بررسی برخی شاخص های خون شناسی و بیوشیمیایی سرم ماهی کفال طلایی (Liza aurata) در خلیج گرگان، دریای خزر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه زیست شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه گنبد کاووس، گنبد کاووس، ایران

2 گروه شیلات، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه گنبد کاووس، گنبد کاووس، ایران

3 اداره امور ماهیان خاویاری استان گلستان، شرکت مادر تخصصی خدمات کشاورزی، گرگان، ایران

چکیده

ماهی کفال­ طلایی (Liza aurata) از گونه ­های با ارزش زیستی و حساس دریای خزر می ­باشد. با توجه به امکان صید ماهیان استخوانی دریای خزر تنها در شش ماه دوم هر سال، تحقیق حاضر از پاییز تا زمستان 1394 در دریای خزر (میان ­قلعه) و خلیج گرگان جهت بررسی تاثیر فصل و محل زیست بر شاخص ­های خون­ شناسی و بیوشیمیایی سرم ماهی کفال طلایی صورت گرفت. تعداد 30 قطعه ماهی کفال طلایی که در هر دو فصل به­  صورت تصادفی از دریای خزر و خلیج گرگان با تور پره صید شدند، مورد مطالعه قرار­گرفت. مطالعه خونی به دو بخش مطالعات سرم خونی (آنزیم ­های کبدی، کورتیزول، گلوکز و پروتئین) و مطالعه شاخص ­های خون­ شناسی (سلول ­های خونی و افتراقی) تقسیم شد. بررسی نتایج شاخص ­های آنزیمی نشان داد که مقدار تمامی شاخص ­ها در فصل پاییز دریا بالاترین میزان و زمستان خلیج پایین­ ترین میزان را داشت که حاکی از تاثیر بیش ­تر فصل بر محل نمونه ­برداری بوده است. بررسی نتایج شاخص ­های خون­ شناسی، ایمنی و بیوشیمایی سرم نشان داد که این شاخص ­ها روند یکسانی نداشته و از یک خصوصیت واحد تبعیت نمی­ کنند و هر شاخص در شرایط محیطی و فصول مختلف پاسخ­ های متفاوتی نشان می ­دهند. در مجموع نتایج این تحقیق نشان داد که شاخص ­های خونی و سرمی ماهی کفال در شرایط محیطی و زمانی مختلف پاسخ ­های متفاوتی نشان داده و از این بین پارامترها، شاخص  ­های آنزیمی روند معنی ­داری نشان داده و می­ توانند بیومارکرهای مناسبی محسوب شوند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluation of some hematological and biochemical indices of Golden gray mullet, Liza aurata in Gorgan Bay, Caspian Sea

نویسندگان [English]

  • Fataemeh Mahmoodi 1
  • Sakineh Alijanpoor 1
  • Hojatillah Jafaryan 2
  • Eisa Jorjani 1
  • Mostafa Aghilinejad 3
1 Department of Biology, Faculty of Basic Sciences, Gonbad Kavous University, Gonbad Kavous, Iran
2 Department of Fisheries, Faculty of Agriculture and Natural Resources, Gonbad Kavous University, Gonbad Kavous, Iran
3 Department of sturgeon affairs of Golestan province, Agricultural services specialized Holding company, Gorgan, Iran
چکیده [English]

Golden gray mullet, Liza aurata is one of the most valuable and sensitive species in the Caspian Sea. Given the possibility of catching Caspian bony fish only in the second six months of each year, the present study was conducted from autumn to winter 2015 in the Caspian Sea and Gorgan Bay to investigate the effect of season and habitat on hematological and biochemical analysis of golden mullet fish serum. 30 golden mullet fish that were caught in both seasons randomly from the Caspian Sea and Gorgan Bay with a blade net were studied. The blood study was divided into two sections: blood serum studies (liver enzymes, cortisol, glucose and protein) and hematological indices (blood and differential cells). The results of enzymatic indices showed that all indices had the highest amount in the autumn seasons and the lowest in the winter, indicating a greater influence of the season on sampling location. The results of hematological, immunological and biochemical indices showed that these indices did not follow the same trend and did not adhere to a single characteristic and each index showed different responses under different environmental conditions and seasons. Overall, the results of this study confirm that the blood and serum parameters of mullet fish in different environmental and time conditions have different responses and among these parameters, the enzymatic parameters showed significant trend and could be suitable biomarkers.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Biomarker
  • Caspian Sea
  • Haematology
  • Liza aurata
  1. پازوکی، چ.؛ ابطحی، ب. و رضایی، ف.، 1388. سنجش میزان فلزات سنگین (Cd, Cr) در بافت پوست و عضله کفال طلایی دریای خزر منطقه انزلی. علوم محیطی. دوره 7، شماره 1، صفحات 21 تا 32.
  2. حافظ ­امینی، پ.؛ عریان، ش. و پریور، ک.، 1382. بررسی اثرات ناشی از استرس کلر و سدیم روی قند خون و هورمون کورتیزول در ماهی کپور معمولی. مجله علمی شیلات ایران. سال 12، شماره 3، صفحات 3 تا 42.
  3. سعیدی، ع. و پورغلام، ر.، 1378. بررسی و مقایسه سلول ­های خونی سفید و شمارش افتراقی آن ­ها در ماهیان قره برون و دراکول. مجله پژوهش و سازندگی. شماره 44. صفحات 10 تا 16.
  4. عضدی، م.؛ ابراهیمی، ع.؛ متقی، ا. و مرشدی، و.،1393. بررسی برخی عوامل بیوشیمیایی پلاسمای خون ماهی انگشت ­قد قزل ­آلای رنگین    ­کمان در طول دوره­ های گرسنگی کوتاه مدت. مجله علمی اقیانوس شناسی. سال 5، شماره 19، صفحات 53 تا 59.
  5. عقیلی، ک. و محمدی، ف. 1389. بررسی میزان صید ماهی کفال پوزه باریک (Liza saliens) در خلیج گرگان. مجله علوم زیستی لاهیجان. سال 4، شماره 4، صفحات 47 تا 56.
  6. کبیریان، م.؛ شاهسونی، د. و کازرانی، ح.، 1391. تعیین میزان فعالیت برخی از آنزیم ­های سرم خون مولدین ماهی سفید. مجله علمی پزشکی ایران. دوره 8، شماره 3، صفحات 74 تا 62.
  7. مهری، ز.؛ تقوی، ل.؛ ولی ­نسب، ت. و پورغلام، ر.، 1395. سنجش غلظت فلزات سنگین (سرب، کادمیوم و جیوه) در عضله ماهی کفال پوزه باریک و ارزیابی خطر ناشی از مصرف آن. علوم و تکنولوژی محیط زیست، دوره 18، ویژه نامه شماره2، صفحات 225 تا 239.
  8. هدایتی، س.ع.؛ باقری، ط.؛ یاوری، و.؛ بهمنی، م. و علیزاده، م.، 1378. بررسی برخی از فاکتورهای بیوشیمیایی سرم خون فیل ماهیان پرورشی (Husohuso) در آب لب­ شور. مجله زیست­شناسی ایران. دوره 21، شماره 4، صفحات 9 تا 19.
    1. Baker, D.W.; Wood, A.M.; Litvak, M.K. and Kieffer, J.D., 2005. Haematology of juvenile (Acipenser oxyrinchus) and (Acipenser brevirostrum) at rest and following forced activity. Journal of Fish Biology. Vol. 66, pp: 208-221.
    2. Di Giulio, R.T. and Hinton, D.E., 2008. The Toxicology of Fishese. Taylor & Francis Group. 1101 p.
    3. Evans, G.O., 2009. Animal Hematotoxicology. CRC Press. 204 p.
    4. Gad, S.C., 2007. Animal Models in Toxicology. CRC Press. 950 p.
    5. Van der Oost, R.; Beyer, J. and Vermeulen, N.P.E., 2003. Fish bioaccumulation and biomarkers inenvironmental risk assessment: a review. Environmental