پژوهشکده اکولوژی خلیج‌فارس و دریای عمان، مؤسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، بندرعباس، ایران
چکیده
میگو ازجمله آبزیانی است که از سالیان گذشته یکی از اقلام اصلی غذائی مردمان مناطق جنوب به‌ویژه استان هرمزگان را تشکیل داده است، ازاین‌رو نوسانات این ذخایر به منظور دست‌یابی به صید پایدار همواره مورد توجه مسئولین قرار گرفته است. در این مطالعه به ارزیابی ارتباط بین فاکتورهای هواشناسی (میانگین سرعت باد، درجه حرارت و میزان بارندگی) در زمان برداشت (مهر و آبان) با میزان صید در بازه زمانی سی‌ساله 1394-1364، پرداخته شده است. به‌منظور بررسی پارامترهای اقلیمی انتخاب شده با میزان صید میگو از آزمون تجزیه مؤلفه‌های اصلی استفاده شد. نتایج مربوط به شاخص KMO در این آزمون 0/71 بوده و آزمون بارتلت معنی‌دار بوده است. نتایج نشان داد که مؤلفه اول شامل صید کل میگو (0/03)، میانگین سرعت باد (0/06)، درجه حرارت (0/82) و میزان بارندگی (0/33) با 33/58 درصد و مولفه دوم شامل صید کل میگو (0/76)، میانگین سرعت باد (0/84-)، درجه حرارت (0/28) و میزان بارندگی (0/79) با 28/67 درصد از کل واریانس ها (62/25 درصد)، می تواند برای شناسایی مهم‌ترین پارامترهای مؤثر در تغییرات صید کل میگو استان در سی‌ساله اخیر استفاده گردد. به‌علاوه، بررسی ضرایب مربوط به بارهای عاملی بارگذاری شده حاصل از آزمون مؤلفه‌ها نشان داد که بارش با بار عاملی (0/79) و میانگین سرعت باد با نمره عاملی 0/84-، در مؤلفه دوم بیش ترین عامل اثرگذار مثبت و منفی بر تغییرات صید کل میگو (0/76)، در دوره سی‌ساله داشته است. تأثیر باد در کاهش نرخ صید میگوهای تجاری در صیدگاه های استان هرمزگان را شاید بتوان به راندمان کم تر ابزار صید ترال کف به دلیل قرار نگرفتن تخته ها و زنجیرهای این ابزار صید بر روی بستر دریا، مرتبط دانست، هم چنین به نظر می رسد میزان بارش سالانه بر روی میزان صید در صیدگاه ها تأثیری نباید داشته باشد و تأثیر آن‌ها می تواند بر روی ذخایر میگوهای جوان در مناطق نوزادگاهی در ذخایر سال قبل از حضور در صیدگاه ها صورت پذیرفته باشد.
ابراهیمی، م.، 1373. بررسی شرایط هیدرولوژی و زیست‌محیطی زیستگاه‌های عمده میگوی موزی (P. merguiensis) در آب‌های استان هرمزگان. مرکز تحقیقات علوم شیلاتی. 45 صفحه.
اکبرزاده چماچائی، غ.ع.؛ جوکار، ک.؛ مرتضوی، م.ص.؛ ابراهیمی، م.؛ روحانی، ک.؛ دهقانی، ر.؛ کمالی، ع.؛ سراجی، ف. و اسلامی، ف.، 1383. بررسی اثرات زیست‌محیطی ناشی از فعالیت کارگاه‌های پرورش میگو در منطقه تیاب (استان هرمزگان). موسسه تحقیقات شیلات ایران، پژوهشکده اکولوژی خلیج‌فارس و دریای عمان، بندرعباس. 145 صفحه.
ایران، ع.م. و روحانیان، م.، 1364. بررسی مقدماتی خورهای استان هرمزگان. مؤسسه تحقیقات شیلات ایران، پژوهشکده اکولوژی خلیج‌فارس و دریای عمان. 104 صفحه.
جوکار، ک.؛ اکبرزاده، غ.ع. و محبی نوذر، س.ل.، 1389. مطالعه خورهای حوضه شرق و غرب استان هرمزگان. مؤسسه تحقیقات شیلات ایران، پژوهشکده اکولوژی خلیج‌فارس و دریای عمان. 99 صفحه.
عالی زاده، ا. و اولیایی، م.، 1395. گزارش وضعیت صید سال 1394. واحد آمار اداره کل شیلات استان هرمزگان. 56 صفحه.
کامرانی، ا.؛ صفایی، م.؛ مؤمنی، م.؛ سالارپوری، ع.؛ درویشی، م. و بهزادی، س.، 1377. برآورد زی‌توده میگوهای مهم تجاری استان، مؤسسه تحقیقات شیلات ایران، پژوهشکده اکولوژی خلیج فارس و دریای عمان. 74 صفحه.
مؤمنی، م.؛ سالارپوری، ع.؛ بهزادی، س.؛ درویشی، م.؛ خواجه‌نوری، ک. و دقوقی، ب.، 1392. ارزیابی ذخایر میگو موزی در آب‌های ساحلی استان هرمزگان. موسسه تحقیقات شیلات ایران، پژوهشکده اکولوژی خلیج‌فارس و دریای عمان. 91 صفحه.
مؤمنی، م.؛ سالارپوری، ع.؛ بهزادی، س.؛ درویشی، م.؛ خواجه‌نوری، ک. و دقوقی، ب.، 1395. ارزیابی ذخایر میگو موزی در آب‌های ساحلی استان هرمزگان. موسسه تحقیقات شیلات ایران، پژوهشکده اکولوژی خلیج‌فارس و دریای عمان. 91 صفحه.
Al Senafi, F. and Anis, A., 2015. Shamals and climate variability in the Northern Persian Gulf from 1973 to 2012. International Journal of Climatology. Vol. 35, No. 15, pp: 4509-4528.
Chen-Wuing, L.; Kao-Hung, L. and Yi-Ming Kuo, L., 2007. Application of factor analysis in the assessment of groundwater quality in a blackfoot disease area in Taiwan. Science of the Total Environment. Vol. 313, No. 1, pp: 77-89.
IGBP. 1994. IGBP in action: work plan 1994-1998. IGBP report No. 28, Stockholm.
Maynou, F. and Sarda, F., 2001. Influence of environmental factors on commercial trawl catches of Nephrops norvegicus (L). ICES Journal of Marine Science. Vol. 58, pp: 1318-1325.
Rothlisberg, P.C. and Okey, T.A., 2006. Variation in banana prawn catches at Weipa: a comprehensive regional study. Fisheries Development Research Corporation Final Report 2004/024. CSIRO Marine and Atmospheric Research, Cleveland, Australia.
Shahraki, M.; Fry, B.; Krumme, U. and Rixen, T., 2014. Microphytobenthos sustain fish food webs in intertidal arid habitats: a comparison between mangrove-lined and un-vegetated creeks in the Persian Gulf. Estuarine, Coastal and Shelf Science. Vol. 149, pp: 203-212.
Siddiquee, S.; Yusof, N.A.; Salleh A.B.; Tan G.S.; Bakar, F.A.; Yap, C.K. and Ho, C.L., 2011. Assessment of surface water quality in the Malaysian Coastal waters by using multivariate analyses. Sains Malaysiana. Vol. 40, No. 10, pp: 1053-1064.
بهزادی, سیامک, اکبرزاده چماچائی, غلامعلی, مومنی, محمد, سالارپوری, علی, درویشی, محمد, محبی نوذر, سیده لیلی, مرتضوی, محمدصدیق. (1398). ارزیابی اثر پارامترهای اقلیمی در صید میگوهای تجاری با استفاده از آزمون مؤلفه‌های اصلی (استان هرمزگان). فصلنامه محیط زیست جانوری, 11(2), 347-352.
MLA
سیامک بهزادی; غلامعلی اکبرزاده چماچائی; محمد مومنی; علی سالارپوری; محمد درویشی; سیده لیلی محبی نوذر; محمدصدیق مرتضوی. "ارزیابی اثر پارامترهای اقلیمی در صید میگوهای تجاری با استفاده از آزمون مؤلفه‌های اصلی (استان هرمزگان)". فصلنامه محیط زیست جانوری, 11, 2, 1398, 347-352.
HARVARD
بهزادی, سیامک, اکبرزاده چماچائی, غلامعلی, مومنی, محمد, سالارپوری, علی, درویشی, محمد, محبی نوذر, سیده لیلی, مرتضوی, محمدصدیق. (1398). 'ارزیابی اثر پارامترهای اقلیمی در صید میگوهای تجاری با استفاده از آزمون مؤلفه‌های اصلی (استان هرمزگان)', فصلنامه محیط زیست جانوری, 11(2), pp. 347-352.
VANCOUVER
بهزادی, سیامک, اکبرزاده چماچائی, غلامعلی, مومنی, محمد, سالارپوری, علی, درویشی, محمد, محبی نوذر, سیده لیلی, مرتضوی, محمدصدیق. ارزیابی اثر پارامترهای اقلیمی در صید میگوهای تجاری با استفاده از آزمون مؤلفه‌های اصلی (استان هرمزگان). فصلنامه محیط زیست جانوری, 1398; 11(2): 347-352.
)