بررسی ضایعات هیستوپاتولوژیک بافت آبشش ماهی سرخو معمولی (Lutjanus johnii) و سنگسر معمولی (Pomadasys kaakan) دریای عمان

نوع مقاله : محیط زیست جانوری

نویسندگان

گروه زیست‌شناسی دریا، دانشکده علوم دریایی، دانشگاه دریانوردی و علوم دریایی چابهار، چابهار، ایران

چکیده

به‌ دلیل تماس مستقیم آبشش ماهی با آب،  این اندام در مقابل آلاینده‌ های محیطی بسیار آسیب ­پذیر بوده و شاخص مناسبی جهت بررسی وضعیت آلاینده ‌ها در محیط‌ های آبی محسوب می ‌شود. در این مطالعه بررسی تغییرات هیستوپاتولوژیک بافت­ آبشش به ‌منظور ارزیابی سلامت ماهیان سرخو معمولی (Lutjanus johnii) و سنگسر معمولی (Pomadasys kaakan) در دریای عمان انجام گردید. 18 قطعه ماهی سنگسر معمولی و ماهی سرخو معمولی به‌ترتیب با میانگین طول کل 3/41±22/5 و 4/35±35/5 سانتی ­متر و میانگین وزن کل  22±205/6 و 58/5±512/6 گرم از سه ایستگاه رمین، هفت‌ تیر و کنارک در دریای عمان با استفاده از تور گوشگیر در زمستان 1395 صید گردید. پس از تشریح ماهی، بافت آبشش جداسازی و در محلول بوئن تثبیت شد. پس از انجام مراحل معمول بافت ‌شناسی، مقاطع عرضی بافتی با ضخامت پنج میکرون با استفاده از میکروتوم از آبشش تهیه گردید. رنگ ‌آمیزی مقاطع بافتی به­روش هماتوکسیلین-ائوزین انجام و در نهایت به‌ وسیله میکروسکوپ نوری مجهز به دوربین عکاسی دیجیتال شدت ضایعات بافتی بررسی شد. نتایج هیستوپاتولوژیک آبشش نشان ‌دهنده ضایعات بافتی چون به ­هم چسبیدگی لاملای ثانویه، افزایش ترشحات موکوسی و مخاطی، خمیدگی لاملای ثانویه، ادم بافتی، پرخونی، نکروز، دژنراسیون لاملا، چماقی (گرزی) شدن، تورم سلول ‌های لاملا، هایپرپلازی و اتصال رأس لاملاها بود. کم ­ترین ضایعات در بافت آبشش ماهی سرخو معمولی و ماهی سنگسر معمولی به ‌ترتیب مربوط به ایستگاه‌ های کنارک و رمین بود. هم­ چنین بیش ­ترین ضایعات در آبشش هر دو گونه ماهی در ایستگاه هفت ­تیر مشاهده شد. بسته بودن محیط ایستگاه هفت ‌تیر و نزدیکی با دو اسکله پر تردد شهید کلانتری و شهید بهشتی می ‌تواند علت این امر باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Histopathological lesions of gill tissue in John's snapper (Lutjanus johnii) and Javelin grunter (Pomadasys kaakan) in the Oman Sea

نویسندگان [English]

  • Parvin Sadeghi
  • Omid Koohkan
  • Ameneh Moradi
Department of marine biology, Chabahar Maritime University, Faculty of Marine Sciences, Chabahar, Iran
چکیده [English]

Due to the direct contact of fish gills with water, these organs are highly vulnerable to environmental pollutants and are an appropriate indicator for assessing the pollutants status in aquatic environments. In this study, histopathological changes of gill tissue were carried out to evaluate the health of Lutjanus johnii and Pomadasys kaakan in the Oman Sea. 18 pieces of Lutjanus johnii and Pomadasys kaakan, with a mean total length of 22.5 ± 3.41 and 35.5 ± 4.35 cm and the average weight of 205.6 ± 22 and 512.6 ± 58.5 grams respectively, were collected by using gillnet from the three stations of Ramin, Haft Tir and Konarak in the Oman Sea. After dissection of the fish, the gill tissue was separated and stabilized in Bouin's solution. After performing the usual histological procedures, transverse sections with five microns thickness by microtome were prepared from gill tissue. Tissue sections were stained by Hematoxylin-eosin and finally examined by light microscope equipped with a digital photographic camera for the diagnosis of tissue lesions. Histopathologic results of gills show tissue lesions such as buckling of the secondary lamellae, increased mucosal secretion, edema, hyperemia, extensive gill destruction (necrosis), lamella degeneration, clubbing, hyperplasia, lamellar fusion. The lowest lesions in the gill tissue of Lutjanus johnii and Pomadasys kaakan belonged to theKonarak and Ramin Stations, respectively. Also, highest lesions of the gills were observed in Haft Tir station for both species. The closeness environment of the Haft Tir station and the proximity to the two traffic harbours of Shahid Kalantari and Shahid Beheshti can be due to this reason.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Histopathological lesions
  • Gill
  • Fish
  • Oman Sea

مراجع

  1. خلیفی،خ.؛ سلامت، ن.؛ موحدی ­نیا، ع. و سلاطی، ا.پ.، 1393. استفاده از درجه تغییرات بافتی آبشش ماهی کفشک راستگرد به‌عنوان بیواندیکاتور آلودگی خور موسی. فیزیولوژی و بیوتکنولوژی آبزیان. دوره 2، شماره 3، صفحات 89 تا 105.
  2. سلیمانی، ز.؛ سلامت، ن.؛ صفاهیه، ع.؛ سواری، ا. و رونق، م.ت.، 1391. بررسی آسیب ‌شناسی آبشش بیاح (Liza abu) تحت تأثیر آلودگی آب خور موسی. پاتوبیولوژی مقایسه­ ای. دوره 9، شماره 2، صفحات 665 تا 674.
  3. صابری، م.؛ عبدی، ر.؛ مروتی، ح.؛ رونق، م.ح. و دهقانی، ر.، 1393. مطالعه ضایعات ایجاد شده در بافت آبشش ماهی گاریز (Liza klunzigeri) تحت تأثیر آلودگی‌ های صنعتی و فاضلاب شهری در سواحل غربی بندرعباس. فصلنامه محیط‌ زیست جانوری. دوره 6، شماره 3، صفحات 225 تا 231.
  4. صادقی، پ. و کوهکن، ا.، 1394. مطالعه هیستوپاتولوژیک آبشش و کبد هامورماهی لکه زیتونی منقوط (Epinephels stoliczkae) تحت تأثیر کروم. فیزیولوژی و بیوتکنولوژی آبزیان. دوره 3، شماره 3، صفحات 29 تا 50.
  5. صادقی، پ.؛ کوهکن، ا. و خنیاگر، ف.، 1397. مطالعه آسیب‌ شناسی بافتی و تجمع زیستی فلزات سنگین سرب و کروم در آبشش و کبد ماهی شوریده (Otolithes ruber) در دریای عمان. دوره 6، شماره 2، صفحات 151 تا 175.
  6. قاسم ‌زاده، ج.؛ نوروزی، ز.؛ سینایی، م.؛ کوهکن، ا. و زادعباس شاه ­آبادی، ح.، 1395. آسیب ‌شناسی بافت کبد و آبشش در ماهی کفال خاکستری (Mugil cephalus) تغذیه ‌شده با اسیدآمینه سیستیین در مواجهه با فلزات سنگین مس و روی. زیست­ شناسی دریا. دوره 8، شماره 4، صفحات 21 تا 30.
  7. کشاورزی، ب.؛ ابراهیمی، پ.؛ مر، ف. و حمزه، م.ح.، 1392. زمین ‌شیمی و توزیع فلزات سنگین در رسوبات ساحلی و دریایی خلیج چابهار. زمین شناسی کاربردی پیشرفته. دوره 7، شماره 3، صفحات 74 تا 81.
  8. لقمانی، م.، 1395. بررسی تغییرات تراکم پرتاران زیرجزر و مدی خلیج چابهار با تأکید بر نقش فلزات سنگین مس و روی. مجله بوم شناسی آبزیان. دوره 6، شماره 3، صفحات 10 تا 21.
  9. لقمانی، م.، 1396. ارزیابی میزان فلزات مس و روی در چهار اسکله شهیدکلانتری، هفت ‌تیر، شهیدبهشتی و کنارک در چابهار. چهارمین کنفرانس بین ‌المللی برنامه ‌ریزی و مدیریت محیط ‌زیست. 6 صفحه.
  10. Adeniran, A.; Adeyemo, O.K.; Emikpe, B. and Alarape, S., 2017. Organosomatic Indices, Haematological and Histological Assessment as Biomarkers of Health Status in Feral and Cultured Clarias gariepinus. African Journal of Biomedical Research. Vol. 20, No. 2, pp: 189-194.
  11. Ale, A.; Bacchetta, C.; Rossi, A.S.; Galdopórpora, J.; Desimone, M.F.; Fernando, R. and Cazenave, J., 2018. Nanosilver toxicity in gills of a Neotropical fish: Metal accumulation, oxidative stress, histopathology and other physiological effects. Ecotoxicology and Environmental Safety. Vol. 148, pp: 976-984.
  12. Au, D.W.T., 2004. The application of histocyto pathological biomarkers in marine pollution monitoring: a review. Marine pollution bulletin. Vol. 48, No. 9-10, pp: 817-834.
  13. Bhuvaneshwari, R.; Padmanaban, K. and Babu Rajendran, R., 2015. Histopathological alterations in muscle, liver and gill tissues of zebra fish Danio rerio due to environmentally relevant concentrations of Organo chlorine Pesticides (OCPs) and heavy metals. International J of Environmental Research. Vol. 9, No. 4, pp: 1365-1372.
  14. Bozzola, J.J. and Russell, L.D., 1992. Electron Microscopy. Jones and Bartlett Publishers, London.
  15. Donnini, F.; Dinelli, E.; Sangiorgi, F. and Fabbri, E., 2007. A biological and geochemical integrated approach to assess the environmental quality of a coastal lagoon (Italy). Environment International. Vo. 33, pp: 919-928.
  16. Fernandes, C.; Fontaínhas‐Fernandes, A.; Monteiro, S.M. and Salgado, M.A., 2007. Histopathological gill changes in wild leaping grey mullet (Liza saliens) from the Esmoriz‐Paramos coastal lagoon, Portugal. Environmental Toxicology. Vol. 22, No. 4, pp: 443-448.
  17. Fernandes, M.N. and Mazon, A.F., 2003. Environmental pollution and fish gill morphology. In: Val, A.L. and Kapoor, B.G., (Eds.). Fish adaptations. Enfield, Science Publishers. pp: 203-231.
  18. Flores-Lopes, F. and Thomaz, A., 2011. Histopathologic alterations observed in fish gills as a tool in environmental monitoring. Brazilian J of Biology.Vol.24, pp: 429-411.
  19. Flores-Lopes,F. and Thomaz, A.T., 2011. Histopathologic alterations observed in fish gills as a tool in environmental monitoring. Brazilian Journal of Biology. Vol. 71, No. 1, pp: 179-188.
  20. Fonseca, A.; Fernandes, L.S.; Fontainhas-Fernandes, A.; Monteiro, S. and Pacheco, F., 2016. From catchment to fish: Impact of anthropogenic pressures on gill histopathology. Science of the Total Environment. Vol. 31, pp: 921-916.
  21. Hamzeh, M.A.; Shah-hosseini, M. and Beni, A.N., 2013. Effect of fishing vessels on trace metal contamination in sediments of three harbors along Iranian Oman Sea coast. Environmental monitoring and assessment. Vol. 185, No. 2, pp: 1791-1807.
  22. Kalaiyarasi, T.; Jayakumar, N.; Jawahar, P.; Ahilan, B. and Subburaj, A., 2017. Histological changes in the gill and liver of marine spotted catfish, Arius maculatus from sewage disposal site, Therespuram off Thoothukudi, Southeast coast of India. Journal of Entomology and Zoology Studies. Vol. 5, No. 5, pp: 1710-1715.
  23. Liu, X.J.; Luo, Z.; Li, C.H.; Xiong, B.X.; Zhao, Y.H. and Li, X.D., 2011. Antioxidant responses, hepatic intermediary metabolism, histology and ultrastructure in Synechogobius hasta exposed to waterborne cadmium. Ecotoxicology and environmental safety. Vol. 74, No. 5, pp: 1156-1163.
  24. Maori, T.A., 2017. Marine OMEGA-3 fatty acids in the prevention of cardiovascular disease. Fitoterapia. No. 123, pp: 51-58.
  25. Mishra, A.K. and Mohanty, B., 2008. Acute toxicity impacts of hexavalent chromium on behavior and histopathology of gill, kidney and liver of the freshwater fish, Channa punctatus (Bloch). Environmental Toxicology and Pharmacology. Vol. 26, No. 2, pp: 136-141.
  26. Mziray, P. and Kimirei, I.A., 2016. Bioaccumulation of heavy metals in marine fishes from Dar es Salaam Tanzania. Regional Studies in Marine Science. Vol. 7, pp: 72-80.
  27. Nascimento, A.; Araujo, F.; Gomes, I.; Mendes, R. and Sales, A., 2012. Fish gills alterations as potential biomarkers of environmental quality in a eutrophized tropical river in south‐eastern Brazil. Anatomia, Histologia, Embryologia. Vol.14, pp: 119-146.
  28. Nero, V.; Farwell, A.; Lister, A.; Van Der Kraak, G.; Lee, L.E.J.; Van Meer, T. and Dixon, D.G., 2006. Gill and liver histopathological changes in yellow perch (Perca flavescens) and goldfish (Carassius auratus) exposed to oil sands process affected water. Ecotoxicology & environmental safety. Vol. 63, No. 3, pp: 365-377.
  29. Sadeghi, P.; Kazerouni, F.; Savari, A.; Movahedinia, A.; Safahieh, A. and Ajdari, D., 2015. Application of biomarkers in Epaulet grouper to assess chromium pollution in the Chabahar Bay and Gulf of Oman. Science of the Total Environment. Vol. 518, pp: 554-561.
  30. Sadeghi, P.; Loghmani, M. and Afsa, E., 2019. Trace element concentrations, ecological & health risk assessment in sediment and marine fish Otolithes ruber in Oman Sea, Iran. Marine Pollution Bulletin. Vol. 140, pp: 248-254.
  31. Salamat, N. and Zarie, M., 2016. Fish histopathology as a tool for use in marine environment monitoring.Comparative Clinical Pathology. Vol. 25, No. 6, pp: 1273-1278.
  32. Santos, D.; Melo, M.R.S.; Mendes, D.C.S.; Rocha, I.K.; Silva, J.P.L.; Cantanhêde, S.M. and Meletti, P.C., 2014. Histological changes in gills of two fish species as indicators of water quality in Jansen Lagoon (São Luís, Maranhão State, Brazil). International J of environmental research and public health. Vol. 11, No. 12, pp: 12927-12937.
  33. Schwaiger, J.; Wanke, R.; Adam, S.; Pawert, M.; Honnen, W. and Triebskorn, R., 1997. The use of histopathological indicators to evaluate contaminant-related stress in fish. Journal of Aquatic Ecosystem Stress and Recovery. Vol. 6, No. 1, pp: 75-86.
  34. Shahsavani, D. and Saadatfar, Z., 2011. Structure of Lamellae and Chloride Cell in the Gill of Alosa Caspio Caspio (Clupeidae, Teleostei). American Journal of Applied Sciences. Vol. 8, No. 6, pp: 535-539.
  35. Subburaj, A.; Jawahar, P.; Jayakumar, N.; Srinivasan, A. and Ahilan, B., 2018. Acute toxicity bioassay of Malathion (EC 50%) on the fish, Oreochromis mossambicus (Tilapia) and associated histological alterations in gills. Journal of Entomology and Zoology Studies. Vol. 6, No. 1, pp: 103-107.
  36. Valinassab, T.; Daryanabard, R.; Dehghani, R. and Pierce, G.J., 2006. Abundance of demersal fish resources in the Persian Gulf and Oman Sea. Journal of the Marine Biological Association of the United Kingdom. Vol. 86, No. 6, pp: 1455-1462.
  37. Velma, V. and Tchounwou, P.B., 2010. Chromium-induced biochemical, genotoxic and histopathologic effects in liver and kidney of goldfish, Carassius auratus. Mutation Research/Genetic Toxicology and Environmental Mutagenesis. Vol. 698, No. 1, pp: 43-51.
  38. Winkaler, E.U.; Silva, A.D.G.; Galindo, H.C. and Martinez, C.D.R., 2001. Biomarcadores histológicos e fisiológicos para o monitoramento da saúde de peixes de ribeirões de Londrina, Estado do Paraná. Acta Scientiarum. Vol. 23, No. 2, pp: 507-514.
فصلنامه محیط زیست جانوری
دوره 12، شماره 3
مهر 1399
صفحه 123-130

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار