بررسی نقاط داغ تلفات جاده ای حیات وحش در ذخیره گاه زیست سپهر توران

نوع مقاله : تنوع زیستی

نویسندگان

1 گروه محیط زیست دانشکده منابع طبیعی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران

2 گروه مهندسی طبیعت، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان، ملاثانی

3 گروه علوم محیط زیست، دانشکده انرژی محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی واحدعلوم تحقیقات تهران

چکیده

استان سمنان به ­عنوان یکی از مناطق مهم به لحاظ تنوع ­زیستی پستانداران بزرگ جثه، به ­ویژه یوزپلنگ آسیایی (Acinonyx Jubatus venaticus)، شاهد نرخ قابل توجه گسترش جاده ­ها به ­همراه توسعه عوامل انسانی است. یکی از گونه ­هایی که به­ شدت توسط شبکه جاده­ای این استان (جاده سمنان­-مشهد) تهدید می‌شود یوزپلنگ آسیایی است. به ­طوری ­که، طی چند سال گذشته، تعداد هفت یوزپلنگ آسیایی در این جاده تلف شده‌اند. پژوهش پیش­رو با هدف تعیین نقاط داغ تلفات جاده­ای حیات وحش با استفاده از تابع تراکم کرنل در ذخیره‌گاه زیست سپهر توران صورت گرفت. در این پژوهش دو نقطه به ­عنوان نقاط داغ در این منطقه تعیین شد که یکی از این نقاط دقیقا منطبق بر تلفات جاده­ای یوزپلنگ است. نقطه دیگر در نزدیکی روستای عباس آباد واقع شده است که عمده تلفات شغال، روباه، کفتار و گرگ به ­دلیل رفتار لاشه‌خواری در نزدیکی این روستا رخ داده است. نتایج پایش آبگذرها در نقاط داغ، عبور یوزپلنگ از دو آبگذر با ابعاد متوسط و بزرگ را نشان داد. در این مطالعه پیشنهادهایی به ­منظور کاهش تلفات جاده­ای پستانداران بزرگ جثه از قبیل اصلاح آبگذرها با ترکیب فنس­ کشی به ­منظور تسهیل عبور گوشت­ خواران و هم ­چنین حذف پوشش گیاهی در حاشیه جاده در فصول سخت سال برای آهوی ایرانی داده شده است.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. محمدی، ع.؛ 1394. تعیین محدوده خطر تصادفات جاده­ای یوزپلنگ آسیایی (Acininyx jubatus venaticus) به ­منظور ارائه راهکارهای اجرایی جهت کاهش تلفات جاده­ای در محدوده ذخیرگاه  زیست سپهر توران. پروژه بین ­المللی حفاظت از یوزپلنگ آسیایی. سازمان حفاظت محیط زیست. 150 صفحه.
  2. Anderson, T.K., 2009. Kernel density estimation and K-means clustering to profile road accident hotspots. Accident Analysis & Prevention. Vol. 41, pp: 359-364.
  3. Clevenger, A.P. and Huijser, M.P., 2011. Wildlife crossing structure handbook: design and evaluation in North America (No. FHWA-CFL/TD-11-003). pp: 70-100.
  4. Clevenger, A.P. and Waltho, N., 2005. Performance indices to identify attributes of highway crossing structures facilitating movement of large mammals. Biological Conservation. Vol. 29, pp: 453-464.
  5. Clevenger, A.P.; Chruszcz, B. and Gunson, K.E., 2001. Highway mitigation fencing reduces wildlife-vehicle collisions. Wildlife Society Bulletin. Vol. 14 pp: 646-653.
  6. Farhadinia, M.S.; Akbari, H.; Mousavi, S.J.; Eslami, M.; Azizi, M.; Shokouhi, J. and Hosseini-Zavarei, F., 2013. Exceptionally long movements of the Asiatic cheetah Acinonyx jubatus venaticus across multiple arid reserves in central Iran. Oryx. Vol. 47, pp: 427-430.
  7. Fieberg, J., 2007. Kernel density estimators of home range: smoothing and the autocorrelation red herring. Ecology. Vol. 88, pp: 1059-1066.
  8. Gitzen, R.A.; Millspaugh, J.J. and Kernohan, B.J., 2006. Bandwidth selection for fixed-kernel analysis of animal utilization distributions. Journal of Wildlife Management. Vol. 70, pp:1334-1344.
  9. Grilo, C.; Bissonette, J.A. and Santos-Reis, M., 2009. Spatial–temporal patterns in Mediterranean carnivore road casualties: consequences for mitigation. Biological Conservation. Vol. 142, pp: 301-313.
  10. Gunson K.E.; Ireland, D. Schueler, F., 2012. A tool to prioritize high-risk road mortality locations for wetland forest herpetofauna in southern Ontario, Canada. North-Western Journal of Zoology. Vol. 8, pp: 409-413.
  11. Malo, J.E.; Suarez, F. and Diez, A., 2004. Can we mitigate animal–vehicle accidents using predictive models? Journal of Applied Ecology. Vol. 41, pp:701-710.
  12. Markolt, F.; Szemethy, L., Lehoczki, R. and Heltai,M., 2012. Spatial and temporal evaluation of wildlife-vehicle collisions along the m3 highway in Hungary. North-Western Journal of Zoology. Vol. 8, pp: 414-425.
  13. Mateus, A.R.A.; Grilo, C. and Santos-Reis, M., 2011. Surveying drainage culvert use by carnivores: sampling design and cost–benefit analyzes of track-pads vs. video surveillance methods. Environmental monitoring and assessment. Vol. 181, pp: 101-109.
  14. Mohammadi, A. and Kaboli, M., 2016. Evaluating wildlife–vehicle collision hotspots using kernel-based estimation: a focus on the endangered Asiatic cheetah in central Iran. Human-Wildlife Interactions. Vol. 10,pp:103-109.
  15. Moreno, B.; Garcia-Alonso, C.R.; Hernandez, M.A.N.; Torres-Gonzalez, F. and Salvador-Carulla, L., 2008. Spatial analysis to identify hotspots of prevalence of schizophrenia. Social psychiatry and psychiatric epidemiology. Vol. 43, pp: 782-791.
  16. Ramp, D.; Caldwell, J.; Edwards, K.A.; Warton, D. and Croft,D.B.,2005. Modelling of wildlife fatality hotspots along the snowy mountain highway in New South Wales, Australia. Biological Conservation. Vol. 126, pp: 474-490.
  17. Snow, N.P.; Williams D. M, Porter W.F., 2014. A landscape-based approach for delineating hotspots of wildlife-vehicle collisions. Landscape Ecology. Vol. 29, 
  18. pp: 817-829.
  19. Tourani, M.; Moqanaki, E.M. and Kiabi, B.H., 2012. Vulnerability of Striped Hyaenas, Hyaena hyaena, in a human-dominated landscape of Central Iran. Zoology in the Middle East. Vol. 56, pp: 133-136.
  20. Williamson, D.; McLafferty, S.; Goldsmith, V.; Mollenkopf, J. and McGuire, P., 1998. Smoothing crime incident data: new methods for determining the bandwidth in Kernel estimation. In 18th ESRI International User Conference, San Diego. Vol. 20, pp: 27-31.
فصلنامه محیط زیست جانوری
دوره 9، شماره 4
زمستان 1396
صفحه 11-18

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار