بررسی تغییرات تنوع زیستی پرندگان در فصول مختلف سال (مطالعه موردی پارک ملی کلاه قاضی)

نوع مقاله : تنوع زیستی

نویسندگان

باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران

چکیده

 در این پژوهش تغییرات جمعیت، تراکم و تنوع پرندگان در 4 ایستگاه مطالعاتی با تیپ­ های زیستگاهی متفاوت که به­ عنوان ایستگاه ­های پایش هر فصل درنظر گرفته شده به ­روش ترانسکت خطی در طول یک ­سال (1395-1396) برآورد شد. برای تعیین تنوع گونه ­ها از شاخص ­های سیمپسون، شانون - وینر و بریلوئین و یکنواختی با استفاده از شاخص ­های سیمپسون و کامارگو نیز محاسبه شد. برایارزیابی شاخص­ های تنوع گونه ­ای، از نرم ­افزار Ecological Methodology و برای تجزیه داده ­ها از نرم ­افزار Excel استفاده شد. در طول این پژوهش 74 گونه پرنده مشاهده و شناسایی شده که بیش ­ترین فراوانی متعلق به گونه­ های Galerida Cristata و Ammomanes Deserti و  Alectoris Chukar است. براساس نتایج به ­دست آمده بیش ­ترین مقدار شاخص ­های تنوع (4/091 و 4/372) مربوط به فصل زمستان، که بیانگر بیش­ ترین تنوع گونه ­ای و کم ­ترین مقدار شاخص ­های تنوع (3/607 و 3/221) مربوط به فصل پاییز، که بیانگر کم ­ترین تنوع گونه ­ای است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The study of biodiversity changes of birds in different seasons (Case study of Kolah Ghazi National Park)

نویسندگان [English]

  • Milad Latifi
  • Minoo Moshtaghie
  • Alireza Radan
Young Researchers and Elite Club, Isfahan (Khorasgan) Branch, Islamic Azad University, Isfahan, Iran
چکیده [English]

In this study population changes, density and diversity of birds in 4 study stations with different habitat type, which were consider as a surveillance stations for each season were estimated by linear transect method during one year (1395-1396). In order to determine specious diversity used indexes of Simpson, Shannon-Weiner and Brillouin, and for uniformity were calculate Simpson and Camargo indexes. For evaluating specious diversity were used Ecological Methodology. During this study 74 specious of birds were observed and identified the most frequency were belonging to Galerida Cristata, Ammomanes Deserti and Alectoris Chukar species. According to the results the most amount of diversity index (4.091 and 4.372) were belong to winter season, which expresses the most species diversity, and the lowest amount of diversity changes (3.607 and 3.221) were belong to fall season which expresses the lowest species diversity.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Species Diversity
  • Birds
  • Kolah Ghazi National Park
  • Transect Index
  1. اجتهادی، ح.؛ سپهری، ع. و عکافی، ح.، 1391. روش ­های اندازه گیری تنوع زیستی. چاپ دوم. دانشگاه فردوسی مشهد. 230 صفحه.
  2. براتی، ب.؛ زبردست، ج. و رایگانی، ل.، 1396. رهیافت اکولوژی سیمای سرزمین (منطقة مورد مطالعه: پارک ملی و پناهگاه حیات­ وحش کلاه قاضی). مجله آمایش سرزمین. سال 9، شماره 1، صفحات 153 تا 168.
  3. جوانمردی، س.؛ خباز، ع.پ. و پورخباز، ح.، 1388. بررسی بوم سازگان و جغرافیای زیستی پارک ملی کلاه قاضی. اطلاعات جغرافیایی (سپهر). سال 18، شماره 70، صفحات 48 تا 53.
  4. کابلی، م.؛ کرمی، م.؛ بهروز، ر.؛ اسدی، س.ب. و کریمی، ص.، 1388. عوامل موثر بر پراکنش و فراوانی پرندگان در پارک ملی کلاه قاضی و پناهگاه حیات­ وحش موته در استان اصفهان. نشریه علوم و تکنولوژی محیط زیست. سال 11، شماره 1، صفحات 121 تا 129.
  5. کریمی، س.؛ مرادی، ح.و. و قدیمی، م.، 1391. مطالعه تغییرات شاخص­ های تنوع زیستی جامعه پرندگان در تیپ­ های پوششی متفاوت جنگل شصت کلاته گرگان. مجله حفاظت و بهره برداری از منابع طبیعی. سال 1، شماره 1، صفحات 1 تا 18.
  6. مصطفوی، ح.، 1386. تنوع زیستی منطقه حفاظت شده مند. انتشارات دانشگاه شهید بهشتی، تهران.
  7. منصوری، ج.، 1392. راهنمای پرندگان ایران. چاپ دوم. انتشارات فرزانه. 513 صفحه.
  8. نجمی ­زاده، س. و یاوری، ا.ر.، 1384. ارزیابی توان محیط زیستی پارک ملی خبر برای زون‌بندی و برنامه‌ریزی به کمک .GIS محیط شناسی. سال 31، شماره 38، صفحات 47 تا 58.
  9. یزدان­ داد، ح.، 1390. بررسی تغییرات تنوع و فراوانی پرندگان در اکوسیستم ­های آبی استان خراسان رضوی. محیط زیست جانوری. سال 3، شماره 1، صفحات 45 تا 58.
  10.  حجتی، و. و جلالپور، م.، 1396. بررسی فون پرندگان پناهگاه حیات وحش عباس آباد در استان اصفهان. محیط زیست جانوری. سال 9، شماره 2، صفحات 75 تا 86.
  11. طبیعی، ا. و ابراهیمی، ن.، 1392. تعیین وضعیت تنوع گونه ­ای پرندگان آبزی زمستان­ گذران تالاب میقان در استان مرکزی. مجله زیست­ شناسی جانوری تجربی. سال 2، شماره 2، صفحات 23 تا 33.
  12. فیروز، ا.، 1378. حیات وحش ایران. مرکز نشر دانشگاهی تهران. 491 صفحه.
  13. منصوری، ج.، 1387. راهنمای صحرایی پرندگان ایران، انتشارات کتاب فرزانه، چاپ دوم. 513 صفحه.
  14. Barnes, B.V.; Pregitzer, K.S. and Spies, T.A., 1998. Ecological forest site classification, J. Forest. Vol. 80, pp: 493-498.
  15. Buckland, T.S., 2008. Estimating Bird abundance: Mating methods work. J. Bird. Con. Inter. Vol. 18, pp: 91-108.
  16. Hoyer, M.V. and Canfield, D.E., 1994. Bird abundance and species richness on Florida lakes: influence of trophic status, lake morphology and aquatic macrophytes. Hydrobiologia. Vol. 279-280, pp: 1-14.
  17. Holden, A., 2016. Environment and tourism. 3rd Ed. Routledge, Taylor & Francis. 280 p.
  18. Kutt, A. and Martin, T., 2010. Bird foraging height predicts bird species response to woody vegetation change. Biodiversity & Conservation. Vol. 19, No. 8, pp: 2247-2262.
  19. Lindenmayer, D.B. and Likens, G.E., 2010. The science and application of ecological monitoring. Biological conservation. Vol. 143, No. 6, pp: 1317-1328.
  20. Porter, R. and Aspinall, S., 2013. Birds of the Middle East: Bloomsbury Publishing.
  21. Tantipisanuh, N. and Gale, G.A., 2018. Identification of biodiversity hotspot in national level Importance of unpublished data. Vol. 13, pp: 2-10.
  22. Thomas, C.D.; Gillingham, P.K.; Bradbury, R.B.; Roy, D.B.; Anderson, B.J.; Baxter, J.M.; Bourn, N.A.; Crick, H.Q.; Findon, R.A. and Fox, R., 2012. Protected areas facilitate species’ range expansions. Proceedings of the National Academy of Sciences. Vol. 109, No. 35, pp: 14063-14068.
  23. Valerio, F.; Basile, M.: Balestrieri, R.; Posillico, M.; Di Donato, S.; Altea, T. and Matteucci, G., 2016. The reliability of a composite biodiversity indicator in predicting bird species richness at different spatial scales. Ecological Indicators. Vol. 71, pp: 627-635.