مطالعه شاخص های استرس و برخی از آنزیم های خون بچه ماهیان سفید خزر تحت تاثیر سم دیازینون (Rutilus frisii kutum)

فکری, نعیمه; جمیلی, شهلا; رامین, محمود; ولی پور, علیرضا; زمینی, عباسعلی

مطالعه شاخص های استرس و برخی از آنزیم های خون بچه ماهیان سفید خزر تحت تاثیر سم دیازینون (Rutilus frisii kutum)

نوع مقاله : محیط زیست جانوری

نویسندگان

¹ دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران, دانشکده علوم و فنون دریایی, ایران

² موسسه تحقیقات شیلات ایران، صندوق پستی: 6116-14155، تهران، ایران

³ مرکز تحقیقات آب های داخلی، صندوق پستی: 66، بندرانزلی، ایران

⁴ گروه منابع طبیعی، دانشگاه آزاد واحد لاهیجان، صندوق پستی: 1616، لاهیجان، ایران

چکیده

دیازینون آفت کشی ارگانوفسفره است که مصارف زیادی در کشاورزی و خانگی دارد و برای کنترل حشرات در خاک، گیاهان، میوه و سبزیجات مورد استفاده قرار می گیرد. سموم ممکن است تغییرات سیتوپاتولوژیکی و رفتاری زیادی را در ماهی و دیگر ارگانیسم های آبزی به وجود آورند. بیش تر مطالعات سم دیازینون روی تاثیر آن بر تغییرات بیوشیمیایی و فیزیولوژی متمرکز شده اند و کم تر به نوسانات هماتولوژیک پرداخته اند. در این تحقیق اثر سم دیازینون روی آنزیم کولین استراز، لاکتات دهیدروژناز، گلوکز و کورتیزول بچه ماهی سفید بررسی گردید. به این منظور ۱۲۰ عدد بچه ماهی با میانگین (± انحراف معیار) وزن (۱±۱۱) گرم در ۴ تیمار و ۳ تکرار در نظر گرفته شد. با توجه به این که غلظت LC۵۰ این سم در آزمایشات قبلی تعیین گردیده بود، مقادیر (۲۵، ۵۰ و ۷۵) درصد از غلظت کشنده سم دیازینون ۶۰ درصد به عنوان تیمارهای مختلف این آزمایش انتخاب گردید. برای اضافه کردن سم، یک محلول استاندارد با غلظت های ۶ سی سی، ۱۲ سی سی و ۱۸ سی سی تهیه و میزان ۲۵، ۵۰ و ۷۵ درصد از غلظت کشنده دیازینون را محاسبه کرده و توسط پیپت مدرج به وان های۱۰۰ لیتری حاوی ماهی اضافه گردید. مطالعه فاکتورهای استرس و آنزیمی در معرض سم در غلظت های یاد شده از LC۵۰ نشان داد که مقادیر شاخص های استرس (گلوکز و کورتیزول) در گروه آزمایشی بیش تر از گروه کنترل بود (P<۰.۰۵). تفاوت معنی دار آماری از لحاظ لاکتات دهیدروژناز در بین گروه آزمایشی و کنترل قابل مشاهده نبود (P>۰.۰۵). هم چنین مقدار آنزیم کولین استراز به طور معنی داری کم تر از گروه شاهد گردید (P<۰.۰۵).

کلیدواژه‌ها