بررسی روند تغییرات طول و وزن و جنسیت و میزان خاویاردهی و CPUE ماهی خاویاری گونه قره برون Acipenser persicus در سواحل جنوبی خزر محدوده استان گلستان 1388-91

نوع مقاله : زیست شناسی (جانوری)

نویسندگان

1 مرکزتحقیقات ذخایر آبزیان آب های داخلی، موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، گرگان، ایران

2 موسسه تحقیقات بین المللی تاسماهیان دریای خزر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، رشت، ایران

3 مرکز امور ماهیان خاویاری جزیره آشوراده، آشوراده، ایران

4 گروه شیلات، دانشگاه پیام نور ، صندوق پستی 3697-19395، تهران، ایران

چکیده

این پژوهش در راستای یک طرح تحقیقاتی در سواحل جنوبی خزر از سال 91-88 انجام شد. نمونه ­برداری از ماهیان در راستای طرح کنوانسیون بین المللی حفاظت از گونه­ های در معرض خطر در جهت تکثیر مصنوعی صورت گرفته که مولدین این ماهیان بعد از صید به ­وسیله صیادان اداری مستقر در صیدگاه­ ها به کارگاه شهید مرجانی انتقال یافتند. در مجموع تعداد 742 قطعه ماهی مورد مطالعه قرار گرفت که از این مجموع 416 قطعه ماده و تعداد 326 قطعه ماهی نر صید شد. در کل 17659 کیلوگرم گوشت و 2060/56 کیلوگرم خاویار به ­دست آمد. بیش ­ترین فراوانی گونه قره ­برون در سال 88 با 35/12 درصد و کم­ ترین درصد فراوانی در سال 91 با 20/17 درصد بود. نتایج نشان داد دامنه طول چنگالی تاس ماهی ایرانی 218-50 سانتی ­متر در سال ­های 1388 الی 1391 بود. متوسط طول چنگالی تاس ماهی ایرانی صید شده در حاشیه جنوبی دریای خزر از 68/18±153 سانتی ­متر در سال 1388 با یک روند نزولی به 1/20±123/4 سانتی ­متر کاهش در سال 1391 رسید. حداقل و حداکثر طول چنگالی به ­ترتیب با 123/44 سانتی­ متر و 154/35 و با میانگین (انحراف معیار) 18/8± سانتی­ متر و حداقل و حداکثر وزن به­ ترتیب با 41 و 75 کیلوگرم و با میانگین انحراف معیار 9/27± کیلوگرم بود. نسبت جنسی نر به ماده 1 به 1/3 و ماده­ های رسیده در مرحله 4 رسیدگی جنسی بودند و در طول چهار سال در استان گلستان مجموعا 2060/56 کیلوگرم خاویار استحصال شد و از 699/92 کیلوگرم در سال 88 به 379/59 کیلوگرم کاهش در سال 91 رسید و در سال 88 بیش از 78/51 درصد آن دان 1 و 16/29 درصد آن دان 2 و 5/18 درصد آن دان 3 و 0/8 درصد آن از نوع خاویار فشرده بودند. اما در سال 91 بیش از 66/66 درصد آن دان 1 و 23/8 درصد آن دان 2 و 9/52 درصد آن دان 3 و فاقد دان فشرده بودند. میزان صید در واحد تلاش از 0/224 کیلوگرم در سال 88 به 0/204 کیلوگرم کاهش در سال 91 رسید.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigation of the changes in length, weight, gender and caviar production and also CPUE of Persian sturgeon in the southern coast in theGolestan Province (2009-2012)

نویسندگان [English]

  • Mohamad Larijany 1
  • Gholam Ali Bandani 1
  • Mohamad Reza Khoshghalb 2
  • Seyed Ehsan Hoseini 3
  • Tayebeh Enayat Gholampour 4
1 Aquatic Reservoirs Research Center, National Institute of Fisheries Research, Agricultural Research, Training and Promotion Organization, Gorgan, Iran
2 Caspian Sturgeon International Research Institute, Agricultural Research, Education and Promotion Organization, Rasht, Iran
3 Sturgeon Affairs Center of Ashuradeh Island, Ashuradeh, Iran
4 Department of Fishery, Payame Noor University (PNU), P. O. BOX, 19395-3697 Tehran, Iran
چکیده [English]

This research was carried out at the southern part of the the Caspian Sea coast from 2009 to 2012. Samples collected at the same time with wild broodstocks transferring from fishing station to the Shahid Marjani sturgeon hatchery in order to artificial propagation and stocks restoration activities. A total of 742 fish were studied which 416 numbers were female and 326 of male. From theses fish, 17659 kg meat and 562057 kg caviar produced. The highest and lowest frequency distrbution of fish in 2009 and in 2012 was 35.12% and 20.17% repespctively. The results showed that fork length ranges from of 50 to 218 cm during 2009-2011. The mean fork length of the Persian sturgeon caught on the southern coast of the Caspian Sea was 153.7±18.8 cm in 2009, 123.4±20.1 cm in 2012 where a decreasing trend observed. Minimum and maximum fork length was 123.44 cm and 154.35 cm respectively with a mean standard division ±18.8 and also minimum and maximum weight were respectively, 41 and 75 kg, with mean standard division ± 9.27 kg. The ratio of male to female was 1 to 1.3 and the matured females were in the fourth stage of sexual maturity. During the four years, a total of 2060.56 kg of caviar was produced in the Golestan province and this amount reached from 699.92 kg in 2009 to 379.59 kg in year 2012. In 2009, more than 78.51% of caviar graded as grade 1 and 16.29% as grade 2 caviar and also 5.18 % of them as grade 3 and compress caviar. But in 2012, more than 66.66% of them graded as grade 1 caviar, 23.8% grade 2 and 9.52% as grade 3.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Persian sturgeon Caspian Sea
  • Fork length
  • Meat and caviar
  1. امیری، ک.؛ بانی، ن.؛ علیجانپور، ن.؛ بساط ­نیا، ن. و هادیفر، ع.، 1393. تأثیر عوامل محیطی بر مقدار صید در واحد تلاش صیادی و پراکنش کیلکا (Pisces: Clupeidae) در جنوب ­غربی دریای خزر (بندر انزلی). مجله بوم­ شناسی آبزیان. سال 4، شماره 3، صفحات 98 تا 102.
  2. بهروزخوش ­قلب، م.ر.، 1387 .وضعیت صید و بهره­ برداری از ماهیان خاویاری انستیتو تحقیقات بین­ المللی ماهیان خاویاری دکتر دادمان. 49 صفحه.
  3. بهروزخوش ­قلب، م.ر. 1383. گزارش سفر به کشور روسیه جهت شرکت در گشت تحقیقاتی ارزیابی ذخایرماهیان خاویاری در دریای خزر (تابستان1383). انستیتو تحقیقات بین ­المللی ماهیان خاویاری دکتر دادمان. 24 صفحه.
  4. پورکاظمی، م.، 1387 .منابع زنده دریای خزرو کنوانسیون محیط زیست. دو فصلنامه مطالعات اوراسیای مرکزی. سال 1، شماره 1، صفحات 1 تا 2.
  5. پورکاظمی، م.، 1389 .تحلیلی بر وضعیت ذخایر ماهیان خاویاری و تولید خاویاری و تولید خاویار کشور (عملکرد، چالش ­ها و برنامه ­ها). 18 صفحه.
  6. پیغمبری، س.ی.؛ دلیری، م. و کیاالوندی، س.، 1392. تعیین ترکیب صید تورهای پره ساحلی در جنوب ­شرقی دریای خزر (مطالعه موردی سواحل غربی استان گلستان). مجله بوم ­شناسی آبزیان. سال 2، شماره 4، صفحات 18 تا 28.
  7. توکلی، م.؛ پرافکنده ­حقیقی، ف.؛ بهروزخوش ­قلب، م.ر.؛ کیمرام، ف. و تقوی، ا.، 1389. ارزیابی ذخایر تاس ­ماهی ایرانی در حوضه جنوبی دریای خزر طی سال ­های 88-78 13. مجله علمی شیلات ایران. سال 19، شماره 1، صفحات 1 تا 8.
  8. توکلی، م.؛ بهروزخوش ­قلب، م.ر.؛ کرد، د.؛ جوشیده، ه.؛ کیمرام، ف. و بهمنی، م.، 1386. ارزیابی ذخایر ماهیان خاویاری در حوضه جنوب دریای خزر (آب­ های ایران). موسسه تحقیقات شیلات ایران. 136 صفحه.
  9. مقیم، م. و بهروزخوش ­قلب، م.ر.، 1381. گزارش سفر به روسیه وگشت ارزیابی ذخایرماهیان خاویاری در حوضه جنوبی دریای خزر (گشت بهار 1381). موسسه تحقیقات شیلات ایران. 11 صفحه.
  10. مقیم، م.؛ پرافکنده، ف.؛ توکلی، م. بهروزخوش ­قلب، م.، 1383 .بررسی آماری و بیولوژیکی ماهیان خاویاری 82-1380. موسسه تحقیات شیلات ایران. 57 صفحه.
  11. مقیم، م.؛ فضلی، ح .؛ غنی­ نژاد، د.؛ توکلی، م.؛ بهروزخوش قلب، م.ر.؛ عقیلی ­نژاد، ک.؛ فدائی، ب. و پرافکنده، ف.، 1384 . بررسی آماری و بیولوژیکی ماهیان خاویاری سواحل جنوبی دریای خزر در سال ­های 1378-1376. موسسه تحقیقات شیلات ایران. 115 صفحه.
  12. Artyukhin, E.N., 1979. Persian sturgeon in the rivers of the North Caspian and prospects of its exploitation in sturgeon economy. In: "Biological bases for development of sturgeon economy in water bodies of USSR. pp: 105-114.
  13. Gessner, M.; Swan, C.M.; Dang, C.K.; McKie, B.G.; Bardgett, R.D.; Wall, D.H. and Hättenschwiler, S., 2010. Diversity Meets Decomposition. Tends in Ecology and Evolution. Vol. 25, pp: 372-380.
  14. Holcik, J., 1989. The freshwater fishes of Europe.General international to fishes Acipenseriformes Aula verlay Wiesbaden. Vol. 1-2, pp: 18-56.
  15. Puertas, P. and Bodmer, R.E., 2004. Hunting effort as a tool for community-based wildlife management in Amazonia. In: Silvius, K.M.; Bodmer, R.E. and Fragoso, J.M.V., eds. People in Nature: wildlife conservation in south and Central America. Columbia University Press, New York. pp: 123-135. ISBN 978-0231127837.
  16. Sparre, P. and Venema, S.C., 1998. Introduction to tropical fish stock assessment. Part 1. Manual. FAO Fisheries Technical Paper. (306.1, Rev. 2). 407 p.