بررسی اثرات سمی سولفات مس بر بافت آبشش و کبد ماهی قزل آلای رنگین کمان (Oncorhynchus mykiss)

نوع مقاله : محیط زیست جانوری

نویسندگان

1 گروه زیست شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه پیام نور، واحد قم

2 گروه زیست شناسی دریا، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

چکیده

مس یکی از عناصرکمیابی است که در بسیاری از واکنش های آنزیمی دخیل است و برای ماهی سمی می باشد ولی ترکیب آن در پرورش ماهی، برای از بین بردن جلبک ها و هم چنین در پیشگیری و درمان برخی از بیماری های ماهی به کار می رود. در این پژوهش اثر سمیت فلز مس (سولفات مس) بر روی بافت آبشش و کبد قزل آلای رنگین کمان (Oncorhynchus mykiss) در شرایط آزمایشگاهی بررسی شده است. برای بررسی بافت آبشش وکبد ۴ آکواریوم هر کدام حاوی۱۰ قطعه ماهی قزل آلای رنگین کمان استفاده شد. یکی از این آکواریوم ها به عنوان شاهد انتخاب شد و به ۳ آکواریوم دیگر غلظت های ۰/۲ و ۰/۴ و ۰/۸ میلی گرم در لیتر سولفات مس اضافه شد. سپس در زمان های ۲۴، ۴۸، ۷۲ و ۹۶ ساعت پس از آن، ماهی ها برای مطالعات هیستوپاتولوژیک آماده شدند. بررسی ها نشان داد که سولفات مس می تواند باعث ضایعات هیستوپاتولوژیکی مانند اتساع شریان های لاملائی (آنوریسم) در آبشش و هم چنین بروز خون ریزی به خصوص در ورید مرکزی شود. در نهایت می توان نتیجه گرفت که فلز مس به عنوان یک فلز سنگین دارای اثرات مخربی بر روی اندام های حیاتی ماهیان می باشد که میزان این اثرات مخرب در مقایسه گونه های مختلف ماهیان،متفاوت است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Toxic effect of copper sulfate on gill and liver tissue of Oncorhynchus mykiss

نویسندگان [English]

  • Zolphaghar Lotfi 1
  • Sadigheh Borhani 1
  • Shahla Jamili 2
  • Azadeh Kadkhodaei 1
1 Department of Biology, Faculty of Basic Sciences, Payam Nour University, Qom Branch
2 Department of Marine Biology, Islamic Azad University, Science and Research Branch of Tehran
چکیده [English]

Copper is one of trace elements which is essential for enzymatic reactions and is toxic to fish. But its compounds use for algae control and for prevention and treatment of fish disease. In this study, the effects of copper toxicity (copper sulfate) on gill and liver tissues of Oncorhynchus mykiss, were evaluated. 4 aquariums containing ten fish were used. One aquarium as control group and 3 others exposed to 0.2, 0.4 and 0.8 mg/l copper sulfate. Tissue samples were obtained 24, 48, 72, 96 hours after copper sulfate exposure and processed by Hematoxyline- Eosin staining method. The main histopathological changes observed were lamellar aneurisms in gill tissue and bleeding in central vein of liver tissue. These results suggest that exposure to copper as a heavy metal, has toxic effect on vital organs of fish. These toxic effects are various in different species.

کلیدواژه‌ها [English]

  • histopathological changes
  • Oncorhynchus mykiss
  • copper sulfate