امکان سنجی استفاده از پساب تصفیه خانه فاضلاب شهری در کشاورزی و آبزی پروری با مدل CWQI (مطالعه موردی، شهرستان زابل، استان سیستان و بلوچستان، ایران)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه زابل، زابل، ایران

2 گروه شیلات، دانشکده علوم دریایی، دانشگاه دریانوردی و علوم دریایی چابهار، چابهار، ایران

چکیده

هدف از مطالعه حاضر تعیین کیفیت پساب تصفیه­ خانه فاضلاب شهرستان زابل در استان سیستان و بلوچستان براساس استانداردهای مربوطه و بررسی امکان کاربری پساب تصفیه شده در کشاورزی و آبزی ­پروری با استفاده از مدل CWQI بود. خصوصیات فیزیکی و شیمیایی فاضلاب ورودی و خروجی تصفیه ­خانه فاضلاب شهری شهرستان زابل شامل -pH, EC, COD, BOD5, TSS, TDS, TKN, NO2-, NO3-, PO43  با استفاده از روش ­های استاندارد آب و پساب طی سه ماه در میانه تیر، شهریور و آبان 1398 اندازه­ گیری شد. در ادامه، کیفیت فاضلاب با شاخص CWQI(Canadian Water Quality Indexمورد بررسی قرارگرفت. براساس مقایسه مقادیر هر یک از فاکتورهای فیزیکوشیمیایی و غلظت فلزات سنگین در پساب ورودی و خروجی تصفیه ­خانه، مقادیر فلزات سنگین پایین ­تر از سطح استاندارد بودند، درحالی­ که، میزان BOD5، COD و PO4-3 بالاتر از سطح استاندارد قرار داشتند. به ­طورکلی  الگوی غلظت ترکیبات آلی پساب به شکل NO2-< NO3-<PO4-3 به ­دست آمد. هم ­چنین براساس نتایج CWQI، بهترین کاربری برای پساب تصفیه ­خانه زابل در بحث کشاورزی و آبیاری (71)، دام و طیور (85) و هم­ چنین تفریح و تفرج (100) بوده، اما پساب تصفیه شده، جهت استفاده در آبزی ­پروری (14) و آشامیدن (45) مناسب نیست. 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluation of Urban Wastewater with CWQI Model for agriculture and aquaculture reuse (case study in Zabol, Sistan and Baloochestan, Iran)

نویسندگان [English]

  • Fatemeh Einollahipeer 1
  • Mostaffa Ghaffari 2
  • Reza Dahmardeh Behrooz 1
1 Department of Environmental Sciences, Faculty of Natural Resources, University of Zabol, Zabol, Iran
2 Department of Fisheries, Faculty of Marine Sciences, Chabahar Maritime University, Chabahar, Iran
چکیده [English]

 The aim of the study was to evaluate the quality of wastewater treatment plant of Zabol in Sistan and Balouchestan province according to related standards. Also, the possibility of agricultural and fisheries usage was investigated with CWQI model. A total 10 physicochemical parameters including pH, EC, COD, BOD5, TSS, TDS, TKN, NO2-, NO3-, PO43- and some heavy metals concentration were measured in effluent and influent of wastewater of treatment plant in middle of June, August and November of 2019. In order to achieve better wastewater application, the results were entered into CWQI (Canadian water quality index) calculator model. Due to effects of accumulation of heavy metals, this determined in agricultural areas that irrigated with treated and untreated wastewater flows. The data shows the wastewater effluent physicochemical parameters were appropriate for irrigation, except BOD5, COD and PO4-3 according to available standards. The heavy metals concentrations were within the range of available standards. The organic matters pattern was obtained in NO2-< NO3-<PO4-3. Conclusions the CWQI results showed that the quality of Zabol wastewater effluent is suitable for irrigation (71), livestock (85) and recreational (100) usage, but not suitable for fisheries (14) and drinking (45).

کلیدواژه‌ها [English]

  • CWQI Model
  • Refinery
  • Zabol
  • Wastewater
  1. ابوالحسنی، م.ه.؛ حسینی، س.ع.؛ قربانی، ر. و وینسه، ا.، 1395. حذف فسفات و نیترات از پساب شهری به ­وسیله کشت جلبکی Scendesmous obliquus و تولید زیست ­توده جلبکی. مجله بوم ­شناسی آبزیان. دوره 5، شماره 4، صفحات 33 تا 39.
  2. ابوالحسنی ­زرجوع، ا.؛ خسروی، ح. و سلطانی­ گردفرامرزی، ح.، 1394. ارزیابی اثرات فاضلاب تصفیه ­شده شهری بر تغییرات اسیدیته در خاک مناطق خشک مطالعه موردی: تصفیه­ خانه شهر یزد. دومین همایش یافته ­های نوین در محیط ­زیست و اکوسیستم ­های کشاورزی. صفحات 1 تا 8..
  3. اسماعیلی­ ساری، ع.، 1381. آلاینده ­ها، بهداشت و استاندارد در محیط ­زیست. انتشارات نقش مهر. صفحات 50 تا 75.
  4. ترکاشوند، و.؛ محمدی­ روزبهانی، م. و بابایی­ نژاد، ت.، 1397. بررسی تجمع بیولوژیکی فلزات­ سنگین سرب، نیکل، کروم، کادمیم در برگ گونه­ های درختی برهان و اکالیپتوس (مطالعه موردی: شرکت گروه ملی صنعتی فولاد ایران)، مجله دانشکده علوم پزشکی نیشابور. دوره 1، شماره 4، صفحات 33 تا 43.
  5. جاهد، ب.؛ ناصری، س.؛ خلیلی ­ناجی، ف.؛ خطیبی، م.ش.؛ بقاپور، م.ع. و شاهسونی، ا.، 1392. ارزیابی کیفیت پساب تصفیه ­خانه شهر شیراز جهت استفاده مجدد آبیاری کشاورزی با استفاده از مدل CWQI. شانزدهمین همایش ملی بهداشت محیط. صفحات 1 تا 13.
  6. جلیل­ زاده، ع.؛ پرورش، ع.؛ اشرفی، س.د. و عسگری، ق.، 1384. بررسی میزان فلزات سنگین پساب تصفیه ­خانه فاضلاب جنوب اصفهان مقایسه آن با استاندارد سازمان حفاظت محیط­ زیست ایران و استاندارد BPT سازمان حفاظت محیط ­زیست آمریکا (US-EPA). هشتمین همایش ملی بهداشت محیط. صفحات 1 تا 9.
  7. جوان ­سیامردی، ص.؛ رضایی­ کهخا، م.؛ صفایی ­مقدم، ع. و نوری، ر.، 1393. بررسی غلظت فلزات ­سنگین (آهن، نیکل، مس، روی و سرب) در خاک کشاورزی بخش مرکزی سیستان. نشریه مهندسی بهداشت محیط. دوره 2، شماره 1، صفحات 47 تا 53.
  8. خادم ­پور، ف. و شهیدی، ع.، 1396. ارزیابی کیفی آب­ های سطحی با استفاده از روش CWQI و نرم ­افزار Aquachem (مطالعه موردی: رودخانه قاین در خراسان جنوبی). فصلنامه پژوهش در بهداشت محیط. دوره 3، شماره 3، صفحات 179 تا 186.
  9. حسینی، م.ح.؛ خدادادی، م. و دری، ح.، 1392. بررسی غلظت فلزات ­سنگین در پساب و لجن کارخانه کاشی­ سازی شهر بیرجند در سال 1389. مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند. دوره 20، شماره 1، صفحات 85 تا 93.
  10. رفعت­ متولی، ف.؛ دانش، ش. و رجبی­ مشهدی، ح.، 1391. بررسی امکان کاربری مدل شبکه عصبی مصنوعی در پیش ­بینی کیفیت پساب خروجی تصفیه ­خانه ­های فاضلاب نیمه ­مکانیکال. همایش ملی سنجش و مدل­ سازی محیط. صفحات 1 تا 15.
  11. رودباری، ع.؛ جاوید، ا. و نمی ­مقصد، ن.، 1396. ارزیابی کیفیت پساب تصفیه ­خانه فاضلاب اکباتان جهت استفاده مجدد در آبیاری کشاورزی با استفاده از مدل CWQI. مجله دانش و تندرستی. دوره 12، شماره 3، صفحات 25 تا 34.
  12. صابری، م.؛ عبدی، ر.؛ مروتی، ح.؛ رونق، م.ت. و دهقانی، ر.، 1393. مطالعه ضایعات ایجاد شده در بافت آبشش ماهی گاریز (Liza klunzingeri) تحت تأثیر آلودگی­ های صنعتی و فاضلاب شهری در سواحل غربی بندرعباس. فصلنامه محیط زیست جانوری. دوره 6، شماره 3، صفحات 225 تا 231.
  13. عباسپور، م.، 1377. مهندسی محیط زیست. انتشارات دانشگاه آزد اسلامی واحد تهران. چاپ اول. صفحات 122 تا 124.
  14. کهخامهقدم، س. و بانژاد، ح.، 1398. بررسی کیفیت پساب خروجی تصفیه­ خانه فاضلاب شهری زابل جهت کاربرد در اراضی زراعی. چهارمین همایش بین­ المللی افق­ های نوین در علوم کشاورزی، منابع ­طبیعی و محیط­ زیست. صفحات 1 تا 8.
  15. گلاوی، م.؛ بذرافشان، ا. و کردمصطفی­ پور، ف.، 1389. امکان سنجی استفاده مجدد پساب تصفیه ­خانه فاضلاب دانشگاه سیستان و بلوچستان در فضای سبز و کشاورزی. همایش ملی سلامت، محیط زیست و توسعه پایدار. صفحات 1 تا 10.
  16. ملایی­ توانی، س.؛ دهقانی ­فرد، ع.؛ تهرانی، ب. و ابراهیمی، ا.، 1395. بررسی عملکرد تصفیه ­خانه فاضلاب بیمارستانی شهدای بهشهر در سال 1393-1394. مجله مهندسی بهداشت محیط. دوره 4، شماره 2، صفحات 161 تا 173.
  17. مهرآوران، ب.؛ انصاری، ج.؛ بهشتی، ع.ا. و اسماعیلی، ک.، 1394. بررسی امکان استفاده از پساب تصفیه شده در آبیاری با توجه به اثرات زیست­ محیطی آن (مطالعه موردی پساب خروجی تصفیه­ خانه پرکندآباد مشهد). نشریه آبیاری و زهکشی ایران. دوره 3، شماره 9، صفحات 440 تا 447.
  18. موسوی، س.ع.؛ نوری­ امام­زاده ­ای، س.م. و بروجنی، ح.ص.، 1392. چال ش­های کاربرد آب نامتعارف در کشاورزی. اولین همایش چالش ­های منابع آب و کشاورزی. صفحات 1 تا 8.
  19. نادری ­راد، ن.؛ رضایی ­توابع، ک. و برقعی، س.م.، 1397. بررسی امکان پرورش دو گونه ماهی کپور معمولی و کپور نقره ­ای در فاضلاب شهری تصفیه شده و اثر حضور این دو گونه آبزی بر پارامترهای کیفی فاضلاب (مطالعه موردی: تصفیه خانه فاضلاب مهدی شهر). فصلنامه محیط زیست جانوری. دوره 10، شماره 2، صفحات 183 تا 188.
  20. ناصری، س.؛ صادقی، ط.؛ واعظی، ف. و ندافی، ک.، 1391. بررسی کیفیت پساب تصفیه ­خانه فاضلاب اردبیل به­ منظور استفاده مجدد در کشاورزی. مجله بهداشت و سلامت. دوره 2، شماره 3، صفحات 73 تا 80.
  21. نورمرادی، ح.؛ کریمی، ح.؛ حسینی، ا.؛ باقی، ا. و فرخی­ مقدم، 1393. ارزیابی عملکرد تصفیه خانه فاضلاب شهر ایلام در حذف کل کلی فرم، کلی فرم مدفوعی و سایر عوامل موثر بر کیفیت آب. مجله علمی ­پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی ایلام. دوره 22، شماره 1، صفحات 77 تا 83.
  22. APHA. 1998. Standard method for examination of water and wastewater. American Public Health Association.
  23. Hospido, A.; Moreira, M.T. and Feijoo, G., 2008. A comparison of municipal wastewater treatment plants for big centres of population in Galicia (Spain). The International Journal of Life Cycle Assessment, Vol. 13, No. 1, pp: 57-64.
  24. Jaishankar, M.; Tseten, T.; Anbalagan, N.; Mathew, B. and Beeregowda, K.N., 2014. Toxicity, mechanism and health effects of some heavy metals. Interdisciplinary Toxicology. Vol. 7, No. 2, pp: 60-72.
  25. Khalid, S.; Shahid, M.; Irshad Bibi, N.; Sarwar, N.; Shah, A.H. and Niazi, N.K., 2018. I A Review of Environmental Contamination and Health Risk Assessment ofWastewater Use for Crop Irrigation with a Focus on Low and High Income Countries. International Journal of Environmental Research and Public Health. Vol. 15, pp: 895-929.
  26. Kausar, S.; Faizan, S. and Haneef, I., 2017. Effect of wastewater irrigation on heavy metal accumulation, growth and yield of vegetables. International Journal of Plant and Environment. Vol. 3, No. 1, pp: 65-76. 
  27. Øygard, J.K.; Måge, A. and Gjengedal, E., 2004. Estimation of the mass-balance of selected metals in four sanitary landfills in Western Norway, with emphasis on the heavy metal content of the deposited waste and the leachate. Water Research. Vol. 33, No. 12, pp: 2851-2858.
  28. Salehi argmand, H.; mahdian, M.H.; Kargari, A. and Mahdie, M., 2002. Feasibility Study on Reuse of Arak Wastewater Treatment Plant Effluent. Journal of water and environment. No. 65, pp: 39-46. (Full text in Persian)
  29. Srivastava, V.; Sarkar, A.; Singh, S.; Singh, P.; Araujo, A.S.F. and Singh, R.S., 2017. Agroecological Responses of Heavy Metal Pollution with Special Emphasis on Soil Health and Plant Performances. Frontiers Environmental Sciences. Vol. 5, pp: 64.
  30. WHO. 2006. Guidelines for the Safe Use of Wastewater, Excreta and Grey Water Wastewater use in Agriculture.
  31. Zaibel, I.; Appelbaum, Y.; Arnon, S.; Britzi, M.; Schwartsburd, F.; Snyder, S. and Zilberg, D., 2019. The effects of tertiary treated wastewater on fish growth and health: laboratory scale experiment with Poecilia reticulata (guppy). Plos-One, US National Library of Medicine Institute of Health. Vol. 14, No. 6, pp: 1-25.
  32. Zhang, F.; Wang, B.; He, S. and Man, R., 2014. Preparation of graphene-oxide/ polyamidoamine dendrimers and their adsorption properties toward some heavy metal ions. Journal of Chemical and Engineering Data. Vol. 59, No. 5, pp:1719-1726.
  33. Zopounidis, C.; Kalogeras, N.; Mattas, K.; Dijk, G. and Baoutaki, G., 2014. Agricultural cooperative management and policy, New robust, reliable and coherent modeling tools, Springer Cham Heidelberg New York Dordrecht London. pp: 23-41.