گروه شیلات، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران
چکیده
در تحقیق حاضر بهمنظور مقایسه زیستشناسی تولیدمثلی مولدین سیاه ماهی فلس ریز (Capoeta damascina) و سیاه ماهی خالدار (Capoeta trutta)، مولدین از رودخانه قشلاق سنندج در طی فصل تولیدمثل جمع آوری شد. سپس پارامترهایی از قبیل طول کل و وزن کل پارامترهای کیفی اسپرم و استروئیدهای جنسی هر دو گروه مولدین سنجش گردید. طول کل و وزن کل در مولدین نر سیاه ماهی فلس ریز سه ساله به طور معنی داری بالاتر از مولدین نر سیاه ماهی خالدار سه ساله بود (0/05>P). حجم اسپرم، تراکم اسپرم، اسپرماتوکریت، استروئیدهای جنسی تستوسترون و دی هیدروکسی پروژسترون در مولدین سیاه ماهی خالدار به طور معنی داری بالاتر از مولدین سیاه ماهی فلس ریز بود (0/05>P). طول دوره حرکت اسپرم، درصد اسپرم های متحرک،pH و اسمولالیته پلاسمای سمینال در مولدین سیاه ماهی خالدار پایین تر از مولدین سیاه ماهی فلس ریز بود (0/05>P). درصورتی که سطح 11- کتوتستوسترون سرم خون در بین مولدین هر دو گروه فاقد اختلاف معنی دار بود (0/05<P). پراکنش بالای سلول های اسپرماتوزوآ در مجاری لومن مولدین سیاه ماهی خالدار نسبت به مولدین سیاه ماهی فلس ریز حاکی از فعال بودن بیش تر بیضه از لحاظ تولید اسپرم در طی فصل تولیدمثل و در درجه حرارت 21 درجه سانتی گراد می باشد.
عبدلی، ا.، 1378. ماهیان آب های داخلی ایران. تهران. موزه طبیعت و حیات وحش ایران. 377 صفحه.
زادمجید، و.، 1395. بررسی شاخص های تولیدمثلی بین گروه های سنی دو و سه ساله جنس نر سیاه ماهی خالدار Capoetatrutta رودخانه قشلاق سنندج در فصل تولیدمثل. نشریه پژوهش های ماهی شناسی کاربردی. دوره 4، شماره 4، صفحات 55 تا 66.
لرستانی، ر.؛ احمدی، م.ر. و کلباسی، م.، 1385. اثر سن مولدین نر قزل آلای رنگین کمان (Oncorhynchus mykiss) بر مدت زمان تحرک اسپرم، میزان اسپرماتوکریت و چشم زدگی. مجله علمی شیلات ایران. دوره 15، شماره 1، صفحات 119 تا 128.
Alavi, S.M.H.; Rodina, M.; Policar, T.; Kozak, P.; Psenicka, M. and Linhart, O., 2007. Semen of Perca fluviatilis L: Sperm volume and density, seminal plasma indices and effects of dilution ratio, ions and osmolality on sperm motility. Theriogenology. Vol. 68, pp: 276-283.
Alavi, S.M.H.; Linhart, O.; Coward, K. and Rodina, M., 2008. Fish spermatology: implication for aquaculture management (In: Alavi, S.M.H.; Cosson, J.; Coward, K. and Rafiee, G., eds.) Fish spermatology. Alpha Science Ltd, Oxford. 462 p.
Bahrami kamangar, B.; Ghaderi, E. and Hossinpour, H., 2012. The fish biodiversity of Gheshlagh River (Sanandaj, Iran), a tributary of Tigris basin with occurrence of Rutilus kutum and Hemiculter leucisculus. The GIAN International in Symposium on Biodiversity in Zagrus Ragion, 5-6 may, Tehran, Iran.
Billard, R.; Cosson, G.; Perchec, G. and Linhart, O., 1995. Biology of sperm and artificial reproduction in carp. Aquaculture. Vol. 129, pp: 95-112.
Biswas, S.P., 1993. Manual of methods in fish biology. South Asian publishers. New Dehli. 157 p.
Blazer, V.S., 2002. Histopathological assessment of gonadal tissue in wild fishes. Fish Physiology and biochemistry. Vol. 26, pp: 85-101.
Butts, I.A.E.; Love, O.P.; Farwell, M. and Pitcher, T.E., 2012. Primary and secondary sexual characters in alternative reproductive tactics of chinook salmon: associations with androgens and the maturation-inducing steroid. General and Comparative Endocrinology. Vol. 175, pp: 449-456.
Coad, B.W., 2010. Freshwater fishes of Iraq. Pensoft publishers, Sofia, Moscow. 274 p.
Duarte, M.; Borja, A.; Carstensen, J.; Elliott, M.; Krause Jensen, D. and Marba, N., 2016. Paradigms in the recovery of estuarine and coastal ecosystems. Estuaries and Coasts. Vol. 38, pp: 1202-1212.
Haddy, J.A. and Pankhurst, N.W., 2000. The efficacy of exogenous hormones in stimulating changes in plasma steroids and ovulation in wild black bream, Acanthopagrus butcheri is improved by treatment at capture. Aquaculture. Vol. 191, pp: 351-366.
Lahnsteiner, F.; Berger, B.; Weismann, T. and Patzner, R.A., 1996. Motility of spermatozoa of Alburnus alburnus (Cyprinidae) and its relationship to seminal plasma composition and sperm metabolism. Fish Physiology Biochemistry. Vol. 15, pp: 167-179.
Liley, N.R.; Tamakee, P.; Tsai, R. and Hoysak, D.J., 2002. Fertilization dynamics in Rainbow trout (Oncorhynchusmykiss): effect of male age, social experience, and sperm concentration and motility on in vitro fertilization. Canadian J of Fisheries and Aquatic Science. Vol. 59, pp: 144-152.
Lorenzen, K.; Beveridge, M.C.M. and Mange, M., 2012. Cultured fish: integrative biology and management of domestication and interactions with wild fish. Biological Reviews. Vol. 87, pp: 639-660.
Mohagheghi, A.; Policar, T. and Lahnsteiner, F., 2015. Fish oocyte ageing and its effect on egg quality. Reviews in Fisheries Science and Aquaculture. Vol. 23, pp: 302-314.
Mylonas, C.C.; Fostier, A. and Zanuy, S., 2010. Broodstock management and hormonal manipulation of fish reproduction. General and Comparative Endocrinology. Vol. 165, pp: 516-534.
Penaranda, D.S.; Perez, L.; Gallego, V.; Jover, M.; Tveiten, H.; Baloche, S.; Dufour, S. and Asturiano, J.F., 2010. Molecular and physiological study of the artificial maturation process in European eel males: from brain to testis. General and Comparative Endocrinology. Vol. 166, pp: 160-171.
Rurangwa, E.; Kime, D.E.; Ollevior, F. and Nash, J.P., 2004. The measurement of sperm motility and factors affecting sperm quality in cultured fish. Aquaculture. Vol. 234, pp: 1-28.
Saydur, R.M.D.; Takemura, A. and Takano, K., 2000. Annual changes in testicular activity and plasma steroid hormones in the golden rabbit fish siganus guttatus (Bloch). Fisheries science. Vol. 66, pp: 894-900.
Vuthiphandchai, V. and Zohar, Y., 1999. Age-related sperm quality of captive striped bass Morone saeatilis. Journal of World Aquaculture Society. Vol. 30, pp: 65-72.
Zadmajid, V., 2016. Comparative effects of human chorionic gonadotropin (HCG) and Ovaprim™ (sGnRHa + domperidone) on the reproductive characteristics of wild caught male Longspine scraper, Capoeta trutta. Aquaculture. Vol 463, pp: 7-15.
Zadmajid, V.; Mirzaee, R.; Hoseinpour, H.; Vahedi, N. and Butts, I.A.E., 2017. Hormonal induction of ovulation using Ovaprim™ [(D-Arg6, pro9 Net)-sGnRH + domperidone] and its impact on embryonic development of wild-caught Longspine scraper, Capoeta trutta. Animal Reproduction Science. Vol. 187, pp: 79-90.
Zadmajid, V.; Bashiri, S.; Sharafi, N. and Butts, IAE., 2018. Effect of hCG and Ovaprim™ on reproductive characteristics of male Levantine scraper, Capoeta damascina (Valenciennes, 1842). Theriogenology. Vol. 15, pp: 45-56.
)