بررسی تلفات جاده‌ای جانوران در حومه شهر (مطالعه موردی: کمربندی جنوبی شهر رباط‌ کریم)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه جنگلداری و اقتصاد جنگل، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران

2 گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران

چکیده

تلفات جاده ‌ای یکی از پیامدهای مخرب توسعه‌ انسان محور بر زیستگاه‌ های حیات‌ وحش است. افزایش تراکم جاده‌‌ ها و عبور آن ها از درون زیستگاه‌ های حیات‌ وحش به یکی از عوامل تهدید کننده جمعیت‌ های گونه‌ های جانوری تبدیل شده است. کمربندی جنوبی شهر رباط‌ کریم در مجاورت کاربری‌ های غالب کشاورزی، زراعی و باغی و در نتیجه زیستگاه‌ های گونه‌ های جانوری قرار گرفته که همواره تلفات جاده‌ ای بر جمعیت جانوران آثار مخربی داشته است. در این مطالعه، با استفاده از ثبت مکانی تصادفات گونه‌ های جانوری در کمربندی جنوبی در یک دوره 170 روزه، گونه‌ های حساس‌ تر به تلفات جاده‌ ای، نقاط داغ و تاثیر زمان بر نرخ تصادفات جاده‌ ای بررسی شد. در مجموع تعداد 37 فرد حیوان در طی 34 روز حادثه در حین عبور از جاده کشته شدند که متعلق به چهار گونه پستاندار، یک گونه پرنده و یک گونه خزنده بودند. نتایج نشان داد که تعداد تلفات جاده‌ ای گونه‌ سگ (Canis familiaris) بیش ترین میزان است. تعداد تلفات جاده‌ ای گونه‌ روباه قرمز (Vulpes vulpes) در ساعات شب که توام با تاریکی هوا است، نسبت به سایر گونه‌ها بیش تر و تعداد تلفات جانوری در بهمن نسبت به سایر ماه‌ ها بیش ترین و برابر با هشت فرد بوده است. از میان کاربری‌ های موجود، در نزدیکی کاربری‌ های کشاورزی، زراعی و باغی، تعداد تلفات جاده‌ ای بیش تر دیده شد بدین علت که در طول مسیر جاده نقاط داغی وجود دارد که در آن تعداد تلفات حیوانی زیاد است و تعداد این نقاط پنج عدد محاسبه گردید. به طور کلی نرخ تردد پایین خودرو‌ها و نبود روشنایی در جاده (تیرهای چراغ برق) و وجود حداقل نور چراغ خودرو‌ها که عامل کوری موقتِ جانوران در شب است، از مهم ترین علل تلفات جاده‌ ای در مطالعه‌ حاضر است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Assessing Road kills rate of animals in countryside (Case study: Southern ring road of Robat Karim town)

نویسندگان [English]

  • Mohammad Asgari 1
  • Ehsan Abdi 1
  • Afshin Alizadeh Shabani 2
1 Department of Forestry and Forest Economics, Faculty of Natural Resources, University of Tehran, Karaj, Iran
2 Department of Environmental Sciences, Faculty of Natural Resources, University of Tehran, Karaj, Iran
چکیده [English]

Road kill animals are one of the devastating consequences of human-based development on wildlife habitats. Increasing road density and corresponding high road kill rates has become one of the main threats to animal populations. Southern ring road of Robat Karim town is adjacent to the dominant agricultural and horticultural land uses and also is the habitat of some species of animals. From the beginning of Robat Karim Southern ring road’s establishment until now, road kills have had devastating effects on animal populations. In this study, by using spatial records of animal species accidents in Southern ring road of Robat Karim over a 170-day period inventory (October 23th-2018 until April 21th-2019, during 6 months) more sensitive species to road kills, hot spots, and impact of time on road accidents rates were studied. Totally 37 animals were killed during 34 days and they belong to four mammal species, one bird species and one reptile species. The results showed that the highest total number of road kills was for dogs. The number of road kills of red fox species at night, which is associated with darkness is higher than other species. In addition, the number of road kills in February was higher than the other months with eight records. Among the current land uses, road kill mostly have been seen close to agricultural and horticultural land uses. There are hot spots along the road where the number of road kills is high and the number of these spots was calculated as five. Generally low car traffic rate on the road, lack of road lighting (electric posts) and minimum light by car lamps which is the temporary cause of the blindness of animals at night, are the most important causes of road kills in this study.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Road kill
  • Hot spots
  • Land uses
  • Animal species
  • Time of accident
  • Suburb of Robat Karim

مراجع

  1. ابراهیمی، ا.؛ احمدزاده، ف. و نعیمی، ب.، 1397. مناطق داغ زیستگاهی خانواده گربه‌ سانان تحت اقلیم کنونی در ایران. فصلنامه محیط زیست جانوری. سال 10، شماره 4، صفحات 1 تا 12.
  2. داده‌ های ایستگاه‌ هواشناسی سینوپتیک فرودگاه امام خمینی (ره). سال 1396 (2017).
  3. دستورالعمل تهیه پروژه راه‌ های جنگلی. نشریه شماره 148، سازمان مدیریت و برنامه‌ ریزی کشور، معاونت امور فنی، دفتر امور فنی، تدوین معیار‌ها و کاهش خطر پذیری ناشی از زلزله، 1384. انتشارات سازمان مدیریت و برنامه‌ ریزی کشور. چاپ دوم، 198 صفحه.
  4. بی ­نام. 1397. برآورد نیاز آبی گونه‌ های درختی در عرصه و گلخانه تحت تنش‌ های مختلف آبی در رباط‌ کریم. پایان‌ نامه کارشناسی ارشد، دانشکده‌ منابع طبیعی، دانشگاه تهران. 271 صفحه.
  5. قانون مجازات اسلامی، تاریخ تصویب: 01/02/1392. سایت مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی. https://rc.majlis.ir/fa/law/show/845048
  6. محمدی، ع.؛ الماسیه، ک. و ادیبی، م.، 1396. بررسی نقاط داغ تلفات جاد‌ه ­ای حیات وحش در ذخیره‌ گاه زیست سپهر توران. فصلنامه محیط ­زیست جانوری. سال 9، شماره 4، صفحات 11 تا 18.
  7. مصطفی، م.؛ پارساخو، ا. و لطفعلیان، م.، 1394. راهکار‌های کاهش اثرات محیط زیستی جاده‌ ه­ای جنگلی. مجله تراکم جاده. شماره 84، صفحات 89 تا 200.
  8. همامی، م.؛ سلیاری، ج. و اسمعیلی، س.، 1395. بررسی تنوع و الگوی تلفات جاده‌ ای حیات‌ وحش در پارک ملی گلستان. پژوهش­ های محیط زیست. سال 7، شماره 14، صفحات 215 تا 224.
  9. Alves da Rosa, C. and Buger, A., 2012. Seasonality and habitat types affect road kill of neotropical birds. Journal of Environmental management. Vol. 97, pp: 1-5.
  10. Ashley, E.P. and Robinson, J.T., 1996. Road mortality of amphibians, reptiles and other wildlife on the Lomg Point Causeway, Lake Erie, Ontario. Canadian Field- Naturalist. Vol. 110, pp: 404-412.
  11. Barthelmess, E.L. and Brooks, M.S., 2010. The influence of body-size and diet on roadkill trends in mammals. Biodiversity Conservation. Vol. 19, pp: 1611-1629.
  12. Becker, S.A.; Nielson, R.M.; Brimeyer, D.G. and Kauffman, M.J., 2011. Spatial and temporal characteristics of Moose highway crossing during winter in the Bufallo Fork valley, Wyoming. Alces. Vol. 47, pp: 69-81.
  13. Bernardino, F.S. and Dalrymple, G.H., 1992. Seasonal activity and road mortality of the snakes of the Pa-hay-okee wetlands of the Everglades National Park, USA. Biological Conservation. Vol. 72, pp: 71-75.
  14. Bright, P.W.; Balmforth, Z. and Macpherson, J.L., 2014. The effect of changes in traffic flow on mammal road kill counts, Applied Ecology and Environmental Research. Vol. 13, No. 1, pp: 171-179.
  15. Canal, D.; Camacho, C.; Martín, B.; de Lucas, M. and Ferrer, M., 2018. Magnitude, composition and spatiotemporal patterns of vertebrate roadkill at regional scales: a study in southern Spain. Animal Biodiversity and Conservation. Vol. 41, No. 2, pp: 281-300.
  16. Clevenger, A.P.; Chruszcz, B. and Gunson, K.E., 2003. Spatial patterns and factors influencing small vertebrate fauna road-kill aggregations. Biological Conversation. Vol. 109, pp: 15-26.
  17. Forman, R.T.; Sperling, D.; Bissonette, J.A.; Clevenger, A.P.; Cutshall, C.D.; Dale, V.H. and Jones, J., 2003. Road ecology: science and solutions. Island press.
  18. Fowle, S.C., 1990. The painted turtle in the Mission Valley of western Montana. Master’s thesis, University of Montana, Missoula.
  19. Gonser, A.R.; Jensen, R.R. and Wolf, S.E., 2009. The spatial ecology of deer-vehicle collision. Applied Geography. Vol. 29, pp: 527-532.
  20. Grilo, C.; Bissonette, J.A. and Santo-Reis, M., 2009. Spatial- temporal patterns in Mediterranean carnivore road casualties: Consequences for mitigation. Vol. 142, pp: 301-313.
  21. Gunson, K.E.; Mountrakis, G. and Quackenbush, L.J., 2011. Spatial wildlife vehicle collision models: A review of current work and its application mitigation projects. Journal of Environmental Management. Vol. 92, pp: 1074-1082.
  22. Haines, A.M.; Tewes, M.E.; Laack, L.L.; Grant, W.E. and Young, J., 2005. Evaluating recovery strategies for an ocelot (Leopardus pardalis) population in the United States. Biological Conservation. Vol. 99, pp: 331-340.
  23. Harris, L.D. and Scheck, J., 1991. From implications: The dispersal Corridor principle applied to the conservation of biological diversity. In Nature Conservation 2: The role of corridors, edited by Saunders, D.A. and Hobbs, R.J., pp: 189-220. Chipping Norton, Australia: Surrey Beatty
  24. Inger, R., 2016. Ecological Role of Vertebrate Scavengers in Urban Ecosystems in the UK. Ecology and Evolution. Vol. 6, pp: 7015-723.
  25. Mohammadi, A.; Kaboli, M.; Almasieh, K.; Anthont, P.; Clevenger, M.; Fatemizadeh, F.; Rezaei, A. and Jowkar, H., 2018. Road expansion: A challenge to conservation of mammals, with particular emphasis on the endangered Asiatic cheetah in Iran. Journal for nature conservation. Vol. 43, pp: 8-18.
  26. Lagos, L.: Picos, J. and Valero, E., 2012. Temporal pattern of wild ungulate related traffic accidents in northwest Spain. European Journal of Wildlife Researches. Vol. 58, pp: 661-668.
  27. Lesinki, G.; Sikora, A. and Olszewski, A., 2011. Bat casualties on a road crossing a mosaic landscape. European Journal of Wildlife Researches. Vol. 57, pp: 217-223.
  28. McDonald, P.J., 2012. Snakes on roads: An arid Australian perspective. Journal of arid Environment. Vol. 79, pp: 116-119.
  29. Munguira, M.L. and Thomas, J.A., 1992. Use of road verges by butterfly and burnet populations, and the effect of roads on adult dispersal and mortality. Journal of Applied Ecology. Vol. 29, pp: 316-329.
  30. Rodney van der, R.; Smith, D.J. and Grilo, C., 2015. Handbook of road ecology, Oxford publisher. ISBN 978-1 118-56818-7.
  31. Schwartz, A.L.; Williams, W.; Harry, F.;Chadwick,E.; Thomas, R.J. and Perkins, S.E., 2018. Roadkill scavenging behaviour in an urban environment. Journal of Urban Ecology. Vol. 4, No. 1, pp: 1-7.
  32. Skorka, P.; Lenda, M.; Moron, D.; Kalarus, K. and Tryjanowski, P., 2013. Factors affecting road mortality and the suitability of road verges for butterflies. Biological Conservation. Vol. 159, pp: 148-157.
  33. Taylor, B.D. and Goldingay, R.L., 2004. Wildlife road kills on three major roads in nourth eastern New South Wales. Wildlife Research. Vol. 31, pp: 83-91.
  34. Taylor, S.K.; Buergelt, C.D.; Roelke-Parker, M.E.; Homer, B.L. and Rotstein, D.S., 2002. Causes of mortality of free-ranging Florida panthers. Journal of Wildlife Diseases. Vol. 38, No. 1, pp: 107-114.
  35. Watch out for animals in the road, State farm. 2015. Archived from the original on 2016-03-07 Retrived.
فصلنامه محیط زیست جانوری
دوره 13، شماره 1
اردیبهشت 1400
صفحه 19-26

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار