ارزیابی مطلوبیت زیستگاه پلنگ ایرانی (1927 Panthera pardus saxicolor, Pocock) با روش آنتروپی بیشینه (Maxent) در پارک ملی تندوره طی فصول تابستان و پاییز

شعاعی, احمد; قلی پور, مصطفی; رضایی, حمیدرضا; یارمحمدی, ثارالله

ارزیابی مطلوبیت زیستگاه پلنگ ایرانی (1927 Panthera pardus saxicolor, Pocock) با روش آنتروپی بیشینه (Maxent) در پارک ملی تندوره طی فصول تابستان و پاییز

نوع مقاله : بوم شناسی

نویسندگان

¹ گروه محیط زیست، دانشکده شیلات و محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، صندوق پستی: 15739-49138

² گروه فیزیولوژی دام، دانشکده علوم دامی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، صندوق پستی: 15739-49138

چکیده

پلنگ ایرانی (Panthera pardus saxicolor) به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین گربه‌سانان ایران از جایگاه ویژهای در مدیریت و حفاظت از حیات‌وحش برخوردار است. این گونه توسط اتحادیه بین المللی حفاظت از طبیعت و منابع طبیعی (IUCN) در رده حفاظتی در معرض خطر انقراض (EN) قرارگرفته است. مهم ترین عامل در کاهش جمعیت این گونه، تخریب و نابودی زیستگاه های آن معرفی‌ شده است. لذا شناخت عوامل مؤثر بر مطلوبیت زیستگاه پلنگ به‌عنوان یک ابزار کارآمد، می تواند مدیران را در مدیریت و حفاظت از
زیستگاه های باقی‌مانده و انتخاب لکه های جدید یاری رساند. در این مطالعه با استفاده از رویکرد بی‌نظمی بیشینه و جمع آوری داده های میدانی، مدل مطلوبیت زیستگاه پلنگ ایرانی در پارک ملی تندوره که یکی از مهم ترین زیستگاه های این گونه در ایران است، طی سال 1391 در فصول تابستان و پاییز تهیه شد. قدرت پیش بینی مدل تهیه‌ شده با استفاده از شاخص AUC محاسبه‌ شده (0/878) که نشان از قدرت خوب مدل در پیش بینی مطلوبیت زیستگاه این گونه است. نتایج نشان داد که مهم ترین عامل مؤثر بر حضور یا عدم حضور پلنگ در این منطقه فاصله از جاده است. به‌علاوه مطلوب ترین زیستگاه پلنگ در این فصول ارتفاع 1900 تا 2300 متری از سطح دریا و در جهت شمالی و هم چنین فاصله 1100 تا 2500 متری از چشمه ها واقع‌ شده است. این نتایج مشخص‌ کننده تأثیر منفی جاده ها روی گونه های ارزشمند و حفاظت‌شده پارک های ملی است.

کلیدواژه‌ها