طراحی سیستم پشتیبان تصمیم‌گیری در پیش‌بینی سطح سواد تنوع‌زیستی شهروندان استان تهران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه ارزیابی و مخاطرات محیط زیست، پژوهشکده محیط زیست و توسعه پایدار و دانشکده محیط‌زیست، کرج، ایران

2 گروه محیط زیست، دانشکده محیط‌زیست، کرج، ایران

3 گروه مرتع و آبخیزداری ، دانشکدۀ منابع طبیعی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران

چکیده

امروزه محیط‌زیست در سطوح جهانی و ملی در معرض تهدیدهای جدی قرار دارد که این تهدیدها توسط انسان ایجاد شده است. عدم آگاهی از مسائل زیست‌محیطی، موجب بروز مشکلات عدیده و افزایش اثرات منفی در محیط شده است. بر همین اساس پژوهش حاضر با هدف طراحی یک سیستم پشتیبان تصمیم‌گیری جهت پیش‌بینی سطح سواد تنوع زیستی شهروندان استان به منظور تصمیم‌گیری و برنامه‌ریزی‌های آتی جهت آموزش افراد انجام گرفت. جامعه آماری در پژوهش حاضر از افراد 6 سال به بالا در استان تهران انتخاب شد بر همین اساس حجم نمونه‌برداری مطابق با فرمول کوکران 384 نفر محاسبه گردید. مدل تنوع‌زیستی طراحی شده توسط شبکه عصبی با دو لایه پنهان و 19 نورون و تابع انتقال تانژانت سیگموئید خطی و با ضریب تبیین 0/89 قابلیت بسیار خوبی در پیش‌بینی میزان آگاهی از تنوع‌زیستی شهروندان را نمایش داد. مهم‌ترین متغیرهای اثرگذار در این مدل نوع فعالیت و تحصیلات دانشگاهی افراد بود. نوع فعالیت بر این اساس با میزان آگاهی از  تنوع زیستی رابطه عکس دارد. هم چنین سطح تحصیلات دانشگاهی ارتباط بسیار مستقیم با میزان آگاهی از تنوع زیستی افراد دارد، با وجود این که اکثر افراد بدون تحصیلات دانشگاهی به سوالات پاسخ دادند و میانگین پاسخ‌های آن‌ها دو سوال بود ولیکن مدل طراحی شده نشان داد هرچه میزان تحصیلات دانشگاهی افزایش یابد تعداد پاسخ‌های صحیح توسط افراد نیز افزایش خواهد داشت. در نهایت سیستم پشتیبان تصمیم‌گیری به کمک نرم افزار متلب جهت استفاده در سایر استان‌ها طراحی شد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Designing a decision support system in predicting the level of biodiversity literacy of the citizens of Tehran province

نویسندگان [English]

  • Ali Jahani 1
  • Zahra Mosaffaei 2
  • Maryam Saffariha 3
1 Assessment and Environment Risks Department, Research Center of Environment and Sustainable Development and College of Environment, Karaj, Iran
2 Department of Environment, College of Environment, Karaj, Iran
3 Department of Rangeland and Watershed Management, Faculty of Natural Resources, Campus of Agriculture and Natural Resources, University of Tehran, Karaj, Iran
چکیده [English]

Today, the environment is exposed to serious threats at the global and national levels, which have been created by humans. Lack of awareness of environmental issues has caused many problems and increased negative effects on the environment. Accordingly, this study was conducted with the aim of designing a DSS to predict the level of biodiversity literacy of the citizens of the province in order to make decisions and future plans for educating individuals. The statistical population in the present study was selected from people aged 6 years and above in Tehran province. Accordingly, the sampling volume was calculated according to the Cochran's of 384 people. The biodiversity model designed by the ANN with two hidden layers and 19 neurons and the linear transmission function of linear sigmoid tangent and with an explanatory coefficient of 0.89 showed a very good ability to predict the awareness of citizens' biodiversity. The most important variables influencing this model were the type of activity and university education of the individuals. The type of activity is inversely related to the level of awareness of biodiversity. Also, the level of university education is very directly related to the level of awareness of biodiversity, although most people answered questions without university education and their average answers were two questions, but the designed model showed that the higher the number of university education, the more correct answers. It will also be increased by individuals. Finally, the DSS was designed with the help of MATLAB for use in other provinces.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Biodiversity
  • Environmental Awareness
  • Decision Support System
  • Artificial Neural Network Modeling

مراجع

  1. آقاجانی، ح.؛ مروی­ مهاجر، م.ر.؛ جهانی، ع.؛ آصف، م.ر.؛ شیروانی، ا. و آذریان، م. 1392. بررسی فاکتورهای مؤثر رویشگاهی بر فراوانی قارچ‌های ماکروسکوپی چوب‌زی و تحلیل حساسیت با استفاده از شبکه عصبی مصنوعی (مطالعه موردی: جنگل‌های خیرود نوشهر). فصلنامه تحقیقات جنگل و صنوبر ایران. دوره 21، شماره 4، صفحات 617 تا 628.
  2. پورمعصوم، ب.؛ فیاض، ا. و بازرگان، س.، 1395. شکل‌گیری سواد زیست‌محیطی کودکان بر اساس برنامه‌درسی راهبردی، برنامه‌ریزی چندبعدی و بسته یادگیری چندرسانه‌ای. فصلنامه تعلیم و تربیت. دوره 33 ، شماره 1، صفحات 9 تا 32.
  3. جهانی، ع.؛ فقهی، ج.؛ مخدوم، م. و امید، م.، 1395. سیستم‌های پشتیبان تصمیم‌گیری محیط‌زیستی (EDSSs): بررسی مفاهیم، تحولات و چالش‌ها از گذشته تاکنون. پژوهش‌های محیط ‌زیست. دوره 7، شماره 13، صفحات 175 تا 188.
  4. جهانی، ع. و محمدی ­فاضل، ا.، 1395. مدل‌سازی کیفیت زیباشناختی منظر در فضای سبز شهری با استفاده از شبکه‌عصبی مصنوعی. محیط‌زیست طبیعی، منابع‌طبیعی ایران. دوره 69، شماره 4، صفحات 951 تا 963.
  5. جهانی، ع.، 1398. ارزیابی ریسک اجرای طرح جنگلداری بر تغییرات تراکم مکانی پوشش گیاهی زیر آشکوب جنگل با رهیافت مدل‌سازی شبکه‌عصبی مصنوعی. نشریه تحلیل فضایی مخاطرات محیطی. دوره 6، شماره 2، صفحات 21 تا 34.
  6. جهانی، ع.؛ خالق‌پناه، ر.؛ گشتاسب، ح. و خراسانی، ن.ا.، 1398. ارزیابی تقاضای تفرجی کاربران پارک‌های شهری تهران با استفاده از مدل شبکه عصبی مصنوعی. دوفصلنامه مطالعات اجتماعی گردشگری. دوره 7، شماره 14، صفحات 339 تا 362.
  7. شکوری­ اصل، ش. و رفیعیان، م.، 1394. کاربرد سیستم‌های پشتیبان تصمیم‌گیری فضایی در برنامه‌ریزی شهری. مجله هویت شهر. دوره 24، شماره 9، صفحات 35 تا 42.
  8. صالحی، ص. و امام‌قلی، ل.، 1391. مطالعه‌ تجربی رابطه آگاهی و رفتارهای زیست‌محیطی (مطالعه‌ مناطق شهری و روستایی شهرستان سنندج). مسائل اجتماعی ایران (دانشگاه خوارزمی). دوره 3، شماره 1، صفحات 121 تا 147.
  9. عبداللهی، ع.ا. و صادقی، ح.ر.، 1391. نیازسنجی آموزش زیست ‌محیطی دانش‌آموزان پسر مقطع ابتدایی شهر اصفهان. فصلنامه علمی، ترویجی آموزش محیط‌زیست و توسعه پایدار. دوره 1، شماره 1، صفحات 9 تا 16.
  10. عزیزی، م.؛ مهدی‌زاده، ح.ف. و شبیری، م.، 1391. بررسی وضعیت رویکرد محیط‌زیستی زنان خانه‌دار شهر ایلام. فصلنامه انسان و محیط‌زیست. دوره 22، صفحات 77 تا 87.
  11. علوی‌مقدم، م. و سادات‌دلبری، ا.، 1388. ارزیابی میزان آگاهی دانشجویان مقطع کارشناسی از موضوع مدیریت مواد زاید جامد در محیط‌زیست. فناوری آموزش (فناوری و آموزش). دوره 3، شماره 4، صفحات 309 تا 314.
  12. علوی‌مقدم، م.؛ مکنون، ر.؛ بابازاده ن.ع.؛ خان محمدی ه.م. و افتخاری، ی.، 1391. ارزیابی آگاهی، نگرش و عملکرد دانشجویان دانشگاه صنعتی امیرکبیر در خصوص محیط‌زیست. فصلنامه علوم و تکنولوژی محیط‌زیست. دوره 14، شماره 4، صفحات 147 تا 154.
  13. مرزبان، آ.؛ برزگران، م.؛ حمایت‌خواه، م.؛ ایاسی، م.؛ دلاوری، س.؛ سبزه‌ای، م.ت. و رحمانیان، و.، 1398. ارزیابی سطح آگاهی و رفتارهای زیست‌محیطی شهروندان (جمعیت شهری یزد). مجله سلامت و محیط‌زیست. دوره 12، شماره 1، صفحات 17 تا
  14. نظمی، ر.، 1392. بررسی تأثیر برنامه‌ریزی چندبعدی بر سواد زیست‌محیطی کودکان پیش‌دبستان تهران در سال تحصیلی 93-92. پایان ­نامه کارشناسی­ ارشد رشته برنامه‌ریزی درسی، دانشگاه الزهرا.
  15. نیرو، م.، 1391. مقایسه اثربخشی آموزش محیط‌زیست براساس نظریه هوش‌های چندگانه گاردنر و شیوه سنتی. مجله پژوهش های ترویج و آموزش کشاروزی. دوره 5، شماره 11، صفحات 11 تا 20.
  16. ویسی، ه. و مجدالدین، ا.، 1393. بررسی ساز و کارها و زمینه‌های مشارکت عمومی در حفاظت از محیط‌زیست. نشریه محیط‌زیست طبیعی. دوره 63 شماره 1، صفحات 93 تا 107.
  17. Adetola, B.O. and Adetoro, A.O., 2014. Threats to biodiversity conservation in Cross River National Park, Nigeria. International Journal of Conservation Science. Vol. 5, No. 4.
  18. Ahmad, I.; Azhar, S. and Lukauskis, P., 2004. Development of a decision support system using data warehousing to assist builders/developers in site selection. Automation in Construction. Vol. 13, No. 4, pp: 525-542.
  19. Akomolafe, O., 2011. Impact of personal factors on environmental education in tertiary institutions in Ekiti State, Nigeria. International Journal for Cross-Disciplinary Subjects in Education. Vol. 1, No. 1, pp: 559-564.
  20. Bloom, J.W. and Trumbell, D., 2007. Evaluation of Environmental Attitudes: Analysis and Results of a Scale Applied to University Student. Journal of University of Zaragoza. Vol. 2, pp: 988-1009.
  21. Elmahdi, A. and McFarlane, D., 2009. A decision support system for a groundwater system Case Study: Gnangara Sustainability Strategy Western Australia. In 18th World IMACS Congress and MODSIM09 International Congress on Modelling and Simulation. Modelling and Simulation Society of Australia and New Zealand and International Association for Mathematics and Computers in Simulation. pp: 2377-2383.
  22. Guariso, G. and Werthner, H., 1989. Environmental Decision Support Systems. Ellis Horwood-Wiley, New York. 864 p.
  23. Jacoby, W.; Wallner, H. and Mertz, D.F., 2003. Students' field research extends knowledge of origin of a UNESCO World Heritage site in Germany. Eos, Transactions American Geophysical Union. Vol. 84, No. 39, pp: 393-394.
  24. Jahani, A.; Feghhi, J.; Makhdoum. F.M. and Omid, M., 2015. Optimized forest degradation model (OFDM): an environmental decision support system for environmental impact assessment using an artificial neural network. Environmental Planning and management. Vol. 59, No. 2, pp: 222-244.
  25. Jahani, A., 2018. Forest landscape aesthic quality model (FLAQM): A comparative study on landscape modelling using regression analysis and artificial neural networks. Journal of Forest Science. Vol. 65, No. 2, pp: 61-69.
  26. Jahani, A., 2019. Sycamore failure hazard classification model (SFHCM): an environmental decision support system (EDSS) in urban green spaces. International Journal of Environmental Science and Technology. Vol. 16, No. 2, pp: 955-964.
  27. Kalantary, S.; Jahani, A.; Pourbabaki, R. and Beigzadeh, Z., 2019. Application of ANN modeling techniques in the prediction of the diameter of PCL/gelatin nanofibers in environmental and medical studies. Royal Society of Chemistry. Vol. 9, pp: 24858-24874.
  28. Kaplowitz, MD. and Levine R., 2005. How environmental knowledge measures up at a big ten universities. Environmental Education Research. Vol. 11, No. 2, pp: 143-160.
  29. Kollmuss, A. and Agyeman, J., 2002. Mind the gap: Why do people act environmentally and what are the barriers to pro-environmental behavior? Environmental Education Vol. 8, No. 3, pp: 239-260.
  30. Krnel, D. and Naglič, S., 2009. Environmental literacy comparison between eco-schools and ordinary schools in Slovenia. Science Education International. 20, No. 1/2, pp: 5-24.
  31. Lindemann, P. and Bose, E., 2007. Species Richness, Structural Diversity and Species Composition in Meadows Created by Visitors of a Botanical Garden in Switzerland. Landscape and Urban Planning. Vol. 79, pp: 298-307.
  32. Mosaffaei, Z.; Jahani, A.; Zare Chahouki, M.A.; Goshtasb, H.; Etemad, V. and Saffariha, M., 2020. Soil texture and plant degradation predictive model (STPDPM) in national parks using artificial neural network (ANN). Modeling Earth Systems and Environment. Vol. 6, No. 2: pp: 715-729.
  33. Palmer, J.A., 2017. Environmental Education in the 21st Translated by: Khoshiddoost, A.M. Organization of study and compilation of humanities textbooks of universities, 6nd. 399 p.
  34. Rizzoli, A.E. and Young, W.J., 1997. Delivering environmental decision support systems: software tools and techniques. Environmental Modelling & Software. Vol. 12, No. 2-3, pp: 237-249.
  35. Shim, J.P.; Warkentin, M.; Courtney, J.F.; Power, D.J., Sharda, R. and Carlsson, C., 2002. Past, present, and future of decision support technology. Decision support systems. Vol. 33, No. 2, pp: 111-126.
  36. Simmons, H.D.; Spell, R.; Martinsek, E.R.; Evans, K.; Madigan, D.R. and LaSalle, R.M., 2010.Knowledge discovery system with user interactive analysis view for analyzing and generating relationships. Accenture Global Services GmbH, U.S. Patent. Vol. 7, pp: 765-176.
  37. Varisli, T., 2009. Evaluating eighth grade students’ environmental literacy: The role of socio-demographic variables. Master’s thesis, The Department of Elementary Science and Mathematics Education, Middle East Technical University, Turkey.
  38. Yilmaz, O.; Boone, W. and Andersen, H., 2004. Views of Elementary and Middle School Turkish Students Toward Environmental Issues. International Journal of Science Education. Vol. 26, No. 12, pp: 1527-1546.
فصلنامه محیط زیست جانوری
دوره 13، شماره 1
اردیبهشت 1400
صفحه 489-498

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار