ارائه مدل ترکیبی جهت ارزیابی ریسک های زیست محیطی استان مازندران با استفاده از روش های دیماتل و تابع زیان تاگوچی

نوع مقاله : بوم شناسی

نویسندگان

گروه مدیریت صنعتی، دانشکده مدیریت، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران

چکیده

ارزیابی ریسک ­های زیست ­محیطی­(EAR)­ را می ­توان به ­عنوان یکی از ابزارهای مهم تحقق توسعه پایدار دانست. هدف از انجام این تحقیق شناسایی انواع ریسک ­های زیست محیطی استان مازندران و ارائه یک مدل ترکیبی به ­منظور ارزیابی و اولویت بندی آن ­ها می­ باشد که در نتیجه آن می­ توان مخاطرات زیست ­محیطی را به ­نحو مطلوب­ تری مدیریت نمود. در این تحقیق از نظرات 9 نفر از مدیران با تجربه اداره حفاظت محیط زیست استان مازندران و اساتید برجسته دانشگاهی در این حوزه به ­عنوان خبره استفاده و ساختار شکست ریسک ­های زیست­ محیطی در سه سطح تعریف گردید. سپس با استفاده از تکنیک دیماتل اهمیت دسته ­های ریسک و وزن آن­ ها تعیین شد. در مرحله بعد معیارهای مختلفی جهت ارزیابی ریسک­ ها مشخص و تعریف گردید که براساس روش تابع زیان تاگوچی، هر ریسک در هر معیار مورد ارزیابی قرار گرفت و امتیاز زیان آن­ ها محاسبه شد. براساس نتایج به ­دست آمده دسته­ های ریسک فرهنگی، فیزیکوشیمیایی و اقتصادی از اهمیت بیش ­تری برخوردار بوده و بر سایر دسته ­های ریسک تأثیرگذار می ­باشند. هم­ چنین پساب شهری و صنعتی، آفت و بیماری گیاهی و جانوری، برداشت بی ­رویه منابع جنگلی و معدنی، تخلیه و دفع پسماندها و ... به ­ترتیب به ­عنوان مهم ­ترین ریسک­ های زیست­ محیطی ارزیابی گردید.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. پارکر، ج.، 2008. مدیریت ریسک ­ها، ابعاد مدیریت ریسک و کاربرد آن در سازمان ­های مالی. ترجمه: پارسیان، ع.، 1389. سال 4، شماره 13-14، 144 صفحه.
  2. جعفری ­آذر، س.؛ سبزقبائی، غ.؛ توکلی، م. و دشتی، س.، 13996. ارزیابی و تحلیل ریسک ­های زیست ­محیطی تالاب بین ­المللی خورخوران با استفاده از روش­ های تصمیم ­گیری چندمعیاره. علوم و مهندسی آبیاری. جلد 40، شماره 3، صفحات 63 تا 75.
  3. راهنمای گستره دانش مدیریت پروژه. مؤسسه مدیریت پروژه (PMI). ترجمه ذکایی ­آشتیانی، م.، 1396. نشر آدینه.
  4. سرخیل، ح.؛ رهبری ش.؛ نظری، ب. و توکلی، ج.، 1393. بررسی و مقایسه مطالعات ارزیابی محیط ­زیست و ارزیابی ریسک زیست محیطی؛ تاریخچه، روش ­ها و کاربرد با نگاه موردی به میدان نفتی یاران شمالی. دومین کنفرانس ملی مدیریت بحران و HSE در شریان­ های حیاتی، صنایع و مدیریت شهری.
  5. عبدی­ پور، ل.، 1393. کاربرد روش AHP در ارزیابی ریسک محیط زیست در طرح­ های پتروشیمی. هفتمین همایش ملی و نمایشگاه تخصصی مهندسی محیط ­زیست.
  6. میرغفوری، ح.؛ اسفندیاری، س. و صادقی­ آرانی، ز.، 1391. بررسی روابط علت و معلولی بین معیارهای کیفیت خدمات در کتابخانه­ ها با رویکرد ترکیبی لایب کوآل-دیماتل فازی. فصلنامه کتابداری و اطلاع ­رسانی. صفحات 92 تا 93.
  7. Bryan Kethley, R., 2008. Using Taguchi Loss Function to Develop a single Objective Function in a Multi-Criteria Context: A Scheduling Example. International Journal of Information and management Sciences. Vol. 19, No. 4, pp: 589-600,
  8. Certa, A.; Carpitella, S.; Enea, M. and Micale, R., 2016. A multi criteria decision making approach to support the risk management: a case study. In Proceedings of 21st Summer School Francesco Turco.
  9. Davis, S., 2009. Becoming a knowledge-based business. International Journal of Technology Management. Vol. 14, pp: 60-73.
  10. Deloitte, M. and Touche, L.L.P., 2012. Committee of Sponsoring Organizations of the Treadway Commission (COSO), Risk Assessment in Practice. pp: 2-3.
  11. Hillson, D., 1999. Developing effective risk responses. Paper presented at the Proceedings of the 30th Annual Project Management Institute Seminars & Symposium.
  12. Lambert, J.H.; Haimes, Y.; Li, D.; Schooff, R. and Tulsiani, V., 2001. Identification, ranking, and management of risks in a major system acquisition, Reliability Engineering & System Safety. Vol. 72, No. 3, pp: 315-325.
  13. Lee, E.; Park, Y. and Shin, J.G., 2009. Large engineering project risk management using a Bayesian belief network. Expert Systems with Applications. Vol. 36, pp: 5880-5887.
  14. Liao, C.N. and Kao, H.P., 2010. Supplier selection model using Taguchi lossfunction, analytical hierarchy process and multi-choice goal programming. Computers & Industrial Engineering. Vol. 58, No. 4, pp: 571-577.
  15. Liua, S.Y.; Wanga, H.Q. and Lia, Y.L., 2012. Current Progress of Environmental Risk Assessment Research, Procedia Environmental Sciences. Vol. 13, pp: 1477-1483.
  16. Marhavilas, P.K.; Koulouriotis, D. and Gemeni, V., 2011. Risk analysis and assessment methodologies in the work sites: On a review, classification and comparative study of the scientific literature of the period, 2000-2009, Journal of Loss Prevention in the Process Industries. pp: 477-523.
  17. Nieto-Morote, A. and Ruz-Vila, F., 2011. A fuzzy approach to construction project risk assessment. International Journal of Project Management. Vol. 29, No. 2, pp: 220-231.
  18. Topuz, E.; Talinli, I. and, Aydin, E., 2011. Integration of environmental and human health risk assessment for industries using hazardous materials: A quantitative multi criteria approach for environmental decision makers, Environment International. Vol. 37, pp: 393-403.
فصلنامه محیط زیست جانوری
دوره 12، شماره 1
بهار 1399
صفحه 41-48

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار