ارزیابی مطلوبیت زیستگاه کل و بز Capra aegagrus در استان گلستان

نوع مقاله : بوم شناسی

نویسندگان

1 گروه ارزیابی محیط زیست، دانشکده محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، صندوق پستی: 14515-775

2 گروه تنوع زیستی، دانشکده محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، صندوق پستی: 14515-775

3 گروه محیط زیست. دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک

4 دانشگاه اراک، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، گروه محیط زیست، کد پستی 8349- 8- 38156

چکیده

تعیین وضعیت توزیع گونه­ها از اهمیت به­ سزایی در برنامه­های مدیریتحیات­وحش برخوردار است. ارزیابی زیستگاه و مدل­هایپیش­بینی کننده توزیع گونه­ها ابزاری مناسب جهت شناخت نیازهای حیات­وحش و تعیین وضعیت توزیع می ­باشند. استان گلستان به­ دلیل داشتن کوهستان­های بکر متعدد از جمله زیستگاه­های مهم برای کل و بز در کشور است که در معرض تخریب زیستگاه می ­باشد. پازن که به­ عنوان گونه­ای آسیب­پذیر در فهرست سرخ IUCN قرار دارد، زیستگاهش در این استان در معرض نابودی قرار دارد. هدف این مطالعه ارزیابی مطلوبیت زیستگاه پازن در کوهستان­های استان گلستان با استفاده از روش MaxEnt (حداکثر آنتروپی) می­باشد. بدین ­منظور، زیستگاه در استان تقسیم­بندی شد و طی چهار عملیات صحرائی درفصل پاییز و زمستان 1393، 58 نقطه ثبت شد. سپس نقشه­های فاکتورهای تاثیرگذار بر پراکنش پازن (متغیر مستقل)در منطقه شامل شیب، سینوس وکسینوس جهت، ارتفاع، فاصله از جاده­ ها، فاصله از آبراهه، فاصله از چشمه، فاصله از مناطق توسعه یافته و تراکم پوشش گیاهی تهیه شده و به­ همراه لایه­ نقاط حضور  به ­وسیله نرم ­افزار مکسنت تجزیه و تحلیل شدند.نتایج تحلیل مکسنت و فراکافت جک­نایف سه عامل شیب، ارتفاع و پوششگیاهی را به ­عنوان مهم ­ترین فاکتورها و جهت را کم اهمیت­ترین فاکتور در مطلوبیت زیستگاه برای پازن معرفی می­کند. میانگین AUC  و نمودار Omission کارایی مدل‌ را بالا ارزیابی کردند. نقشه مطلوبیت زیستگاه نشان می دهد زیستگاه مطلوب کل و بز در ارتفاعات 1700 تا 3000 متر و شیب­ های بالاتر از 50 درصد می ­باشد. پیش­بینیمکسنت نشان می­ دهد کهحدود 0/006 مساحت استان زیستگاه مطلوب پازن است و هم­ چنین 50 درصد زیستگاه­ های مطلوب پازن تحت حفاظت می­ باشند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Habitat desirabllity Evaluation of Capra aegagrus in golestan

نویسندگان [English]

  • seyed mojtaba hoseini 1
  • Borhan Riazi 2
  • Bahman shams esfand abad 3
  • Morteza Naderi 4
1 Department of Environmental Assessment, Faculty of Environment, Islamic Azad University, Science and Research Branch of Tehran, PO Box: 14515-775
2 Department of Biodiversity, Faculty of Environment, Islamic Azad University, Science and Research Branch of Tehran, POBox: 14515-775
3 Department of Environment. Faculty of Agriculture and Natural Resources, Islamic Azad University, Arak Branch
4 Department of Environment, Faculty of Agriculture and Natural Resources, University of Arak
چکیده [English]

Understanding­­ habitatrequirements of species is of great importance in wildlife management. Wild goat (Capra aegagrus) is a highly threatened bovine in Iran, inhabiting Golestan province mountainous areas. In order to assess the current conservation status of species habitats in Golestan, we applied maximum entropy (Maxent) habitat suitability modeling approach. We related 58 occurrence records of wild goat in Golestan province in fall and winter of 2013-2014 to habitat variables representing topographic and anthropogenic conditions in the study area. Results indicated that elevation, slope and vegetation cover were the most effective variables and aspect was the least effective one in habitat selection by wild goat. Developed model predicted that less than 1 percent (0/6%) of the study area is suitable for the species. These habitats are situated between 1700 – 3000 m altitudes with a slope of more than 50 percent. However, only half of these suitable habitats for wild goat are currently protected. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Capra aegagrus
  • Golestan province
  • Habitat suitability model
  • MAXENT