ارزیابی ساختار سنی و پویایی جمعیت ماهی کریشو (Saurida tumbil) در حوضه آب های کلاهی تا درگهان استان هرمزگان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه شیلات، دانشکده منابع طبیعی دریا، دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر، خرمشهر، ایران

2 گروه شیلات، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

در این مطالعه به ارزیابی ساختار سنی، پویایی جمعیت ماهی و برخی ویژگی های زیستی ماهی کریشو (Saurida tumbil) در حوضه آب های کلاهی تا درگهان استان هرمزگان پرداخته شد. داده ها بر اساس نمونه های حاصل از صید تجاری و به وسیله لنج های صیادی ترال در طول فصول آزاد صید میگو در سال 1398 به دست آمد. بیش ترین میزان همبستگی طولی در این گونه مربوط به رابطه طول کل و طول چنگالی (r2= 0.9988) می‌ باشد. هم چنین نتایج نشان دهنده رابطه معنی دارطولی-وزنی در این گونه می‌باشد (r2= 0.9373). میزان ضریب b محاسبه شده در این مطالعه (2/81) به طور معنی داری با عدد 3 تفاوت داشت که این امر نشانگر الگوی رشد آلومتریک منفی در این گونه می‌ باشد. هم چنین نتایج تعیین سن بر اساس ستون مهره نشان داد نمونه های مورد مطالعه در گروه های سنی 1 تا 7 قرار داشته و بیش ترین فراوانی مربوط به ماهیان 2 ساله بود. هم چنین معادله رشد برتالانفی برای این گونه در منطقه کلاهی به صورت Lt=50.02 (l-exp(-0.28 (t+0.27)) تعیین گردید. میزان مرگ و میر طبیعی، صیادی و کل برای این گونه به ترتیب 0/67، 1/99 و 2/66 محاسبه شد. بر این اساس میزان ضریب بهره برداری محاسبه شده 0/75 می‌ باشد که نشان دهنده فشار صیادی بر ذخایر این گونه می‌ باشد. از این رو به منظور بهبود وضعیت ذخایر موجود در این آب ها توصیه می‌ شود که میزان تلاش صیادی را کاهش داده و اقدامات لازم در جهت کاهش صید ضمنی در تور های ترال کف روب در منطقه صورت پذیرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Evaluation of the age structure and population dynamics of Saurida tumbil inhabiting Hormuz strait from Kolahi to Dargahan

نویسندگان [English]

  • Hasan Ghobeishi 1
  • Mohammad Khosravizadeh 1
  • Mahsa Haghi 1
  • Omid Beyraghdar Kashkooli 2
1 Department of Fisheries, Faculty of Marine Natural Resources, Khorramshahr University of Marine Science and Technology, Khorramshahr, Iran
2 Department of Natural Resources, Isfahan University of Technology, Isfahan, Iran
چکیده [English]

This study investigated the age, population dynamics and some biological characteristics of Saurida tumbil inhabiting Hormozgan province from Kolahi to Dargahan. This study was based on the data obtained from commercial catches of shrimp trawl vessels in fishing seasons of 2019. The results of this study showed that the highest correlation was related to total length and fork length relationship with estimated coefficient of correlation (r2= 0.9988). Also the results showed a significantly correlated length-weight relationship with estimated coefficient of correlation (r= 0.9373). The value of the slope (b) was significantly different from 3 which shows a negative allometric growth for this species. The estimated age (based on vertebrae age reading method) variability were 1 to 7 years. The fish with age 2 showed the highest frequency among the age groups. Also the Bertalanffy growth equation for this species in the study area was estimated as Lt=50.02 (l-exp(-0.28 (t+0.27)). The mortality coefficients were 2.66, 0.67 and 1.99 for the total mortality "Z", natural mortality "M" and fishing mortality "F", respectively. Also, the estimated exploitation rate for this species was 0.75 which shows that this species is in overexploitation phase. Hence, to improve the present stock status in this area and sustainable capture of S. tumbil, it is recommended to decrease fishing effort and improve bottom trawl for reducing bycatch issues.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Aging
  • Saurida tumbil
  • Population dynamics
  • Morphometric relationships
  • Allometric growth

مراجع

  1. حسین­ زاده­ صحافی، ه.؛ دقوقی، ب. و رامشی، ح.، 1379. اطلس نرم ­تنان خلیج فارس. انتشارات موسسه تحقیقات شیلات ایران. 208 صفحه.
  2. رهنما، ب.؛ کامرانی، ا.؛ عبدولی، ا.؛ ناجی، ر. و رییسی، ه.، 1398. بررسی شاخص ­های رشد و مرگ و میر ماهی کلمه Rutilus rutilus caspicus (Yakovlev, 1870 )  در آب ­های جنوب دریای خزر استان گلستان . فصلنامه محیط زیست جانوری. سال 11، شماره 3، صفحات 181 تا 190.
  3. شکرابی، پ.، 1389. بررسی موفورولوژیک. پایان­ نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات تهران.
  4. صادقی، ن.،1380. ماهیان جنوب ایران، انتشارات نقش مهر. تهران. 44 صفحه.
  5. عزیزپورعربی، پ.؛ ولی­ نسب،ت. و حسینی، س.غ.، 1395. بررسی رژیم غذایی ماهی کریشو (Surida tumbill) در شرق آب­ های منطقه دریای عمان. فصلنامه علوم و تکثیرآبزی پروری. سال 4، شماره 11، صفحات 29 تا 42.
  6. کیمرام، ف.، 1379. پویایی شناسی و مدیریت جمعیت تون زرد باله دریای عمان. رساله دکتری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران. 125 صفحه.
  7. محسنی، ف.؛ ولی­ نسب، ت.؛ رمضانی ­فرد، ا.؛ فاطمی، س.م. و مرتضوی، م.ص.، 1398. بررسی رابطه طول- وزن و رشد در گربه ماهیان غالب خلیج فارس، محدوده استان هرمزگان. فصلنامه محیط زیست جانوری. سال 11، شماره 2، صفحات 295 تا 304.
  8. نوروزی، ح.،1389. تعیین خصوصیات زیستی و برآورد پارامترهای پویایی جمعیت ماهی حسون معمولی. رساله دکتری شیلات. دانشگاه آزاد. واحد علوم و تحقیقات تهران. 90 صفحه.
  9. Abdurahimian, K.P.; Harishayak, T.; Zacharia, P.U and Mohamad, K.S.,2004. Length-Weight relationships of commercially important marine fishes, and shellfishes of the southern coast of Karnataka, India journal of world fish. Vol. 27, pp: 9-14.
  10. Bagenal, T.B. and Tesch, F.W., 1978. Age and growth. Methods for assessment of fish production in fresh waters. IBP Hand book No. 3. Bagenal, T., (Ed.). Blackwell Scientific Publications, Oxford. pp: 101-136.
  11. Beyraghdar Kashkooli, O.; Asadollah, S. and Ahmadi, Y., 2018. Age and growth assessment of Chondrostoma regium (Heckel, 1843) (Teleostei: Cyprinidae) inhabiting the Zayandeh River (Iran) using different structures.  Iranian journal of ichthyology. Vol. 5, No. 2, pp: 118-125.
  12. Bianchi, G., 1985. Fieldguide to the commercial Marine and brackish-water Species of Pakistan. FAO species identification sheets for fishery purposes. FAO, Rome. Italy. 200 p.
  13. Biswas, S.P.,1993. Manual of methods in fish biology. Asian Publishers. Pvt. Ltd. 157 p.
  14. Carbonara, P. and Follesa, M.C., 2019. Handbook on fish age determination: A Mediterranean experience. Studies and Reviews. No. 98. Rome, FAO. 192 p.
  15. Chakraborty, S.K.; Biradar, R.S.; Jaiswar A.K. and Palaniswamy, R., 2005. Population parameters of some commercially important fishery resources of Mumbai coast. Central Institute of Fisheries Education, Deemed University, Versova, Mumbai. 63 p.
  16. Chhandaprajnadarsin,E.M.; Roul,S.K.; Swain, S.; Dash,S.S.; Jaiswar, A.K.; Shenoy,L. and Chakraborty, S.K.,2019. Growth, mortality, and stock assessment of brushtooth lizard fish Saurida undosquamis (Richardson, 1848) from Mumbai waters, northwest coast of India.Indian Journal of Geo-Marine Sciences (IJMS). Vol. 48, No. 10, pp: 1540-1547.
  17. Cooper, A.B., 2004. A Guide to Fisheries Stock Assessment. Department of Natural Resources University of New Hampshire. 44 p.
  18. Corpuz, A.; Saeger, J. and Sambilay, V., 1985. Population parameters of commercially important fishes in Philippine waters. Tech. Rep. Dep. Mar. Fish. Univ. Philipp. Visayas. Vol. 6, 99 p.
  19. El-Halfawy, M.M.; Ramadan, A.M. and Mahmoud, W.F., 2007. Growth and Reproduction of Female Brushtooth Lizardfish Saurida undosquamis (Richardson) from the Gulf of Suez, Egypt. J. Fish. Aquat. Sci. Vol. 24, No. 1-2, pp: 143-148.
  20. FAO. 2006. Trilateral workshop on lantenfish in the Gulf of Oman. FAO Fisheries Repo. No. 665. 22 p. ISBN: 925104726x.
  21. FAO. 2019. FAO yearbook. Fishery and Aquaculture Statistics 2017/FAO annuaire. Statistiques des pêches et de l’aquaculture 2017/FAO anuario. Estadísticas de pesca y acuicultura 2017. Rome/Roma.
  22. Gabr, M.H. and Mal, A.O., 2017. Stock assessment of the lizardfish Saurida tumbil (Bloch, 1795) in Jizan fisheries, Saudi Arabia. The Egyptian Journal of Aquatic Research. Vol. 43, No. 2, pp: 147-153.
  23. Gulland, J.A., 1971. The fish resources of the Ocean. Fishing News (Books), (Farnham). 255 p.
  24. Jaiswar, A.K.; Chakraborty, S.K.; Raja, R.; Palaniswamy R. and Bommireddy, S., 2002. Population dynamics of lizardfish Saurida tumbil (Teleostomi/Synodontidae) from Mumbai, west caust of India. Indian journal of marine sciences. Vol. 32, No. 2, pp: 147-150.
  25. Kalhoro, M.A.; Liu, Q.; Valinassab, T.; Waryani, B.; Abbasi, A.R. and Memon, K.H., 2015. Population dynamics of greater lizardfish, Saurida tumbil from Pakistani waters. Pakistan Journal of Zoology. Vol. 47, No. 4, pp: 921-931.
  26. King, M., 1995. Fisheries biology: assessment and management. Blackwell Pub. 341 p.
  27. Najmudeen, T.M.; Sivakami, S.; Seetha, P.K.; Kishore, T.G.; Divya, N.D. and Zacharia, P.U., 2015. Lizardfish fishery of Kerala with some aspects of the stock characteristics of the greater lizardfish Saurida tumbil (Bloch, 1795). Indian Journal of Fish. Vol. 62, No. 4, pp: 31-36.
  28. Pauly, D., 1983. Some Simple Methods for the Assessment of Tropical Fish Stocks. FAO Fisheries Technical paper. No. 234, Rome. 52 p.
  29. Pauly, D., 1984. Fish population dynamics in tropical water: a manual for use with programmable calculators. ICLARM Studies and Reviews. 8 p.
  30. Pauly, D. and Munro, J.L., 1984. Once more on   the comparison of growth in fish and   invertebrates. ICLARM Fishbyte. Vol. 1, pp: 21-22.
  31. Rahimibashar, M.R.; Alipour, V.; Hamidi, P. and Hakimi, B., 2012. Biometric characteristics, diet and gonad index of lizardfish (Saurida tumbil, Bloch 1795) in North of the Persian Gulf. World J. Fish. Mar. Sci. Vol. 4, pp: 1-6. 
  32. Sakai, T.; Yoneda, M.; Shiraishi, T.; Tokimura, M.; Horikawa, H. and Matsuyama, M., 2009. Age and growth of the lizardfish Saurida elongata from the Tsushima/Korea Strait. Fish.Sci. Vol. 75, pp: 895-902.
  33. Silvestre, G.T. and Garces, L.R., 2004. Population parameters and exploitation rate of demersal fishes in Brunei Darussalam (1989-1990). Fish. Res. Vol. 69, pp: 73-90.
  34. Sparre,P. and Venema,S.C., 1998. Introduction to tropical fish stock assessment. part 1. Manual FAO Fish, Tech. Pap. 306. FAO, Rome, Italy. 407 p.
  35. Valinassab, T.; Daryanabard, R.; Dehghani, R. and Pierce, J.G., 2006. Abundance of demersal fish resources in the Persian Gulf and Oman Sea. J.Mar. Biol. Ass. Vol.86, pp: 1455-1462.
  36. Welcomme, R., 2001. Inland fisheries ecology and management. Food and Agriculture Organization. 384 p.
فصلنامه محیط زیست جانوری
دوره 13، شماره 1
اردیبهشت 1400
صفحه 221-230

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار