهان
http://www.aejournal.ir/article_40740.html
http://www.aejournal.ir/article_40740_613276281702d7a49040e9196cdfde6e.pdf
شرکت مهندسین مشاور شیل آمایش
فصلنامه محیط زیست جانوری
2717-1388
2717-1396
8
3
2016
12
01
مدل سازی مطلوبیت زیستگاه جمعیتهای زمستان گذران هوبره آسیایی (Chlamydotis macqueenii) در استان فارس
19
28
FA
داود
پاک نیت
گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه صنعتی اصفهان
pakniat.davood@yahoo.com
محمودرضا
همامی
گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه صنعتی اصفهان
mrhemami@cc.iut.ac.ir
سعیده
ملکی
گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه زابل، صندوق پستی: 538-98615
sahraa62@yahoo.com
محبوبه
توحیدی
سازمان حفاظت محیط زیست ایران
davooduoz@yahoo.com
لیلا
جولائی
اداره کل حفاظت محیط زیست استان فارس
leila.joolaee@gmail.com
<strong>هوبره آسیایی در مناطق بیابانی و نیمه بیابانی از چین تا شبه جزیره عربستان حضور دارد. جمعیت های این گونه در بیش تر زیستگاه های خود در حال کاهش است. در این مطالعه از الگوریتم حداکثر بی نظمی برای پیش بینی پراکنش بالقوه جمعیتهای زمستان گذران هوبره آسیایی در استان فارس استفاده شد. داده های حضور در سطح استان جمع آوری و وارد مدل مکسنت شد. سپس ارتباط آن با نقشه های رقومی شده 12 متغیر محیط زیستی مورد بررسی قرار گرفت. مدل به دست آمده دارای کارایی پیش بینی خوبی بود مقدار میانگین مساحت سطح زیر نمودار (AUC) به دست آمده از منحنی ROC برای مدل زمستان گذران هوبره 0/98 به دست آمد. متغیرهای تاثیرگذار در توسعه مدل توسط آزمون جک نایف مشخص گردید. تاثیرگذارترین متغیر برای پراکنش زمستان گذرانی هوبره آسیایی در استان فارس، تنوع ناهمواری ها تشخیص داده شد. شیب (درصد)، مجموع بارش سالانه، میزان بارش مرطوب ترین فصل، میانگین دمای سردترین فصل، فاصله تا اراضی کشاورزی دیم و فاصله تا پوشش مرتعی متوسط و ضعیف به ترتیب از دیگر متغیرهای مهم در مدل زمستان گذرانی هوبره آسیایی در استان فارس بودند. زیستگاه های با مطلوبیت بالا و متوسط جمعیت های زمستان گذران هوبره در منطقه مورد مطالعه به ترتیب 21 و 17/5 درصد برآورد شد. مناطق حفاظت شده به ترتیب حدود 23 و 11/8 درصد از زیستگاه های با مطلوبیت بالا و متوسط را تحت پوشش قرار می دهد. <br /></strong>
حداکثر آنتروپی,مناطق حفاظت شده,مناطق شکار ممنوع,مدل پراکنش گونه,Chlamydotis maqueenii
http://www.aejournal.ir/article_40761.html
http://www.aejournal.ir/article_40761_7ef809b783fc82e62ebb6dc9d94c2681.pdf
شرکت مهندسین مشاور شیل آمایش
فصلنامه محیط زیست جانوری
2717-1388
2717-1396
8
3
2016
12
01
تعیین کانون های تمرکز با اولویت بالای حفاظتی برای پرندگان مطالعه موردی: شهرستان نقده
29
38
FA
صیاد
شیخی ئیلانلو
0000-0003-3288-8019
گروه محیط زیست، دانشکده شیلات و محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، صندوق پستی: 15739-49138
sayyad.sheykhi@yahoo.com
سرور
کریمی
گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه صنعتی اصفهان
karimi.soroor@yahoo.com
<strong>ایجاد مناطق تحت حفاظت به عنوان ذخایر طبیعی برای جلوگیری از نابودی تنوع زیستی در سطح جهان به عنوان یک اقدام کلیدی محسوب می شود. در این میان تعیین کانون های تمرکز با اولویت بالای حفاظتی موثرترین راه برای حفاظت از بسیاری از گونه ها محسوب می شود. در میان مهره داران از پرندگان به عنوان گونه های شاخص برای تعیین این نقاط بسیار استفاده شده است. مطالعه حاضر با هدف تعیین کانون های تمرکز پرندگان در استان آذربایجان غربی، شهرستان نقده انجام گرفت. نقاط حضور به دست آمده از پرندگان طی سال های 1389 تا 1391 با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی(GIS) تحلیل گردید. در مجموع 144 گونه از پرندگان ایران در سطح شهرستان شناسایی و ثبت شد. نقشه های به دست آمده از نتایج مطالعه حاضر نشان داد که در شهرستان نقده بیش ترین ارزش عددی سلول ها متعلق به مناطق بوم کشینه است. هم چنین تالاب های آققلعه، سلدوز، مزارع کشاورزی و رودخانه گدار به عنوان کانون مهمی برای لکه های داغ تنوع زیستی پرندگان در این شهرستان شناسایی شدند. در مجموع سه لکه داغ حفاظتی به ترتیب با مساحت هایی برابر 4828، 1941 و 554 هکتار برای پرندگان در شهرستان نقده تعیین شد، که درمجموع 14 درصد از مساحت شهرستان را شامل شدند. لکه های تعیین شده 15 درصد با مناطق تحت مدیریت و 85 درصد با مناطق آزاد هم پوشانی داشتند. باتوجه به غنای بالای پرندگان در شهرستان نیاز است تا راهکارهایی برای مدیریت و حفاظت از این لکه ها انجام گیرد. هم چنین پیشنهاد می شود مطالعات مشابهی در مقیاس های کلان در سطح کشور جهت شناسایی مناطق داغ پرندگان صورت گیرد.</strong>
حفاظت,زیستگاه,پرندگان,آذربایجان غربی,مناطق بوم کشینه
http://www.aejournal.ir/article_40764.html
http://www.aejournal.ir/article_40764_9c0192565d82ea6ffc3294e537a46d1f.pdf
شرکت مهندسین مشاور شیل آمایش
فصلنامه محیط زیست جانوری
2717-1388
2717-1396
8
3
2016
12
01
بررسی ارجحیت غذایی غاز خاکستری (Anser anser) در علف زار های تغذیه ای پارک ملی بوجاق
39
44
FA
شیرکو
شکری
گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران، صندوق پستی: 4111
shirkoshokri89@gmail.com
محمد
کابلی
0000-0002-9203-2346
گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران، صندوق پستی: 4111
mkaboli@ut.ac.ir
افشین
دانه کار
گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران، صندوق پستی: 4111
danehkar@ut.ac.ir
محمود
صوفی
محمود : گروه محیط زیست، دانشگاه گوتینگن، آلمان
<strong>مطالعه حاضر با هدف تعیین رژیم غذایی و بررسی ارجحیت غذایی غاز خاکستری (<em>Anser anser</em>) در فصل زمستان گذرانی در علف زارهای تغذیه ای پارک ملی بوجاق انجام شد. در ابتدا سرگین غاز خاکستری در فصل زمستان در طی سال های 1391 و 1392 با هدف تعیین رژیم غذایی جمع آوری گردید. هم زمان پلات هایی به اندازه یک متر مربع و با فواصل 50 متر در طول دو ترانسکت خطی جداگانه جهت شناسایی گیاهان موجود در علف زار گرفته شد. تعداد 53 نمونه سرگین جمع آوری وسپس جهت شناسایی گیاهان مورد تغذیه غاز خاکستری بافت های پارانشیمی آن ها تهیه گردید. سپس آن ها با گیاهان موجود در محیط مقایسه شدند. پارامترهای درصد فراوانی نسبی حضور، درصد حجم نسبی و درصد حضور برای هرآیتم غذایی در نمونه های سرگین محاسبه گردید. هم چنین ارجحیت غذایی با استفاده از روش آلفای مانلی تعیین شد. یافته های حاصل از تجزیه و تحلیل رژیم غذایی این گونه نشان داد که در بین گیاهان مورد تغذیه، گیاهان خانواده گندمیان (Poaceae) با فراوانی نسبی حضور 35/81% و درصد حضور 100% و حجم نسبی 80/07% در جایگاه اول رژیم غذایی این گونه قرار دارد. پس از آن گونه گیاهی <em>Medicago </em>sp از خانواده حبوبات (Fabaeace) با فراوانی نسبی حضور 20/94% و درصد حضور 58/49% و حجم نسبی 7/23% و خانواده رانانکولاسه (Runculaceae) با فراوانی نسبی حضور 12/16% و درصد حضور 33/96% و حجم نسبی 3/33% به ترتیب بیش ترین مقدار از رژیم غذایی این گونه را به خود اختصاص داده اند. در مقابل نتایج آنالیز ارجحیت غذایی نشان داد که سه آیتم غذایی ترجیحی برای این گونه <em>Poaceae</em>، <em>Eryngium caucasicum</em> و M<em>edicago </em>sp به ترتیب دارای مقدار آلفای مانلی 0/237، 0/216 و 0/170 هستند که این آیتم های غذایی عمدتأ شامل گونه های گیاهی با فرم رویشی همی کریپتوفیت و تروفیت است. بنابراین اتخاذ راهکارهای مدیریتی هم چون حفظ پوشش گیاهی در مراحل اولیه توالی و مدیریت چرای متناوب دام جهت حفظ این فرم های رویشی از هجوم گیاهان بلند و غیرخوش خوراک پیشنهاد می گردد.</strong>
آلفای مانلی,رژیم غذایی,خانواده گندمیان,غاز خاکستری
http://www.aejournal.ir/article_40767.html
http://www.aejournal.ir/article_40767_b8475477092341a4c9b0713238793c0a.pdf
شرکت مهندسین مشاور شیل آمایش
فصلنامه محیط زیست جانوری
2717-1388
2717-1396
8
3
2016
12
01
اولین گزارش گکوی سقنقر معمولی (Teratoscincus scincus scincus) از شمال شرقی ایران در استان گلستان
45
52
FA
حاجی قلی
کمی
گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه گلستان، گرگان، صندوق پستی: 155
hgkami2000@yahoo.com
لطیف
نظرخانی
گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه گلستان، گرگان، صندوق پستی: 155
<strong>با توجه به نقش مهم خزندگان به ویژه سوسمارها در چرخه های زیستی و تأثیرات آن ها بر زندگی انسان ها از نظر مسائل بهداشتی و مهار زیستی</strong><strong>، نقش سوسمارها در چرخه غذایی و نیز انتقال برخی بیماری ها و انگل ها و نقش آن ها در کنترل آفات کشاورزی مثل ملخ ها، شناخت و مطالعة آن ها برای ما حائز اهمیت می باشد. گکوی سقنقر معمولی <em> Teratoscincus scincus scincus </em>متعلق به خانواده Sphaerodactylidae بوده و برای اولین بار به طور رسمی از استان گلستان گزارش می گردد. در این تحقیق یک نمونه از اطراف دریاچه آلاگل در تیرماه 1380 و دو نمونه از جنوب صوفیکم در خرداد 1387 و 6 نمونه در اردیبهشت و خرداد 1394 در شمال استان گلستان مورد مطالعه قرار گرفتند. نمونهها در شب به وسیله دست و تور جمع آوری گردیدند. به طورکلی منطقه مورد مطالعه از رسوبات رودخانه ای شامل شن، ماسه و رس یا مخلوطی از آن هاست و اقلیم منطقه نیمه خشک می باشد. نمونه ها براساس صفات مورفومتریک و مریستیک مطالعه شده و با منابع معتبر شناسایی شدند. در این تحقیق طول نرها 60/90–89/32، طول ماده ها 85/85-96/20 و طول نابالغ ها 45/34–46/53 میلی متر به دست آمد. فلسهای لب بالا 9–12، فلس های لب پایین 8–12، فلس های عرض سر 38–50 فلسهای طول سر 59-77، فلس های دور میانی بدن 32-38، صفحات روی دمی 13–16 و فلس های مضرس جانبی انگشت چهارم پا 24–27 میباشد.</strong>
ریخت شناسی,Teratoscincus scincus scincus,استان گلستان,نخستین گزارش
http://www.aejournal.ir/article_40773.html
http://www.aejournal.ir/article_40773_0bb0478fba5d9cd63d145b2bbb30e26b.pdf
شرکت مهندسین مشاور شیل آمایش
فصلنامه محیط زیست جانوری
2717-1388
2717-1396
8
3
2016
12
01
بررسی فونستیک دوزیستان بیدم در شهرستانهای جنوب شرقی استان تهران
53
60
FA
مینا
بابائی
گروه زیست شناسی، دانشکده علوم زیستی، واحد ورامین- پیشوا، دانشگاه آزاد اسلامی ورامین، ایران
mb_biyo@yahoo.com
سیامک
یوسفی سیاه کلرودی
0000-0002-8729-4050
گروه زیست شناسی، دانشکده علوم زیستی، واحد ورامین- پیشوا، دانشگاه آزاد اسلامی ورامین، ایران
siamak_yousefi1@yahoo.com
شهرام
دادگر
مؤسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، صندوق پستی: 6116- 14155
shdadgar@ifro.ir
<strong>در این تحقیق شناسایی و تبیین فراوانی دوزیستان بیدم شهرستانهای جنوب شرقی استان تهران طی دو فصل بهار و تابستان 1394 به مدت 6 ماه انجام گردید. برای این منظور 12 ایستگاه حمامک، فیلستان، جیتو، قوئینک، خالدآباد، کانال چرمشهر، تالاب عشقآباد، بهرام، داودآباد، رودخانه پیشوا، سناردک، و پارک جنگلی انتخاب شد. نمونهها پس از این که توسط توردستی گرفته شدند به ظروف دربدار منتقل و سپس جهت بررسیهای زیستسنجی و شناسایی به آزمایشگاه منتقل شدند. نتایج این بررسی نشان داد که دو زیرگونه </strong><strong><em>Pelophylax ridibunda ridibunda</em></strong><strong> و </strong><strong><em>Pseudepidalea viridis viridis</em></strong><strong> در این مناطق زیست میکنند. در این ایستگاهها زیرگونه </strong><strong><em>P. r. ridibunda</em></strong><strong> از فراوانی نسبتاً خوبی برخوردار بود (89 درصد نمونههای صید شده) اما زیرگونه </strong><strong><em>P. v. viridis</em></strong><strong> در برخی از ایستگاهها یافت شد (11 درصد نمونههای صید شده). همچنین مشخص شد که زیرگونه </strong><strong><em>P. r. ridibunda</em></strong><strong> در بین ایستگاههای تعیین شده دارای بیشترین فراوانی (15 درصد) در ایستگاه تالاب عشقآباد و زیرگونه </strong><strong><em>P. v. viridis</em></strong><strong>نیز دارای بیشترین فراوانی (52 درصد) در ایستگاه تالاب عشقآباد بود. در بررسیهای انجام شده از 279 نمونه جمعآوری شده 249 نمونه مربوط به قورباغه </strong><strong><em>P. r. ridibunda</em></strong><strong> بود که از این تعداد 227 نر و 22 ماده گزارش شد و 30 نمونه مربوط به وزغ </strong><strong><em>P. v. viridis</em></strong><strong> بوده که از این تعداد 25 نر و 5 ماده گزارش شد. هم چنین مشخص شد که بین تمامی شاخصهای مورد بررسی (در 279 نمونه) همبستگی مثبت وجود دارد به </strong><strong></strong><strong>طوری که در تمام موارد همبستگی در حد معنی داری برقرار است (0/01></strong><strong>p</strong><strong>)</strong><strong>.</strong>
فونستیک,دوزیستان بیدم,استان تهران,ایران
http://www.aejournal.ir/article_40776.html
http://www.aejournal.ir/article_40776_2f755eb115e188fb011186845d1ce5f3.pdf
شرکت مهندسین مشاور شیل آمایش
فصلنامه محیط زیست جانوری
2717-1388
2717-1396
8
3
2016
12
01
بررسی مورفولوژیک، مورفومتریک، هیستولوژیک و هیستومتریک قورباغه مردابی ( (Rana ridibunda) Pelophylax ridibundus Pallas, 1771) در شهر اهواز (منطقه گرم) و مقایسه آن با شهر شهرکرد (منطقه سرد)
61
70
FA
فروغ
پاپهن
گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه شهید چمران، اهواز، صندوق پستی: 135
papanforoogh@yahoo.com
امین
اسمعیلیان
گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه شهید چمران، اهواز، صندوق پستی: 135
amin.esmailian65@gmail.com
مهران
درست قول
گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه شهید چمران، اهواز، صندوق پستی: 135
mdorostghoal@yahoo.com
مهدی
دژمان
گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی، مشهد، صندوق پستی: 331-91735
mehdidesuman@yahoo.com
<strong>دوزیستان گروهی از جانوران مهره دار بوده که قادر به زیستن در هر دوی محیط آبی و خشکی هستند و اهمیت زیادی در تعادل اکوسیستم ها دارند. در این مطالعه سعی شده که قورباغه های دو شهر شهرکرد و اهواز شناسایی و مورد بررسی های بیوسیستماتیکی قرار بگیرند. بر این اساس در بهار 1390، 60 عدد قورباغه در دو منطقه با استفاده از تور دستی مخصوص صید قورباغه، صید شد. نمونه ها به صورت زنده به آزمایشگاه منتقل و پس از شناسایی گونه مورد اندازه گیری های مورفولوژیک، مورفومتریک، هیستولوژیک و هیستومتریک قرار گرفتند. بررسی صفات زیست سنجی نشان داد که میانگین اندازه های زیست سنجی قورباغه های نر و ماده منطقه سرد (شهرکرد) از منطقه گرم (اهواز) به طور معنی داری بیش تر</strong><strong>(0/05></strong><strong>p</strong><strong>) </strong><strong>می باشند. هم چنین نتایج نشان داد میانگین ضخامت کلی پوست، ضخامت اپیدرم و ضخامت درم ناحیه شکمی بدن قورباغه های نر و ماده منطقه سرد (شهرکرد) از منطقه گرم (اهواز) بیش تر می باشد ولی میانگین ضخامت کلی پوست در نواحی پشتی و شکمی بدن قورباغه های نر و ماده در هر منطقه اختلاف معنی داری (0/05</strong><strong><</strong><strong>p</strong><strong>) </strong><strong>نداشت. علاوه بر این، </strong><strong>میانگین تعداد غددموکوسی در نواحی پشتی و شکمی بدن قورباغه های نر و ماده متعلق به منطقه سرد به طور معنی داری بیش تر از منطقه گرم </strong><strong>(0/05>p</strong><strong>)</strong><strong> بود.</strong>
قورباغه مردابی,مورفولوژیک,مورفومتریک,هیستولوژیک,هیستومتریک,اهواز,شهرکرد
http://www.aejournal.ir/article_40787.html
http://www.aejournal.ir/article_40787_c1a0ca73b60ec9209fef7c1d0c3d085e.pdf
شرکت مهندسین مشاور شیل آمایش
فصلنامه محیط زیست جانوری
2717-1388
2717-1396
8
3
2016
12
01
بررسی پراکندگی و تنوع گونهای مگسهای حلزونکش (Diptera: Sciomyzidae) در شهرستان نور استان مازندران
71
80
FA
پرستو
بالی
گروه زیست شناسی، دانشکده علوم نوین پزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد پزشکی، تهران، صندوق پستی: 19395-1495
parastoobali@yahoo.com
حمید
بلقیس زاده
گروه انگل شناسی، دانشکده پزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد پزشکی، تهران، صندوق پستی: 19395-1495
belghis_h@yahoo.com
<strong>خانواده سیومایزیده متعلق به راسته دوبالان میباشد، مگسهای حلزونکش در فرمهای لاروی از حلزونهای آبزی تغذیه میکنند که این حلزونها در مواردی میزبانان واسط گروهی از انگلهای انسانی و حیوانی مانند فاسیولا و شیستوزوما هستند و بیماریهایی ایجاد میکنند که از نظر اقتصادی و بهداشتی مطرح میباشند، مبارزه با این انگلها از طرق مختلف مانند آموزش بهداشت، بهسازی محیط، درمان بیماری و مبارزه با حلزونهای میزبان واسط (شیمیایی، فیزیکی، زیستی) میسر میباشد از اینرو این مگسها نقش مهمی در بازداری زیستی و انتشار بیماری ایفا میکنند. در این مطالعه فون مگسهای حلزونکش شهرستان نور استان مازندران از اردیبهشت تا شهریور 1394 به صورت ماهانه بررسی شد و تعداد 1269 نمونه بالغ از 5 ایستگاه مختلف که عبارتند از: شالیزار ایزدشهر، شالیزار روستای تیرکده، چمستان، سبزهرودرویان و نور با استفاده از تورحشرهگیری جمعآوری شدند و پس از اتاله کردن به آزمایشگاه سیستماتیک جانوری دانشگاه منتقل شده وبا کمک کلیدشناسایی موجود توسط استریومیکروسکوپ شناسایی شدند و در نهایت، پس از بررسی و تعیین هویت نمونهها مربوط به زیرخانواده Phaeomyiinae با یک جنس و یک گونه و زیرخانوادهSciomyzinaeدارای دو قبیله Sciomyzini و Tetanocerini میباشند که قبیله <em> </em>Sciomyziniبا سه جنس و پنج گونه و قبیله Tetanocerini با دو جنس و دو گونه و در مجموع شش جنس و هشت گونه میباشندکه بیش ترین فراوانی (35/5 درصد) مربوط به گونه<em>Pelidnoptera leptiformis </em> و کم ترین فراوانی (2/6 درصد) مربوط به گونه <em>Colobaea punctata</em> میباشد و ایستگاه سبزهرود رویان بیش ترین تعداد و شالیزار روستا تیرکده کم ترین تعداد از نمونههای صیدشده را به خود اختصاص دادهاند.</strong>
سیومایزیده,مگس حلزونکش,حلزون آبزی,فون حشرات,شهرستان نور,مازندران
http://www.aejournal.ir/article_40800.html
http://www.aejournal.ir/article_40800_e0bfa8075da2938766c2684a05094cc2.pdf
شرکت مهندسین مشاور شیل آمایش
فصلنامه محیط زیست جانوری
2717-1388
2717-1396
8
3
2016
12
01
آلودگی کنه ای خارپشت گوش دراز (Mammalia: Erinaceidae)Hemiechimus auritus به همراه توصیف کنه سخت در ایران Rhipicephalus turanicus) Acarina:Ixodidae)
81
86
FA
نسرین
کیوانفر
گروه زیست شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه فردوسی مشهد، صندوق پستی: 331-91735
kayvanfar@staff.um.ac.ir
محبوبه سادات
حسین زاده
گروه زیست شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه فردوسی مشهد، صندوق پستی: 331-91735
mhossienzadeh59@yahoo.com
پوریا
واعظ نیا
موزه دیرینه شناسی و علوم توس، مشهد
pooria_007@yahoo.com
<strong>کنه ها از عوامل مهم انتقال بیماری های مختلف در دنیا محسوب می شوند و </strong><strong>می توانند بر روی گستره وسیعی از انواع مختلف جانوران اهلی و وحشی تغذیه نماید. در این تحقیق </strong><strong>به بررسی وضعیت آلودگی کنه ای خارپشت گوش دراز </strong><strong>پرداخته شد</strong><strong>. 29</strong><strong>خارپشت از هفت ایستگاه در اطراف مشهد در فصول بهار و تابستان سال 1389 تا 1394 جمع آوری شد که 25 خارپشت آلوده به کنه بودند. در مجموع </strong><strong>تعداد 68 کنه جداسازی شد که از این تعداد 46 کنه (25 نر و 21 ماده) بالغ بوده و برای شناسایی مورد استفاده قرار گرفت. کنه های شناسایی شده متعلق به گونه های </strong><strong><em>Hyalomma anatolicum</em></strong><strong>، </strong><strong><em>H. excavatum</em></strong><strong>، </strong><strong><em>H. marginatum</em></strong><strong> و </strong><strong><em>Rhipicephalus turanicus </em></strong><strong>بودند. اولین توصیف گونه </strong><strong><em>R. turanicus</em></strong><strong> برای این انگل در خارپشت گوش دراز در ایران می باشد. با توجه به اهمیت بهداشتی کنه ها و نیز هم زیستی خارپشت ها در منازل و باغ ها و رفت و آمد آزادانه خارپشت ها به دامداری ها، مطالعات بیش تری به منظور شناخت آلودگی های خارپشت ها و انتقال بیماری ها توسط آن ها درکشور </strong><strong>مورد نیاز است.</strong>
پستانداران کوچک,حیات وحش,شهرستان مشهد,کنه,میزبان
http://www.aejournal.ir/article_40801.html
http://www.aejournal.ir/article_40801_8958e7c63d95ee166cbd53d755f3d936.pdf
شرکت مهندسین مشاور شیل آمایش
فصلنامه محیط زیست جانوری
2717-1388
2717-1396
8
3
2016
12
01
شناسایی ریختی گونه های جنس Nerita (رده شکم پایان، خانواده Neritidae) در ناحیه جزرومدی بندرلنگه
87
92
FA
نازیلا
بیرامی
گروه زیست شناسی دریا، دانشکده علوم دریایی، دانشگاه تربیت مدرس، نور، صندوق پستی: 356-64414
nazila.beirami@yahoo.com
جعفر
سیفآبادی
گروه زیست شناسی دریا، دانشکده علوم دریایی، دانشگاه تربیت مدرس، نور، صندوق پستی: 356-64414
jseyfabadi@gmail.com
محمدصادق
علوی یگانه
گروه زیست شناسی دریا، دانشکده علوم دریایی، دانشگاه تربیت مدرس، نور، صندوق پستی: 356-64414
<strong>با توجه به تنوع رنگی در صدف گونههای جنس </strong><strong><em>Nerita</em></strong><strong>(رده شکم پایان، خانواده </strong><strong>(</strong><strong>Neritidae</strong><strong>شناسایی آن ها با دشواریهایی همراه است. در این تحقیق با توجه به سایر ویژگیهای کلیدی ریختی، به شناسایی و تنوع زیستی گونههای این جنس در ناحیه جزر و مدی بندرلنگه با استفاده از کلیدهای شناسایی معتبر پرداخته شده است. نمونه برداری طی زمستان 1393 و در ساعات اوج جزر از بسترهای قلوه سنگی صخره ای و قلوه سنگی شنی سواحل بندرلنگه صورت گرفت. نمونهها پس از جمع آوری و تثبیت در فرمالین، جهت بررسیهای ریختی و محاسبات زیست سنجی به آزمایشگاه منتقل شدند و پنج صفت از آنها مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این مطالعه نشان دهنده حضور پنج گونه </strong><strong><em>N. adenensis</em></strong><strong><em>، </em></strong><strong><em>N. albicilla</em></strong><strong><em>، </em></strong><strong><em>N. longii</em></strong><strong><em>، </em></strong><strong><em>N. polita</em></strong><strong>و </strong><strong><em>N. textilis </em></strong><strong>در ناحیه مورد مطالعه بود که در این بین بیش ترین و کم ترین فراوانی نسبی (28/1 درصد) به ترتیب با میزان 28/1 و 7/4 درصد به گونه </strong><strong></strong><strong>های </strong><strong><em>N. adenensis</em></strong><strong>و</strong><strong><em>N. albicilla</em></strong><strong> تعلق داشت. بیش ترین تنوع در رنگ صدف نیز در گونه </strong><strong><em>N. adenensis </em></strong><strong>مشاهده شد که بیان گر کارایی اندک این صفت در شناسایی بود. نتایج فوق میتواند به شناخت بهتر فون شکم پایان خانواده </strong><strong>Neritidae</strong><strong> سواحل بندرلنگه و خلیج فارس و اتخاذ رویکرد مناسب مدیریتی برای حفاظت از آن ها یاری نماید.</strong>
Nerita,بندرلنگه,ناحیه جزرومدی,تنوع زیستی
http://www.aejournal.ir/article_40802.html
http://www.aejournal.ir/article_40802_2d49efe943194269b436c884baa25941.pdf
شرکت مهندسین مشاور شیل آمایش
فصلنامه محیط زیست جانوری
2717-1388
2717-1396
8
3
2016
12
01
بررسی توانایی و کارایی پروبیوتیکی باکتری های فیتاز مثبت در شرایط آزمایشگاهی در ماهی کپور معمولی (Cyprinus carpio)
93
102
FA
مرضیه
نظری
دانشکده دامپزشکی، دانشگاه شهید چمران، اهواز، صندوق پستی: 135
khabr@yahoo.com
مجتبی
علیشاهی
گروه علوم درمانگاهی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه شهید چمران، اهواز، صندوق پستی: 135
alishahimoj@gmail.com
تکاور
محمدیان
گروه علوم درمانگاهی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه شهید چمران، اهواز، صندوق پستی: 135
takavar_m2002@yahoo.com
حسین
معتمدی
گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه شهید چمران، اهواز، صندوق پستی: 135
h.motamedi@scu.ac.ir
<strong>جایگزینی پروتئین حیوانی با پروتئین گیاهی از راهکارهای اصلی کاهش قیمت خوراک در آبزیان است. 70 درصد فسفر در گیاهان به صورت فیتات است که برای ماهیان قابل جذب نیست و موجوداتی که فاقد آنزیم های فیتازی هستند دسترسی کمی به این ماده دارند. هدف این تحقیق بررسی توان پروبیوتیکی باکتری هایی است که قادر به تجزیه فیتات به وسیله تولید آنزیم فیتاز هستند. بدین منظور 5 باکتری با توان بالای تولید آنزیم فیتاز شامل:1- (32</strong><strong><em>Citrobacter</em></strong><strong> <em>farmeri</em> (phas</strong><strong>، 2- (12</strong><strong><em>Klebsiella oxytoca</em></strong><strong> (fish</strong><strong>،3- (22</strong><strong><em>Klebsiella pneumoniae </em></strong><strong>subsp</strong><strong><em>. Ozaenae</em></strong><strong> (Fish</strong><strong>، </strong><strong>4- (21</strong><strong><em>Raoultella terrigena</em></strong><strong> (Rsh</strong><strong> و 5- </strong><strong><em>Enterobacter</em></strong><strong> (11</strong><strong><em>cloacae</em></strong><strong> (Fish</strong><strong> که از منابع مختلف کشاورزی و آبزی پروری جداسازی شده بودند، انتخاب شدند. سپس این باکتری ها براساس شاخصهای پروبیوتیکی شامل: مقاومت به اسید، نمکهای صفراوی، خاصیت</strong><strong>آنتاگونیستی، توان آب گریزی و عدم بیماریزایی برای ماهی مقایسه و ارزیابی گردیدند. باکتری <em>لاکتوباسیلوس کازئی</em> که یک پروبیوتیک پذیرفته شده آبزیان می باشد نیز به عنوان شاهد مثبت درنظر گرفته شد. تمام 5 جدایه مورد بررسی توان تحمل اسیدیته بهتری نسبت <em>لاکتوباسیلوس کازئی</em> داشتند و بیش ترین توان تحمل اسیدیته را 32</strong><strong>Phas</strong><strong> و 12</strong><strong>Fish</strong><strong> داشتند. هم چنین غلظت های 0/5 تا 3 درصد نمک های صفراوی تأثیری بر رشد باکتری های مورد بررسی نداشت (0/05<</strong><strong>p</strong><strong>). در مورد فعالیت آنتاگونیستی، هیچ کدام از جدایههای فیتاز مثبت فعالیت آنتاگونیستی در برابر دو باکتری بیماری زای <em>یرسینیا راکری</em> و <em>آئروموناس هیدروفیلا</em> نداشتند، هرچند <em>لاکتوباسیلوس کازئی</em> فعالیت آنتاگونیستی مناسبی در برابر این دو باکتری نشان داد (0/05<</strong><strong>p</strong><strong>). جدایه 11</strong><strong>Fish</strong><strong> درتست آنتی بیوگرام بیش ترین مقاومت را نسبت به آنتی بیوتیک نشان داشت. در خصوص فعالیت آب گریزی تمام باکتری های مورد مطالعه، به جز 11</strong><strong>Fish</strong><strong> بقیه باکتری ها توان آب گریزی قابل رقابت با <em>لاکتوباسیلوس کازئی</em> داشتند. در این مطالعه باکتری های تولیدکننده فیتاز دارای برخی شاخص های پروبیوتیکی قابل رقابت با <em>لاکتوباسیلوس کازئی</em> بودند ولی تفاوت معنی داری بین پتانسیل پروبیوتیکی آن ها مشاهده نگردید و بایستی علاوه بر بررسی های کامل تر شاخص های پروبیوتیکی، بررسی های درونتنی (</strong><strong>In vivo</strong><strong>) نیز در مورد این جدایه ها انجام شود تا در صورت مناسب بودن، به صورت مکمل پروبیوتیکی به غذای آبزیان اضافه گردند.</strong>
باکتریهای فیتاز مثبت,ماهی کپور معمولی,پروبیوتیک
http://www.aejournal.ir/article_41109.html
http://www.aejournal.ir/article_41109_906220548fc79b5923810ca21d2e01bd.pdf
شرکت مهندسین مشاور شیل آمایش
فصلنامه محیط زیست جانوری
2717-1388
2717-1396
8
3
2016
12
01
مقایسه ترکیبات اسیدهای چرب در بافت ماهیچه، کبد و لاشه ماهیان وحشی و پرورشی بنی (Mesopotamichthys sharpeyi)
103
114
FA
علی
درویشی
گروه شیلات، پردیس دانشگاه علوم وفنون دریایی خرمشهر، صندوق پستی: 669
darvishi1833@yahoo.com
محمد
ذاکری
گروه شیلات، دانشکده منابع طبیعی دریا، دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر، صندوق پستی: 669
mhdzakeri@yahoo.com
سیدمهدی
حسینی
گروه شیلات، دانشکده منابع طبیعی دریا، دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر، صندوق پستی: 669
<strong>مطالعه حاضر با هدف مقایسه ترکیب اسیدهای چرب در بافت ماهیچه، کبد و لاشه ماهیان جوان وحشی و پرورشی بنی </strong><strong>(</strong><strong><em>Mesopotamichthys sharpeyi</em></strong><strong>)</strong><strong> با استفاده از دستگاه گاز کروماتوگراف انجام گردید. در تمام نمونه ها، بیش ترین مقدار اسیدهای چرب اشباع </strong><strong>(</strong><strong>SFA</strong><strong>)</strong><strong> و اسیدهای چرب غیراشباع با یک پیوند دوگانه (</strong><strong>MUFA</strong><strong>) </strong><strong>به ترتیب مربوط به اسید پالمیتیک (c16:0</strong><strong>) و اسید اولئیک (9-</strong><strong>c</strong><strong>18:1</strong><strong>n</strong><strong>) بود. نتایج نشان داد که بافت ماهیچه و کبد ماهیان بنی پرورشی، سطح اسیدهای چرب غیراشباع با چند پیوند دوگانه بیش تری را نسبت به ماهیان وحشی به خصوص در اسید دکوزاهگزانوئیک، اسید ایکوزاپنتانوئیک و اسید آراشیدونیک داشت (0/05></strong><strong>p</strong><strong>). هرچند که بافت ماهیچه ماهیان وحشی دارای سطوح بالاتری از </strong><strong>SFA</strong><strong> بود. نتایج به دست آمده نشان می دهد که ترکیبات اسیدهای چرب بافت ماهیچه، کبد و لاشه ماهیان جوان بنی تحت تاثیر نوع محیط می تواند متفاوت باشند و براساس نوع جیره غذایی مورد استفاده در سیستم های پرورشی این گونه، می توانند دارای ارزش غذایی مناسب تری نسبت به گونه های وحشی باشند و به عنوان منبعی مناسب جهت تامین نیازهای غذایی اسیدهای چرب در تغذیه انسان محسوب گردد.</strong>
ترکیب اسیدهای چرب,بافت ماهیچه,کبد,Mesopotamichthys sharpeyi
http://www.aejournal.ir/article_41153.html
http://www.aejournal.ir/article_41153_1d3869650d13d25b56e4f76d9fd7f770.pdf
شرکت مهندسین مشاور شیل آمایش
فصلنامه محیط زیست جانوری
2717-1388
2717-1396
8
3
2016
12
01
اثر سطوح مختلف ویتامین نیاسین (B3) بر رشد و ترکیب بیوشیمیایی خون و لاشه بچه ماهی استرلیاد پرورشی (Acipenser ruthenus)
115
122
FA
رعنا
حق پرست
گروه شیلات، دانشگاه آزاد اسلامی واحد لاهیجان، صندوق پستی: 1616
haghparast.1366@gmail.com
حسین
خارا
0000-0002-4010-9428
گروه شیلات، دانشگاه آزاد اسلامی واحد لاهیجان، صندوق پستی: 1616
h.khara1974@yahoo.com
مسعود
فرخ روز
گروه شیلات، دانشگاه آزاد اسلامی واحد لاهیجان، صندوق پستی: 1616
farokhrooz@yahoo.com
<strong>این تحقیق به منظور تعیین اثر مقادیر مختلف ویتامین B3</strong><strong>بررشد و ترکیب بدن خون بچه تاس ماهی استرلیاد (</strong><strong><em>Acipenser ruthenus</em></strong><strong>) پرورشی در مرکز تکثیر و پرورش و بازسازی ذخایر شهید بهشتی سد سنگر اجرا گردید. شش جیره غذایی شامل مقادیر مختلف 50،40،30،20،10،0 میلی گرم در کیلوگرم غذای خشک ویتامین B3</strong><strong> به مدت 8 هفته برای تغذیه ماهیان استرلیاد در نظر گرفته شدند. تعداد 100 قطعه ماهی استرلیاد با وزن متوسط 50 گرم به 18 وان فایبرگلاس معرفی گردید. ماهیان روزانه به میزان 5 درصد وزن بدن تغذیه شدند. نتایج نشان داد که بین تیمارها از نظر افزایش وزن، ضریب چاقی، ضریب رشد و طول نهایی اختلاف معنی داری وجود ندارد (0/05<</strong><strong>p</strong><strong>) اما در رشد روزانه اختلاف معنی دار مشاهده می</strong><strong></strong><strong>شود (0/05></strong><strong>p</strong><strong>).</strong><strong> </strong><strong>از نظر ترکیبات بیوشیمیایی (تری</strong><strong></strong><strong>گلیسرید، کلسترول، گلوکز، </strong><strong>LDL</strong><strong>، </strong><strong>HDL</strong><strong> و پروتیئن خون) در تیمارهای مورد بررسی اختلاف معنی</strong><strong></strong><strong>داری مشاهده گشت </strong><strong>(0/05></strong><strong>p</strong><strong>)</strong><strong>. هم چنین </strong><strong>براساس نتایج آنالیز لاشه اختلاف معنی داری بین تیمارها از لحاظ میزان رطوبت، چربی، پروتیئن و خاکستراختلاف معنی </strong><strong></strong><strong>داری دیده شد </strong><strong>(0/05></strong><strong>p</strong><strong>).</strong><strong> به طوری که بیش ترین میزان پروتئین و خاکستر وحداقل میزان چربی مربوط به تیمار3 بوده است.</strong><strong>در نهایت باتوجه به نتایج می توان گفت که ویتامین نیاسین در این وزن اثر معنی داری روی رشد تاس ماهی استرلیاد ندارد، ولی باعث کاهش میزان چربی و افزایش پروتئین لاشه می شود. در نتیجه افزودن 30 میلی گرم نیاسین در کیلوگرم غذا اثر مطلوبی روی کیفیت گوشت ماهی می گذارد.</strong>
ماهی استرلیاد,Acipenser ruthenus,ویتامین نیاسین,رشد,فاکتورهای بیوشیمیایی خونی,ترکیب لاشه
http://www.aejournal.ir/article_41155.html
http://www.aejournal.ir/article_41155_259cded6e1f7c8e42100134c6015ab5f.pdf
شرکت مهندسین مشاور شیل آمایش
فصلنامه محیط زیست جانوری
2717-1388
2717-1396
8
3
2016
12
01
بررسی ماکروسکوپی و میکروسکپی مراحل رسیدگی جنسی سیاه ماهی (Capoeta capoeta intermedia) در رودخانه شاپور، استان بوشهر
123
132
FA
عالی
حسینی
گروه شیلات، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه خلیج فارس، بوشهر
javadpapari@yahoo.com
زهره
موسوی
گروه شیلات، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه خلیج فارس، بوشهر
zohre_1366@yahoo.com
ابراهیم
ستوده
گروه شیلات، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه خلیج فارس، بوشهر
esotoude@yahoo.com
مهدی
محمدی
مرکزمطالعات و پژوهش های دانشگاه خلیج فارس، بوشهر
mohammadim@pgu.ac.ir
اکبر
عباس زاده
گروه شیلات، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه خلیج فارس، بوشهر
abas1351@gmail.com
<strong>هدف این تحقیق بررسی ساختار میکروسکپی و ماکروسکپی تخمدان</strong><strong> و بیضه</strong><strong> سیاه ماهی </strong><strong><em>Capoeta capoeta intermedia</em></strong><strong> در مراحل مختلف رسیدگی جنسی بود. بدین منظور از آذر 1390 تا آذر 1391 تعداد 330 قطعه سیاه ماهی ب هصورت ماهیانه از رودخانه شاپور (استان بوشهر) صید و مورد بررسی قرار گرفت. پس از انجام زیست سنجی، ماهیان تشریح و گنادهای آن ها خارج گردید. نمونه های گناد جداشده در فرمالین 10 درصد فیکس شده و پس از تهیه مقاطع بافتی با استفاده از روش بافت شناسی کلاسیک رنگ آمیزی و مورد مطالعه قرارگرفتند. نتایج نشان داد </strong><strong>به طور میانگین طول کل ماده ها 2/3</strong><strong>±19</strong><strong>/83 سانتی متر، گستره وزن آن ها 38</strong><strong>±</strong><strong>93/4 </strong><strong>گرم، طول کل نرها 2</strong><strong>±</strong><strong>19/85 سانتی متر و وزن آن ها 25/5</strong><strong>±</strong><strong>87/24</strong><strong>گرم می باشد. </strong><strong>نسبت جنسی کل ماهی های ماده به نر در نمونه های صید شده 1/6 به دست آمد که اختلاف معنی داری بین جنس نر </strong><strong>و ماده نشان داد (0/05></strong><strong>p</strong><strong>)</strong><strong>. </strong><strong>قطر تخمک از حداقل 406/6 میکرون در مرحله 2 رسیدگی جنسی تا حداکثر </strong><strong>2112/9 </strong><strong>میکرون در مرحله 5 رسیدگی جنسی افزایش یافت. میانگین همآوری مطلق و نسبی به ترتیب </strong><strong>2252/6 و 22/08 </strong><strong>عدد تخمک محاسبه گردید.</strong><strong> مراحل رسیدگی این ماهی با استفاده از بافت</strong><strong></strong><strong>شناسی به 6 مرحله تقسیم</strong><strong></strong><strong>بندی شد. بالاترین میزان فراوانی مرحله رسیدگی 4 و 5 جنسی از بهمن ماه تا خرداد ماه به دست آمد. </strong>
Capoeta capoeta intermedia,تخمدان,بافت شناسی,رسیدگی جنسی
http://www.aejournal.ir/article_41361.html
http://www.aejournal.ir/article_41361_497d0fc71a9646560ebdda9955987314.pdf
شرکت مهندسین مشاور شیل آمایش
فصلنامه محیط زیست جانوری
2717-1388
2717-1396
8
3
2016
12
01
بررسی تغییرات پاتولوژیک بافت کبد، آبشش و روده بچه ماهی سفید (kutum (Rutilus در معرض قرار گرفته با آب تالاب انزلی
133
144
FA
شیما
کوهی دهکردی
گروه شیلات، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه گیلان، صومعه سرا، صندوق پستی: 1144
shima.kouhie@gmail.com
سروناز
خلیلی تیلمی
گروه شیلات، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه گیلان، صومعه سرا، صندوق پستی: 1144
جاوید
ایمانپور نمین
0000-0002-5090-9170
گروه شیلات، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه گیلان، صومعه سرا، صندوق پستی: 1144
javidiman@gmail.com
<strong>تالاب انزلی دارای ارزش اکولوژیکی فراوانی است چرا که محل تخم ریزی و مهاجرت گونه های آبزیان و پرندگان بسیاری به حساب می آید. براساس تحقیقات صورت گرفته، فلزات سنگینی از جمله لیتیوم، باریوم، استرانسیوم، کادمیوم، کبالت، مس، مولیبدن، نیکل، سرب و گوگرد علاوه بر هیدروکربن های آروماتیک چندحلقه ای </strong><strong>(PAH)</strong><strong> نیز به عنوان ترکیبات حاضر در همه منطقه تالاب در نظر گرفته می شوند که غلظت شان رو به افزایش بوده و می توانند تهدید جدی برای ساکنان تالاب در نظر گرفته شوند. مطالعه حاضر اثرات آب دارای این آلاینده ها را بر یکی از مهم ترین گونه های تالاب بررسی می کند. به منظور انجام تحقیق نود عدد بچه ماهی سفید </strong><strong><em>Rutilus kutum</em></strong><strong>، </strong><strong>به مدت 8 روز در معرض آب های آلوده مناطق آبکنار و سیاه کشیم تالابانزلی (در قالب سه تیمار و در هر تیمار سه تکرار) قرار گرفتند. پس از گذشت روز اول تغییری در سلول های اپیتلیال آبشش دیده نشد و دژنراسیون سیتوپلاسم و هسته در سلولهای کبد مشاهده شد، درحالی که پس از 4 روز تغییر شکل سلول های پایه آبششی، به هم چسبیدگی رشته ها و رشته های ثانویه گرزی شکل در بافت آبشش و تجمع صفرا در بافت کبد دیده شد </strong><strong>(</strong><strong>0/05</strong><strong><</strong><strong>p</strong><strong>)</strong><strong>. 8 روز در معرض گذاری منجر به خون ریزی و اتساع مویرگ های آبششی و هم چنین نکروز کانونی در کبد شد </strong><strong>(</strong><strong>0/05</strong><strong>></strong><strong>p</strong><strong>)</strong><strong>. تغییرات ایجاد شده میتواند به وجود آلودگی در آب تالاب انزلی مربوط باشد.</strong>
آسیب بافتی,آبکنار,سیاه کشیم,کبد,آبشش
http://www.aejournal.ir/article_41626.html
http://www.aejournal.ir/article_41626_f9571985746d5d1518c8ef5a71e26ddc.pdf
شرکت مهندسین مشاور شیل آمایش
فصلنامه محیط زیست جانوری
2717-1388
2717-1396
8
3
2016
12
01
کاربرد شاخص های زیستی - جمعیتی در ارزیابی اکولوژیکی رودخانه شاهرود با استفاده از جمعیت بزرگ بی مهرگان کفزی
145
158
FA
عباس
محمودی فرد
گروه شیلات، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه گیلان، صومعه سرا، صندوق پستی: 1144
abbasmahmoudifard@gmail.com
جاوید
ایمانپور نمین
0000-0002-5090-9170
گروه شیلات، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه گیلان، صومعه سرا، صندوق پستی: 1144
javidiman@gmail.com
حمید
علاف نویریان
گروه شیلات، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه گیلان، صومعه سرا، صندوق پستی: 1144
hamidnav@yahoo.com
کامیاب
غلامی دشتکی
گروه شیلات، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه گیلان، صومعه سرا، صندوق پستی: 1144
<strong>مطالعه حاضر به منظور ارزیابی وضعیت سلامت کیفیت آب رودخانه شاهرود در استان قزوین انجام شد. نمونه برداری از بزرگ بی مهرگان کفزی با استفاده از نمونه بردار سوربر (مساحت 0/16 مترمربع با چشمه تور 100 میکرون) در تناوب 45 روزه از مهر 1391 تا شهریور 1392 در 9 ایستگاه با 3 تکرار و در طول 95 کیلومتر از این رودخانه انجام شد. نمونه های جمع شده توسط فرمالین 4% تثبیت و به آزمایشگاه منتقل، جداسازی، شناسایی و شمارش گردیدند. سنجه های ساختار جمعیت شامل فراوانی کل، غنایEPT، درصد EPT، نسبت EPT به CHIR محاسبه شدند. مقادیر تنوع گونه ای، غنای گونه ای و یکنواختی با استفاده از شاخص های شانن – وینر، مارگالف و پایلو محاسبه شدند. حداقل و حداکثر میانگین فراوانی کفزیان به ترتیب در فصول تابستان و بهار مشاهده شدند. کم ترین و بیش ترین میزان شاخص های شانن (0/93 و 2/24)، مارگالف (0/33 و 1/64) به ترتیب در فصول تابستان و بهار و در ایستگاه های 1 و دو ایستگاه آخر (8 و 9) به دست آمد. کم ترین و بیش ترین مقادیر شاخص زیستی هیلسینهف HFBI (3/29 و 6/37) در ایستگاه ها اول و ایستگاه آخر در فصول زمستان و تابستان محاسبه گردید. این بررسی نشان داد با استفاده از شاخص های زیستی و جمعیتی می توان ارزیابی مناسبی از وضعیت سلامت اکوسیستم آب های جاری به عمل آورد. </strong>
ارزیابی اکولوژیکی,بزرگ بی مهرگان کفزی,رودخانه شاهرود,شاخص زیستی و جمعیتی
http://www.aejournal.ir/article_41661.html
http://www.aejournal.ir/article_41661_68f14cb331ed59d3588705779098b21d.pdf
شرکت مهندسین مشاور شیل آمایش
فصلنامه محیط زیست جانوری
2717-1388
2717-1396
8
3
2016
12
01
سنجش غلظت فلزات سنگین (Ni, Cd, Zn, Pb) در عضله و هپاتوپانکراس میگوی سفید (Metapenaeus affinis) در شمال غرب خلیج فارس
159
166
FA
گلناز
بهادری
گروه شیلات، پردیس علوم و تحقیقات خوزستان، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران
gl.bahadori@yahoo.com
نگار
قطب الدین
گروه شیلات، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران
ghothbeddiny2005@gmail.com
<strong>فلزات سنگین از جمله آلایندههایی هستند که به وفور در اثر فعالیت </strong><strong></strong><strong>های انسانی به محیط زیست دریا وارد میشوند. این آلایندهها قابلیت تخریب زیستی نداشته و ممکن است ضمن ورود به بدن آبزیان در آن </strong><strong></strong><strong>ها تجمع نمایند. در این تحقیق غلظت نیکل، کادمیوم، روی و سرب کل در بافتهای عضله و هپاتوپانکراس میگوی سفید</strong><strong><em>Metapanaeus affinis </em></strong><strong>اندازهگیری شد. به این منظور نمونههای میگو (355 نمونه خور موسی و 340 نمونه بحرکان) توسط تور ترال کف در فصل زمستان سال 1392 از 2 ایستگاه (خور موسی و بحرکان) برداشت شد. جهت تعیین غلظت فلزات سنگین، نمونهها پس از آمادهسازی و خشک شدن هضم شدند. غلظت نیکل، کادمیوم، روی و سرب در بافتهای میگو با استفاده </strong><strong>از روش جذب اتمی اندازهگیری شد. نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد، اختلاف معنیداری بین میزان انباشت فلزات در خور موسی و میزان انباشت فلزات در بحرکان وجود دارد و بیش ترین میزان انباشت فلزات در بافت میگوی سفید در ایستگاه خور موسی مشاهده شد</strong><strong>(0/05></strong><strong>P</strong><strong>) </strong><strong>مقایسات میزان غلظت فلزات سنگین مورد ارزیابی در این تحقیق در ایستگاههای مختلف نشان داد، میزان تجمع عناصر سنگین در هپاتوپانکراس بیش تر از عضله میباشد. هم چنین ترتیب میزان غلظت فلزات سنگین به صورت روی< سرب< نیکل< کادمیوم در هر دو ایستگاه مشاهده شد. میانگین غلظت فلزات سنگین مورد سنجش در بافت عضله از استانداردهای</strong><strong> WHO </strong><strong>و</strong><strong> FDA </strong><strong>و</strong><strong> Sciortino </strong><strong>و</strong><strong> Ravikumar and Maff </strong><strong>در ایستگاههای خور موسی و بحرکان کم تر بود</strong><strong>.</strong>
فلزات سنگین,Metapanaeus affinis,میگوی سفید,خلیج فارس
http://www.aejournal.ir/article_41696.html
http://www.aejournal.ir/article_41696_0ab163e9a031daac28ab34b84ff1517f.pdf
شرکت مهندسین مشاور شیل آمایش
فصلنامه محیط زیست جانوری
2717-1388
2717-1396
8
3
2016
12
01
بررسی تفاوت های ریخت شناسی جمعیت های سیاه ماهی Capoeta capoeta در بالادست و پایین دست رودخانه زرینه رود از حوضه دریاچه ارومیه
167
174
FA
علیرضا
رادخواه
گروه شیلات، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی کرج، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، صندوق پستی: 4111
radkhahalireza@yahoo.com
هادی
پورباقر
گروه شیلات، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی کرج، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، صندوق پستی: 4111
poorbagher@ut.ac.ir
سهیل
ایگدری
گروه شیلات، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی کرج، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، صندوق پستی: 4111
soheil.eagderi@yahoo.com
<strong>این مطالعه با هدف بررسی ویژگی های ریخت شناسی و عوامل محیطی موثر بر آن ها در جمعیت های سیاه ماهی (<em>C. capoeta</em>) بالادست و پایین دست رودخانه زرینه رود از حوضه دریاچه ارومیه به اجرا درآمد. در این مطالعه، در مجموع 85 عدد سیاه ماهی از قسمت های بالادست (40 قطعه) و پایین دست (45 قطعه) رودخانه زرینه رود با استفاده از دستگاه الکتروشوکر صید شدند. نمونه های جمع آوری شده پس از بی هوشی در محلول عصاره گل میخک، در فرمالین 10 درصد تثبیت شده و سپس به آزمایشگاه منتقل شدند. 21 صفت ریخت سنجی و 7 صفت شمارشی در ماهیان صید شده بررسی شد. داده های استانداردشده به منظور تعیین اختلاف در بین جمعیت های مورد مطالعه و هم چنین به منظور جداسازی و تفکیک جمعیت ها در هریک از صفات با استفاده از آنالیز تجزیه به مولفه های اصلی (PCA) و آنالیز تابع تشخیص (DFA) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. مطالعه حاضر نشان داد که جمعیت های سیاه ماهیان در بالادست و پایین دست رودخانه زرینه رود از نظر صفات شمارشی اختلاف معنی داری با یکدیگر نداشتند (0/05<p). جمعیت های مورد بررسی از نظر صفات ریخت سنجی با یکدیگر اختلاف داشتند، البته این اختلاف موجب تمایز و تفکیک جمعیت ها نشد. تفاوت در شرایط اکولوژیکی مانند سرعت جریان آب، دما، اکسیژن، پوشش گیاهی و شرایط تغذیه ای از مهم ترین عوامل موثر بر اختلافات ریخت شناسی در بین جمعیت های مورد مطالعه تشخیص داده شدند.</strong>
صفات ریخت سنجی,صفات شمارشی,جمعیت های بالادست و پایین دست,سیاه ماهی,Capoeta capoeta
http://www.aejournal.ir/article_41705.html
http://www.aejournal.ir/article_41705_3b1ede2fb9a41778720542b26edc6d54.pdf
شرکت مهندسین مشاور شیل آمایش
فصلنامه محیط زیست جانوری
2717-1388
2717-1396
8
3
2016
12
01
ارزیابی زیستی فون کفزیان رودخانه نور رود در منطقه بلده نور
175
182
FA
مهرنوش
نوروزی
گروه زیست شناسی دریا، دانشکده علوم زیستی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنکابن، صندوق پستی: 46817
mnoroozi@toniau.ac.ir
مهران
هاشمی
گروه زیست شناسی دریا، دانشکده علوم زیستی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنکابن، صندوق پستی: 46817
mehran.h66@gmail.com
<strong>شناسایی و بررسی پراکنش ماکروبنتوزهای رودخانه نور رود به مدت یک سال (مرداد 1390 تا تیر 1391) به صورت ماهانه در 7 ایستگاه با سه تکرار به وسیله نمونه بردار سوربر با سطح مقطع 35×35 سانتی متر انجام گردید. شاخص های محیطی (دبی، دما و pH) در هر ایستگاه ثبت گردید. در مجموع 7881 عدد ماکروبنتوز متعلق به 7 راسته از 21 خانواده شناسایی شد. بیش ترین فراوانی مربوط به راسته یک روزه ها (خانواده باتیده) بود. براساس نتایج، فاکتور دبی و دمای آب، بر روی تراکم و تنوع، فاکتور pH فقط بر روی تنوع ماکروبنتوزها اثر معنی داری داشت. به طورکلی بیش ترین و کم ترین تراکم به ترتیب در ماه های اسفند و خرداد و تنوع به ترتیب در ماه های اسفند و دی دیده شد. بیش ترین فراوانی ماکروبنتوزها متعلق به ایستگاه اول، در سرچشمه رودخانه نور رود و کم ترین فراوانی در ایستگاه هفتم، در محل ورود فاضلاب معدن شن و ماسه قرار داشت. به طور میانگین بیش ترین و کم ترین شاخص شانون وینر به ترتیب در ماه های تیر و دی، شاخص سیمپسون به ترتیب ماه های اسفند و تیر و شاخص مارگالف به ترتیب در ماه های آبان و بهمن بود. به طور میانگین در طول یک سال شاخص تنوع گونه ای شانون وینر 1/35، غالبیت گونه ای سیمپسون 0/31 و غنای گونهای مارگالف 2/40 به دست آمد. از نظر وضیعت کیفی آب رودخانه در ایستگاه 1 عالی و در ایستگاه 4 به دلیل ورود آلودگی متوسط بود. </strong><strong>شناسایی و بررسی پراکنش ماکروبنتوزهای رودخانه نور رود به مدت یکسال (مرداد 1390 تا تیر 1391) به صورت ماهانه در 7 ایستگاه با سه تکرار به وسیله نمونه بردار سوربر با سطح مقطع 35×35 سانتی متر انجام گردید. شاخص های محیطی (دبی، دما و pH) در هر ایستگاه ثبت گردید. در مجموع 7881 عدد ماکروبنتوز متعلق به 7 راسته از 21 خانواده شناسایی شد. بیش ترین فراوانی مربوط به راسته یک روزه ها (خانواده باتیده) بود. براساس نتایج، فاکتور دبی و دمای آب، بر روی تراکم و تنوع، فاکتور pH فقط بر روی تنوع ماکروبنتوزها اثر معنی داری داشت. به طورکلی بیش ترین و کم ترین تراکم به ترتیب در ماه های اسفند و خرداد و تنوع به ترتیب در ماه های اسفند و دی دیده شد. بیش ترین فراوانی ماکروبنتوزها متعلق به ایستگاه اول، در سرچشمه رودخانه نور رود و کم ترین فراوانی در ایستگاه هفتم، در محل ورود فاضلاب معدن شن و ماسه قرار داشت. به طور میانگین بیش ترین و کم ترین شاخص شانون وینر به ترتیب در ماه های تیر و دی، شاخص سیمپسون به ترتیب ماه های اسفند و تیر و شاخص مارگالف به ترتیب در ماه های آبان و بهمن بود. به طور میانگین در طول یک سال شاخص تنوع گونه ای شانون وینر 1/35، غالبیت گونه ای سیمپسون 0/31 و غنای گونه ای مارگالف 2/40 به دست آمد. از نظر وضیعت کیفی آب رودخانه در ایستگاه 1 عالی و در ایستگاه 4 به دلیل ورود آلودگی متوسط بود. </strong>
پراکنش,ماکروبنتوز,رودخانه نور رود,تراکم
http://www.aejournal.ir/article_41723.html
http://www.aejournal.ir/article_41723_1e5c7a2b5f49147e4099627a2ce37fbd.pdf
شرکت مهندسین مشاور شیل آمایش
فصلنامه محیط زیست جانوری
2717-1388
2717-1396
8
3
2016
12
01
بررسی ویژگیهای زیستگاهی ماهی Barbus lacerta (Heckel 1843) در رودخانه طالقان، حوزه سفیدرود
183
190
FA
مرضیه
وردیپور
گروه تنوع زیستی، دانشکده محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، صندوق پستی: 14515-775
marzie.verdipour@yahoo.com
سهیل
ایگدری
گروه شیلات، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی کرج، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، صندوق پستی: 4111
soheil.eagderi@ut.ac.ir
بهمن
شمس اسفندآباد
گروه تنوع زیستی، دانشکده محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، صندوق پستی: 14515-775
bshams78@yahoo.com
<strong>بررسی ویژگیهای زیستگاهی گونهها نقش مهمی در مدیریت آنها دارد و تصمیمگیری در مورد شیوه مدیریتی مناسب، تنها با مشخص شدن نیازهای زیستگاهی آنها امکانپذیر است. این مطالعه با هدف ثبت دادههای مربوط به توزیع گونه </strong><strong><em>Barbus</em></strong><strong><em>lacerta </em></strong><strong>و</strong><strong> تعیین زیستگاه انتخابی این گونه برای حفاظت آن و مدیریت بهتر آن به اجرا درآمد</strong><strong>. در مطالعه حاضر </strong><strong>برای بررسی </strong><strong>ویژگیهای </strong><strong>زیستگاهی و زیستگاه انتخابی </strong><strong>این گونه در رودخانه طالقان، متغیرهای محیطی شامل عمق، عرض رودخانه، سرعت جریان آب، دمای آب، ارتفاع ازسطح دریا و قطر سنگ بستر، در 33 ایستگاه از بالادست به سمت پاییندست رودخانه اندازهگیری شد سپس دادههای به دست آمده در نرمافزار </strong><strong>Habsel</strong><strong> تحلیل شدند. براساس نتایج، </strong><strong>محدوده مورد استفاده و محدوده زیستگاه انتخابی با توجه به میزان در دسترس بودن ویژگیهای زیستگاهی برای هر متغیر برای ماهیان بزرگتر و کوچکتر از 90 میلیمتر بهدست آمد. نتایج نشان داد که زیستگاه انتخابی هر دو گروه، محدوده مشابهی از متغیرها شامل عرض رودخانه 7/5-2/5 متر، ارتفاع 1600-1400 متر، دمای 16-15 درجه سانتیگراد، </strong><strong>سرعت جریان 0/4-0/2 متربرثانیه</strong><strong> و قطر سنگ بستر 30-24 سانتیمتر میباشد. </strong><strong>به عبارت دیگر </strong><strong>سس ماهی کورای جوان، نواحی کم عمق با عرض و سرعت جریان کم که حاوی سنگ بستر درشت میباشند را انتخاب میکند و وقتی بالغ میشود همان نواحی با عمق بیش تر (54-48 سانتیمتری) و بستری حاوی سنگهای درشتتر را انتخاب مینماید.</strong><strong> نتایج این مطالعه میتواند در برنامههای حفاظتی بلندمدت و مدیریت شیلاتی این گونه مورد استفاده قرار گیرد و قابلیت پیشبینی پراکنش سس ماهی کورا را براساس ویژگیهای محیطی رودخانه فراهم نماید</strong>.
سس ماهی کورا,رودخانه طالقان,متغیرهای محیطی,زیستگاه انتخابی
http://www.aejournal.ir/article_41754.html
http://www.aejournal.ir/article_41754_5288a66413536d3aa57befcd9a64c984.pdf
شرکت مهندسین مشاور شیل آمایش
فصلنامه محیط زیست جانوری
2717-1388
2717-1396
8
3
2016
12
01
بررسی عملکرد تولیدمثلی و هم آوری در دوگله از مولدین قزل آلای رنگین کمان (Oncorhynchus mykiss)
191
198
FA
رقیه
محمودی
مرکز تحقیقات ژنتیک و اصلاح نژاد ماهیان سردآبی، موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یاسوج
roghaye.mahmodi@gmail.com
سمیرا
ناصری
مؤسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، صندوق پستی: 6116- 14155
اسماعیل
کاظمی
مرکز تحقیقات ژنتیک و اصلاح نژاد ماهیان سردآبی، موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یاسوج
esmaeil.kazemi.1986@gmail.com
<strong>به منظور تعیین فاکتورهای تولیدمثلی و هم آوری قزل آلای رنگین کمان دو گله مولد بررسی قرار گرفتند. از گله فرانسوی و گله ایرانی موجود در مرکز تحقیقات ژنتیک و اصلاح نژاد ماهیان سردآبی تعداد 10 و 15 نمونه ماده به صورت تصادفی انتخاب، تگ دار و تخم کشی شدند. میزان تخمک استحصالی از هر والد با ترازوی دیجیتالی با دقت 0/01 گرم و قطر تخمک با کولیس مدرج اندازه گیری شد. تخمک ها با ترکیب اسپرم چند نر بارور شدند. درصد لقاح، چشم زدگی و تفریخ برای هر تیمار محاسبه شد. درصد لقاح (98/8، 88/33)، چشم زدگی (94/5-71)، تفریخ (82/5-70) به ترتیب در مولدین فرانسوی و ایرانی به دست آمد. میانگین هم آوری و متوسط اندازه تخم درگله فرانسوی به ترتیب 306/47±4080 و 0/089±4/93 و در گله ایرانی 276±4247 و 0/1±5/17 به دست آمد. بررسی روابط هم آوری- اندازه تخم، وزن مولد، طول مولد و اندازه تخم و وزن مولد با استفاده از آنالیز رگرسیون انجام پذیرفت. رابطه هم آوری و وزن در گله فرانسوی (0/52=r) و در گله ایرانی (0/36=r) به صورت خطی و شیب مثبت مشاهده شد. رابطه هم آوری با طول در گله فرانسوی 30% =r و در گله ایرانی 36%=r به دست آمد. نتایج این تحقیق نشان می دهد که مولدین فرانسوی کیفیت بهتری از نظر درصد لقاح، چشم زدگی، تفریخ، بازماندگی در سه ماهه اول و بازماندگی در سه ماهه دوم نسبت به مولدین ایرانی را دارا می باشند. </strong>
بازماندگی,درصد تفریخ,درصد لقاح,قزل آلای رنگین کمان,هم آوری
http://www.aejournal.ir/article_41758.html
http://www.aejournal.ir/article_41758_8bf5102610af45d2f88da1aeef8cd51a.pdf
شرکت مهندسین مشاور شیل آمایش
فصلنامه محیط زیست جانوری
2717-1388
2717-1396
8
3
2016
12
01
اثرات پروبیوتیک باکتوسل و پربیوتیک گالاکتوالیگوساکارید بر رشد، بازماندگی، پارامترهای خونی و مقاومت در برابر استرس شوری ماهی گورامی سه خال (Trichogaster trichopterus)
199
206
FA
مینا
مختاری
گروه شیلات، دانشکده شیلات و محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، صندوق پستی: 487-49175
mina.mokhtari.am@gmail.com
محمدرضا
ایمانپور
گروه شیلات، دانشکده شیلات و محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، صندوق پستی:487-49175
mrimanpoor@yahoo.com
عبدالمجید
حاجی مرادلو
گروه شیلات، دانشکده شیلات و محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، صندوق پستی: 487-49175
سیدحسین
حسینی فر
گروه شیلات، دانشکده شیلات و محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، صندوق پستی: 487-49175
<strong>این پژوهش با هدف بررسی اثر استفاده خوراکی پروبیوتیک تجاری باکتوس و پربیوتیک گالاکتوالیگوساکارید بر رشد، بازماندگی، پارامترهای خونی و مقاومت در برابر استرس شوری ماهی گورامی سه خال انجام گرفت. برای این منظور 720 قطعه بچه ماهی گورامی سهخال (0/061±1) در دوازده گروه هرکدام با سه تکرار تصادفی تقسیم شدند. تیمار اول (شاهد) فقط با غذای تجاری ومابقی تیمارها با غذای تجاری مکمل شده به پروبیوتیک و پربیوتیک به ترتیب حاوی،</strong> <strong>تیمار دوم (0/1 گرم بر کیلوگرم پروبیوتیک)، تیمار سوم (0/2 گرم بر کیلوگرم پروبیوتیک)، تیمار چهارم (0/4 گرم بر کیلوگرم پروبیوتیک)، تیمار پنجم (1% پربیوتیک)، تیمار ششم (2% پربیوتیک)، تیمار هفتم (0/1 گرم بر کیلوگرم پروبیوتیک و 1% پربیوتیک)، تیمار هشتم (0/1 گرم بر کیلوگرم پروبیوتیک و 2% پربیوتیک)، تیمار نهم (0/2 گرم بر کیلوگرم پروبیوتیک و 1% پربیوتیک)، تیمار دهم (0/2 گرم بر کیلوگرم پروبیوتیک و 2% پربیوتیک)، تیمار یازدهم (0/4 گرم بر کیلوگرم پروبیوتیک و 1% پربیوتیک) و تیمار دوازدهم (0/4 گرم بر کیلوگرم پروبیوتیک و 2% پربیوتیک)، به مدت 90 روز تغذیه شدند. اندازه گیری فاکتورهای رشد، فاکتورهای خون و درصد بقاء در برابر تنش شوری در اتمام دوره آزمایش انجام شد. تیمار هفتم به طور معنی داری دارای شاخص رشد و تغذیه</strong> <strong>بهتر بود (0/05></strong><strong>p</strong><strong>). هم چنین در بین فاکتورهای خونی نتایج نشان داد که تیمار هشتم دارای پروتئین کل بیش تر با تفاوت معنی داری نسبت به تیمار شاهد بود (0/05></strong><strong>p</strong><strong>)، ولی تیمارهای تغذیه شده با پربیوتیک (به تنهایی)، (تیمارهای پنجم و ششم) به طور معنی داری دارای درصد بقاء بیش تری نسبت به تیمار شاهد بود (0/05></strong><strong>p</strong><strong>). بنابراین پروبویتیک باکتوسل و پربیوتیک گالاکتوالیگوساکارید به صورت تلفیقی می تواند باعث بهبود رشد و میزان پروتئین کل خون و پربیوتیک گالاکتوالیگوساکارید (به تنهایی) می تواند باعث افزایش مقاومت به بروز تنش در ماهی گورامی سه خال شود.</strong>
ماهی گورامی سه خال,پروبیوتیک باکتوسل,پربیوتیک گالاکتوالیگوساکارید,شاخص های رشد,پارامترهای خونی,استرس شوری
http://www.aejournal.ir/article_41801.html
http://www.aejournal.ir/article_41801_d04d58f02832d8f36af20b2be2fac649.pdf
شرکت مهندسین مشاور شیل آمایش
فصلنامه محیط زیست جانوری
2717-1388
2717-1396
8
3
2016
12
01
تعیین محدوده کشندگی و بررسی اثرات ناشی از عصاره تنباکو بر بچه ماهی قزل آلای رنگین کمان (Oncorhynchus mykiss)
207
214
FA
صبا
حسینی
گروه زیست شناسی دریا، دانشکده علوم دریایی و اقیانوسی، دانشگاه علوم و فنون دریایی، خرمشهر، صندوق پستی: 669
saba.hoseyny@gmail.com
عبدالعلی
موحدی نیا
گروه زیست شناسی دریا، دانشکده علوم دریایی و اقیانوسی، دانشگاه علوم و فنون دریایی، خرمشهر، صندوق پستی: 669
amovahedinia@yahoo.com
محسن
حیدری
گروه بهداشت و بیماری های آبزیان، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه تهران، صندوق پستی: 14155-6453
heydari_mohsen84@yahoo.com
معصومه
قدمی
گروه بیوتکنولوژی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه بین المللی امام خمینی، قزوین
m_ghadami63@yahoo.com
جواد
مهدوی
مرکز تحقیقات ژنتیک و اصلاح نژاد ماهیان سردآبی، موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یاسوج
زینب
صالحپور
مرکز تحقیقات گیاهان دارویی، دانشگاه علوم پزشکی یاسوج
zeynab.salehpour@gmail.com
<strong>هدف از این تحقیق بررسی دامنه سمیت ناشی از عصاره تنباکو بر ماهی قزل آلای رنگین کمان می باشد.</strong><strong> با توجه به مطالعات انجام شده، بیش تر به آثار سوء و زیان بار تنباکو و دیگر ترکیبات آن بر انسان اشاره شده و کم تر به استفاده های مفید آن در صنایع توجه </strong><strong>شده است. این مطالعه را می توان اولین گام در شناخت و توسعه استفاده مفید تنباکو در صنایع دیگر دانست. </strong><strong>آزمایش سمیت حاد به صورت ساکن و براساس روش استاندارد</strong><strong> OECD </strong><strong>به مدت</strong><strong>4</strong><strong>روز انجام و پارامترهای موثر فیزیکوشیمیایی آب شامل </strong><strong>pH</strong><strong>، اکسیژن محلول و درجه حرارت کنترل گردید. در هر تیمار از 30 عدد ماهی قزل آلا با میانگین وزنی 0/02</strong><strong>±</strong><strong>5 گرم استفاده شد. بعد از به دست آوردن دامنه غلظت کشندگی، تیمارهای نهایی با 5 تیمار برای تعیین غلظت کشنده (</strong><strong>LC<sub>50</sub> 96 h</strong><strong>) انجام پذیرفت</strong><strong>.</strong><strong> نتایج کمی به دست آمده توسط نرم افزار </strong><strong>SPSS version.16</strong><strong> و روش آماری </strong><strong>Probit</strong><strong> با سطح اطمینان 95 درصد مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت</strong><strong>. </strong><strong>غلظت</strong><strong> کشنده (</strong><strong>LC<sub>50</sub> 96 h</strong><strong>) عصاره تنباکو برای ماهی قزل آلای رنگین کمان 3/55 میلی گرم بر لیتر و غلظت غیرموثر مربوطه (</strong><strong>NOEC</strong><strong>)، معادل 0/35 میلی گرم بر لیتر به دست آمد</strong><strong>.</strong><strong> غلظت 0/01 </strong><strong> <strong>LC<sub>50</sub> 96 h </strong>را سطح ایمن و مطمئن برای پرورش آبزیان توصیه می کنند درصورتی که در مطالعه فعلی غلظت 0/03 میلی گرم بر لیتر جهت پرورش لارو ماهی قزل آلای رنگین کمان پیشنهاد می گردد. ضمن توصیه به کارگیری عصاره آبی تنباکو در غلظت های پایین در استخرهای پرورشی جهت ماهی قزل آلا براساس یافته های این تحقیق غلظت غیرسمی و موثر و مجاز حداکثر 0/03 میلی گرم بر لیتر جهت استفاده سالم در استخرهای پرورشی پیشنهاد می گردد.</strong>
عصاره آبی تنباکو,ماهی قزل آلا رنگین کمان (Onchorhynchus mykiss),سمیت
http://www.aejournal.ir/article_41822.html
http://www.aejournal.ir/article_41822_f96601857ebe633a54df319803c98680.pdf
شرکت مهندسین مشاور شیل آمایش
فصلنامه محیط زیست جانوری
2717-1388
2717-1396
8
3
2016
12
01
تأثیر مصرف خوراکی غلظت های مختلف کاروتنوئید ریزجلبک Spirulina platensis بر تخم و لارو ماهی قزل آلای رنگین کمان (Onchorhynchus mykiss)
215
220
FA
رزیتا
سیاوشی
گروه شیلات، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات اهواز، صندوق پستی: ۱۹۱۵
مهدی
شمسایی مهرجان
گروه شیلات، دانشکده کشاورزی ومنابع طبیعی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، صندوق پستی: 14515-775
drshamsaie@gmail.com
مهران
جواهری بابلی
گروه شیلات، دانشکده کشاورزی ومنابع طبیعی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران، صندوق پستی: ۱۹۱۵
mehranjavaheri@gmail.com
<strong>این پژوهش باهدف بررسی اثر غلظت و جذب طیف کاروتنوییدی حاصل از مصرف5 دوز 0، 5، 10، 15 و 20%، جلبک </strong><strong><em>Spirulina platensis</em></strong><strong> درجیره غذایی 45 عدد مولد ماهی قزل آلای رنگین کمان </strong><strong>(<em>Onchorhynchus mykiss</em></strong><strong> ) به وزن 75</strong><strong>±</strong><strong>1046 گرم و طول متوسط 0/6</strong><strong>±</strong><strong>46/5 سانتی متر با سه تکرار بر تخم و لاور آن ها در 5 حوضچه آزمایشی به ابعاد 1/5×1×6 متر طی مدت 90 روز درسال های 1389-1390 صورت گرفت. در خاتمه نتایج آنالیز واریانس و مقایسه میانگین دانکن تیمارهای مورد مطالعه نشان داد که تیمار حاوی بیش ترین مقدار غظلت جلبک اسپیرولینا با (1/28 میلی گرم در گرم) دارای حداکثر مقدار جذب کاروتنوئید تخمک بوده و کم ترین مقدار جذب آن نیز به میزان 0/39 میلی گرم در گرم در تیمار شاهد دیده شده و اخنلاف بسیار معنی داری بین تیمارهای فوق و اختلاف معنی دار بین سه تیمار 20-10% جلبک </strong><strong><em>Spirulina platensis</em></strong><strong> درجیره غذایی اختلاف معنی دار برقرار است </strong><strong>(0/05</strong><strong>></strong><strong>p)</strong><strong>.</strong><strong> به علاوه بین تخم ولاروهای حاصل از مصرف غلظت های کاروتنوئیدی مختلف در جیره غذایی مولدین اختلاف بسیار معنی داری برقرار است </strong><strong>(</strong><strong>0/01</strong><strong>></strong><strong>p)</strong><strong>. </strong><strong>هم چنین میزان جذب طیف کاروتنوئیدی قابل مشاهده حاصل از مصرف</strong><strong><em> Spirulina platensis </em></strong><strong>در تخمک ها و لاروهای استحصال شده از غلظت صفر تا 20% جلبک مصرفی از یک روند افزایشی متابعت می کند. </strong>
ریزجلبک Spirulina platensis,غلظت کاروتنوئیدی,جذب طیف نوری,تخم و لارو,ماهی قزل آلای رنگین کمان
http://www.aejournal.ir/article_42106.html
http://www.aejournal.ir/article_42106_36645e2efe36a796565729059a20cd22.pdf
شرکت مهندسین مشاور شیل آمایش
فصلنامه محیط زیست جانوری
2717-1388
2717-1396
8
3
2016
12
01
بررسی امکان جایگزینی پودر ماهی با پودر ضایعات ماکیان با تاکید بر شاخص های رشد و تغذیه ای ماهی گرین تیلور (Andinocara rivulatus)
221
228
FA
نجمه
شانسی
باشگاه پروهشگران جوان، دانشکده علوم و فنون دریایی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، صندوق پستی: 181- 19735
nagmeh.shanci@yahoo.com
نرگس
مورکی
گروه شیلات، دانشکده علوم و فنون دریایی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، صندوق پستی: 181- 19735
nargess_mooraki@yahoo.com
حسین
غفوریان
گروه شیمی دریا، دانشکده علوم و فنون دریایی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، صندوق پستی: 181- 19735
حسینعلی
خوشباور رستمی
مرکز تحقیقات ذخایر آبزیان آب های داخلی استان گلستان، موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، گرگان، صندوق پستی: 139
hkr_rostami@yahoo.com
<strong>به منظور بررسی اثر جایگزینی پودر ماهی در سطوح متفاوت با پودر ضایعات ماکیان به ترتیب 3 جیره غذایی به همراه یک جیره شاهد به شکل کرامبل در قالب یک طرح کاملاً تصادفی استفاده گردید. برای این منظور 450 قطعه ماهی گرین تیلور (<em>Andinocara rivulatus</em>) با میانگین وزنی و طولی به ترتیب 0/0±0/09 (گرم) و 0/07±1/921 (سانتی متر) با استفاده از سه جیره آزمایشی با سطوح 25، 50، 75 درصد پودر ضایعات جایگزین شده با پودر ماهی به شکل کرمبل به همراه گروه شاهد در قالب 4 گروه هر کدام با سه تکرار مورد بررسی قرار گرفتند. در طول دوره ماهیان هر 15 روز یکبار زیست سنجی شدند و پس از 97 روز پرورش در پایان دوره، فاکتورهای رشد اندازه گیری شدند. نتایج نشان دادند ماهیان تغذیه شده با جیره های تغذیه ای از نظر میزان طول و وزن بدن، نرخ رشد ویژه طولی و وزنی، ضریب تبدیل غذایی، فاکتور وضعیت، درصد بقاء، فاکتور رشد روزانه در بین تیمارهای مورد بررسی در مقایسه گروه شاهد تفاوت معنی داری نداشتند (0/05<p). هم چنین نتایج این تحقیق نشان داد جایگزینی پودر ضایعات طیور به جای پودر ماهی در سطح جایگزینی 50% می تواند جایگزین مناسبی برای پودر ماهی در جیره ماهی گرین تیلور پیشنهاد شود.</strong>
گرین تیلور (Andinocara rivulatus),پودر ماهی,پودر ضایعات ماکیان
http://www.aejournal.ir/article_42314.html
http://www.aejournal.ir/article_42314_c0cd4b8f843b52e757eefd4a8609c421.pdf
شرکت مهندسین مشاور شیل آمایش
فصلنامه محیط زیست جانوری
2717-1388
2717-1396
8
3
2016
12
01
بررسی اثرات دما و دفعات غذادهی بر تاثیر سایپرمترین در بافت آبشش ماهی آفانیوس صوفیا (Aphanius sophiae)
229
236
FA
مریم
نصراله پورمقدم
گروه شیلات، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، صندوق پستی: 4111
هادی
پورباقر
گروه شیلات، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج، صندوق پستی: 4111
poorbagher@ut.ac.ir
سهیل
ایگدری
گروه شیلات، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، صندوق پستی: 4111
soheil.eagderi@ut.ac.ir
<strong>سایپرمترین یکی از حشرهکشهای پرکاربرد است. باقی مانده این سم در محیط زیست ممکن است آسیبهای جدی به اکوسیستم به ویژه جمعیت ماهیها و بیمهرگان آبزی وارد سازد. مطالعه حاضر با هدف بررسی اثر متقابل استرسزاهای طبیعی نظیر دما و دفعات غذادهی با حشرهکش سایپرمترین بر بافت آبشش ماهی آفانیوس صوفیا (<em>Aphanius sophiae</em>) انجام شد. ماهیان در غلظت صفر (شاهد) و 0/02 میکروگرم بر لیتر سایپرمترین و در متغیرهای محیطی درجهحرارت (1±16و 1±25درجه سانتیگراد) و غذا (دو مرتبه در روز و هر سه روز یکبار) برای مدت چهارده روز در شرایط آزمایشگاهی نگهداری شدند. هایپرپلازی سلولهای اپیتلیوم راسی لاملای ثانویه، هایپرپلازی سلولهای موکوسی درلاملای اولیه، اپیتلیال لیفتینگ، خمیدگی لاملای ثانویه، پوسته پوسته شدن اپیتلیال لاملای ثانویه، هایپرتروفی سلولهای پیلار، فیوژن، کوتاهشدگی لاملای ثانویه و آنوریسم بیشترین تغییرات هیستوپاتولوژیک مشاهده شده بود. نتایج نشان داد که سه فاکتور سم، دما و دفعات غذادهی دارای تأثیر معنیداری بر تخریب بافت آبشش هستند (0/05>p). سم و دفعات غذادهی تأثیر مستقیم و درجه حرارت تأثیر معکوس بر تخریب بافت آبشش از خود نشان دادند (0/05>p). استفاده از این گونه برای ارزیابی سایپرمترین در اکوسیستمهای آبی متاثر از دما و وضعیت تغذیهای است و باید مد نظر قرار گیرد. </strong>
سایپرمترین,آبشش,دما,دفعات غذادهی,ماهی آفانیوس صوفیا
http://www.aejournal.ir/article_42328.html
http://www.aejournal.ir/article_42328_e2cd95210ebfd4eef2561401cfae40e4.pdf
شرکت مهندسین مشاور شیل آمایش
فصلنامه محیط زیست جانوری
2717-1388
2717-1396
8
3
2016
12
01
اثرات رژیم غذایی حاوی 17- بتا استرادیول روی رشد، تغییر جنسیت و برخی فراسنجه های خون شناسی در ماهی گورامی سه خال (Trichogaster trichopterus)
237
244
FA
محمدرضا
ایمانپور
گروه شیلات، دانشکده شیلات و محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، صندوق پستی:487-49175
mrimanpoor@yahoo.com
احمد
عرب صباحی
دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد قائمشهر، صندوق پستی: 61964-47651
معصومه
بحرکاظمی
دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد قائمشهر، صندوق پستی: 61964-47651
مینا
مختاری
گروه شیلات، دانشکده شیلات و محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، صندوق پستی:487-49175
mina.mokhtari.am@gmail.com
<strong>در این تحقیق اثرات رژیم غذایی حاوی 17-بتا استرادیول روی رشد و تغییر جنسیت بچه ماهی گورامی سه خال (</strong><strong><em>Trichogaster trichopterus</em></strong><strong>) مورد ارزیابی قرار گرفت. بدین منظور 240 قطعه بچه ماهی نورس گورامی به وزن اولیه 0/12</strong><strong>±</strong><strong>1/26 گرم طی 90 روز با 17-بتا استرادیول در دوزهای مختلف (0، 10، 25 و 50 میلی گرم استرادیول در کیلوگرم جیره غذایی) تغذیه شدند. در پایان دوره آزمایش از بچه ماهیان جهت اندازه گیری هماتوکریت و گلبول</strong><strong> </strong><strong>های سفید خون گیری شد. یافته های آنالیز واریانس شاخص های رشد (ضریب تبدیل غذایی، </strong><strong>نرخ رشد ویژه</strong><strong>، رشد روزانه و اختلاف وزن)،</strong><strong> درصد هماتوکریت و تعداد گلبول های سفید </strong><strong>بین تیمارهای مختلف، اختلاف معنی داری را نشان نداد (0/05</strong><strong><</strong><strong>p</strong><strong>). بیش ترین عملکرد رشد و تغذیه در تیمار 3 (دوز 25 میلی</strong><strong> </strong><strong>گرم استرادیول در کیلوگرم جیره غذایی) مشاهده شد. نتایج حاصل از تاثیر17-بتا استرادیول روی تغییر جنسیت اختلاف معنی داری را بین گروه های مختلف تیماری، نشان نداد (0/05</strong><strong><</strong><strong>p</strong><strong>)، اما با افزایش میزان هورمون مادهزایی روندی افزایشی داشت.</strong>
ماهی گورامی سه خال,17- بتا استرادیول,تغییر جنسیت
http://www.aejournal.ir/article_42339.html
http://www.aejournal.ir/article_42339_9c8e6643103cbc2dcdcc6edfb3826449.pdf
شرکت مهندسین مشاور شیل آمایش
فصلنامه محیط زیست جانوری
2717-1388
2717-1396
8
3
2016
12
01
اثر سطوح مختلف پروتئین جیره بر شاخص های رشد ماهی اسکار (Astronotus ocellatus, Agassiz, 1831)
245
250
FA
علینقی
سرپناه
سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، صندوق پستی: 19395-1113
sarpanah5050@gmail.com
آرزو
مشکوه روحانی
مرکز آموزش جهاد کشاورزی، مازندران
a.m.roohani@yahoo.com
مهران
یاسمی
موسسه آموزش عالی علمی کاربردی جهاد کشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، صندوق پستی: 1783-13145
yasemi_m@yahoo.com
مهران
پارسا
باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، واحد بندرعباس، دانشگاه آزاد اسلامی، بندرعباس، صندوق پستی: 1311-79159
mehranparsa85@yahoo.com
<strong>آزمایشی جهت تعیین میزان پروتئین بهینه جیره غذایی ماهی اسکار (<em>Astronotus ocellatus</em>) طراحی شد. ماهیان با چهار نوع جیره غذایی با میزان کالری یکسان و با میزان پروتئین 40، 45، 50 و 55 درصد به مدت 8 هفته تغذیه شدند. کم ترین و بیش ترین افزایش وزن به ترتیب در ماهیان تغذیه شده با جیره 40 و 50 درصد پروتئین مشاهده شد. تنها اختلاف معنی داری در افزایش وزن ماهیان تغذیه شده با جیره 40 درصد پروتئین نسبت به دیگر جیره های پروتئین مشاهده شد (p<0/05). کم ترین و بیش ترین نرخ بازدهی پروتئین به ترتیب در جیره حاوی 55 درصد و 50 درصد پروتئین به دست آمد، ولی اختلاف معنی داری در نرخ بازده پروتئین بین تیمارهای مختلف پروتئین جیره غذایی مشاهده نشد (p>0/05). کم ترین و بیش ترین نرخ رشد ویژه به ترتیب در جیره حاوی 40 درصد و 50 درصد پروتئین مشاهده شد. بهترین ضریب تبدیل غذایی در ماهیان تغذیه شده با جیره حاوی 45 درصد پروتئین به دست آمد. نتایج حاصل از فاکتور ضریب تبدیل غذایی ماهی اسکار نشان داد که با افزایش پروتئین جیره از 40 به 45 درصد، ضریب تبدیل غذایی بهتری در ماهیان مشاهده می شود ولی با افزایش بیش تر پروتئین جیره به میزان 50 و 55 درصد، ضریب تبدیل غذایی افزایش می یابد. </strong>
پروتئین جیره,رشد,ماهی اسکار,Astronotus ocellatus
http://www.aejournal.ir/article_42395.html
http://www.aejournal.ir/article_42395_ac30196d4a56f21b8e7af171374c8640.pdf
شرکت مهندسین مشاور شیل آمایش
فصلنامه محیط زیست جانوری
2717-1388
2717-1396
8
3
2016
12
01
بررسی فون دوزیستان و مارهای منطقه شکارممنوع هزارجریب در استان مازندران
251
258
FA
ندا ذوالفقاری
ذوالفقاری
گروه زیست شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان، دامغان، ایران
ویدا
حجتی
0000-0002-0408-389
گروه زیست شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان، دامغان، ایران
vida.hojati@gmail.com
هومن
شجیعی
گروه زیست شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان، دامغان، ایران
drhshajiee@gmail.com
<strong>منطقه شکار ممنوع هزارجریب با وسعت حدود 49هزار هکتار واقع در جنوب شرقی شهرستان بهشهر و جنوب </strong><strong>شهرستان گلوگاه در استان مازندران از تنوع گیاهی و جانوری قابل توجهی برخوردار است. هدف از این مطالعه شناسایی فون دوزیستان و مارهای منطقه هزارجریب از طریق آنالیز صفات مورفولوژیکی و استفاده از کلیدهای شناسایی معتبر بوده است. در این تحقیق که در بهار و تابستان سال 1393 انجام شد تعدادی 33 نمونه دوزیست و 44 نمونه مار از منطقه شکار ممنوع هزار جریب جمع آوری و به آزمایشگاه جانورشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان منتقل گردیدند.</strong><strong> نتایج حاصل نشان داد همه نمونه ها از راسته دوزیستان بیدم از سه خانواده هیلیده، بوفونیده و رانیده می باشند. در مجموع چهار گونه دوزیست شامل قورباغه درختی خاوری (6%)، وزغ سبز (33%)، قورباغه جنگلی (12%) و قورباغه مردابی (49%) شناسایی شدند. قورباغه مردابی بیش ترین فراوانی و قورباغه درختی خاوری کم ترین فراوانی را به طور معنی داری در منطقه دارا بودند.</strong><strong>نمونه های مار متعلق به سه خانواده کلوبریده، تیفلوپیده و ویپریده هستند. در مجموع یازده گونه مار شامل مار سیاه سوجه (2%)، مار پلنگی (4%)، سوسن مار (4%)، قمچه مار (5%)، مار آتشی (9%)، مار موش خور ایرانی (11%)، گوند مار (15%)، مار آبی (15%)، مار چلیپر (24%)، مار کرمی شکل اوراسیا (4%) و افعی قفقازی (2%) شناسایی شدند. مار چلیپر بیش ترین فراوانی و مار سیاه سوجه کم ترین فراوانی را به طور معنی دار در منطقه شکار ممنوع هزارجریب دارا بودند</strong>
دوزیستان,مارها,منطقه شکار ممنوع,هزار جریب,استان مازندران
http://www.aejournal.ir/article_42440.html
http://www.aejournal.ir/article_42440_e106a20ed1a15af97bb91dd2c5d4249f.pdf
شرکت مهندسین مشاور شیل آمایش
فصلنامه محیط زیست جانوری
2717-1388
2717-1396
8
3
2016
12
01
بررسی هیستوپاتولوژیک حشره کش مالاتیون بر بافت های کبد و آبشش ماهی کلمه (Rutilus rutilus caspicus)
259
264
FA
فرزانه
فرخی
گروه بیولوژی دریا، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، صندوق پستی: 14515-775
farzane.farokhi@gmail.com
شهلا
جمیلی
0000-0001-9939-8677
موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، صندوق پستی: 6116- 14155
shahlajamili45@yahoo.com
مریم
شهیدی
گروه بیوشیمی، بیوفیزیک و ژنتیک، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی مازندران، ساری
علی
ماشینچیان
گروه بیولوژی دریا، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، صندوق پستی: 14515-775
غلامحسین
وثوقی
گروه بیولوژی دریا، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، صندوق پستی: 14515-775
g.vosooghi@gmail.com
<strong>در این تحقیق، </strong><strong>LC50</strong><strong> حشره کش مالاتیون در ماهی کلمه خزری (</strong><strong><em>Rutilus rutilus caspicus</em></strong><strong>) مشخص گردید و هم چنین اثر سه دوز مختلف حشره کش مالاتیون (</strong><strong>ppm</strong><strong> -</strong><strong>0/05-0/01</strong><strong>-</strong><strong>0/1</strong><strong> )برروی بافت های آبشش و کبد این ماهی، مورد مطالعه قرار گرفت. تیمار شاهد در آب فاقد حشره کش مالاتیون نگه داری شد. هر یک از تیمارها، دارای سه تکرار بود. بافت های مورد نظر در روزهای 3، 13 و 23 روز پس از افزودن مالاتیون و نیز 30 روز پس از قطع کامل مالاتیون، نمونه برداری شدند و مورد مطالعه بافت شناسی قرار گرفتند. نتایج تحقیق حاضر نشان داد که </strong><strong>LC50</strong><strong> مالاتیون در ماهی کلمه برابر با </strong><strong>ppm</strong><strong> 6/5 است. این حشره کش سبب تخریب و آسیب در بافت های کبد و برانش شد. ماهیان گروه شاهد دارای بافت های طبیعی و سالم بودند اما در کبد ماهیان سایر تیمارها دژنراسیون هپاتوسیت ها، پیکنوزه شدن هسته ها، واکولاسیون هپاتوسیت ها، پرخونی عروق، پرخونی سینوزوئیدها و واکولاسیون سیتوپلاسم سلول های کبدی و در آبشش آن ها نیز تورم لایه پایه، پرخونی لاملاها، هیپرپلازی، فیوژن لاملاها، نکروز تیغه های ثانویه، افزایش سلول های موکوسی، و تلانژیکتازی، مشاهد گردید. آسیب های وارده در دوزهای بالاتر، و با گذشت زمان، شدیدتر بود.</strong>
ماهی کلمه,LC50,حشره کش ماالاتیون,مطالعات بافت شناسی
http://www.aejournal.ir/article_42442.html
http://www.aejournal.ir/article_42442_1aec5841752c811ca7d51ef62ff4b40d.pdf