گروه علوم دامی، واحد قائم شهر، دانشگاه آزاد اسلامی قائم شهر، ایران
چکیده
گیاه خار مریم ازجمله گیاهان دارویی مفید است که عصاره آن خاصیت آنتی اکسیدانی دارد و محافظ کبد است. هدف از این تحقیق بررسی تاثیر سطوح مختلف گیاه دارویی خار مریم و آنتی بیوتیک کوتریموکسازول بر متابولیت های خونی مرغان گوشتی سویه راس می‌باشد. در این آزمایش خارمریم در سه سطح صفر، 0/3 و 3 درصد و آنتی‌بیوتیک کوتریموکسازول در دو سطح صفر و 2 گرم بر کیلوگرم با 3 تکرار درنظر گرفته شد. در سن 42 روزگی متابولیت های خونی اندازه گیری شدند. متابولیت ها عبارت از مقدار گلوکز، کلسترول، زمان پروترومبین (PT)، اسید اوریک، کراتینین و بیلی روبین بود. اطلاعات حاصل از اندازه گیری متابولیت ها با روش مدل خطی کلی (GLM) و نرم افزار آماری SAS تجزیه و تحلیل شدند. اثر آنتی بیوتیک کوتریموکسازول بر گلوکز خون معنی دار شد (0/05>P). اثر سطوح مختلف خار مریم بر کلسترول خون مرغان مورد آزمایش معنی دار شد (0/05>P). اثر آنتی بیوتیک کوتریموکسازول بر کلسترول خون بسیار معنی دار شد (0/01>P). اثر سطوح مختلف خار مریم بر اسید اوریک و کراتینین خون مرغان مورد آزمایش معنی دار شد (0/05>P). اثر سطوح مختلف خار مریم بر بیلی روبین خون بسیار معنی دار شد (0/01>P). اختلاف بین میانگین سطوح مختلف خار مریم و آنتی‌بیوتیک کوتریموکسازول برای زمان پروترومبین (PT) معنی دار شد (0/05>P). استفاده از سطوح مختلف خار مریم سبب کاهش مشکلات کبدی شده است، زیرا مقادیر آنزیم های کبدی ترشح شده در خون کاهش یافته است. سطح 3 درصد خار مریم بیش ترین اثر حفاظتی را در کبد دارد.
ابراهیمی، ر.؛ محمدآبادی، ط.؛ ساری، م.؛ سالاری، س.؛ ضمیری، م. و بیگی نصیری، م.، 1392. اثر سیلیمارین بر تنش اکسیداتیو ایجاد شده توسط سرب در جوجه های گوشتی. نشریه پژوهش های علوم دامی ایران. جلد 5، شماره 4، صفحات 302 تا 312.
جمشیدی، ا.؛ احمدی آشتیانی، ح.؛ غلام حسینی، ب. و بکایی، س.، 1386. مطالعه اثرات تجویزی خوراک عصاره گیاه خار مریم (سیلیمارین) بر تغییرات بافتی و بیوشیمیایی ناشی از آفلاتوکسین در طیور گوشتی. فصلنامه گیاهان دارویی. سال 6، دوره 4، شماره 24.
زرگری،ع.، 1375. گیاهان دارویی. موسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران، جلد سوم. صفحات 34 تا 38.
شلایی، م. و حسینی، س.م.، 1394. بررسی اثر کاربرد گیاهان دارویی خرفه و خار مریم در جیره غذایی بر فعالیت آنزیم ها، متابولیت های خونی و خصوصیات تخم مرغ در مرغان تخم گذار. نشریه علوم دامی (پژوهش و سازندگی). شماره 106، صفحات 91 تا 102.
گایتون، ا.س. و هال، ج.ا.، 1394. فیزیولوژی پزشکی. ترجمه ابوالفضل ارجمند. انتشارات جامعه نگر. تهران. ایران.
فانی مکی، ا.؛ابراهیم زاده، ا. و انصاری نیک، ح.، 1392. اثر گیاهان دارویی خار مریم (Silybum marianum L.) و آویشن (Thymus vulgaris) بر سیستم ایمنی و برخی از فرآسنجه های خونی در جوجه های گوشتی. مجله آسیب شناسی درمانگاهی دامپزشکی. دوره 7، شماره 2، پیاپی 26.
Alcicek, A.; Bozkurt, M. and Cabuk, M., 2003. The effect of an essential oil combination derived from selected herbs growing wild in Turkey on broiler performance. South African Journal of Animal Science. Vol. 33, No. 2, pp: 89-94.
Hernandez, F.; Madrid, J.; Garcia, V.; Orengo, J. and Megias, M.D., 2004. Influence of two plants extracts on broiler performance, digestibility and digestive organ size. Poultry Science. Vol. 83, pp: 169-174.
Kalorey, D.R.; kurkure, N.V.; Ramgaonkar, I.S.; Sakhare, P.S.; Warke, S. and Nigot, N.K., 2005. Effect of polyherbal feed supplement Growell during induced aflatoxicosis, ochratoxicosis and combined mycotoxicoses in broilers. Poultry Science. Vol. 65, No. 12, pp: 2239-2245.
National Research Council. 1994. Nutrient Requirements of poultry, 9th rev. ed. National Academy press, Washington DC.
Radco, L. and Cybulski, W., 2007. Application of silymarin in humam and animal medicine. Wounds A Compendium of Clinical Research and Practice. Vol. 1, No. 1, pp: 22-26.
Schiavone, A.; Righi, F.; Quarantelli, A.; Bruni, R.; Serventi, P. and Fusari, A., 2007. Use of Silybum marianum fruit extract in broiler chicken nutrition: influence on performance and meat quality. Journal of Animal Physiology and Animal Nutrition. Vol. 91, pp: 256-262.
Sobolova, L.; Skottova, N.; Vecera, R. and Urbanek, K., 2006. Effect of silymarin and its polyphenolic fraction on cholesterol absorption in rats. Pharmacological Research. Vol. 53, pp: 104-112.
Tedesco, D.; Steidler, S.; Galletti, S.; Tameni, M.; Sonzogni, O. and Ravarotto, L., 2004. Efficacy of Silymarin-Phospholipid Complex in Reducing the Toxicity of Aflatoxin B1 in Broiler Chicks. Poultry Science. Vol. 83, pp: 1839-1843.
Tyler, V., 1993. The Honest Herbal. Binghamton, N. Y: Pharmaceutical Products.
Vogel, G.; Trost, W. and Brraatz, R., 1975. Pharmacodynamics, site and mechanism of action Silybum marianum (L.) Gaertn. 1. Acute toxicology or tolerance, general and specific (liver-) Pharmacology. Arzneimittel-Forschung-Drug Research. Vol. 25, No. 1, pp: 82-89.
SAS Institute. 1999. SAS User’s Guide. SAS Inst. Inc., Cary, NC.
)