1
گروه علوم تشریح، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه شیراز و گروه زیست‌شناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، صندوق پستی 3697-19395
2
گروه علوم تشریح، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه شیراز
چکیده
دیابت در طول دوران بارداری، باعث القای اختلالات تکاملی در بخش‌های مختلف سیستم عصبی مرکزی از جمله نخاع می‌گردد. هدف از این پژوهش مطالعه تغییرات هیستومورفومتریک حاصل از عصاره Panaxginseng بر ناحیه کمری–خاجی نخاع در جنین‌های 18 روزه موش‌های صحرایی مادران دیابتی بود. تعداد 16 موش صحرایی به چهار گروه مساوی شامل شاهد غیر دیابتی، غیر دیابتی دریافت‌کننده عصاره، شاهد دیابتی و دیابتی دریافت‌کننده عصاره تقسیم گردید. دیابت در موش‌های گروه‌های دیابتی توسط داروی استرپتوزوتوسین القا گردید و هر چهار گروه با جفت‌گیری طبیعی باردار شدند. گروه‌های دریافت‌کننده عصاره در طول بارداری روزانه به‌میزان400 میلی‌گرم بر کیلوگرم وزن بدن عصاره جینسنگ قرمز را به‌صورت خوراکی دریافت کردند. در روز هجدهم بارداری موش‌های مادر از هر چهار گروه مورد مطالعه، بی هوش و جنین‌های آن ها خارج گردید. جهت انجام مطالعه هیستومورفومتریک ناحیه کمری-خاجی نخاع به‌همراه ستون مهره‌ها از سایر بخش‌های جنین جدا گردید و پس از به کارگیری روش‌های بافت‌شناسی، برخی فاکتورهای بافتی آن اندازه‌گیری گردید. در پایان اطلاعات به‌دست آمده با استفاده از نرم‌افزار SPSS و آزمون‌های آماری آنالـیز واریانس یک‌طرفه و تست دانکن مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت (0/05≥P). کاهش معنی‌داری در قطر عرضی نخاع و تعداد سلول‌های ماده خاکستری و سفید نخاع و افزایش معنی‌داری در قطر عمودی کانال مرکزی نخاع در گروه شاهد دیابتی نسبت به گروه‌های غیر دیابتی در جنین‌های 18 روزه مشاهده گردید (0/05≥P). عصاره Panaxginseng از طریق افزایش تولید هورمون انسولین، قادر به کنترل هپیرگلیسمی در مادران دیابتی باردار و کاهش اختلالات حاصل از دیابت بر ناحیه کمری-خاجی نخاع در جنین‌های آن ها می‌شود.
)