بررسی شاخص های تولیدمثلی سارم دهان بزرگ (Scomberoides commersonnianus) در شمال غرب خلیج فارس

نوع مقاله : زیست شناسی (جانوری)

نویسندگان

1 گروه شیلات، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی اهواز، ایران

2 گروه بیولوژی دریا، دانشکده علوم زیستی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران

3 موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، تهران، صندوق پستی: 6116- 14155

چکیده

سارم دهان بزرگ از گونه ­های مهم تجاری از خانواده گیش ماهیان است که ارزش غذایی فراوان دارد. تعیین زمان رسیدگی جنسی و تخم ریزی در مطالعات زیست ­شناسی، رفتارشناسی، مدیریت صید و تکثیر و پرورش آبزیان ضروری است. شاخص ­های گنادوسوماتیک، هپاتوسوماتیک، طول اولین بلوغ و نسبت جنسی جهت تعیین زمان تولیدمثل، رسیدگی جنسی و بلوغ این ماهی در یک دوره  نمونه ­برداری 15 ماه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد نسبت جنسی بین نر و ماده اختلاف معنی ­داری وجود ندشت. طول 50 درصد بلوغ برای جنس ماده 59/5 و در جنس نر 50/2 سانتی ­متر برآورد شد. این ماهی یک ­بار در سال تخم­ ریزی داشته که از فروردین تا مرداد ماه به ­طول می ­انجامد و شاخص گنادوسوماتیک در خرداد ماه بیش­ ترین مقدار را داشته است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Investigation of Reproduction Indices of Scomberoides commersonnianus in the North- West of Persian Gulf

نویسندگان [English]

  • Seyedeh Zahra Masoomizadeh 1
  • Jamileh Pazooki 2
  • Tooraj Valinassab 3
1 Department of Aquaculture, Ahvaz Branch, Islamic Azad University, Ahvaz, Iran
2 Faculty of Biological Sciences, Department of Marine Biology, Shahid Beheshti University, Evin, Tehran, Iran
3 Iranian Fisheries Research Organization (IFRO), Department of Resource Management, PO Box 14155-6116, Tehran, Iran
چکیده [English]

 Scomberoides commersonnianusis one of the important commercial species of Carangidae, which has great nutritional value. Determining the maturity and spawning time is essential in studies of biology, behavior, fishery management and aquaculture. Gonadosomatic and hepatosomatic indices, length at 50% maturity, sex ratio for the determination of reproduction time and sex maturity were investigated in the present study during a 15-month period of sampling. The results showed that there was no significant difference in sex ratio between males and females. LM 50% was estimated at 59.5 cm for females and 50.2 cm for males. This fish spawns once a year and the spawning period lasts from April to August. Also, the gonadosomatic index peaks in June.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Gonadosomatic
  • Hepatosomatic
  • Scomberoides commersonnianus
  • Length at 50% maturity

مراجع

  1. اداره آمار و صید شیلات ایران. 1393. دفتر برنامه­ ریزی گروه آمار و مطالعات توسعه شیلاتی، سالنامه آماری سازمان شیلات ایران.
  2. تقوی­مطلق، ا.؛سیف­ آبادی، س.ج.؛حسینی، ع. واحمدیانحسینی، ش.، 1383. شاخص ­های رشد و میزان مرگ و میر ماهی سارم (Scomberoides commersonnianus) در سواحل جنوب ­شرقی ایران، مجله علوم دریایی ایران. دورة ۳، شمارة ۴، صفحات 5 تا 10.
  3. درافشان، س. و ابراهیم ­زاده، س.م.، 1389. زیست ­شناسی تولید مثل ماهی، انتشارات دانشگاه صنعتی اصفهان. 198 صفحه.
  4. معصومی ­زاده، س.ز.؛ پازوکی، ج. و ولی­ نسب. ت.، 1393. بررسی ترکیب غذایی و اثر فصل، جنسیت، بلوغ و طول بر شاخص گاستروسوماتیک سارم دهان بزرگ (Scomberoidescommersonnianus) در شمال­ غربی خلیج ­فارس (استان خوزستان)، مجله زیست شناسی دریا. سال 6، شماره 23، صفحات 69 تا 80.  
  5. معصومی ­زاده، س.ز.، 1394. تعیین خصوصیات زیستی ماهی سارم دهان بزرگ (Scomberoides commersonnianus) در آب­ های شمال­ غرب خلیج فارس (استان خوزستان). رساله دکتری، دانشکده علوم زیستی، دانشگاه شهید بهشتی. 114صفحه.
  6. ولی ­نسب، ت.، 1392. فرهنگ جامع اسامی گونه­­ های ماهیان خلیج فارس، دریای عمان و دریای خزر (و حوزه آبریز)، انتشارات موج سبز. 273صفحه.
  7. هادی ­زاده، ز.؛ مورکی، ن. و معینی، س.، 1392. شناسایی ترکیب اسیدهای آمینه و اسیدهای چرب در گوشت ماهی سارم دهان بزرگ (Scomberoides commersonnianus) در خلیج ­فارس. زیست ­شناسی دریا. شماره 17، صفحات 35 تا 50.
  8. Abou-Seedo, F.S.; Dadzie, S. and Al-Kanaan, K.A., 2003. Sexuality, sex change and maturation patterns in the yellowfin seabream, Acanthopagrus latus (Teleostei: Sparidae) (Hottuyn, 1782). Journal of Applied Ichthyology. Vol. 19, pp: 65-73.
  9. Almeida, P.R., 2003. Feeding ecology of Liza ramada (Risso, 1810) (Pisces, Mugilidae) in a south-western estuary of Portugal, Estuarine, Coastal and Shelf Science. Vol. 57, pp: 313-323.
  10. Biswas, S.P., 1993. Manual of methods in fish biology South Asian Pub.PVt. Ltd.New Dehli.157 p.
  11. Ferreri, R.; Basilone, G.; D’Elia, M.; Traina, A.; Saborido-Rey, F. and Mazzola, S., 2009. Validation of macroscopic maturity stages according to microscopic histological examination for European anchovy, Marine Ecology. Vol. 30, No. 1, pp :181-187.
  12. Fisher, W. and Bianchi, G., 1984. FAO species identification sheets for fishery purposes, Western Indian Ocean, (Fishing area 51) DANIDA. Vols. 1-6.
  13. Griffiths, S.; Fry, G. and Velde, T., 2005. Age, growth and reproductive dynamics of the Talang queenfish (Scomberoides commersonnianus) in northern Australia. Final report to the National Oceans Office, CSIRO. 39 p.
  14. Hajisamae, S.; Chou, L.M. and Ibrahim, S., 2003. Feeding habits and trophic organization of the fish community in shallow waters of an impacted tropical habitat. Estuarine, Coastal and Shelf Science. Vol. 58, pp: 89-98.
  15. Hoar, W.S.; Randal, D.Y. and Donaldson, E.M., 1983.  Fish physiology. Academic Press. London.Vol. Lx, 477.
  16. International Game Fish Association. 2001. Database of IGFA angling records until 2001. IGFA, Fort Lauderdale, USA. URL: http://www.fishbase.org.
  17. King, M., 1995. Fisheries biology, assessment and management. Fishing News Books, London, UK. 314 p.
  18. Makeeva, A.P., 1992. Embriologia Rib, (Fish Embriology), Izdatelstvo Moskovskogo Universiteta, Moscow. pp: 35-37.
  19. Panhwar, Sh.; Qamar, N. and Jahangir, Sh., 2014. Fishery and Stock Estimates of Talang Queenfish, Scomberoides commersonnianus (Fam: Carangidae) from the Arabian sea coast of Pakistan, Pakistan Journal of Agricultural Sciences. Vol. 51, No. 4, pp: 1011-1016.
  20. Pena Rivas, L.; Azzurro, E. and Lloris, D., 2013.  First record of the Atlantic bumper Chloroscombrus chrysurus (Teleostei: Carangidae) in the Mediterranean Sea, Journal of Fish Biology. Vol. 82, No. 3, pp: 1064-1067.
  21. Potts, G.W. and Wootton, R.J. 1989. Fish Reproduction. Strategies and Tactics. Academic Press. 410 p.
  22. Rajaguru, A., 1992. Biology of two co-occurring tonguefishes, Cynoglossus arel and C. lida (Pleuronectiformes: Cynoglossidae), from Porto Nova, southeast coast of India. Fishery Bulletin. Vol. 90, pp: 328-367.
  23. Smith-Vaniz, W.F., 1984. FishBase. World Wide Web electronic publication. URL: http://www.fishbase.org.
  24. Thulasitha, W.S. and Sivashanthini, K., 2013. Reproductive characteristics of doublespotted Queenfish, Scomberoides lysan (Actinopterygii: Perciformes: Carangidae), from Sri Lankan waters: Implications for fisheries management. Acta Ichthyologica et Piscatoria. Vol. 43, No. 1, pp:7-13.
  25. www.ngdir.ir/geoportalinfo. 

 

فصلنامه محیط زیست جانوری
دوره 9، شماره 4
دی 1396
صفحه 173-182

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار