تعیین محل مناسب رهاسازی بچه‌ماهیان پرورشی با استفاده از شاخص‌های تنوع زیستی ماکروبنتوزها - مطالعه موردی در رودخانه گرگانرود - استان گلستان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

گروه شیلات، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه گنبدکاووس، گنبدکاووس، ایران

10.22034/AEJ.2021.312339.2673

چکیده

هدف از این تحقیق تعیین محل مناسب رهاسازی بچه ماهیان پرورشی با استفاده از شاخص‌های تنوع زیستی بزرگ بی‌مهرگان کفزی در پایین دست رودخانه گرگانرود بود. نمونه ‏برداری‌ از آب سطحی و رسوبات بستر رودخانه از سه ایستگاه در بخش انتهایی رودخانه شامل (1) پاسگاه، (2) پل خواجه‌نفس و (3) سد لاستیکی خواجه نفس، طی پنج نوبت (در خرداد 1397 و در اردیبهشت، مرداد، آبان و بهمن ماه سال 1398)  انجام شد. نتایج آزمون کرت های خرد شده نشان داد در میزان بار آلی بستر ایستگاه های نمونه‌برداری اختلاف معنی‌داری وجود نداشت. شاخص‌ها تنوع زیستی بین ایستگاه‌های نمونه‌برداری اختلاف معنی‌دار داشتند، به طوری که فراوانی‌گونه‌ها، غنای‌گونه‌ای، شاخص تنوع شانون در ایستگاه پل خواجه‌نفس بالاتر از ایستگاه پاسگاه (محل رهاسازی بچه‌ماهیان پرورشی) بود. به‌علاوه، کیفیت آب در ایستگاه پل خواجه‌نفس بهتر بود، به‌طوری‌که میزان اکسیژن محلول در آب در ایستگاه پل خواجه نفس بالاتر و هم چنین شوری آب و مواد جامد محلول در آب در این ایستگاه کم تر از ایستگاه پاسگاه (محل رهاسازی بچه‌ماهیان پرورشی) بود. بنابراین، پیشنهاد می‌شود شیلات در انتخاب محل رهاسازی بچه‌ماهیان پرورشی انعطاف‌پذیری داشته باشد و در صورت بهبود جریان آب رودخانه گرگانرود بچه‌ماهیان پرورشی در فاصله دورتری از مصب در محل پل خواجه‌نفس رهاسازی کند تا شانس بقاء بچه‌ماهیان رهاسازی شده افزایش یابد. لازمه این کار هم برقرار بودن جریان آب در رودخانه در طی سال است، که برای دستیابی به این هدف باید سیاست برداشت آب از طبیعت، از سیاست انسان محور به سیاست اکوسیستم محور تجدید نظر گردد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Determining appropriate site for releasing hatchery-reared juvenile fish using macrobenthos diversity indices - a case study in Gorganroud river

نویسندگان [English]

  • Ghorbanali Kabousi
  • Ziya Kordjazi
  • Mohamad Farhangi
  • Hadi Raeisi
Department of Fisheries, Faculty Agriculture and Natural Resources, Gonbad Kavous University, Gonbad Kavous,, Iran
چکیده [English]

The aim of this research conducted in the lowermost (lowest) zone of Gorganroud river - southeastern Caspian Sea, in where hatchery-reared juvenile fish were released for stock enhancement, was Determining appropriate site for releasing hatchery-reared juvenile fish using macrobenthos diversity indices. Sampling was undertaken over five surveys, (spring 2018, spring, summer, and autumn 2019 and winter 2020), in three sites (with three replications) including (1) boarder guard station (BGS), (2) Khaje Nafas bridge (KNB), and (3) Khaje Nafas dam (KND). The results of split plot analysis showed that no significant difference was observed in sedimentary organic matter among sampling sites. Biodiversity indices and water physico-chemical factors also showed significant differences among sampling sites, as indices like abundance, species richness and Shannon index in KNB site were significantly higher than those in BGS site  (in where reared juvenile fish were released for stock enhancement). In addition, water quality was significantly better in KNB site (p<0.05), as water in BGS site had significantly higher dissolved oxygen (Do) and lower salinity and total dissloved solid (TDS) than that in BGS site. Thus, it is recommended reared juvenile fish be released in more suitable places (ie., site 2) to increase the survival probability of released juvenile fish.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Macrobenthos biodiversity
  • Hatchery-reared juvenile
  • Gorganroud river

مراجع

  1. Bunn, S.E. and Arthington, A.H., 2002. Basic principles and ecological consequences of altered flow regimes for aquatic biodiversity. Environmental management. 30(4): 492-507.
  2. Neto, J.M., Teixeira, H., Patrício, J., Baeta, A., Veríssimo, H., Pinto, R. and Marques, J.C., 2010. The response of estuarine macrobenthic communities to natural-and human-induced changes: dynamics and ecological quality. Estuaries and Coasts. 33(6): 1327-1339.
  3. Dittmann, S., Baring, R., Baggalley, S., Cantin, A., Earl, J., Gannon, R., Keuning, J., Mayo, A., Navong, N. and Nelson, M., 2015. Drought and flood effects on macrobenthic communities in the estuary of Australia's largest river system. Estuarine, Coastal and Shelf Science. 165: 36-51.
  4. Hasanzadeh Kiabi, B., Ghaemi, R. and Abdali, A., 1999. Wetland and river ecosystems of Golestan province. Golestan Province Environmental Protection Organization. 183 p. (In Persian)
  5. Zharikov, Y. and Skilleter, G.A., 2003. Depletion of benthic invertebrates by bar-tailed godwits Limosa lapponica in a subtropical estuary. Marine Ecology Progress Series. 254: 151-162.
  6. Gaston, G.R., Rakocinski, C.F., Brown, S.S. and Cleveland, C.M., 1998. Trophic function in estuaries: response of macrobenthos to natural and contaminant gradients. Marine and Freshwater Research. 49(8): 833-846.
  7. Wildsmith, M., Rose, T., Potter, I., Warwick, R. and Clarke, K., 2011. Benthic macroinvertebrates as indicators of environmental deterioration in a large microtidal estuary. Marine Pollution Bulletin. 62(3): 525-538.
  8. Savage, C., Thrush, S.F., Lohrer, A.M. and Hewitt, J.E., 2012. Ecosystem services transcend boundaries: estuaries provide resource subsidies and influence functional diversity in coastal benthic communities. PloS one. 7(8): e42708.
  9. Kristensen, E., Neto, J.M., Lundkvist, M., Frederiksen, L., Pardal, M.Â., Valdemarsen, T. and Flindt, M.R., 2013. Influence of benthic macroinvertebrates on the erodability of estuarine cohesive sediments: Density-and biomass-specific responses. Estuarine, Coastal and Shelf Science. 134: 80-87.
  10. Adeli, M., Hedayati, S.A., Pouladi, M. and Adeli, Z., 2019. Seasonal composition, abundance, and biodiversity of benthos assemblages in Gorganroud River, Golestan Province. Journal of Animal Environment. 11(3): 303-310. (In Persian)
  11. Radai, F., Rahmani, H., Haghparast, S. and Rekabi, S.M., 2017. The impact of spring floods on macroinvertebrates biodiversity in the Chalus River, Mazandaran Province. Journal of Aquatic Ecology. 7(2): 125-136. (In Persian)
  12. Poursoufi, , Ghojoghi, A. and  Patimar, R., 2018. Identification and biodiversity of macrobenthos Gharehsou River - Southeast Caspian Sea. Journal of Animal Environment. 10(2): 283-290. (In Persian)
  13. Jamani, S., Gholizadeh, M., Patimar, R. and Fathabadi, A., 2021. Identification and Abundance of Macrobenthic in Estuary of the Gharehsou River. Journal of Fisheries. 74(1): 31-43. (In Persian)
  14. Kordjazi, Z., Foumani, A. and Gholizade, M., 2021. Macrobenthos diversity in the release area of hatchery-reared juvenile: A case study in the Gharesou river- Gorgan gulf. Journal of Fisheries. 74(2): 209-222. (In Persian)
  15. Gardener, M., 2014. Community ecology: analytical methods using R and Excel. Pelagic Publishing Ltd. 452 p.
  16. Mangiafico, S., 2016. Summary and analysis of extension program evaluation in R, version 1.15. 0. URL https://rcompanion.org/handbook.
  17. Jayaraman, K., A Statistical Manual for Forestry Researh. Food And Agriculture Organization (FAO). 231 p.
  18. Ghasemov, A.G., 1994. Ecology of The Caspian Sea, Transleted by Shariati, A., Iranian Fisheries Research Organization. 272 p.
  19. Mirzajani, A., Yosefzad, E., Sayad Rahim, M. and Abdolmalaki, Sh., 2009. Investigation on Meiofauna and Substrate characteristic in the southern Caspian Sea (Guilan Province). Iranian Scientific Fisheries Journal.11(4): 119- 132. (In Persian)
  20. Hatami Lankarani, , Moghaddasi, B., Sohrabi Molla Yousefi, M., Bagher Nabavi, S.M. and Vousoghi, Gh.H., 2015. Biodiversity and distribution pattern of benthic Ostracoda in the sediments of southern Caspian sea in winter and spring period (from Noor to Noshahr). Journal of Animal Environment. 7(2): 99-110. (In Persian)
  21. Hamed Mashhadzade, Y., Kordjazi, Z., Gholizade, M. and Patimar, R., 2021. A study on macrobenthic communities in the lower zone of Ghaersou River, Golestan Province. Journal of Aquaculture Sciences. 6(16): 57-67.
  22. Everard, M., 1996. The importance of periodic droughts for maintaining diversity in the freshwater environment. In: (Eds.), Proceeding of Freshwater Forum. 33-50.
فصلنامه محیط زیست جانوری
دوره 14، شماره 3
آبان 1401
صفحه 317-322

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار