صفحه اصلی فهرست مقالات مشخصات مقاله
فصلنامه محیط زیست جانوری
شماره‌های پیشین نشریه
دوره دوره 11 (1398)
دوره دوره 10 (1397)
دوره دوره 9 (1396)
دوره دوره 8 (1395)
دوره دوره 7 (1394)
دوره دوره 6 (1393)
صادق اوغلی, رقیه, جهانی, علی, علیزاده شعبانی, افشین, گشتاسب, حمید. (1398). کمی ‌سازی از هم‌گسیختگی سیمای سرزمین به عنوان شاخصی برای ارزیابی زیستگاه حیات وحش (مطالعه موردی: منطقه حفاظت شده جاجرود). فصلنامه محیط زیست جانوری, 11(1), 13-20.
رقیه صادق اوغلی; علی جهانی; افشین علیزاده شعبانی; حمید گشتاسب. "کمی ‌سازی از هم‌گسیختگی سیمای سرزمین به عنوان شاخصی برای ارزیابی زیستگاه حیات وحش (مطالعه موردی: منطقه حفاظت شده جاجرود)". فصلنامه محیط زیست جانوری, 11, 1, 1398, 13-20.
صادق اوغلی, رقیه, جهانی, علی, علیزاده شعبانی, افشین, گشتاسب, حمید. (1398). 'کمی ‌سازی از هم‌گسیختگی سیمای سرزمین به عنوان شاخصی برای ارزیابی زیستگاه حیات وحش (مطالعه موردی: منطقه حفاظت شده جاجرود)', فصلنامه محیط زیست جانوری, 11(1), pp. 13-20.
صادق اوغلی, رقیه, جهانی, علی, علیزاده شعبانی, افشین, گشتاسب, حمید. کمی ‌سازی از هم‌گسیختگی سیمای سرزمین به عنوان شاخصی برای ارزیابی زیستگاه حیات وحش (مطالعه موردی: منطقه حفاظت شده جاجرود). فصلنامه محیط زیست جانوری, 1398; 11(1): 13-20.

کمی ‌سازی از هم‌گسیختگی سیمای سرزمین به عنوان شاخصی برای ارزیابی زیستگاه حیات وحش (مطالعه موردی: منطقه حفاظت شده جاجرود)

مقاله 2، دوره 11، شماره 1، بهار 1398، صفحه 13-20  XML اصل مقاله (1.29 MB)
نوع مقاله: محیط زیست جانوری
نویسندگان
رقیه صادق اوغلی1؛ علی جهانی email orcid 1؛ افشین علیزاده شعبانی2؛ حمید گشتاسب1
1گروه محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی، دانشکده محیط زیست، کرج، ایران، صندوق پستی: 118-31746
2گروه منابع طبیعی- محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران
چکیده
یکپارچگی و ارتباط داشتن زیستگاه‌ها در مناطق حفاظت شده برای دوام جمعیت‌های گیاهی و جانوری مهم است. بررسی یکپارچگی مناطق حفاظت شده می‌تواند برای ارتباط دادن لکه‌های محدود شده و کمک برای مقابله با تأثیرات از هم‌گسیختگی مفید واقع شود. هدف از این تحقیق کمی نمودن از هم‌گسیختگی سیمای سرزمین به­منظور بررسی زیستگاه گونه‌های مهم منطقه حفاظت شده جاجرود است. برای رسیدن به این هدف پس از تهیه نقشه کاربری‌های منطقه با استفاده از تکنیک‌های RS و GIS، عناصر از هم‌گسیختگی برای ایجاد هندسه‌های از هم‌گسیختگی استخراج گردید و با استفاده از سنجه‌های سیمای سرزمین ساختار و یکپارچگی زیستگاه گونه‌های کل و بز، قوچ و میش، پلنگ و آهو مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این تحقیق نشان داد که به­طورکلی بیش­ترین افزایش از هم‌گسیختگی در سیمای سرزمین و بین زیستگاه‌های جانوران در اثر موانع هندسه اول که شامل اراضی انسان‌ساخت و جاد‌ه‌های آسفالت بود رخ داده است. هم­چنین بیش­ترین افزایش لکه‌گی برای قوچ و میش و آهو در هندسه اول، کل و بز در هندسه دوم (باغ) و برای پلنگ در هندسه چهارم (سد) رخ داده است. بسیاری از تعارضات از زیستگاه‌های گونه‌های حساس حیات‌وحش می‌گذرد و اثرات جبران‌ناپذیر این تعارضات در درازمدت بیش­تر مشخص خواهد شد. نتایج این تحقیق نشان می‌دهد با تحلیل سنجه‌های سیمای سرزمین در مناطق تحت حفاظت امکان شناسایی و الویت‌بندی مهم‌ترین موانع حفظ یکپارچگی زیستگاه گونه‌های مختلف فراهم شده و امکان برنامه‌ریزی جهت حفاظت از زیستگاه گونه به­وجود می‌آید. 
کلیدواژه‌ها
از هم‌گسیختگی؛ سنجه‌های سیمای سرزمین؛ منطقه حفاظت شده جاجرود؛ زیستگاه
مراجع
  1. براتی، ب.، 1394. ارزیابی یکپارچگی پارک ملی کلاه‌ قاضی با استفاده از رهیافت اکولوژی سیمای سرزمین. پایان‌ نامه کارشناسی ارشد، دانشکده محیط­‌ زیست. 130 صفحه.
  2. رسولی،ع.؛ عباسیان،ش. و جهانبخش،س.، 1387. پایش نوسان‌های سطح آب دریاچه ارومیه با پردازش تصاویر ماهواره‌ای چند سنجنده‌ای و چند زمانه‌ای. فصلنامه مدرس علوم انسانی. دوره 12، شماره 2، صفحات 53 تا 71.
  3. رفیعی،ی.؛ملک ‌محمدی،ب.؛ آبکار،ع.؛یاوری،ا.؛ رمضانی مهریان،م. وظهرابی،ح.، 1390. بررسی تغییرات زیست‌ محیطی تالاب‌ها و مناطق حفاظت ­شده با استفاده از تصاویر چند زمانه سنجنده TM. محیط ‌شناسی. سال 37، شماره 57، صفحات 65 تا 76.
  4. زبردست، ل.؛ یاوری، ا.؛ صالحی، ا. و مخدوم، م.، 1390. استفاده از متریک اندازه موثر شبکه در تحلیل از هم‌گسیختگی پوشش‌های جنگلی محدوده اثر جاده در پارک ملی گلستان. محیط‌ شناسی. سال 37، شماره 58، صفحات 15 تا 20.
  5. مهندسین مشاور بوم­آباد. 1381. طرح مدیریت مجموعه جاجرود. سازمان حفاظت محیط ‌زیست. دفتر زیستگاه‌ها و امور مناطق. جلد 11.
  6. مجنونیان، ه.، 1380. پارک‌های ملی و مناطق حفاظت­شده (ارزش‌ها وکارکردها).انتشارات سازمان حفاظت محیط ‌زیست. تهران. 480 صفحه.
  7. Ahern, j. and Andre, L., 2003. Applying landscape ecological concepts and metrics in sustainable landscape planning. landscape and urban planning. Vol. 59, pp: 65-93.
  8. Anderson, J.R.; Hardy, E.E.; Roach, J.T and Witmer, R.E., 1976. Lands cover classification system for use with remote sensor data. United States Government Printing Office. Washington, USA. pp: 80-85.
  9. Bennett, A.F., 2003. Linkages in the landscape. The role of corridors and connectivity in wildlife conservation 2nd ed. IUCN. The World Conservation Union, Gland. 262 p.
  10. Crooks, K.R., 2002. Relative sensitivities of mammalian carnivores to habitat fragmentation. Journal of conservation biodiversity. Vol.16, No. 2, pp: 488-502.
  11. Dramstad, W.E.; Olson, J.D. and Forman, R.T.T., 1996. Landscape Ecology Principles in Landscape Architecture and Land Use Planning, Washington, DC. Harvard University Graduate School of Design. Island Press and the American Society of Landscape Architects. 80 p.
  12. Fahrig, L., 2003. Effects of habitat fragmentation on biodiversity. Annual Review of Ecology Evolution and Systematic. Vol. 34, pp: 487-515.
  13. Girvetz, E.H.;Thorne, J.H.; Berry, A.M. and Jeager, J.A.G., 2008. Integration of landscape fragmentation analysis into regional planning: A statewide multi-scale case study from California, USA. Vol. 86, No. 3-4, pp: 205-218.
  14. Jaeger,J.,2002. Landscape fragmentation: A transdisciplinary study according to the concept of environmental Threat Verlag Eugen Ulmer, Stuttgart, Germany. 447 p.
  15. Jaeger, J.A.G.; Bertiller, R.; Schwick, C.; Muller, K.; Steinmeier, C.; Ewald, K.C. and Ghazoul, J., 2008. implementing landscape fragmentation as an indicator in the swiss monitoring system of sustainable development. Environmental management. Vol. 88, No. 4, pp: 737-751.
  16. Jensen, J.R., 2005. Introductory Digital Image Processing: A Remote Sensing Perspective. Pearson Prentice Hall.
  17. Leitao, A.B. and Ahren, J., 2002. Applying landscape ecological concepts & metrics in sustainable landscape planning. Landscape and urban planning. Vol. 59, pp: 65-93.
  18. Mairota, P.; Cafarelli, B.; Boccaccio, L.; Leronni, V.; Labadessa, R.; Kosmidou, V. and Nagendra, H., 2013. Using landscape structure to develop quantitative baselines for protected area monitoring. Ecological indicators. Vol. 33, pp: 82-95.
  19. McGarigal, K. and Marks, B.J., 1995.Fragstats: Spatial pattern analysis program for quantifying landscape structure. forest science department. Oregon state university, Corvallis.
  20. Pichancourt, J.B.; Burel, F. and Auger, p., 2006. Assessing the effect of habitat fragmentation on population dynamics: an implicit modeling approach. Ecological modeling. Vol. 192, No. 3-4, pp: 543-556.
  21. Saunders,S.C.; Mislivets, M.R.; Chen, J.; Cleland, D.T., 2002. Effects of roads on landscape structure within nested ecological units of the northern great lakes region, USA. Biological conservation. Vol. 103, No. 2, pp: 209-225.
  22. Scariot, E.C.; Almeida, D. and Santos, J.E.D., 2015. Connectivity dynamics of araucaria forest and grassland surrounding passo fundo national forest, Southern Brazil. Natureza & conservação. Vol. 13, No. 1, pp: 54-59.
  23. Townsend,P.A.; Lookingbill, T.R.; Kingdon, C.C. and Gardner, R.H., 2009. Spatial pattern analysis for monitoring protected area. Remote sensing of environment. Vol. 113, No. 7, pp: 1410-1420.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 26
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 15