بررسی تاثیر عوامل فیزیکی - شیمیایی و حالت تروفی آب بر پرورش ماهی در قفس در سد ارس (آذربایجان غربی)

نوع مقاله : محیط زیست جانوری

نویسندگان

1 مرکز تحقیقات آرتمیای کشور، موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ارومیه، ایران

2 موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

چکیده

عواملی مانند افزایش مصرف جهانی ماهی، کاهش صید ماهیان دریایی و اقتصادی بودن باعث توجه به پرورش ماهی در قفس شده است. در پرورش ماهی معمولاً آبی دارای کیفیت مطلوب است که بقا و رشد ماهیان را به بهترین وجه تامین کند. هدف از این تحقیق بررسی کیفیت آب از لحاظ مناسب بودن برای پرورش ماهی در قفس در دریاچه پشت سد ارس آذربایجان­ غربی می ­باشد. نمونه ­برداری از 3 ایستگاه­ با تناوب فصلی از تابستان سال 1396 الی بهار 1397 انجام شد. نمونه ­برداری ­ها در ورودی، وسط دریاچه و تاج سد از سطح آب انجام شد. اندازه ­گیری­ دمای آب (درجه سانتی ­گراد)، هدایت الکتریکی (میکروزیمنس بر سانتی ­متر)و کل مواد جامد محلول (میلی ­گرم ­در ­لیتر) با استفاده از دستگاه EC متر WTW وpH وسط pHمتر WTW، اکسیژن (میلی­ گرم ­در ­لیتر) توسط ­اکسی ­مترWTW 320 انجام شد. مقادیر شاخص تروفی TSI بر اساس پارامترهای فسفر کل و عمق رویت سشی ­دیسک محاسبه شد. میزان شفافیت آب در ایستگاه­ های نمونه ­برداری بین 0/5 تا 1/3 متر متغیر بود. میزان فسفر کل در هر ایستگاه نمونه ­برداری در فصل تابستان بالاتر از سایر فصول بود. وضعیت تروفی آب سد ارس هیپریوتروف است که نشان­ دهنده بار فسفر بالا و آلودگی حاصل از رواناب ­های کشاورزی در این دریاچه است. مفهوم ظرفیت برد، کمبود منابع آب­ شیرین و وجود حالت هیپریوتروفی در تمام ایستگاه­ ها و فصول، حاکی از آن­ است که شرایط اکولوژیکی سد ارس برای پرورش ماهی در قفس مناسب نمی­ باشد و بنابراین توصیه نمی ­شود.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. ابراهیم ­پور، ص.؛ محمدزاده، ح.؛ نادری، ا. و آذرپیکان، آ.، 1374. ارزیابی یوتریفیکاسیون و تغذیه­ گرایی دریاچه ­ها با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (مطالعه موردی دریاچه تالابی زریبار). شانزدهمین همایش انجمن زمین­ شناسی ایران. دانشگاه شیراز.
  2. اسماعیلی­ ساری، ع.، 1379. مبانی مدیریت کیفی آب در آبزی پروری. موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور. 263 صفحه.
  3. اسماعیلی­ ساری، ع.، 1383. هیدروشیمی بنیان آبزی­ پروری. انتشارات اصلانی. 249 صفحه.
  4. استاندارد ملی ایران. 1385. استاندارد کیفیت آب، تعیین آب استخر پرورش ماهی برای گونه­ های رایج گرمابی و سردابی، روش متداول، ویژگی­ ها (8726). موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران. 10 صفحه.
  5. ابراهیم ­زاده­ موسوی، ح.ع.؛ ذبیحی ­محمودآبادی، ع.؛ قره ­باغی، ع. و منصوری ­دانشور، م.، 1388. بیماری­ های ماهی­ های زینتی. انتشارات علمی آبزیان. تهران، چاپ اول، صفحات 197 تا 210.
  6. درویش ­صفت، ع.؛ جمال­زاده ­فلاح، ف. و نظامی ­بلوچی، ش.، 1378. بررسی وضعیت تروفی تالاب انزلی با استفاده از GIS. مجله محیط شناسی. دوره 25، صفحات 1 تا 11.
  7. علیزاده، م.، 1382. معرفی روش ­های آزمایشگاهی اندازه­ گیری آلودگی آب. انتشارات موج سبز. 23 صفحه.
  8. کارگر. م.، 1383. بررسی لایه­ بندی حرارتی و تاثی آن بر کیفیت و وقوع اوتریفیکاسیون در مخزن سد حنا. پایان ­نامه کارشناسی ­ارشد، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه. صفحات 126 تا 162.
  9. کاظمی، ک. و امیرنژاد، ر.، 1391. بررسی پرغذایی دریاچه زریبار در استان کردستان با استفاده از شاخص تروفی. دومین کنفرانس برنامه ریزی و مدیریت محیط زیست. دانشکده منابع طبیعی کرج، دانشگاه تهران.
  10. گل ­محمدی، ا. و شریعتی، ف.، 1395. بررسی تروفی تالاب امیرکلایه در استان گیلان با استفاده از شاخص TSI. فصلنامه اکوبیولوژی تالاب. دوره 30، صفحات 63 تا 72.
  11. میرزاجانی، ع.؛ عباسی، ک.؛ سبک ­آرا، ج.؛ مکارمی، م.؛ عابدینی، ع. و صیادبورانی، م.، 1391. لیمنولوژی دریاچه الیگو مزوتروف تهم در استان زنجان. مجله زیسن شناسی ایران. دوره 25، شماره 1، صفحات 74 تا 89.
  12. نظامی، ش.؛ ملکی­ شمالی، م.؛ سبک­ آرا، ج. و مکارمی، م.، 1377. مطالعه جامع شیلاتی دریاچه سد ارس. مؤسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور. 248 صفحه.
  13. Bhatnagar, A.; Jana, S.N.; Garg, S.K.; Patra, B.C.; Singh, G. and Barman, U.K., 2004. Water quality management in aquaculture. Course manual of summerschool on development of sustainable aquaculture technology in fresh & saline waters, CCS Haryana Agricultural, Hisar (India). pp: 203-210.
  14. Boyd, C.E., 1998. Water quality for pond aquaculture. Research and Development Series No.43. International center for aquaculture & aquatic environments, Alabama agricultural Experiment Station, Auburn University, Alabama.
  15. Boyd, C.E., 1990. Water quality in ponds for aquaculture. Alabama Agricultural Experiment Station, Auburn University. Birmingham Publishing.
  16. Delince, G., 1993. The ecology of fish pond ecosystem. Springer-Siece.
  17. Elmaci, A.; Ozengin, N.; Teksoy, A.; Olcaytopac, A. and SavasBaskaya, H., 2009. Evaluation of trophic state of lake Uluabat, Turkey. Journal of Environmental Biology. Vol. 30, No. 5, pp: 757-760.
  18. Anusuya Devi, P.; Padmavathy, P.; Aanand, S. and Aruljothi, K., 2017. Review on water quality parameters in freshwater cage fish culture. International Journal of Applied Research. Vol. 3, No. 5, pp: 114-120.
  19. Bailey, M. and Sandford, G., 2002. The Ultimate Aquarium, A Definitive Guide to Identifying and Keeping Freshwater and Marine Fishes, Lorenz books. pp: 54-87.
  20. Banerjee, S.M., 1967.Water quality and soil condition of fishponds in states of India in relation to fish production. Indian Journal of Fisheries. Vol. 14, No. 1-2, pp: 115-144.
  21. Beveridge, M.C.M., 1984. Cage and pen fish farming: carrying capacity models and environmental impacts. FAO Fish. Tech. Pap. Vol. 255, pp: 1-131.
  22. Beveridge, M.C.M., 1993. Cage and pen fish farming: carrying capacity models and environmental impact. FAO Fisheries Technical Paper. No. 255. Rome, FAO. 131 p.
  23. Bhatnagar, A. and Devi, P., 2013. Water quality guidelines for the management of pond fish culture. International J of Environmental Sciences. Vol. 3, No. 6, pp: 1980-2009.
  24. Bhatnagar, A. and Garg, S.K., 2000. Causative factors of fish mortality in still water fish ponds under subtropical conditions. Aquaculture. Vol. 1, No. 2, pp: 91-96.
  25. Bugrov, L., 1992. Rainbow trout culture in submersible cages near offshore oil platforms. Aquaculture. Vol. 100, No. 1-3, pp: 169. DOI: 10.1016/0044-8486(92)90359-S.
  26. Demir, N.; Kirkagac, M.U.; Pulatsu, S. and Bekcan, S., 2001. Influence of trout cage culture on water quality, plankton and benthos in an Anatolian Dam Lake. The Israeli Journal of Aquaculture. Vol. 53, No. 3-4, pp: 115-127.
  27. Eglal, A.O.; Nour, A.M.; Essa, M.A.; Zaki, M.A. and Mabrouk, H.A., 2009. Technical and economical evaluation of small-scale fish cage culture for youth in the River Nile for Egypt: 1. Effect of stocking density of monosex Nile Tilapia (Oreochromisniloticus) fingerlings. In: Yang, Y.; Wu, X.Z. and Zhou, Y.Q., (Eds.), Cage aquaculture in Asia: Proceeding of the International symposium on cage aquaculture in Asia: pp: 107- 114. Asian Fisheries Society, Manila, Philippines and Zhejiang University, Hangzhou, China.
  28. Gorlach-Lira, K.; Pacheco, C.; Carvalho, L.C.T.; Junior, H.N.M. and Crispim, M.C., 2013. The influence of fish culture in floating net cages on microbial indicators of water quality. Braz. J. Biol. Vol. 73, No. 3, pp: 457-463.
  29. Halwart, M.; Soto, D. and Richard Arthur, J., 2007. Cage aquaculture regional review and global overview. 1st ed., Food and Agriculture Organization of the United Nation Publisher Co, Rome. pp: 14-29.
  30. Jiwyam, W., 2012. Extensive net cage culture of Nile Tilapia (Oreochromis niloticus) fingerlings in nutrient-enriched pond. Our Nature. Vol. 10, pp: 61-70.
  31. Jiwyam, W. and Chareontesprasit, N., 2001. Cage culture of Nile tilapia and its loading in a Freshwater Reservoir in Northeast Thailand. Pakistan Journal of Biological Sciences. Vol. 4, No. 5, pp: 614-617.
  32. Joseph, I., 2009. Important management measures in cage culture. In: National training on ‘cage culture of Seabass’ held at CMFRI, Kochi. pp: 50-56.
  33. Keremah, R.I.; Davies, O.A. and Abezi, I.D., 2014. Physico-Chemical Analysis of Fish Pond Water in Freshwater Areas of Bayelsa State, Nigeria. Greener Journal of Biological Sciences. Vol. 4, No. 2, pp: 33-38.
  34. Mallasen, M.; Barros, H.P.; Traficante, D.P. and Camargo, A.L.S., 2012.  Influence of a net cage tilapia culture on   the water quality of the Nova Avanhandava reservoir, Sao Paulo state, Brazil. Acta Scientiarum  Biological  Sciences. Vol. 34, No. 3, pp: 289-296.
  35. Meynendonckx, J.; Heuvelmans, G.; Muys, B. and Feyen, J., 2006. Effects of watershed and riparian zone characteristics on nutrient concentrations in the River Scheldt Basin. Hydrology and Earth System Sciences Discussions. Vol. 3, No. 3, pp: 653-679.
  36. Mondal, M.N.; Shahim, J.; Wahab, M.A.; Asaduzzaman, M. and Yang, Y., 2010.  Comparison between cage and pond production of Thai Climbing Perch and Tilapia under three management systems. J. Bangladesh Agril. Univ. Vol. 8, No. 2, pp: 313-322.
  37. Nausch, M. and Nausch, G., 2007. Bioavailable dissolved organic phosphorus and phosphorus use by heterotrophic bacteria. Aquatic biology. Vol. 1, pp: 151-160. doi:10.3354.
  38. Nyanti, L.; Hii, K.M.; Sow, A.; Norhadi, I. and Ling, T.Y., 2012. Impacts of Aquaculture at different Depths and Distances from cage culture sited in Batang Ai Hydroelectric Dam Reservoir Sarawak, Malaysia. World Applied Sciences Journal. Vol. 19, No. 4, pp: 451-456.
  39. Pitta, P.; Karakassis, I.; Tsapakis, M. and Zivanovic, S., 1999. Natural vs. mariculture induce variability in numbers and plankton in the eastern Mediterranean. Hydrobiologia. Vol. 391, pp:181-194.
  40. Rao, M., 2011. Impact of phosphorus on water quality. Publication no.SL 275, University of Florida, IFAD Extension.
  41. Robert, C.S.; Grindley, E. and William, E.E., 1940. Fish invest servl. Vol. 4, No. 2.
  42. Santhosh, B. and Singh, N.P., 2007. Guidelines for water quality management for fish culture in Tripura. ICAR Research Complex for NEH Region, Tripura Center, Publication. 29 p.
  43. Sharma, M.P.; Kumar, A. and Rajvanshi, S., 2010. Assessment of trophic state of lakes: a case of Mansi Ganga Lake in India. Hydro Nepal. Journal of Water, Energy and Environment. Vol. 6, pp: 65-72.
  44. Shieh, S.H. and Yang, P.S., 2000. Community structure and Functional Organization of Aquatic Insect in Agriculture Mounitain stream of Taiwan: 1985-1986 and 1995-1996.
  45. Siti-zahrah, A.; Padilah, B.; Azila, R.; Rimatulhana, R. and Shahidan, H., 2008. Multiple streptococcal species infection in cage-cultured Red Tilapia but showing similar clinical signs, pp 313-320. In: Bonded-Reantaso, M.G.; Mohan, C.V.; Crumlish, M. and Subasinghe, R.P., (Eds.), Disease in Asian Aquaculture VI. Fish Health Section, Asian Fisheries Society, Manila, Philippines. 505 p.
  46. Tarzwell, C.M., 1957. Water quality criteria for aquatic life. In: Biological problems in water pollutions. U.S. Dept of Health Education and welfare, P.H.S. pp: 246-272.
  47. Thirupathaiah,M.;Samatha,Ch. and Sammaiah,C., 2012. Analysis of water quality using physico-chemical parameters in lower manair reservoir of Karimnagar district, Andhra Pradesh. International Journal of Environmental Sciences. Vol. 3, No. 1, pp: 172-180.
  48. Zanatta, A.S.; Perbiche-Neves, G.; Ventura, R.; Ramos, I.P. and Carvalho, E.D., 2010. Effects of a small fish cage farm on zooplankton assemblages (Cladocera and Copepoda: Crustacea) in a sub-tropical reservoir. Pan American Journal of Aquatic Sciences. Vol. 5, No. 4, pp: 530-539.

 

فصلنامه محیط زیست جانوری
دوره 12، شماره 2
تابستان 1399
صفحه 283-290

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار