بررسی مورفومتریک اتولیت های برخی از گونه های تجاری ماهیان آب های فریدون کنار

نوع مقاله : ریخت شناسی

نویسندگان

1 گروه زیست شناسی، دانشکده علوم زیستی، واحد ورامین- پیشوا، دانشگاه آزاد اسلامی، ورامین- پیشوا، ایران

2 گروه بیولوژی دریا، دانشکده علوم و فنون دریا، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

این مطالعه به ­منظور بررسی شکل و خصوصیات ریخت ­شناسی اتولیت­ های تعدادی از ماهیان اقتصادی آب ­های فریدون­ کنار انجام گردید.در این تحقیق، 12 گونه از ماهیان تجاری آب ­های فریدون­کنار تهیه و خصوصیات بیومتریک آن­ ها مورد بررسی و اتولیت ساجیتای آن­ ها خارج شد. این گونه ­ها متعلق به خانواده های کپورماهیان شامل ماهی کپور نقره ­ای (Hypophthalmichthys molitrix)، ماهی کپورعلف­ خوار (Ctenopharyngodon idella)، ماهی کپورمعمولی (Cyprinus carpio)، ماهی سیم (Abramis brama)، ماهی سفید (Rutilus kutum)، ماهیکپورسرگنده(Hypophthalmictys nobilis)، خانواده کفال ماهیان شامل ماهی کفال پوزه باریک (Chelon saliens)،خانواده اردک ­ماهیان شامل اردک ­ماهی (Esox lucius)، خانواده سوف­ ماهیان شامل ماهی سوف معمولی (Sander luciopera)، خانواده شگ ­ماهیان شامل ماهی کیلکا آنچوی (Clupeonella engrauliformis) و ماهی کیلکا زالون (Clupeonella grimmi) و از خانواده آزادماهیان ماهی قزل ­آلای رنگین­کمان (Oncorhynohus mykiss) بودند. سپس، شکل، طول، عرض و ضخامت اتولیت­ های راست و چپ بررسی شد. نتایج نشان دادند بزرگ­ ترین اتولیت با طول 8/27 میلی ­متر متعلق به گونه Chelon saliens و کوچک ­ترین اتولیت با طول 2/15 میلی ­متر متعلق به گونه Hypophthalmichthys molitrix بودند. از آن­ جایی­ که این ماهی ­ها  بزرگ ­ترین و کوچک ­ترین ماهی های مورد مطالعه نبودند، پس ارتباط معنی­ داری بین اندازه ماهی و اتولیت نشان داده نشد. شکل و اندازه اتولیت در این چند خانواده بسیار متنوع بود و در دو گونه از جنس Clupeonella شامل lupeonella engrauliformis وClupeonella grimmi یکسان بود. بنابراین، ریخت­ شناسی اتولیت­ ها نقش مهمی در شناسایی گونه­ های نزدیک دارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluation of some commercial fish species otoliths in Fereydunkenar’s water

نویسندگان [English]

  • Shadi Vakili 1
  • Maryam Eidi 1
  • Arya Ashja Ardalan 2
1 Department of Biology, Biological College, Varamin-Pishva Branch, Islamic Azad University, Varamin-Pishva, Iran
2 Department of marine Biology, Faculty of Marine Science and Technology, North Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
چکیده [English]

This study aimed to evaluate the morphological characteristics of fish otoliths in the waters of Fereydunkenar and. In this study, 12 species of the commercial fishes in the waters of Fereydunkenar were selected and biometric characteristics were done and the sagitta otoliths were extracted. The species were Ctenopharyngodon idella, Hypophthalmichthys molitrix, Cyprinus carpio, Rutilus kutum, Abramis brama and Hypophthalmichthys nobilis (Family: Cyprinidae), Chelon saliens (Family: Mugilidae), Esox lucius (Esocidae), Sander lucioperca (Family: Percidae), Clupeonella engrauliformis, Clupeonella grimmi (Family: Clupeidae), Oncorhynchus mykiss (Family: Salmonidae). Then, the shape, length, width and thickness of left and right otoliths were measured. The results showed the largest otolith (length of 8.27 mm) was from Chelon saliens and the smallest otolith (length of 2.15 mm) was from Hypophthalmichthys species. Since, these fishes were not the biggest and smallest of samples, there is not significant correlation between size of fish and otolith. The shape and size of otoliths were very different in these families and was same in two species of genus Clupeonella (Clupeonella engrauliformis, Clupeonella grimmi). So, the morphology of otolith has an important role for determination of closed species.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Otolith
  • Commercial fish
  • Fereydunkenar
  1. احدی ­زاده، س1392. بررسی ویژگی ­های سن و رشد کیلکای معمولی در حوضه جنوبی دریای خزر. پایان ­نامه برای دریافت درجه کارشناسی­ ارشد. دانشکده­ علوم و فنون دریایی.
  2. اسماعیلی، ح.ر.؛ تیموری، آ. و پیروار ز.، 1387. ریخت­ شناسی سنگریزه شنوایی (اتولیت) در تعدادی از ماهیان آب شیرین ایران. مجله علمی شیلات ایران. دوره 17، شماره 4، صفحات 163 تا 168.
  3. اسماعیلی، ح.ر.؛ غلامی، ز.؛ حجت­ انصاری، ط. و باغبانی، س.، 1388. ریخت ­شناسی سنگریزه شنوایی (اتولیت) در برخی از گونه­ های ماهیان حوضه جنوبی دریای خزر. مجله زیست­ شناسی کاربردی. دوره 22، شماره 2، صفحات 18 تا 27.
  4. باغبانی، س.، 1388. ریختشناسی استخوان یوروهیال، اتولیت و فلس و اهمیت آن­ ها در رده ‌بندی شماری از ماهیان آب­ های داخلی ایران. پایان ­نامه کارشناسی ­ارشد علوم جانوری، دانشکده علوم، دانشگاه شیراز.
  5. بامشاد، م.؛ عسگری­ حصنی، م.؛ تیموری، ا. و مجدزاده، س.م.، 1395. ریخت­ شناسی سنگریزه شنوایی ساژیتا در ماهی کفال طلایی در زیستگاه ­های ساحلی حوضه جنوبی دریای خزر. فیزیولوژی و بیوتکنولوژی آبزیان. سال 4، شماره 1، صفحات 33 تا 48.
  6. پرافکنده ­حقیقی،ف.، 1387. تعیین سن در آبزیان. انتشارات موسسه تحقیقات شیلات ایران. تهران. 13 صفحه.
  7. حسینی، م.؛ پورقاسم، ز. و معافی ­مدنی، ز.، 1393. معرفی تالاب فریدون­کنار به­عنوان تالاب بین ­المللی و منطقه مهم زیستگاه درنای سیبری. کنگره ملی زیست­ شناسی و علوم زیستی ایران. مرکز راه­کارهای دستیابی به توسعه پایار، انجمن حمایت از طبیعت ایران، تهران.
  8. ستاری، م.، 1381. ماهی­ شناسی، تشریح و فیزیولوژی، انتشارات نقش مهر. 20 صفحه.
  9. صدیق ­زاده، ز.؛ وثوقی، غ.؛ ولی­ نسب، ت. و فاطمی، م.ر.، 1386. مروری بر ریخت­ شناسی اتولیت در برخی از ماهیان اقتصادی سطح ­زی خلیج ­فارس. مجله پژوهش­ های بالینی دام­ های بزرگ (دامپزشکی). دوره 1، شماره 3، صفحات 1 تا 10.
  10. واثقی ­نیک، ر.، 1394. تشخیص افتراقی برخی از ماهیان تجاری آب­ های انزلی با استفاده از اتولیت. پایان­ نامه کارشناسی­ ارشد، دانشکده علوم زیستی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد ورامین - پیشوا.
  11. همایونی،ه.؛ولی­ نسب،ت. و سیف ­آبادی،ج.،1390. مقایسه خصوصیات ریخت­ سنجی اتولیت­ های ساجیتا در 10 گونه از شگ ماهیان خلیج ­فارس و دریای عمان. مجله علمی شیلات ایران. دوره 20، شماره 2، صفحات 141 تا 152.
  12. یاسمی، م.؛ آناهید، ت.؛ نظری­ بچگان، ع.ل. و زاهدی، م.ر.، 1393. بررسی و مقایسه خصوصیات مورفولوژی و مورفومتری اتولیت دو گونه از کفال ماهیان؛ کفال طلایی دریای خزر و گاریز خلیج فارس. مجله محیط زیست جانوری. دوره 6، شماره 2، صفحات 9 تا 16.
  13. Bermejo, S., 2007. Fish age classification based on length, weight, sex and otolith morphological features. Fisheries Research Vol. 84, pp: 270-274.
  14. Campana, S.E. and Neilson, J. D., 1985. Micro structure of fish otoliths. Canadian Journal of Fisheries and Aquatic Science Vol. 42, pp: 1014-1032.
  15. Campana, S.E., 2004. Photographic atlas of fish otoliths of the Northwest Atlantic Ocean. Ottawa: NRC Research Press. pp: 1-284.
  16. Harvey, T. J.; Loughlin R. T.; Perez A. M. and Oxman S. D., 2000. Relationship between fish size and otolith length for 63 species of fishes from the Eastern North Pacific Ocean. NOAA Technical Report NMFS 150, pp: 1-36.
  17. Hunt, J. J., 1992. Morphological characteristics of otoliths for selected fish in the Northwest Atlantic. Journal of Northwest Atlantic Fisheries Sciences Vol. 13, pp: 63-75.
  18. Jawad, L. A., 2007. Comparative morphology of the otolith of the triplefins (family: Tripterygiidae). Journal of Natural History Vol. 41, No. 13-16, pp: 901-924.
  19. Jawad, L. A., Al-Jufaili, S. A. and Al-Shuhaily, S.S., 2008. Morphology of the otolith of the greater Lizardfish Saurdia tumbil (pisces: synodontidae). Journal of Natural History Vol. 42, No. 35-36, pp: 2321-233.
  20. Kinacigil, H. T.; Akyol, O.; Metun, G. and Saygl, H., 2000. A systematic study on the otolith characters of Sparidae (Pisces) in the Bay of Izmir (Aegean Sea). Turkish Journal Zoology Vol. 24, pp: 357-364.
  21. Sawhney, A.K. and Johal, M.S., 1999. Potential application of elemental analysis of fish otoliths as pollution indicator. Bulletin of environmental contamination and toxicology Vol. 63, No. 6, pp: 698-702.
  22. Strelcheck, A.J.; Fitzhugh, G.R.; Coleman, F.C. and Koenig, C.C., 2003. Otolith–fish size relationship in juvenile gag (Mycteroperca microlepis) of the eastern Gulf of Mexico: a comparison of growth rates between laboratory and field populations. Fisheries Research Vol. 60, No. 2-3, pp: 255-265.
  23. Yoshinaga, J.; Morita, M. and Edmonds, J. S., 1999. Determination of copper, zinc, cadmium and lead in a fish otolith certified reference material by isotope dilution inductively coupled plasma mass spectrometry using off-line solvent extraction. Journal of Analytical Atomic Spectrometry Vol. 14, No. 10, pp: 1545-1659.