پژوهشکده اکولوژی دریای خزر، موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ساری، فرح آباد، صندوق پستی: 961
چکیده
این تحقیق در فصول بهار، تابستان، پاییز و زمستان سال 1390، در 40 ایستگاه مطالعاتی از 8 نیم‌خط بین آستارا تا مرز حسنقلی صورت گرفت. نیم‌خط‌ها در آستارا، بند رانزلی، سفیدرود، تنکابن، نوشهر، بابلسر، امیرآباد، بندر ترکمن و در حوضه جنوبی دریای خزر قرار دارند. در هر نیم‌خط 5 ایستگاه در اعماق 5 متر، 10 متر، 20 متر، 50 متر و 100 متر تعیین شد که نمونه‌برداری فصلی از عمق صفر (سطح)، 10 متر، 20 متر، 50 متر و 100 متر توسط روتنر انجام گرفت. در مجموع 24 گونه از جلبک‌های دو‌تاژه‌ای (Dinoflagella) شناسایی گردید. حداکثر تراکم شاخه جلبکی فوق 17/14±28/27 در مترمکعب ×106 و حداکثر زی‌توده 336±349 میلی‌گرم در مترمکعب مشاهده شد. بیش‌ترین تنوع گونه‌ای جلبک‌های دو‌تاژه‌ای در فصل زمستان (17 گونه) بوده است که گونه‌های Exuviaella cordata، Goniaulax polyedra، Peridinium achromaticum، Peridinium latum، Prorocentrum praximum و Prorocentrum scutllum در تمامی فصول مشاهده شدند. جلبک‌های دو‌تاژه‌ای با میانگین تراکم 17/14±28/27 (تعداد در مترمکعب ×106) و میانگین برآورد زی‌توده سالانه 336±349 (میلی‌گرم در مترمکعب) حدودا 9% تراکم و 4% زی‌توده کل پلانکتونی این منطقه را تشکیل می‌داد. در این مطالعه تنوع، درصد تراکم و زی‌توده جلبک‌های دو‌تاژه‌ایتغییرات معنی‌داری (0/05>p) داشته است. تغییرات ادامه‌دار گیاهان میکروسکوپی ازجمله جلبک‌های دو‌تاژه‌ای می‌تواند بر الگوى مهاجرت ماهیان، آهنگ رشد، میزان مرگ ومیر آن ها والبته بر تراکم گازهاى حیاتى در اتمسفر تاثیر داشته باشد.
گل‌آقایی، م.؛ تهامی، ف.س.؛ مخلوق، ا.؛ گنجیان، ع.؛ کیهان‌ثانی، ع.؛ دوستدار، م.؛ اسلامی، ف.؛ نصراله‌تبار، ع.؛ خداپرست، ن.؛ مکرمی، ع. و پورمند، ت.م.، 1391. بررسی پراکنش فیتوپلانکتون در حوزه جنوبی دریای خزر در سال 1387. پژوهشکده اکولوژی دریای خزر.130 صفحه.
مکارمی، م.؛ سبک‌آرا، ج. و کفاش‌محمدجانی، ط.، 1385. شناسایی و پراکنش فیتوپلانکتونی در مناطق مختلف تالاب انزلی و نواحی ساحلی دریای خزر. مجله علمی شیلات ایران. سال 15، شماره 1، صفحات 129 تا 149.
APHA, S., 2005. Standard Methods. American Public Healthassociation. Washington, DC 2005, USA. 346 p.
CEP. 2001. Caspian Environmental Program, Mnemiopsis workshop (Baku, 24-26 April 2001) final report; CEP Wb site: http://www.http://www Caspian environment. org/biodiversity/meeting. 307 p.
Clesceri, L.S.; Greenberg, A.E. and Trussell, R.R., 1989. Standard Method. American Public Health Association, Washington, U.S.A. 1444 p.
Du, Q.; Huang, Y. and Wang, X., 1993. Toxic dinoflagellate red tide by a Cochlodinium sp. along the coast of Fujian. China. In: (T.J. Smayda & Y. Shimizu eds), Toxic phytoplankton blooms in the sea. Elsevier, New York, USA. pp: 235-238.
Finenko, G.; Kideys, A.; Anensky, B.; Shiganova, T.A.; Roohi, A.; Roushantabari, M.; Rostami, H.A. and Bagheri, S., 2006. Invasive Ctenophore Mnemmiopsis leidyi in the Caspian Sea: feeding, respiration. reproduction and predatory impact on the zooplankton community. Marine Ecology Progress. pp: 171-185.
Hallegraeff, G.M. and Fraga, S., 1998. Bloom dynamics of the toxic dinoflagellate Gymnodinium catenatum, with emphasis on Tasmanian & Spanish coastal waters. In: (D.M. Anderson, A.D. Cembella & G.M. Hallegraeff ed.), Physiological ecology of harmful algal blooms. Vol. 41, pp: 59-80.
Kosarev, A.N. and Yablonskaya, E.A., 2002. The Caspian Sea. SPB. The Haque. 259 p.
Mason, C.F., 1998. Biology of freshwater pollution. Longman Scientific and Technical Biology. 400 p.
Newell, G.E. and Newell, K.C., 1977. Marin plankton. Hutchinson and Co., London, U.K. 242 p.
Shannon, C.E. and Weaver, W., 1963. The Mathematical Theory of Communication. University of Illinois Press, Urbana. 117 p.
Shiganova, T.A.; Niermann, U.; Gugu, A.; Kideys, A. and Khoroshilov, V., 1998. Changes of species diversity and their abundance in the main components of pelagic community after Mnemiopsis leidyi invasion. NATO Scientific Affairs Division in: Ecosystem Modeling as a Management Tool for the Black Sea. Kluwer Academic Publishers. pp: 171-188.
Tahami, F.S.; Mazlan Bin, A.G.; Negarestan, H. and Lotfi Bin, W.M., 2009. Identify of phytoplanktons in Caspian Sea waters. Conference Aquaculture 2009. Kuala Lumpur, Malaysia. 218 p.
Vollenweider, A.R., 1974. A manual on methods for measuring primary production in aquatic enviromantal. Blackwell scientific Publication. Oxford, london. 423 P.
)