تغییرات جمعیت دو گونه تریپس از جنس Haplothrips (Thysanoptera: Phlaeothripidae) در مزارع برنج استان ایلام با شرایط اقلیمی متفاوت

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه گیاه‌پزشکی و شناسایی و مبارزه با علف های هرز، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، واحد اراک، دانشگاه آزاد اسلامی، اراک، ایران

2 گروه گیاه‌پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ایلام، ایلام، ایران

چکیده

هدف از این مطالعه بررسی تغییرات جمعیت دو گونه تریپس متعلق به جنس Haplothrips در مزارع برنج با دو اقلیم متفاوت بود. نمونه ­برداری  ­ها در فصل زراعی 1397-1396 از مراحل مختلف رشد برنج در چهار مزرعه در شهرستان­ های چرداول (معتدل سردسیری) و دره­ شهر (معتدل گرمسیری) واقع در استان ایلام (غرب ایران) انجام شد. در مجموع هشت گونه تریپس متعلق به شش جنس و سه خانواده جمع ­آوری و شناسایی گردید؛ که در بین آن­ ها Haplothripsganglbaueri Schmutz و Haplothrips aculeatus (Fabricius) به ترتیب با فراوانی 73/16 و 17/83 درصد (در مزارع برنج دره­ شهر) و 61/19 و 27/25 درصد (در مزارع برنج چرداول) دارای بیش ترین جمعیت بودند. بر اساس نتایج به دست آمده، زمان ظهور هر دو گونه تریپس در هر دو منطقه سردسیر و گرمسیر از زمان به ساقه رفتن گیاه برنج بود. بیش ترین تراکم هر دو گونه H. ganglbaueri و H. aculeatus در مزارع برنج دره­ شهر، در مرحله بالغ به ترتیب با میانگین 0/8 و 0/33 تریپس مربوط مرحله پرشدن دانه و بیش ترین تراکم مرحله نابالغ و مجموع (بالغ و نابالغ) به ترتیب با تعداد (0/9 و 1/40) و (0/33 و 0/6) تریپس مربوط به مرحله گل دهی برنج بود. اما بیش ترین تراکم H. ganglbaueri در مزارع برنج چرداول در مرحله بالغ با تعداد 0/73 تریپس مربوط به مرحله گل دهی و بیش ترین تراکم مرحله نابالغ و مجموع (بالغ و نابالغ) با تعداد 0/93 و 1/40 تریپس مربوط به مرحله خوشه ­دهی برنج بود. هم چنین بیش ترین تراکم H. aculeatus در مزارع چرداول در مرحله بالغ و مجموع (بالغ و نابالغ) با تعداد 0/26 و 0/43 تریپس مربوط به مرحله پرشدن دانه و بیش ترین تراکم مرحله نابالغ تریپس با تعداد 0/23 تریپس مربوط به مرحله گل دهی برنج به دست آمد.نتایج آزمون T-test برای دو گونه هاپلوتریپس بین دو شهرستان دره­ شهر و چرداول نشان داد که بین این دو منطقه اختلاف معنی­ داری وجود نداشت. به طور کلی روند تغییرات جمعیت مراحل نابالغ تریپس در هر دو منطقه از ابتدای حضور در مزرعه پایین و سپس یک سیر صعودی نشان داد و در مرحله گل دهی برنج نیز روند کاهشی پیدا کرد. هم چنین حشرات بالغ تریپس در اوایل مرحله رشدی برنج مشاهده شدند، به طوری­ که تراکم حشرات بالغ در ابتدای فصل پایین بوده و سپس بعد از افزایش تدریجی، در مرحله پُر شدن دانه از تراکم تریپس کاسته شد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Population fluctuations of two Haplothrips species (Thysanoptera: Phlaeothripidae) in rice fields of Ilam province in various climate regions

نویسندگان [English]

  • Azarnoosh Amoozadeh 1
  • Majid Mirabbalou 2
  • Alireza Nazari 1
1 Department of Plant Protection and Weed Identification and Control, Faculty of Agriculture and Natural Resources, Arak Branch, Islamic Azad University, Arak, Iran
2 Department of Plant Protection, Faculty of Agriculture, Ilam University, Ilam, Iran
چکیده [English]

The study was conducted to determine population fluctuation of two Haplothrips species in rice fields with two different climates. Samples were collected from different growth stages of rice in four fields located at Chardavol (cold climate) and Darreh-Shahr (Tropical climate) cities, in Ilam province (western Iran), during 2017-2018. Totally, eight thrips species belonging to six genera and three families were collected and identified. Amongst them, Haplothripsganglbaueri Schmutz and H. aculeatus (Fabricius) were the dominant species accounting for 73.16% and 17.83 (in Darreh-Shahr) and 61.19% and 27.25% (in Chardavol) in abundance. According to the results, both Haplothrips species in both cold and tropical regions were observed from the stem stage of rice. The highest density of adult for both Haplothrips species in Darreh-Shahr was related to dough stage of rice (0.8 and 0.33 thrips), but for both adult and larval stages was related to flowering stage of rice (0.9 and 1.40 for H. ganglbaueri, 0.33 and 0.6 for H. aculeatus). In addition, the highest density of adult for H. ganglbaueri in Chardavol was related to flowering stage of rice (0.73 thrips) and for larval stage and (adult+larva) was related to heading stage of rice (0.93 and 1.40 thrips). The above information for H. aculeatus for adult and (adult+larva) was related to dough stage (0.26 and 0.43 thrips) and for larval stages related to flowering stage of rice (0.23 thrips). The results of the T-test for two Haplothrips species between Darreh-shahr and Chardavol showed that there was no significant difference between the two regions. In general, population fluctuation for the immature stages of thrips in both regions showed the low density in beginning of rice growth and there was a decreasing in the flowering stage of rice. Adult thrips were also observed in the early stages of rice growth, so that the density of adults was low at the beginning of the season and then, after a gradual increase, the density of thrips decreased during the dough stage.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Rice
  • Haplothrips
  • Abundance
  • Climate
  • Iran

مراجع

  1. عباسی، م.؛ میرزایی، ج. و میراب ­بالو، م.، 1397. تغییرات جمعیت و تنوع زیستی موجودات خاکزی (هزارپایان) در جنگل ­های زاگرس (مطالعه موردی: شهرستان ایلام). فصلنامه علمی پژوهشی محیط زیست جانوری. سال 10، شماره 4، صفحات 429 تا 434.
  2. Andjus, L., 2004. The thrips fauna on wheat and on plants of the spontaneous flora in the bordering belt surrounding it. Acta Phytopathologica et Entomologica Hungarica. Vol. 39, pp: 255-261.
  3. Ane, N.U. and Hussain, M., 2016. Diversity of insect pests in major rice growing areas of the world. Journal of Entomology and Zoology Studies. Vol. 4, pp: 36-41.
  4. Cavalleri, A.; Mendonça, Jr.M.D.S. and Rodrigues, E.N.L., 2010. Thrips species (Thysanoptera, Terebrantia) inhabiting irrigated rice and surrounding habitats in Cachoeirinha, state of Rio Grande do Sul, Brazil. Revista Brasileira de Entomologia. Vol. 54, pp: 501-504.
  5. Chander, S., 1999. Thrips infestation in relation to panicle stage in rice. International Rice Research Notes. Vol. 24, pp: 25-26.
  6. Dale, D., 1994. Insect pests of the rice plant their biology and ecology, pp: 363-485. In E. A. Heinrichs (ed.), Biology and management of rice insects. Wiley Eastern/ New Age International Limited, New Delhi, India.
  7. Kasprzak, K. and Niedbała, W., 1981. Biocenotic indicators in quantitative research. In: Methods applied in soil zoology (Eds. Górny, M. and Grüm, L.,), pp: 397-416, PWN, Warszawa.
  8. Kharbangar, M.; Choudhry, S. and Hajong, S., 2014. Occurrence and abundance of thrips (Thysanoptera) associated with rice crops from Meghalaya. International Journal of Research Studies in Biosciences. Vol. 2, pp: 1-7.
  9. Kharbangar, M.; Hajong, S. and Choudhry, S., 2013. New records of thrips (Thysanoptera) species associated with rice in Khasi Hills, Meghalaya. Journal of Entomology and Zoology Studies. Vol. 1, pp: 100-104.
  10. Lestari, A.P.; Abdullah, B.; Junaedi, A. and Aswidinnoor, H., 2016. Yield stability and adaptability of aromatic new plant type (NPT) rice lines. Journal Agronomi Indonesia (Indonesian Journal of Agronomy). Vol. 38, pp: 199-204.
  11. Minaei, K. and Mound, L.A., 2008. The Thysanoptera Haplothripini (Phlaeothripidae) of Iran. Journal of Natural History. Vol. 4, pp: 2617-2658.
  12. Mirab-balou, M., 2018. An updated checklist of Iranian thrips (Insecta: Thysanoptera). Far Eastern Entomologist. Vol. 361, pp: 12-36.
  13. Mirab-balou, M. and Miri, B., 2018. Haplothrips aliakbarii sp. nov. (Thysanoptera: Phlaeothripidae): a new thrips on oak trees from Ilam Province (western Iran). Turkish Journal of Zoology. Vol. 42, pp: 608-613.
  14. Mirab-balou, M. and Chen, X.X., 2010. A new method for preparing and mounting thrips for microscopic examination. Journal of Environmental Entomology. Vol. 32, pp: 115-121.
  15. Mirab-balou, M. and Chen, X.X., 2011. Iranian Thripinae with ctenidia laterally on the abdominal tergites (Thysanoptera: Thripidae). Natura Montenegrina. Vol. 10, pp: 435-466.
  16. Mound, L.A., 1997. Biological diversity. In: Lewis T, editor. Thrips as crop pests. Wallingford (UK): CAB International. pp: 197-215.
  17. Mound, L.A. and Masumoto, M., 2005. The genus Thrips (Thysanoptera, Thripidae) in Australia, New Caledonia and New Zealand. Zootaxa. Vol. 1020, pp: 1-64.
  18. Mound, L.A. and Masumoto, M., 2009. Australian Thripinae of the Anaphothrips genus-group (Thysanoptera), with three new genera and thirty-three new species. Zootaxa. Vol. 2042, pp: 1-76.
  19. Nugaliyadde, L. and Heinrichs, E.A., 1984. Biology of rice thrips, Stenchaetothrips biformis (Bagnall) (Thysanoptera: Thripidae), and a greenhouse rearing technique. Journal of Economic Entomology. Vol. 77, pp: 1171-1175.
  20. Pathak, M.D. and Khan, Z.R., 1994. Insect pests of rice. International Rice Research Institute, Manila, Philippines.
  21. Persley, G.J., 1996. Biotechnology and integrated pest management. Cab International.
  22. Priesner, H., 1964. Ordnung Thysanoptera (Fransenflugler, Thripse). In: Franz, H. Bestimmungsbucher zur Boden fauna Europas 2. Akademie-Verlag, Berlin. pp: 1-242.
  23. Rajabian Miri, M.; Shayanmehr, M. and Mirab-balou, M., 2018. Population fluctuations of thrips (Thysanoptera) and their relationship to the phenology of rice in Babolsar city (Mazandaran Province, Iran). Journal of Insect Biodiversity and Systematics. Vol. 4, pp: 47-55.
  24. Singh, B.B. and Singh, R., 2014. Major rice insect pests in Northeastern UP. International Journal of Life Sciences Biotechnology and Pharma Research. Vol. 1, pp: 124-143.
  25. Southwood, T.R.E. and Henderson, P.A., 2000. Ecological methods. 592 pp. Blackwell Science, USA.
  26. ThripsWiki., 2020. ThripsWiki - providing information on the World's thrips. Available from: http://thrips.info/wiki/ (Accessed 07 April 2020).
فصلنامه محیط زیست جانوری
دوره 13، شماره 1
اردیبهشت 1400
صفحه 407-414

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار