اثر کوتاه مدت آلوورا بر فراسنجه های خونی و آسیب بافتی ناشی از سم دیازینون در کپورمعمولی (Cyprinus carpio)

نوع مقاله : محیط زیست جانوری

نویسندگان

گروه شیلات، دانشکده علوم دامی و شیلات، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، صندوق پستی: 578

چکیده

            دیازینون یکی از آفت‌ کش‌های ارگانوفسفره، به ‌دلیل پایداری بالا و حلالیت کم در آب می‌ تواند اثرات مخربی بر پوست و بافت آبزیان بگذارد که به ‌دلیل عدم تصفیه فاضلاب‌ های زراعی، مزارع پرورش ماهی در معرض سمومی از این قبیل قرار گرفته ‌اند. آلوورا گیاه دارویی شناخته شده با اثرات مختلف ضدالتهابی و محرک سیستم ایمنی است. در این رابظه مطالعه ‌ای به ‌منظور اثر کوتاه‌ مدت گیاه آلوئه ‌ورا بر ترمیم اثر تخریبی ایجاد شده ناشی از غلظت تحت‌ حاد سم دیازنون بر بافت ماهی و فاکتورهای خونی کپورمعمولی صورت گرفت. در این مطالعه 90 قطعه ماهی کپور معمولی با میانگین وزن اولیه 6/05±45/2 گرم در 9 آکواریوم تقسیم ‌بندی شد. غلظت تحت‌ کشنده سم دیازنون معادل 0/5 میلی‌ گرم در لیتر درنظر گرفته شد. سه تیمار آزمایشی شامل: 1) تغذیه خوراکی با جیره حاوی 5 درصد آلوئه ‌ورا خام، 2) تیمار 10 درصد حمام آلوئه‌ ورا، 3) تیمار شاهد (بدون آلوئه ‌ورا)، هرکدام در 3 تکرار درنظر گرفته شد. نتایج فراسنجه‌ های خونی نشان داد گلبول قرمز، گلبول سفید و هموگلوبین بین تیمارهای آزمایشی اختلاف معنی‌ داری داشت (P<0/05) در حالی‌ که، در میزان هماتوکریت،MCV، MCH و MCHC تفاوت معنی ‌داری مشاهده نشد (0/05<P). بیش ‌ترین میزان گلبول قرمز، گلبول سفید و هموگلوبین در تیمار 2 (حمام آلوورا) مشاهده شد در حالی که کم‌ ترین آن در گروه شاهد بود. نتایج هیستوپاتولوژیکی، در برش بافتی مربوط به کبد هر دو تیمار درمانی حمام و غذا آلوئه ورا از بین‌ رفتن چربی در هپاتوسیتها مشاهده شد. دربرش بافتی آبشش تیمار تغذیه با غذا آلوئه ورا 5%، هایپرپلازی سلول‌ های رشته ‌‌های آبششی اولیه و ثانویه، کوتاه شدن رشته‌ های آبششی و تورم پایه خارهای آبششی ثانویه دیده شد. در آبشش مربوط به تیمار حمام آلوئه ورا نیز پرخونی خفیف دیده شد. به‌ طورکلی، به نظر می رسد تیمار حمام آلوئه ورا بیش‌ ترین اثر ترمیمی را بر اساس بافتی و بهبود فراسنجه‌ های خونی داشته باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Short-term effect of Aloe vera (Aloe vera) on blood factors and tissue damage induced by diazinon in common carp (Cyprinus carpio)

نویسندگان [English]

  • Seyedeh Sara Jafari Kenari
  • Batoul Adhami
Department of Fisheries, Faculty of Animal Science and Fisheries, Sari University of Agricultural Sciences and Natural Resources, PO Box: 578
چکیده [English]

Diazinon is one of the organophosphate toxins which has destructive impacts on skin and tissue in fish due to having high stability and low solubility in water. Farm fish are exposed to these toxins, since water wastes are not filtered after exiting. Aloe vera is pharmaceutic plant with anti-inflammatory and immune stimulant effect. This research was conducted to evaluate the short-term effect of Aloe vera on rehabilitate the tissue of common carp damaged by sub-lethal diazinon concentration. For this intent 90 carps with initial mean weight of 45.2±6.05 were divided into 9 aquariums. Sub-lethal diazinon concentration was applied at concentration of 0.5 mg/l. Treatments were including 1) diet containing 5% crude Aloe vera 2) Aloe vera 10% bathing 3) control (without Aloe vera) and each treatments were in 3 replicates. Results of the blood parameters including red blood cell, white blood cell and hemoglobin showed significant differences between treatments (P<0.05) But there were no significant differences in hematocrit, MCV, MCH and MCHC (P>0.05). Higher value of red blood cell, white blood cell and hemoglobin was observed in the Aloe vera bathing fishes but control fish was lowest among treatments. Histopathologic results showed hyperplasia in primary and secondary gill filaments, shortening the gill filaments and secondary gill base swelling in fish fed diet 5% of Aloe vera. Also hyperemia was observed in Aloe vera bath treatment.  Generally it seems that, Aloe vera bath treatment had the better influence on recovery of tissue and blood factors improvement.

کلیدواژه‌ها [English]

  • histopathology
  • Diazinon
  • Aloe vera
  • Common carp