TY - JOUR ID - 134415 TI - تغییرات جمعیت دو گونه تریپس از جنس Haplothrips (Thysanoptera: Phlaeothripidae) در مزارع برنج استان ایلام با شرایط اقلیمی متفاوت JO - فصلنامه محیط زیست جانوری JA - AEJ LA - fa SN - 2717-1388 AU - عموزاده, آذرنوش AU - میراب بالو, مجید AU - نظری, علیرضا AD - گروه گیاه‌پزشکی و شناسایی و مبارزه با علف های هرز، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، واحد اراک، دانشگاه آزاد اسلامی، اراک، ایران AD - گروه گیاه‌پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ایلام، ایلام، ایران Y1 - 2021 PY - 2021 VL - 13 IS - 1 SP - 407 EP - 414 KW - برنج KW - Haplothrips KW - فراوانی KW - اقلیم KW - ایران DO - 10.22034/aej.2021.134415 N2 - هدف از این مطالعه بررسی تغییرات جمعیت دو گونه تریپس متعلق به جنس Haplothrips در مزارع برنج با دو اقلیم متفاوت بود. نمونه ­برداری  ­ها در فصل زراعی 1397-1396 از مراحل مختلف رشد برنج در چهار مزرعه در شهرستان­ های چرداول (معتدل سردسیری) و دره­ شهر (معتدل گرمسیری) واقع در استان ایلام (غرب ایران) انجام شد. در مجموع هشت گونه تریپس متعلق به شش جنس و سه خانواده جمع ­آوری و شناسایی گردید؛ که در بین آن­ ها Haplothripsganglbaueri Schmutz و Haplothrips aculeatus (Fabricius) به ترتیب با فراوانی 73/16 و 17/83 درصد (در مزارع برنج دره­ شهر) و 61/19 و 27/25 درصد (در مزارع برنج چرداول) دارای بیش ترین جمعیت بودند. بر اساس نتایج به دست آمده، زمان ظهور هر دو گونه تریپس در هر دو منطقه سردسیر و گرمسیر از زمان به ساقه رفتن گیاه برنج بود. بیش ترین تراکم هر دو گونه H. ganglbaueri و H. aculeatus در مزارع برنج دره­ شهر، در مرحله بالغ به ترتیب با میانگین 0/8 و 0/33 تریپس مربوط مرحله پرشدن دانه و بیش ترین تراکم مرحله نابالغ و مجموع (بالغ و نابالغ) به ترتیب با تعداد (0/9 و 1/40) و (0/33 و 0/6) تریپس مربوط به مرحله گل دهی برنج بود. اما بیش ترین تراکم H. ganglbaueri در مزارع برنج چرداول در مرحله بالغ با تعداد 0/73 تریپس مربوط به مرحله گل دهی و بیش ترین تراکم مرحله نابالغ و مجموع (بالغ و نابالغ) با تعداد 0/93 و 1/40 تریپس مربوط به مرحله خوشه ­دهی برنج بود. هم چنین بیش ترین تراکم H. aculeatus در مزارع چرداول در مرحله بالغ و مجموع (بالغ و نابالغ) با تعداد 0/26 و 0/43 تریپس مربوط به مرحله پرشدن دانه و بیش ترین تراکم مرحله نابالغ تریپس با تعداد 0/23 تریپس مربوط به مرحله گل دهی برنج به دست آمد.نتایج آزمون T-test برای دو گونه هاپلوتریپس بین دو شهرستان دره­ شهر و چرداول نشان داد که بین این دو منطقه اختلاف معنی­ داری وجود نداشت. به طور کلی روند تغییرات جمعیت مراحل نابالغ تریپس در هر دو منطقه از ابتدای حضور در مزرعه پایین و سپس یک سیر صعودی نشان داد و در مرحله گل دهی برنج نیز روند کاهشی پیدا کرد. هم چنین حشرات بالغ تریپس در اوایل مرحله رشدی برنج مشاهده شدند، به طوری­ که تراکم حشرات بالغ در ابتدای فصل پایین بوده و سپس بعد از افزایش تدریجی، در مرحله پُر شدن دانه از تراکم تریپس کاسته شد. UR - http://www.aejournal.ir/article_134415.html L1 - http://www.aejournal.ir/article_134415_6a3ebccdbbc9fa840d0f33c1a4152a50.pdf ER -