میزان سموم آلی فسفره در ماهیان اقتصادی حوضه جنوبی دریای خزر و بررسی اثرات آن بر نوسانات میزان آنزیم استیل کولین استراز

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

سازمان حفاظت محیط زیست، معاونت محیط زیست دریایی و تالابها

10.22034/aej.2020.257785.2410

چکیده

سموم ارگانوفسفره از سموم شیمیایی هستند که برای مقابله با آفات در باغات، مزارع کشاورزی و شالیزارها مورد استفاده قرار می گیرند. سموم دیازینون، مالاتیون و آزینفوس متیل از جمله سموم شاخص و پر مصرف این گروه هستند که میزان غلظت آنها در بافت عضله سه گونه ماهی پرمصرف حوضه جنوبی دریای خزر (سفید، کفال و کپور) و بررسی اثرات آنها بر نوسانات میزان آنزیم استیل کولین استراز در عضله ماهی ها، مورد مطالعه این تحقیق می باشد. نمونه برداریها در دو فصل تابستان و پاییز سال 1397 و از پنج حوضه مصبی گرگانرود، تجن، بابلرود، چالوس و سفیدرود انجام شده است . برای اندازه گیری سموم ارگانوفسفره بعد از آماده سازی نمونه ها از دستگاه گاز کروماتوگرافی GC 6890N, AGILENT در شرایط استاندارد و برای سنجش میزان آنزیم استیل کولین استراز از دستگاه ELIZA با طول موج 450 نانومتر با استفاده از کیت استاندارد برای آماده سازی نمونه ها و بدست آمدن اندازه ها استفاده شد. نتایج بدست آمده نشان می داد آلودگی نمونه ها در فصل تابستان بالا بوده و ماهی کفال در مجموع دو فصل نیز بیشترین میزان آلودگی به سموم مورد مطالعه را داشت. آلوده ترین حوضه های مصبی مورد مطالعه نیز حوضه های بابلرود و تجن بودند. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که با افزایش میانگین غلظت سموم ارگانوفسفره، میزان آنزیم AChE در بدن ماهی ها کاهش محسوسی داشته، ارتباط و همبستگی کاملا معنی دار و معکوس بین متغیرهای میانگین غلظت سموم و میزان آنزیم AChE در ماهی های مورد مطالعه برقرار است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Organophosphorus Pesticides Accumulation in Fish Species, South Part of the Caspian Sea: Effect on the Acetylcholinesterase Enzyme (AChE)

نویسنده [English]

  • Reza Golshani
Department of the Environment
چکیده [English]

In this study the distribution and accumulation of diazinon, malathion and azinfos methyl in mullet fish Liza aurata, caspian white fish Rutilus frissi kutum and common carp fish Cyprinus carpio from five estuaries along the Caspian Sea was investigated. Also, the effect of pesticides concentration on the acetylcholinesterase enzyme (AChE) in fish species was studies. There was significant difference between different toxin concentrations in fish species, (P < 0.05), and the order of toxic concentrations was as follows: azinfos methyl > diazinon > malathion. There was significant difference in toxin concentrations between three fish species, and the highest toxins concentrations were absorbed in detritivores fish (L. aurata), followed by herbivorous fish (C. carpio) and carnivore fish (R. kutum). The results indicate that the AChE enzyme concentration in all estuaries varied from 60.05 to 93.60 ng/ml for L. aurata, 91.47 to 95.41 ng/ml for R. frissi kutum and 70.09 to 83.8 ng/ml for C. carpio. There was negative correlation between pesticides concentration and acetylcholinesterase (AChE) enzyme level in fish species and correlation was (r= − 0.885) for L. aurata, − 0.920 for R. frissi kutum and (r= − 0.874) C. carpio. The results confirmed that toxins bioaccumulation in fish species is strongly controlled by habitat and feeding habits. Also, the rsults showed that AChE enzyme activities in the fish tissues were gradually inhibited with increase in the organophosphorus pesticides concentration.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Diazinon
  • Malathion
  • Azinfos methyl
  • Acetylcholinesterase
  • Fish
  • Caspian Sea