بررسی کیفیت آب و توان تولید رودخانه اهرچای (آذربایجان شرقی) براساس جوامع بزرگ بی مهرگان کفزی

نوع مقاله : بوم شناسی

نویسندگان

1 گروه زیست شناسی دریا، دانشکده علوم پایه، دانشگاه آزاد اسلامی واحد لاهیجان، صندوق پستی: 1616

2 گروه شیلات، دانشکده شیلات و محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی واحد لاهیجان، صندوق پستی: 1616

3 گروه زیست شناسی دریا،دانشکده علوم دریایی واقیانوسی، پردیس دانشگاه مازندران، بابلسر، صندوق پستی: 95447 - 47716

4 گروه شیلات، دانشکده شیلات و محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، صندوق پستی: 15739-49138

5 باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، واحد لاهیجان، دانشگاه آزاد اسلامی، لاهیجان، ایران، صندوق پستی: 1616

چکیده

به ‌‌منظور آگاهی از شرایط اکولوژیکی، کیفیت آب و تعیین توان تولید رودخانه اهرچای به مدت یک‌ سال (از مهر ماه 1391 تا شهریور 1392) در 12 ایستگاه به‌‌ طور ماهانه از جوامع کفزیان نمونه ‌‌برداری انجام شد. نمونه ‌برداری ‌ها توسط سوربر انجام و نمونه ‌ها در آزمایشگاه جداسازی، شناسایی، توزین و شمارش گردیدند. در این رودخانه 12 خانواده از کفزیان شامل Planaridae، Lumbriculidae، Tubificidae، Culicidae،  Glossiphoniidae،  Gamaridae،  Heptagenidae،  Caenidae، Chironomidae،  Simulidae، Limnaeidae و  Sphaerideaشناسایی شدند. متوسط تعداد سالانه 159/83 عدد و زی ‌توده 1/49 گرم در مترمربع تعیین گردید. بیش ‌ترین تعداد (277 عدد با زی‌ توده 2/8 گرم در مترمربع)در شهریور ماه و کم ‌ترین مقدار آن‌ ها (66 عدد با زی‌ توده 0/59 گرم در مترمربع) در آذر ماه تعیین گردید که نشان از تغییرات زمانی کفزیان در این رودخانه بوده است.هم ‌چنین بین میانگین های  تعداد در مترمربع در ماه ‌ها و ایستگاه ‌های مختلف، براساس آزمون ((p0/01 تفاوت معنی ‌دار دیده شده است. طبقات کیفی با روش ‌های بوئر تعیین و نتایج نشان دادند که ایستگاه 1 در طبقه آبی I و دارای کیفیت خیلی خوب و سایر ایستگاه ‌ها به‌ طور متوسط درطبقه آبی II و در کیفیت خوب قرار داشته ‌اند. متوسط سالیانه وضیعت زیستی 1/85=Z و توان تولید جوامع کفزیان نیز 170 کیلوگرم در هرهکتار از بستر تعیین شده است. هم‌ چنین کیفیت آب این رودخانه باروش هیلسینوف HFBI)4/98 ) و با کیفیت خیلی خوب تعیین گردید. بنابر نتایج حاصله، اهرچای یکی از زیستگاه ‌های طبیعی سالم و کم ‌تر در معرض ورود آلاینده و با تغییرات زمانی و مکانی کفزیان و دارای تولید طبیعی نسبتاً پایین ارزیابی گردید.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Water quality and macrozoobenthos communities production potential in the Aharchai river (Eastern Azerbaijan)

نویسندگان [English]

  • Mohammad Reza Rahimibashar 1
  • Mohammad Reza Seaferihani 2
  • Hor Torabi Jefroudi 3
  • Majid Rasta 4
  • Ali khodadoust 5
  • Sahriar Tagheipour 1
1 Department of Marine Biology, Faculty of Sciences, Islamic Azad University, Lahijan Branch, PO Box: 1616, Lahijan, Iran
2 Fisheries Department, Faculty of Natural Resources, Islamic Azad University, Lahijan Branch, PO Box: 1616, Lahijan, Iran
3 Department of Marine Biology, Faculty of Marine and Oceanic Sciences, University of Mazandaran, PO Box: 95447-4771, Babolsar, Iran
4 Department of Fisheries, Faculty of Natural Resources, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Iran
5 Young Researchers and Elite Club, Branch Branch, Islamic Azad University, Lahijan, Iran, POBox: 1616
چکیده [English]

The aims of this study were determined of water quality and macrozoobenthos communities' production potential in the Aharchai Riverone year (from October 2012 to September 2013).
Samples were taken at 12 stations by sorber sampler (50×50cm) and in the library were separated, identified, counted and weighed. In the river identified 12 families of macrozoobenthos including: Planaridae, Lumbriculidae, Tubificidae, Culicidae, Glossiphoniidae, Gamaridae, Heptagenidae, Caenidae, Chironomidae, Simulidae, Limnaeidae, Sphaeridea. Average of annual number was 159.83 ind/m2 and biomass was 1.49g/m2.The highest number was in August and lowest number in December with temporal and spatial variations. There are significant difference (p<0.01)in number of ind/m2 between months and stations.  Bauer method shown that st.1 was in class I with excellent quality and the other stations were in the class II with good quality. The average biological condition was Z=1.85 and production potential determined 170 kg/h. Helsenhoff index shown that (HFBI=4.98) water quality was very good. The results shown that Aharchai River is one of the natural habitats with well balance and it is relatively low pollution but macrozoobenthos communities were temporal and spatial variations.  

کلیدواژه‌ها [English]

  • Aharchai River
  • Macrozoobenthos
  • Aquatic classes Bauer
  • Helsenhoff index