بررسی اکولوژی تغذیه و تخمین سطح غذایی گربه ماهی بزرگ (Netuma thalassina) در آب های شمال دریای عمان

نوع مقاله : تغذیه

نویسندگان

1 گروه بیولوژی دریا، دانشکده علوم و فنون دریایی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

2 موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، سازمان تحقیقات و آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

چکیده

مطالعه رژیم غذایی گربه ماهی بزرگ (Netuma thalassina) با بررسی ۱۹۸ عدد ماهی صید شده در آب های دریای عمان، به ­صورت فصلی انجام گرفت. در این مطالعه شاخص فراوانی وقوع شکار، شاخص شدت تغذیه، شاخص خالی بودن معده، میانگین سطح غذایی و نرخ غذای مصرفی محاسبه گردید. در مجموع ۶ رده تاکسونومیک عمده در محتویات معده این گونه شناسایی شد. گروه­ های شناسایی شده شامل بندپایان (سخت ­پوستان عالی و سایرسخت ­پوستان)، نرم ­تنان (سرپایان، دوکفه ­ای ­ها و شکم ­پایان)، خارپوستان، نماتدها، گیاهان دریایی و ماهیان استخوانی بود. فراوان ­ترین ماده غذایی یافت شده در معده براساس شاخص عددی سخت پوستان با 44/71 درصد بود. با توجه به شاخص حضور شکار، ماهی­ های استخوانی هضم شده (55/55 درصد=FP) به ­عنوان غذای اصلی، خرچنگ­ های خانواده پورتونیده (25/64 درصد= FP) و خانواده Xanthidae  (درصد 13/67= FP)به ­عنوان غذای فرعی و گیش­ ماهیان خانواده Carangidae (درصد 8/54= FP) اتفاقی تقسیم ­بندی شدند. نتایج بررسی شدت تغذیه نشان داد بیش ­ترین میزان شدت تغذیه در بهار و کم ­ترین آن در پاییز می ­باشد. سطح غذایی گربه ماهی بزرگ در منطقه مورد مطالعه 3/61 تخمین زده شد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Feeding ecology and trophic level estimation of Giant Catfish (Netuma thalassina) in the northern Omen Sea

نویسندگان [English]

  • Mina Alimohammadi 1
  • Tooraj Valinassab 2
  • Ehsan Ramezani fard 1
  • Fariborz Ehteshamei 2
1 Department of Marine Biology, Faculty of Marine Science and Technology, Islamic Azad University, Tehran, Iran
2 Iran Fisheries Science Research Institute, Agricultural Research and Training Organization, Tehran, Iran
چکیده [English]

Due to study the food regime of Giant Catfish (Netuma thalassina), a total of 198 specimens were collected seasonally from February to October 2017 in the Omen sea waters. In this study the frequency of occurrence of prey, feeding intensity index, Vacant stomach index (VI), the mean Trophic levels and the rate of food consumption were calculated. Total six major taxonomic categories were identified in the stomach contents of this species and were weighted including Arthropods (Crustaceans, higher Crustaceans), Mollusks (Cephalopods), Echinoderms, Nematods, Sea plants (Sea weeds) and Teleostei. Crustaceans were estimated as the most abundant prey item (%44.71). Teleostei (FP=%55.55) was constituated as the main and Portunidae (FP=%25.64) and Xanthidae(FP=%13.67) as the secondary foods. Carangidae family (FP=%8.54) was the random food.  The results showed that the highest intensity of feeding occurs in Spring and lowest in fall. The mean trophic level for Giant Catfish in the studied area was estimated 3.61.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Netuma thalassina
  • Consumption
  • Trophic level
  • Omen sea

مراجع

  1. پوربابایی­ حسن ­سرایی، ر.؛ کامرانی، ا.؛ گلمرادی ­زاده، ا.؛ سجادی، م. و گلمرادی­ زاده، آ.، ۱۳۹۲. بررسی رژیم غذایی گربه ماهی بزرگ گونه Arius thalassinus در شرق جزیره قشم (خلیج فارس). مجله بهره ­برداری و پرورش آبزیان. جلد ۲، شماره ۴، صفحات ۱۱۳ تا ۱۲۸.
  2. تقوی­ مطلق، ا.؛ ولی­ نسب، ت.؛ وهاب­ نژاد، آ.؛ حکیم ­الهی، م.؛ اسکندری، غ.؛ اسماعیلی، ع.؛ قاسمی، ش.؛ نوری­ نژاد، م.؛ میاحی، ی.؛ علوی، ع.؛ عوفی ­پور، م.؛ قاسمی، ص.؛ درویشی، م.؛ سالارپور، ع.؛ طالب­ زاده، ع.؛ خدادادی، ر.؛ مبرزی، ع.؛ بیات، ی. و آلبوعبید، ص.، ۱۳۹۴. تعیین روابط اکولوژیک گونه­ های اقتصادی ماهیان در آب ­های خلیج فارس (هرمزگان، بوشهر و خوزستان). گزارش نهایی طرح تحقیقاتی. موسسه علوم تحقیقلات شیلاتی کشور.
  3. چراغی ­شوی، م.؛ ولی­ نسب، ت. و حافظیه،م.،۱۳۹۲. شاخص ­های تغذیه­ ای گربه ­ماهی خاکی (Arius dussumieri) دریای عمان (سیستان و بلوچستان). مجله علمی شیلات ایران. سال۲۲، شماره ۳، صفحات ۳۱ تا ۴۰.
  4. صادقی، ن.، ۱۳۸۰. ویژگیهایزیستی و ریخت­ شناسی ماهیان جنوب ایران (خلیج فارس و دریای عمان). انتشارات نقش مهر.
  5. طالب­ زاده، ع.، ۱۳۷۶. بررسی بیولوژیک گونه­ های حلوا سفید، کفشک تیزدندان، حلوا سیاه، شوریده، سنگسر، گربه ­ماهی غول پیکر، گربه ماهی خارنازک. گزارش طرح تحقیقاتی موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور. پژوهشکده اکولوژی خلیج فارس و دریای عمان.
  6. کریمی، م.؛ محمدی ­زاده، ف.؛ بحری، ا. و مجاز، ع.، ۱۳۹۱. بررسی رژیم غذایی گربه ماهی (Arius thalassinus) در خلیج فارس (آب ­های سواحل بندرعباس)، همایش ملی شیلات و آبزیان.
  7. محمدخانی، ح.، ۱۳۷۶، ترجمه ارزیابی گربه ماهیان دریایی هند. ۱۶ صفحه.
  8. ولی­ نسب، ت.؛دهقانی، ر.؛ کمالی، ع. و خورشیدیان، ک.، ۱۳۹۰. گزارش نهایی تعیین میزان توده زنده کفزیان خلیج فارس و دریای عمان به­ روش مساحت جاروب شده، موسسه تحقیقات شیلات ایران.
  9. ولی ­نسب، ت.؛ آژیر، م.ت.؛ دهقانی، ر.؛ مبرزی، ع.؛ هاشمی، س.ا. و دریانبرد، غ.، ۱۳۹۲. تعیین میزان توده زنده کفزیان خلیج فارس و دریای عمان به ­روش مساحت جاروب شده. موسسه تحقیقات شیلات ایران. ۳۸۴ صفحه.
  10. Al-Hassan, J.M.; Clayton, J.M.; Thomson, D.A. and Criddle, R.S., 1987. Taxonomy and distribution of Ariidae catfishes from the Arabian Gulf. J. Nat. Hist. Vol. 22, pp: 473-487.
  11. Berg, J., 1979. Discussion of the methods of investigating the food of fishes with reference to a preliminary study of the food of Gobiusculus flavescent (Gobiidae). Marine biology Journal. Vol. 50, pp: 263-273.
  12. Biswass, S.P. 1993. Manual of methods in fish biology. South Asian Publishers. 157 p.
  13. Blaber, S.J.M.; Brewer, D.T. and Salini, J.P., 1993. Diet and dentition in tropical Ariidae catfishes from Australia, Environmental Biology of Fishes. Vol. 40, pp: 159-174.  
  14. Bolliet, V.; Aranda, A. and Boujard, T., 2001. Demand feeding rhythm in rainbow trout and European catfish synchronization by photoperiod and food availability. Physiology and behavior. Vol. 73, No. 5, pp: 625-633. 
  15. Bond, C.E., 1979. Biology of fishes. Sandery Publication, Philadelphia. USA. pp: 391-400.
  16. Brewer, D.T.; Blaber, S.J.M. and Salini, J.P., 1991. Predation on penaeid prawns by fishes Ramanatham, N. and Venkatra, M., 1994. Manual of fish biology. Published by Raju 20. Primlani oxford. New Delhi, Bombay. 83 P.
  17. Carpenter, K.E.; Krupp, F.; Jones, D.A. and Zajonz, U., 1997. Living marine resources of Kuwait, Eastern Saudi Arabia, Bahrain, Qatar and UAE. FAO Species Identification Field Guide for Fishery Purposes. FAO Publication. 293 P.
  18. Dadzie, S.; Abou- Seedo, F. and Al-Qatton, E., 2000. The food and feeding habits of the silver pomfret, Pompus argenteus (Euphrasen), in Kuwait waters. Journal of Applied Ichthyology. Vol. 16, pp: 61-67.
  19. Eriksson, L. and Veen, T.V., 1980. Circadian rhythm in the brown bullhead Ictalurus nebulosus(Teleostei): Evidence for an endogenous rhythm in feeding, locomotor and reaction time behavior. Canada Journal Zoology. Vol. 58, No. 57, pp: 1899-1907.
  20. Hyslop, E.J., 1980. Stomach contents analysis-A review of methods and their application, Journal of Fish Biology. Vol. 17, pp: 411-429.
  21. Jereb, P. and Roper, K., 2005. Cephalopods of the world. FAO species catalogue for fishery purposes. Vol. 1, No. 4, 262p.
  22. Khanna, S.S. and Singh, H.R., 2006. Fish Biology and Fisheries. 507: 165-.371 King M., 1995. Fisheries Biology, Assessment and Management. Blackwell Science Ltd., London, UK. 341 p.
  23. Moyle, P.B. and Cech, J.J., 1996. Fishes: An introduction to ichthyology. New Jersey: Prentice Hall. 590 p.
  24. Nasir, N.A., 2000. The food and feeding relationships of the fish communities in the inshore waters of Khor Al-Zubair, northwest Arabian Gulf. Cybium. Vol. 24, No. 1, pp: 89-131.
  25. Palomares, M.L.D. and Pauly, D., 1999. A multiple regression model for predicting the food consumption of marine fish populations. Marine and Freshwater Research. Vol. 40, No. 3, pp: 259-273.
  26. Pauly D., 1983. Some simple methods for the assessment of tropical fish stocks. FAO Fish. Technical Paper. Vol. 234, 52 p.
  27. Pauly, D.and Christensen, V., 2000. Trophic Levels of Fishes. In: (Froese, R. and Pauly, D., eds.). Fish Base: Concepts, Design and Data Sources. Manila, Philippines: ICLAR. 181 p.
  28. Pauly, D.; Christensen, V.; Dalsgaard, J.; Froese, R. and Torres, F., 1998. Fishing down marine webs. Journal Science, new series. Vol. 279, No. 5352, pp: 860-863.
  29. Salini, J.P.; Blaber, S.J.M. and Brewer, D.T., 1990. Diets of piscivorous fishes in a tropical Australian estuary with particular refrence to predation on penaeid prawns. Mar. Biol. Vol. 105, pp: 363-374.
  30. Sparre, P. and Venema, S.C., 1998. Introduction to tropical fish stock assessment. Part 1. FAO Fisheries.
  31. Technical Paper No. 306.1, Rome, Italy. 450 p.
  32. Webb, P.W., 1979. Partitioning of energy into metabolism and growth. In Ecology of Freshwater fish production (Ed.Ms. Gerking), Blackwell, London, pp: 184-214.  in Albatross Bay, Gulf of Carpntaria. Mar. Biol. Vol. 109, pp: 231-240.
فصلنامه محیط زیست جانوری
دوره 11، شماره 4
دی 1398
صفحه 147-154

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار