بررسی ترکیب گونه ای، ترکیب فراوانی طولی و میزان صید ضمنی در تورهای گوشگیر سطحی ماهی هوور معمولی در آب های شمال شرقی دریای عمان (سیستان و بلوچستان)

نوع مقاله : بوم شناسی

نویسندگان

1 گروه شیلات، دانشکده علوم دریایی، دانشگاه دریانوردی چابهار، چابهار

2 گروه شیلات، دانشکده علوم و فنون دریایی و جوی، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس، صندوق پستی: 3995

3 پژوهشکده آبزی‌پروری آب های داخلی، مؤسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، بندر انزلی، صندوق پستی: 66

4 بخش فناوری محیط زیست، گروه شیمی و علوم زیستی، دانشگاه آلبورگ، دانمارک

چکیده

مطالعه حاضر با هدف بررسی ترکیب گونه­ای، ترکیب فراوانی طولی و میزان صید ضمنی در تورهای گوشگیر سطحی مخصوص صید ماهی هوور معمولی در شمال شرقی دریای عمان و صیدگاه­های چابهار، کنارک و رمین (استان سیستان و بلوچستان) صورت پذیرفت. عملیات نمونه برداری توسط سه فروند قایق فایبرگلاس و لنج چوبی از مهرماه 1395 تا خردادماه 1396 انجام گرفت. ابزار صید شامل تورهای گوشگیر سطحی ماهی هوور معمولی با اندازه چشمه­های  100 و 110 میلی متر مورد استفاده توسط قایق­های صیادی و اندازه چشمه­های 130 و 165 میلی متر به صورت کشیده در تور گوشگیر لنج چوبی بود. در مجموع 15 گونه متعلق به 8 خانواده تون ماهیان (Scombridae)، نیزه ماهیان (Istiophoridae)، گالیت ماهیان (Coryphaenidae)، کوسه ماهیان (Alopiidae و Carcharhinidae)، گیش ماهیان (Carangidae)، کوترماهیان (Sphyraenidae) و یال اسبی ماهیان (Trichiuridae) ترکیب صید ضمنی را تشکیل دادند. از نظر ترکیب گونه­ای صید ضمنی، در تورهای مورد استفاده توسط قایق و لنج چوبی تفاوت معنی داری مشاهده شد. در تورهای مورد استفاده توسط قایق، کم ترین و بیش ترین میزان صید مربوط به گونه کوسه باله سیاه با 35 کیلوگرم و گونه زرده با 1622 کیلوگرم در کل دوره تحقیق بود. حداکثر صید در هر توراندازی مربوط به گونه زرده با 260 کیلوگرم در هر نوبت عملیات صید و توراندازی بود. بیش ترین میانگین صید (±انحراف معیار) در هر بار توراندازی نیز مربوط به گونه زرده با 9/26±47/71 کیلوگرم در هر بار توراندازی به دست آمد.در تورهای مورد استفاده توسط لنج چوبی، کم ترین و بیش ترین میزان صید مربوط به گونه کوسه دم دراز با 93 کیلوگرم و گونه گیدر با 90013 کیلوگرم در کل دوره تحقیق بود. حداکثر صید در هر توراندازی مربوط به گونه گیدر با 7820 کیلوگرم در هر نوبت عملیات صید و توراندازی مشاهده شد. بیش ترین میانگین صید (±انحراف معیار) در هر بار توراندازی نیز مربوط به گونه گیدر با 186/61±1250/18 کیلوگرم در هر بار توراندازی بود.  

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. اسدی،ه.ودهقانی­پشترودی،ر.،1375. اطلس ماهیان خلیج فارس و دریای عمان. سازمان تحقیقات و آموزش شیلات ایران. 226 صفحه.
  2. پارسا، م.، 1391، مقایسه ترکیب طولی و گونه­ای صید با  تورهای گوشگیر مولتی فیلامنت شیری با دو ضریب آویختگی 5/0 و 6/0 در استان بوشهر. پایان­نامه کارشناسی­ارشد، دانشکده شیلات، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان. 86 صفحه.
  3. پارسا، م.؛ پیغمبری، س.ی.؛ قربانی، ر. و شعبانی، م.ج.، 1391. بررسی ترکیب صید ضمنی (Bycatch) تورهای گوشگیر مولتی­فیلامنت شیری (Spanish mackerel multifilament gill nets) در صیدگاه­های استان بوشهر. همایش ملی آبزیان، بوشهر. صفحات 61 تا 62.
  4. حسینی، س.ع.، 1380. بررسی وضعیت ذخایر تون ماهیان در دریای عمان- سواحل سیستان و بلوچستان، مرکز تحقیقات شیلاتی آ­ب­های دور- چابهار. 90 صفحه.
  5. خدادادی، ر.؛ بیات، ی.؛ گلستانی، ن. و کهفی­زاده، ف.،1382. تعیین ترکیب طولی و گونه­ای تورهای گوشگیر شیری دو طبقه در شهرستان­دیر (استان بوشهر)، گزارش نهایی طرح تحقیقاتی موسسه تحقیقات شیلات ایران، پژوهشکده میگوی کشور. 40 صفحه.
  6. Abdulgader, E.A.A., 2001. Gillnet selectivity experiments in Bahrain waters on the Spanish Mackerel, Scomberomorus commerson (Lacepede) fishery. Arab Gulf Journal of Scientific Research. Vol. 19, No. 2, pp: 66-71.
  7. FAO., 2000. Species summary for Scomberomorus guttatus (Indo pacific king mackerel). WWW.fishbase.Org.
  8. FAO. 2014. The State of World Fisheries and Aquaculture. FAO Publishing, Rome, Italy. 243 P.
  9. Fischer, W. and Bianchi, G., 1984. FAO species identification sheets for fishery purposes: Western Indian Ocean (Fishing Area 51), Food and Agriculture Organization of the United Nations.
  10. Froese, R. and Pauly, D., 2015. FishBase (http://www.fishbase.org/). International Center for Living Aquatic Resources Management.
  11. Ghotbeddin, N.; Javadzadeh, N. andAzhir, M.T., 2014. Catch per unit area of Batoid fishes in the Northern Oman Sea. Iranian J of Fisheries Sciences. Vol. 13, pp: 47-57.
  12. Gillett, R., 2008. Global study of shrimp fisheries. FAO Fisheries Technical Paper. Rome, Italy. 359 P.
  13. Gillett, R., 2011. By-catch in Small Scale Tuna Fisheries: A Global Study. FAO Fisheries and Aquaculture Technical Paper. Rome, Italy. No. 560, 116 p.
  14. Goncalves, S.M.G.; Stergiou, I.K.; Hernando, A.j.; Puente, E.; Moutopoulos, K.D.; Arregi, L.; Soriguer, C.M.; Vilas, C.; Coelho, R. and Erzini, K., 2007. Discards from experimental trammel net in Southern European small scale fisheries. Fisheries Research. Vol. 88, pp: 5-14.
  15. Hall, M.A.; Alverson, D.L. and Metuzals, K.I., 2000. By-catch: Problems and solutions. Marine Pollution Bulletin. Vol. 41, pp: 204-219.
  16. Hosseini, S.A., 2002. Some biological aspects of Thunnus albacares and Katsuwonus pelamis in Oman Sea (Sistan-o Balochestan Province). Iranian Scientific Fisheries Journal. Vol. 11, No. 1, pp: 35-62.
  17. Julie, U.; Tim, A.; David, S. and Ainghua, Z., 2015. Social Issues in Sustainable Fisheries Management. Springer Netherlands Publisher. 355 P.
  18. Kaymaram, F. and Darvishi, M., 2012. Growth and mortality parameters of Euthynnus affinis in the northern part of the Persian Gulf and Oman Sea. IOTC. Second Working Party on Neritic Tunas. Malaysia. 14 P.
  19. Kelleher, K., 2005. Discards in the world marine fisheries an update. FAO Fisheries Technical Paper 470. Rome, Italy.
  20. Lewison, R.L.; Crowder, L.B.; Read, A.J. and Freeman, S.A., 2004. Understanding impacts of fisheries bycatch on marine mega fauna. Trends in Ecology & Evolution. Vol. 19, No. 11, pp: 598-604.
  21. Mendonca, J.T. and Pereira, A.L.C., 2014. Management of gillnet fisheries in the south coast of the state of São Paulo, Brazil. Annals of the Brazilian Academy of Sciences. Vol. 86, No. 3, pp: 1227-1237.
  22. Moazzam, M. and Nawaz, R., 2014. By-catch of tuna gillnet fisheries of Pakistan: A serious threat to non-target, endangered and threatened species. Journal of the Marine Biological Association of India. Vol. 56, No.1, pp: 85-90.
  23. Pauly, D.; Christensen, V.; Pitcher, T.J. and Walters, C.J., 2002. Towards sustainability in world fisheries. Nature, Vol. 418, pp: 689-695.
  24. Queirolo, D.; Erzini, K.; Hurtado, C.F.; Gaete, E. and Soriguer, M.C., 2011. Species composition and bycatch of a new crustacean trawl in Chile. Fisheries Research. Vol. 110, No. 1, pp: 149-159.
  25. Robins, J.B.; Campbell, M.J. and Mcgilvray, J.G., 1999. Reducing prawn-trawl bycatch in Australia: An overview and an example from Queensland. Marine Fisheries Review. Vol. 61, No. 3, pp: 46-55.
  26. Rochet, M.J.; Isabelle, P. and Verena, M., 2002. An analysis of discards from the French trawler fleet in the Celtic Sea. ICES J of Marine Science. Vol. 59, pp: 538-552.
  27. Worm, B.; Barbier, E.B.; Beaumont, N.; Duffy, J.E.; Folke, C. and Halpern, B.S., 2006. Impacts of biodiversity loss on ocean ecosystem services. Science. Vol. 314, No. 5800, pp: 787-790.
فصلنامه محیط زیست جانوری
دوره 10، شماره 3
پاییز 1397
صفحه 257-264

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار