تنوع زیستی و ساختار اجتماعات درشت بی مهرگان کفزی ذخیره‌گاه زیست کره حرّا (بندر خمیر و جزیره قشم)

نوع مقاله : تنوع زیستی

نویسندگان

1 گروه زیست‌ شناسی دریا، دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی، دانشگاه تربیت مدرس، نور، ایران

2 گروه زیست ‌شناسی، دانشکده زیست‌ شناسی، پردیس علوم، دانشگاه تهران، ایران

چکیده

این مطالعه با هدف بررسی ساختار اجتماعات درشت بی ‌مهرگان کفزی، شاخص‌های تنوع زیستی و شاخص سلامت آن‌ها در بوم ‌سامانه ذخیره‌گاه زیست کره حرّا صورت گرفت. نمونه ‌ها در زمستان سال 1396، از هشت ایستگاه نمونه ­برداری شامل چهار ایستگاه در بندر خمیر و چهار ایستگاه در طبل جمع آوری شدند. در هر منطقه نیمی از ایستگاه‌ ها در زیستگاه دارای پوشش گیاهی حرا واجد نماتوفورها (Vegetated) و نیمی دیگر در ناحیه بستر گلی اطراف نهرهای حرّا (Creek bank) قرار داشتند. 27 آرایه مربوط به 19 خانواده در این تحقیق شناسایی شدند. نتایج نشان داد که گونه Opusia indica از ده ‌پایان با میانگین فراوانی 41/35±103/27 (خطای استاندارد) در مترمربع در بندرخمیر و190/67±83/45 در مترمربع در طبل، بیش ­ترین فراوانی را در تحقیق حاضر داشت. تفاوت معنی ‌داری در شاخص ‌های تنوع زیستی شانونوینر درشت بی ‌مهرگان کفزی بین مناطق بندرخمیر و طبل (0/53=P) و نیز بین زیستگاه دارای پوشش گیاهی و زیستگاه بستر گلی  (0/68=P) مشاهده نگردید. هم­ چنین نتایج آزمون nMDS نشان داد که ساختار اجتماعات دو منطقه بندرخمیر و طبل تفاوت معنی ‌داری با هم ندارند. ولی این ساختار در زیستگاه‌ های دارای پوشش گیاهی و فاقد پوشش گیاهی با هم متفاوت هستند. هم­ چنین نتایج دو شاخص ABC و W نشان داد که بوم‌ سامانه مورد مطالعه از نظر تنش ‌های محیطی در وضعیت نسبتاً مناسبی قرار دارد. نتایج تحقیق حاضر در شناخت بهتر این بوم ‌سامانه ‌حساس ساحلی و اتخاذ تصمیم‌ هایی در جهت حفظ سلامت و پایداری آن‌ ها در مقابله با عوامل تنش ‌زای انسانی و طبیعی کمک خواهد نمود.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. Alfaro, A.C., 2006. Benthic macro-invertebrate community composition within a mangrove/seagrass estuary in northern New Zealand. Estuarine, Coastal and Shelf Science. Vol. 66, No. 1-2, pp: 97-110.
  2. Al-Khayat, J.A. and Jones, D.A., 1999. A comparison of the macrofauna of natural and replanted mangroves in Qatar. Estuarine, Coastal and Shelf Science. Vol. 49, pp: 55-63.
  3. Alongi, D.M., 2002. Present state and future of the world's mangrove forests. Environmental Conservation. Vol. 29, No. 3, pp: 331-349.
  4. Brey, T., 2012. A multi‐parameter artificial neural network model to estimate macrobenthic invertebrate productivity and production. Limnology and Oceanography: Methods. Vol. 10, No. 8, pp: 581-589.
  5. Bui, T.H.H. and Lee, S.Y., 2014. Does ‘you are what you eat’ apply to mangrove grapsid crabs?  PLoS One. Vol. 9, No. 2, e89074.
  6. Clarke, K.R., 1990. Comparisons of dominance curves. Journal of Experimental Marine Biology and Ecology. Vol. 138, No. 1-2, pp: 143-157.
  7. Clarke, K.R., 1993. Non‐parametric multivariate analyses of changes in community structure. Australian Journal of Ecology. Vol. 18, No. 1, pp: 117-143.
  8. Danehkar, A., 2001. Mangroves forests zonation in Gaz and Harra international wetlands. The Environment Scientific Quarterly Journal. Vol. 34, pp: 43-49.
  9. Gray, J.S., 1979. Pollution-induced changes in populations. Philosophical Transactions of the Royal Society. Vol.  286, No. 1015, pp: 545-561.
  10. Krauss, K.W.; Lovelock, C.E.; McKee, K.L.; López Hoffman, L.; Ewe, S.M. and Sousa, W.P., 2008. Environmental drivers in mangrove establishment and early development: a review. Aquatic Botany. Vol. 89, No. 2, pp: 105-127.
  11. Macintosh, D.J., 1980. Ecology and productivity of Malaysian mangrove crab populations (Decapoda: Brachyura). In Asian Symposium on Mangrove Environment: Research and Management, Kuala Lumpur (Malaysia). Vol.25-29.
  12. Manson, F.J.; Loneragan, N.R.; Skilleter, G.A. and Phinn, S.R., 2005. An evaluation of the evidence for linkages between mangroves and fisheries: a synthesis of the literature and identification of research directions. In Oceanography and Marine Biology, CRC Press. Vol. 493-524.
  13. Marín-Guirao, L.; Cesar, A.; Marin, A.; Lloret, J. and Vita, R., 2005. Establishing the ecological quality status of soft-bottom mining-impacted coastal water bodies in the scope of the Water Framework Directive. Marine Pollution Bulletin. Vol. 50, No. 4, pp: 374-387.
  14. McLachlan, A.; Jaramillo, E.; Defeo, O.; Dugan, J.; de Ruyck, A. and Coetzee, P., 1995. Adaptations of bivalves to different beach types. Journal of Experimental Marine Biology and Ecology. Vol. 187, No. 2, pp: 147-160.
  15. Nordhaus, I.; Wolff, M. and Diele, K., 2006. Litter processing and population food intake of the mangrove crab Ucides cordatus in a high intertidal forest in northern Brazil. Estuarine, Coastal and Shelf Science. Vol. 67, No. 1-2, pp: 239-250.
  16. Peng, Y.; Chen, G.; Tian, G. and Yang, X., 2009. Niches of plant populations in mangrove reserve of Qi’ao Island, Pearl River Estuary. Acta Ecologica Sinica. Vol. 29, No. 6, pp: 357-361.
  17. Rambouts, I.; Beaugrand, G.; Artigas, F.; Dauvin, J.-C.; Gevaert, F.; Goberville, E.; Kopp, D.; Lefebvre, S.; Luczak, C.; Spilmont, N.; Travers-Trolet, M.; Villanueva, M.C. and Kirby, R.K., 2013. Evaluating marine ecosystem health: case studies of indicators using direct observations and modelling methods. Ecological Indicators. Vol. 24, pp: 353-365.
  18. Reynolds, R.M., 2002. Oceanography. The Gulf ecosystem: health and sustainability. Backhuys Publishers, Leiden, The Netherlands. Vol. 55-64.
  19. Satumanatpan, S. and Keough, M.J., 2001. Roles of larval supply and behavior in determining settlement of barnacles in a temperate mangrove forest. Journal of Experimental Marine Biology and Ecology. Vol. 260, No. 2, pp: 133-153.
  20. Shahraki, M.; Saint-Paul, U.; Krumme, U. and Fry, B., 2016. Fish use of intertidal mangrove creeks at Qeshm Island, Iran. Marine Ecology Progress Series. Vol. 542, pp: 153-166.
  21. Sheppard, C.; Al-Husiani, M.; Al-Jamali, F.; Al-Yamani, F.; Baldwin, R.; Bishop, J.; Benzoni, F.; Dutrieux, E.; Dulvy, N.K.; Durvasula, S.R.V. and Jones, D.A., 2010. The Gulf: a young sea in decline. Marine Pollution Bulletin. Vol. 60, No. 1, pp: 13-38.
  22. Shojaei, M.G.; Gutow, L.; Dannheim, J.; Pehlke, H. and Brey, T., 2015. Functional diversity and traits assembly patterns of benthic macrofaunal communities in the southern North Sea. In Towards an Interdisciplinary Approach in Earth System Science, Springer, Cham. Vol. 183-795.
  23. Slim, F.J.; Hemminga, M.A.; Ochieng, C.; Jannink, N.T.; De La Moriniere, E.C. and Van der Velde, G., 1997. Leaf litter removal by the snail Terebralia palustris (Linnaeus) and sesarmid crabs in an East African mangrove forest (Gazi Bay, Kenya). Journal of Experimental Marine Biology and Ecology. Vol. 215, No. 1, pp: 35-48.
  24. Walters, B.B.; Rönnbäck, P.; Kovacs, J.M.; Crona, B.; Hussain, S.A.; Badola, R.; Primavera, J.H.; Barbier, E. and Dahdouh-Guebas, F., 2008. Ethnobiology, socio economics and management of mangrove forests: a review. Aquatic Botany. Vol. 89, No. 2, pp: 220-236.
  25. Warwick, R., 1986. A new method for detecting pollution effects on marine macrobenthic communities. Marine Biology. Vol. 92, No. 4, pp: 557-562.
فصلنامه محیط زیست جانوری
دوره 12، شماره 2
تابستان 1399
صفحه 373-380

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار