مطالعه اثرات جاده دسترسی و تفریحی مراتع شانجان بر تعداد گل گیاهان Helichrysum oligocephalum، Helichrysum rubicundum و Helichrysum araxinum از گیاهان تیره Compositea (به منظور تهیه تقویم چرایی زنبور عسل منطقه)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

گروه کشاورزی و منابع طبیعی، واحد شبستر، دانشگاه آزاد اسلامی ، شبستر، ایران

چکیده

ازجمله اثرات پیشرفت در وسایل نقلیه بر روی منابع طبیعی ازجمله مراتع می ­توان احداث مسیرهای خاکی در داخل مرتع برای اهداف متفاوت اشاره نمود. هدف این پژوهش تعیین محدوده اثر جاده بر گیاهان (فاصله اثرگذاری جاده) بر تعداد گل در هر بوته برای سه گونه Helichrysum oligocephalum، Helichrysum rubicundum و Helichrysum araxinumدر مراتع شهرستان شبستر با فواصل 15 متر بود. نتایج حاصل با طرح آماری کرت‌ های خرد شده در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی در چهار تکرار به ­صورت جداگانه برای هرگونه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در گونه Helichrysum rubicundum میانگین تعداد گل در هر بوته در فاصله 30 متری از جاده نسبت به فاصله 100 متری از جاده (شاهد) و فاصله 45 متری از جاده تفاوت معنی­ داری نداشت که نشان ­دهنده این است که فاصله اثرگذاری جاده بر روی گل‌دهی این گونه فاصله 15 متر می‌ باشد. مقدار کاهش تعداد گل در هر بوته برای گونه‌ های Helichrysum araxinumو Helichrysum oligocephalum در فاصله 30 متری از جاده نسبت به 100 متر از جاده (شاهد) به ­ترتیب به ­میزان 20/46 و 39/42 درصد بود. برای این دو گونه فاصله اثرگذاری جاده بر روی گل‌دهی فاصله 30 متر درنظر گرفته می ­شود. این تحقیق نشان داد که میزان گل دهی این گیاهان تا فاصله 15 متر از حاشیه جاده تحت تاثیر جاده قرار می ­گیرند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Study of the Effects of Shanjan Rangelands Access and Recreation Road on Number of Flowers of Helichrysum oligocephalum, Helichrysum rubicundum and Helichrysum araxinum from Compositea plants (To prepare the bee grazing calendar of the region)

نویسنده [English]

  • Ghassem Habibi Bibalani
Department of Natural Resources, Shabestar Branch, Islamic Azad University, Shabestar, Iran
چکیده [English]

One of the effects of the progress of vehicles on natural resources, including rangelands, is the establishment of soil roads for different purposes. The purpose of this study was to determine the effect of road on plants (distance of impact) on the number of flowers per plant for three plant species (Helichrysum oligocephalum, Helichrysum rubicundum and Helichrysum araxinum) with 15 m distance in Shabestar rangelands. Results were analyzed by split plot design with completely randomized design with four replications for each species. In Helichrysum rubicundum, the average number of flowers per plant at 30 m distance from the road was not significantly different from 100 m (control) and 45 m from the road. The effect of road impact on flowering of this species is 15 meters. The reduction in flower number per plant for Helichrysum araxinum and Helichrysum oligocephalum was 20.46% and 39.42%, respectively, 30 m from the road compared to 100 m (control). For these two species, the effective distance of the road to flowering is 30 m. The study showed that flowering rates of these plants are affected up to 15 m from the road margin.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Road Impact Distance
  • Shabestar Rangelands
  • Road Ecology
  • Road Margin

مراجع

  1. Augspurger, C.K., 1983. Phenology, Flowering Synchrony, and Fruit-Set of 6 Neotropical Shrubs. Biotropica. Vol. 15, pp: 257-267.
  2. Avon, C.; Berge, L.; Dumas, Y. and Dupouey, J.L., 2010. Does the effect of forest roads extend a few meters or more into the adjacent forest? A study on understory plant diversity in managed oak stands. Forest Ecology and Management. Vol. 259, No. 8, pp: 1546-1555.
  3. Bibalani, G. and Taheri, E., 2013. A checklist of the flora of shanjan protected area, east azerbaijan province, nw iran. African Journal of Traditional, Complementary and Alternative Medicines. Vol. 10, No. 6, pp: 415-421.
  4. Bibalani, G.; Joudi, L. and Shadkami-Til, H., 2010. Average Stem Biomass of Lappula microcarpa in Shanjan Rangelands, East Azerbaijan, Iran. Journal of Biological Sciences. Vol. 5, pp: 444-447.
  5. Dar, P.A.; Reshi, Z.A. and Shah, M.A., 2015. Roads act as corridors for the spread of alien plant species in the mountainous regions: a case study of Kashmir Valley, India. Trop Ecol. Vol. 56, No. 2, pp: 183-190.
  6. Davis, M.A.; Grime, J.P. and Thompson, K., 2000. Fluctuating resources in plant communities: a general theory of invasiblity. Journal of Ecology. Vol. 88, pp: 528-534.
  7. Deljouei, A.; Sadeghi, S.; Abdi, E. and Hasanvand, M., 2018. Impact of forest roads on flora, life forms, and chorology of plants in Hornbeam-beech Kheyrud forest. Vol. 15, No. 2, pp: 115-130. 
  8. Follak, S.; Eberius, M.; Essl, E.; Fürdös, A.; Sedlacek, N. and Trognitz, F., 2018. Invasive alien plants along roadsides in Europe. EPPO Bulletin. Vol. 48, pp: 256-265.
  9. Ghahreman, A., 1978-2006. Flora of Iran. Research Institute of Forests and Rangelands Press, Tehran, Iran. (In Persian).
  10. Karamirad, S., 2013. Investigation of forest road effects on tree and regeneration diversity in road edge, M.Sc. Thesis, University of Tehran. 116 p. (In Persian).
  11. Lázaro-Lobo, A. and Ervin, G.N., 2019. A global examination on the differential impacts of roadsides on native vs. exotic and weedy plant species. Global Ecology and Conservation. Vol. 17, pp: e00555.
  12. Marcantonio, M.; Rocchini, D.; Geri, F.; Bacaro, G. and Amici, V., 2013. Biodiversity, roads, & landscape fragmentation: Two Mediterranean cases. Applied Geography. Vol. 42, pp: 63-72.
  13. Mozafarian, V.A., 1996. A Dictionary of Iranian Plant Names, Latin-English-Persian, Farhang Moaser Press, Tehran. 522 p. (In Persian).
  14. Shadkami-Til, H. and Bibalani G.H., 2010a. Under-over ground Biomass characteristics of perennial Species (Teucruim polium) in northwest Iran (Till area of Shabestar). Int. J. Acad. Res. Vol. 2, No. 6, pp: 110.
  15. Shadkami-Til, H. and Bibalani, G.H., 2011b. Over ground Biomass characteristics of Genera Single Species Iran (Cnicus benedictus) In northwest Iran (Till area of shabestar). Int. J. Acad. Res. Vol. 3, No. 1, pp: 698.

 

فصلنامه محیط زیست جانوری
دوره 12، شماره 4
دی 1399
صفحه 545-550

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار