بررسی فونستیک شیرونومیده در رودخانه جاجرود

نوع مقاله : سیستماتیک جانوری

نویسندگان

1 گروه زیست شناسی، دانشکده علوم زیستی، واحد ورامین- پیشوا، دانشگاه آزاد اسلامی ورامین، ایران

2 گروه حشره شناسی، دانشکده کشاورزی، واحد ورامین- پیشوا، دانشگاه آزاد اسلامی ورامین، ایران

3 گروه زیست شناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، صندوق پستی: 3697-19395

چکیده

خانواده Diptera: Insecta) Chironomidae) با داشتن فراوان ­ترین و متنوع ­ترین حشرات گسترش جهانی دارد و در اغلب اکوسیستم ­های آب شیرین از جمله آب­ های داخلی ایران یافت می ­شود. با وجود این، پژوهش های معدودی برای شناسایی این گروه در ایران انجام شده و دانش موجود از گوناگونی فون و پراکندگی آن­ ها در کشور بسیار ناچیز است. برای شناخت لاروهای خانواده Chironomidae در رودخانه­ جاجرود، نمونه ­برداری­ های فصلی از چهار ایستگاه انتخابی (فشم، سعیدآباد، خجیر و پاکدشت) در گذر رودخانه­ با استفاده از توری نمونه ­برداری  Dredge  با سه تکرار در هر ایستگاه در سال 1394 انجام شد. نمونه ­ها پس از جمع­ آوری در محل نمونه ­برداری در الکل اتانول 70 درصد نگه ­داری شدند. در آزمایشگاه، ابتدا لاروهای Chironomidae از دیگر نمونه ­ها و اجزای بستر جداسازی و پس از تهیه لام دایمی با میکروسکوپ ­های نوری و فاز کنتراست و کلیدهای شناسایی موجود تا سطح  جنس شناسایی شد. نتایج بررسی حاضر از خانواده شیرونومیده، وجود 4 جنس از سه زیرخانواده را در بخش­ های مختلف  این رودخانه نشان داد. این زیرخانواده­ ها عبارتند از: Chironominae (شامل جنس Chironomus)، زیرخانواده Diamesinae (شامل 2 جنس Diamesa و Pseudodiamesa) و زیرخانواده Orthocladiinae مورد شناسایی قرار گرفتند. 

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. ابراهیم ­نژاد، م. و نیکو، ح.، 1383.  شناسائی تاکسونومیک و پراکنش بی مهرگان بزرگ رودخانه ماربر در استان اصفهان.  مجله زیست شناسی ایران. جلد 17 ، شماره 3، صفحات 240 تا 260.
  2. احمدی، م.؛ موسوی ­ننه ­کران، س.ک. و احمدی، م.ر.، 1381. شناسایی و معرفی شیرونومیده سواحل جنوبی دریای خزر (Chironomus albidus (Diptera: Chironomidae. مجله علوم و فنون دریایی. جلد 4، شماره 4، صفحات 55 تا 68.
  3. افشین، ی.، 1373. رودخانه ­های ایران. وزارت نیرو. 345 صفحه.
  4. حبیبی، ط.، 1380. جانورشناسی عمومی. انتشارات دانشگاه تهران. 475 صفحه.
  5. خسروانی، ش.؛ محمدی ­زاده، ف. و یحیوی، م.، 1393. ارزیابی زیستی رودخانه حاجی آباد) استان هرمزگان( بااستفاده از ساختار جمعیت ماکروبنتوز. مجله بوم شناسی آبزیان. جلد 4، شماره 1، صفحات 33 تا 43.
  6. سعیدی، ه.؛ فلاحی، ر. و ایزدیان، م.، 1389. مناسب ­ترین بستر برای نگه ­داری کرم خونی(Chironomus sp.) و گاماروس  (Gammarus fasciatus) در شرایط آزمایشگاهی. فصلنامه محیط زیست جانوری. جلد 2، شماره2، صفحات 79 تا 84.
  7. عباسپور، ر.؛ حسن ­زاده، ح.؛ علیزاده ثابت، ح. ر.؛ هدایتی فرد، م. و مسگران کریمی، ج.، 1392. ارزیابی کیفی آبرودخانه چشمه ­کیله با استفاده از جوامع درشت بی­ مهرگان کفزی و فاکتورهای فیزیکوشیمیایی آب. نشریه توسعه آبزی ­پروری. سال 7، شماره 4، صفحات 43 تا 56.
  8. عمادی، ح.، 1386. زندگی ماهی ­ها. انتشارات آبزیان. تهران. 64 صفحه.
  9. قریب­ خانی، م. و تاتینا، م.، 1387. توان تولید طبیعی رودخانه لوندویل آستارا بر اساس جوامع کفزیان. مجله شیلات. سال 2، شماره 4، صفحات 37 تا 55.
  10. کرمی، ا؛ ابراهیم‌ نژاد، م. و زمانپور، م.، 1993. چک‌ لیست و کلید شناسایی برای لاروهای خانواده Chironomidae‌ (Diptera: Insecta) در رودخانه‌ ماربر (اصفهان، ایران). مجله تاکسونومی و بیوسیستماتیک. جلد ۶ ، شماره ۲۰ ، صفحات 49 تا 64.
  11. نوانمقصودی، م.، 1391. بررسی کفزیان رودخانه قزل اوزن استان زنجان. مجله علمی شیلات ایران. سال21، شماره 4، صفحات 125 تا 138.
    1. Allahbakhshi, E., 2005. Taxonomic identification of Chironomidae larvae (Diptera) in Golpayegan River and effects of some physical and chemical factors on their abundance and distribution. MSc thesis, University of Isfahan, Isfahan, Iran (in Persian). 75 p.
    2. Ashe, P., 1983. A catalogue of chironomidae genera andsubgenera of the world including synonyms (Diptera: Chironomidae). Entomol. Scand Suppl. Vol. 17. pp: 1-68.
    3. Bode, W., 1990. Chironomidae in Freshwater macroinverte brates of Northeastern NorthAmerica. Cornel Uni. Press. 442 p.
    4. Bryce, D. and Hobart, A., 1972. The biology and identification of the larvae of Chironomidae (Diptera). Entomologist's Gazette. Vol. 23, pp: 175-217.
    5. Callisto, M.; Goncalves, J.F.; Moreno, P.; Leal, J.J. and Steves, F.A., 2002. Diversity and biomass of Chironomidae larvae (Diptera) in an impacted coastal lagoon in Rio De Janeiro, Brazil. Brazilian Journal of Biology. Vol. 62, No. 1, pp: 77-84.
    6. Chessman, B.C., 1995. Rapid assessment of rivers using macro invertebrates: A procedure based on habitat specific sampling, family level identification and biotic index. Australian Journal of Ecology. pp: 122-129.
    7. Cranston, P.S. and Reiss, F., 1983. The larvae of Chironomidae (Diptera) of the Holoarctic region- Keys to subfamilies, Entomologica Scandinavica Supplement.
      Vol. 19, pp: 11-15.
    8. Cranston, P.S.; Oliver, D.R. and Saether, O.A., 1983. The larvae of Orthocladiinae (Diptera: Chironomidae) of the Holoarctic region Keys and diagnoses, Entomologica Scandinavica Supplement. Vol. 19, pp: 149-291.
    9. Fakhri, F., 2001. Identification of Chironomidae larvae (Diptera) in Zayandehrood River and effects of some physical factors on their abundance and distribution. MSc thesis. University of Isfahan, Isfahan, Iran (in Persian). 96 p.
    10. Fittkau, E.J. and Roback, S.S., 1983. The larvae of Tanypidinae (Diptera: Chironomidae) of the Holoarctic region Keys and diagnoses. Entomologica Scandinavica Supplement. Vol. 19, pp: 33-110.
    11. Gaston, K. and Spicrer, J.I., 1998. Biogeography an Ecological and Evolutionary Approach. London, Blackwell Science. Sixth Edition. 563 p.
    12. Hoffrichter, O., 2000. Late 20 century research on Chironomidae. The 13 International Symposium on Chironomidae, Shaker Verlag, Aachen. 213 p.
    13. Hutchinson, J.W., 1993. A Phenomenological Theory for Strain Gradient Effects in Plasticity. J. Mech. Phys. Solids, Vol. 41, pp: 1825-1857.
    14. Kellogg, L.L., 1994. Save our streams: Monitor's guide to aquatic macro invertebrates. Izaac Walton league,
      America. 60 P.
    15. Konstantinov, A.S., 1968.Chironomidae. In Atlas ofInvertebrates of Caspian Sea. Instritute of Vniro, Institute of Kaspernich, Mosqova. In Russian. 226 p.
    16. Needham, J.G., 1962. A guide to the study of freshwater biology. Holden-day, San Francisco. 108 P.
    17. Oliver, D.R., 1983. The larvae of Diamesinae (Diptera: Chironomidae) of the Holoarctic region, keys and diagnoses. Entomologica Scandinavica Supplement. Vol. 19,
      pp: 115-147.
    18. Palmer, M., 1985. Methods manual for bottom sediment sample collection. US Environmental Protection Agency, Chicago. 297 p.
    19. Pennak, R.W., 1978. Freshwater invertebrates of United States. John Wiley and Sons, New York. 803 P.
    20. Wetzel, R.G., 1993. Limnology. Saunders College Publishing, New York. 767 p.

 

فصلنامه محیط زیست جانوری
دوره 9، شماره 4
زمستان 1396
صفحه 315-322

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار