بررسی پراکنش و ترکیب گونه ای ماهیان در منطقه شرق دریای خزر (گهرباران)

نوع مقاله: تنوع زیستی

نویسندگان

پژوهشکده اکولوژی دریای خزر، موسسه تحقیقات علوم شیلاتی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ساری، ایران

چکیده

هدف از این مطالعه تعیین ترکیب گونه ای، پراکنش زمانی و مکانی ماهیان مختلف در سه روش مختلف صید سواحل جنوبی دریای خزر (منطقه گهرباران) طی آذر 1392 تا تیر 1393 می باشد. براساس نتایج به ­دست آمده در پره ریز چشمه 17 گونه از انواع ماهیان صید شدند که بیش ­ترین تعداد ماهیان را دو گونه Neogobius caspia و boyeriAtherina به­ ترتیب 39/73 و 28/61 درصد از کل صید را به خود اختصاص دادند. در دام گوشگیر 14 گونه صید شده و دو گونه Clupeonella cultriventris و Alosa braschnikowi، به ­ترتیب 28/12 و 27/73 درصد و در پره های صیادی نیز فقط 6 گونه صید شده و گونه ­های Rutilus kutum و Liza aurata به­ ترتیب 73/05 و 24/67 درصد از کل صید را به خود اختصاص دادند. بین  میانگین  شاخص­ های تنوع شانون – وینر، غنای گونه­ ای و شاخص یکنواختی در روش ­های مختلف صید  اختلاف معنی ­داری وجود داشت (0/05>P). میانگین شاخص ­های تنوع شانون – وینر و غنای گونه ­ای در روش پره صیادی کم­ تر از صید پره ریز چشمه و دام گوشگیر بود و میانگین شاخص یکنواختی پره ریز چشمه کم ­تر از دو روش دیگر محاسبه شد. براساس این نتایج تنوع گونه ­ای در منطقه حساس گهرباران که در نزدیکی نیروگاه نکا و بندر امیرآباد واقع شده کم ­تر از تنوع گونه­ ای کل منطقه شرقی در سواحل ایران در دریای خزر می ­باشد.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1.  دریانبرد، غ.، 1392. بررسی برخی از شاخص‌های بیولوژیکی ماهیان استخوانی در سواحل جنوبی دریای خزر. موسسه تحقیقاتی علوم شیلاتی کشور. 132 صفحه.
  2. دریانبرد، غ.؛ عبدالملکی، ش.؛ کر، د. و بندانی، غ.، 1388. ارزیابی ذخایر ماهیان استخوانی درسواحل ایرانی دریای خزر (86ـ1384). مؤسسه تحقیقات شیلات ایران. 158 صفحه.
  3. دریانبرد، غ.؛ فضلی، ح. و پرافکنده­ حقیقی، ف.، 1394. فراوانی نسبی ماهی سفید پره های صیادی دریای خزر. مجله علمی شیلات ایران. سال 24، شماره 4، صفحات 145 تا 155.
  4. عبدلی،ا. و نادری­ جلودار، م.، 1387. تنوع زیستی ماهیان حوضه جنوبی دریای خزر. انتشارات علمی آبزیان. 242 صفحه.
  5. فضلی، ح.، 1390. ارزیابی ذخایر ماهیان استخوانی در سواحل  جنوبی دریای خزر (89ـ1386). مؤسسه تحقیقات شیلات ایران. 90 صفحه.
  6. فضلی، ح.، 1395. پویایی جمعیت ماهیان استخوانی حوضه جنوبی دریای خزر. موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور. 72 صفحه.
  7. فضلی، ح.، 1394. به­ کارگیری روش ­های مختلف طبقه ­بندی و خوشه ­بندی داده­ ها برای تجزیه و تحلیل صید ماهیان استخوانی در سواحل ایرانی دریای خزر. موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور. 42 صفحه. 
  8. فضلی، ح.؛ دریانبرد، غ.؛ پورغلام، ر.؛ عبدالملکی، ش.؛ بندانی، غ.؛ پورغلامی، ا. و صفوی، س.ا.، c1391. بررسی کیفی وضعیت ذخایر ماهی سفید (Rutilus frisii kutum) در دریای خزر طی سال­ های 1390-1370. مجله علمی شیلات ایران. دوره 21، شماره 2، صفحات 53 تا 64.
  9. فضلی، ح.؛ کر، د. و دریانبرد، غ.، a1391. مطالعه پراکنش زمانی و مکانی ماهی سفید (Rutilus kutum) در سواحل ایرانی دریای خزر. مجله علمی شیلات ایران. دوره 23، شماره 1، صفحات 63 تا 75.
  10. فضلی، ح.؛ کر، د.؛ توکلی، م.؛ دریانبرد، غ. و تقوی، ح.، b1391. مطالعه پراکنش زمانی و مکانی ماهی کپور معمولی (Cyprinus carpio) در سواحل ایرانی دریای خزر. مجله تحقیقات منابع طبیعی تجدید شونده. سال 3، شماره 4، صفحات 29 تا 37.
  11. فضلی، ح.؛ پرافکنده­ حقیقی، ف.؛ کی­مرام، ف. و دریانبرد، غ.، 1395. بررسی تغییرات مکانی و زمانی فراوانی و تنوع زیستی ماهیان استخوانی در پره­ های صیادی در سواحل ایرانی دریای خزر.  مجله علوم و فنون شیلات. سال 5، شماره 3، صفحات 109 تا 120.
  12. نادری­ جلودار، م. و عبدلی، ا.، 1383. اطلس ماهیان حوضه جنوبی دریای خزر. موسسه تحقیقات شیلات ایران. 80 صفحه.
  13. نادری­ جلودار، م.، 1392. بررسی عادات غذایی ماهیان استخوانی کف ­زی ­خوار در سواحل جنوبی دریای خزر (ماهی سفید، کلمه، کپور، کفال ماهیان). موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور. 51 صفحه.
  14. Burely, J., 2002. Forest biological diversity: An overview. UnasylvaJournal. Vol. 53, No. 209, pp: 3-9.
  15. CEP. 1998. National reports of the Caspian Sea countries (Azarbaijan, Iran, Kazakhistan, Russain Federation, Turkmanistan), Caspian Enviromental Programme.
  16. Erzini, K., 1994. An empirical study of variability in length at age of marine fishes. Journal of Applied Ichthyology. Vol. 10, pp: 17-41.
  17. Fazli, H.; Ghaninejad, D.; Janbaz, A. and Daryanabard, G.H., 2008. Population ecology parameters and biomass of golden grey mullet (Liza aurata Risso, 1810) in Iranian waters of the Caspian Sea. Journal of Fisheries Researches. Vol. 93, pp: 222-228.
  18. Hammer, Ø.; Harper, D.A.T. and Ryan, P.D., 2001. PAST: Paleontological Statistics Software Package for Education and Data Analysis. Palaeontologia Electronica. Vol. 4, No. 1, pp: 9.
  19. Jenkins, M.A. and Parker, S., 1998. Composition and diversity of woody vegetation in silvicultural openings of southern Indian forests, Forest ecology and management. Vol. 109, pp: 57-74.
  20. Kiabi, B.H.; Abdoli, A. and Naderi, M., 1999. Status of the fish fauna in the South Caspian Basin of Iran. Zoology in the Middle East. Vol. 18, pp: 57-65.
  21. Ludwig, J.A. and Reynolds, J.F., 1988. Statistical Ecology. John Wiley and Sons, Inc. 341 p.
  22. Pielou, E.C., 1974. Population and communities ecology: principles and methods. London, Gordon a Breach Sciences. 424 p.
  23. Wootton, R.J., 1990. Ecology of Teleost Fishes. Chapman and Hall, Upper Saddle River, New Jersey.
  24. Worm, B.; Barbier, E.B.; Beaument, N.; Duffy J.E.; Folke, C.; Halpern, B.S.; Jackson, J.B.C.; Lotze, H.K.; Micheli F.; Palumbi, S.R.; Sala, E.; Selkoe, K.A.; Stachowicz, J. and Watson, R., 2006. Impacts of Biodiversity Loss on Ocean Ecosystem Services, Science. Vol. 314, pp: 787-790.
  25. Zar, J.H., 2010. Biostatistical analysis. 4th edition. Prentice Hall, Upper Saddle River, New Jersey. 946 p.
 

فصلنامه محیط زیست جانوری

دوره 9، شماره 4
زمستان 1396
صفحه 255-262

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار