بررسی گروه‌های هم‌سن و الگوی بازگشت شیلاتی ماهی هوور (Thunnus tonggol (Bleeker,1851، در آب‌های استان هرمزگان

نوع مقاله : زیست شناسی (جانوری)

نویسندگان

پژوهشکده اکولوژی خلیج فارس و دریای عمان، موسسۀ تحقیقات علوم شیلاتی کشور، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، بندرعباس، ایران

چکیده

خانواده تون‌ماهیان یکی از گونه‌های مهم­ آبزیان اقتصادی در آب‌های خلیج ­فارس و دریای­ عمان محسوب می‌شوند. ­از گونه‌های مهم تون ‌ماهیان در استان هرمزگان می‌توان به ماهی­ هوور (Thunnus tonggol)، اشاره کرد. یکی از راه­ های برداشت مناسب از ذخایر ماهیان، داشتن اطلاعات درخصوص گروه‌های هم‌سن و بازگشت شیلاتی آن ­هاست. نمونه‌برداری تصادفی از پنج تخلیه‌گاه عمده صید در استان هرمزگان شامل مناطق ­جاسک، بندر­سیریک، بندرعباس، بندرکنگ و بندر ­پارسیان از فروردین تا اسفند 1394انجام شد. جداسازی گروه‌های هم‌سن (با استفاده از روش باتاچاریا) و الگوی بازگشت شیلاتی با استفاده از نرم‌افزار FiSAT II، صورت گرفت. نتایج نشان داد که محدوده طول چنگالی نمونه‌ها 122-32 سانتی‌متر و میانگین طول ماهیان صید شده طی ماه‌های مختلف تفاوت معنی‌دار داشت. میانگین طول ماهیان هوور در طی دوره بررسی 70/87 سانتی‌متر طول چنگالی به‌دست آمد. تعداد گروه‌های هم‌سن ماهی هوور در ماه‌های متفاوت، بین 2 تا 6 گروه بود که بیش ­ترین برداشت از گروه‌های هم‌سن متفاوت صورت می‌گرفت. الگوی بازسازی شیلاتی در طی سال مشاهده گردید اما تنها دارای یک اوج بود. بیش‌ترین توان نسبی الگوی بازسازی در تیر با 16/63 و پس از آن در مرداد با 15/62 درصد مشاهده گردید. در مجموع نتایج نشان داد که بهره‌برداری اصولی از ذخایر این­ گونه صورت نمی‌گیرد و جهت برداشت بهینه، بازنگری در مدیریت صید این گونه لازم و ضروری است.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. درویشی، م.، 1395. ارزیابی توسعه صید سنتی ماهی هوور (Thunnus tonggol) با استفاده از شاخص‌های دینامیک جمعیت در خلیج‌فارس و دریای عمان (آب‌های استان هرمزگان). پایان‌نامه دکتری. دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان. 192 صفحه.
  2. درویشی، م.؛ کیمرام، ف.؛ طالب‌زاده، س.ع. و بهزادی، س.، 1382. بررسی ذخائر پنج گونه از تون‌ماهیان در استان هرمزگان سال‌های 1376، 1377 و 1378. مؤسسه تحقیقات و آموزش شیلات ایران. تهران. 183 صفحه.
  3. درویشی، م.؛ بهزادی، س. و سالارپور، ع.، 1383. تخم‌ریزی، هم‌آوری و تغذیه ماهی هوور (Thunnus tonggol) در خلیج‌فارس و دریای عمان. مجله پژوهش و سازندگی در امور دام و آبزیان. سال 4، شماره 59، صفحات 70 تا 75.
  4. کیمرام، ف.؛ درویشی، م. و حسینی، س.غ.، 1386. بررسی تغییرات جمعیت ماهیان سطح‌زی درشت (هوور، گیدر و...) در آب‌های جنوبی ایران. مؤسسه تحقیقات شیلات ایران. تهران. 173 صفحه.
  5. نظری­ بجگان، ع.؛ یاسمی، م.؛ درویشی، م. و کامرانی، ا.، 1391. پارامترهای رشد و تعیین سن ماهی هوور (Thunnus tonggol) با استفاده از روش پیشرفت مدها در آب‌های استان هرمزگان. نشریه شیلات. دانشگاه تهران. دانشکده منابع طبیعی. سال 9، شماره1، جلد65، صفحات 48 تا 57.
  6. Abdussamad, E.M.; Koya, K.P.; Ghosh, S.; Rohit, P.; Joshi, K.K.; Manojkumar, B.; Prakasan, D.; Kemparaju, S.; Elayathu, M.N.K.; Dhokia, H.K. and Sebastine, M., 2012. Fishery, biology and population characteristics of longtail tuna, Thunnus tonggol (Bleeker, 1851) caught along the Indian coast. Indian Journal of Fisheries. Vol. 59, pp: 7-16.
  7. Azpeitia, R.M.; López-Martínez, J.; Rábago-Quiroz, C.H.; Nevárez-Martínez, M.O. and Herrera-Valdivia, E., 2013. Growth and mortality rates of Pseudupeneus grandisquamis and Urobatis halleri bycatch species in the shrimp fishery. Hidrobiológica. Vol. 23, pp: 386-393.
  8. Biswas, S.P., 1993. Manual of methods in fish biology, South Asian publishers. ‍157 p.
  9. Gayanilo, F.C.; Sparre, P. and Pauly, D., 1996. The FAO ICLARM Stock Assessment Tools (FiSAT), User's guide. (Fisheries). FAO Computerized Information Series. No. 8. ROME. 126 p.
  10. Griffiths, S.P.; Fry, G.C.; Manson, F.J. and Lou, D.C., 2010. Age and growth of longtail tuna (Thunnus tonggol) in tropical and temperate waters of the central Indo Pacific. ICES Journal of Marine Science. Vol. 67, pp: 125-134.
  11. Gulland, J.A. and Rosrnberg, A.A., 1992. Areview of length-based approaches to assessing fish stock. FAO Fisheries Technical.Paper No. 323. 100 p.
  12. Gulland, J.A., 1983. Fish stock assessment: A basic of basic methods. FAO /Wiley Series on Food and Agriculture, Rome. 223 p.
  13. Haddon, M., 2011. Modelling and QuantitativeMethods in Fisheries. 2nd edn,Chapman and Hall. 449 p.
  14. Hasselblad, J.M., 1986. Estimation of parameters for a mixture of normal distributions, Techno metrics. Vol. 8, pp: 431-444.
  15. IGFA. 2008. World record game fishes (International Game Fish Association). F. USA. Retrieved July 17, 2015. http://www.igfa.org.
  16. IOTC. 2015. Assessment of longtail tuna using data poor catch-based methods (IOTC-2015-WPNT05-22), Retrieved August 12, 2016. http://www.iotc.org.
  17. Khorshidian, K. and Carrara, G., 1993. An analysis of length frequency of Thunnus tonggol in Hormuzgan waters. Islamiqe republique of Iran. Expert consultation on Indian Ocean tunas, TWS/93/2/4. 12 p.
  18. King, M., 2010. Fisheries biology assessment and management fishing. Second Edition. Blackwell Publishing Ltd. 382 p.
  19. Pauly, D. and Morgan, G.R., 1987. Length-Based method in fisheries research. International Center for Living Aquatic Resources Management. Kuwait Institute for Scientific Research. 468 p.
  20. Punt, A.; Smith, E.; Thomson, D.C.; Haddon, R.B.; He, M. and Lyle, J.M., 2001. Stock assessment of the blue grenadier Macruronus novaezelandiae resource off south eastern Australia. Marine and Freshwater Research. Vol. 52, pp: 701-717.
  21. Ricker, W.E., 1975. Computation and interpretation of biological statistics of fish populations. Bull. Fish. Res. Board Can. Vol. 191, 382 P.
  22. Sparre, P. and Venema, S.C., 1992. Introduction to tropical fish Stock Assessment. Part 1- Manual, FAO, Rome, Italy. 375 p.
  23. Ziegler, P.E.; Lyle, J.M.; Haddon, M. and Ewing, G.P., 2008. Rapid changes in life-history characteristics of a long-lived temperate reef fish. Marine and Freshwater Research. Vol. 58, pp: 1096-1107.
فصلنامه محیط زیست جانوری
دوره 11، شماره 4
زمستان 1398
صفحه 125-132

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار