بررسی میزان فلزات سنگین سرب و جیوه در عسل استان‌های آذربایجان شرقی و اردبیل

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه بهداشت و کنترل مواد غذایی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

2 گروه بهداشت مواد غذایی، دانشکده دامپزشکی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

یکی از چالش های زیست محیطی در دهه گذشته، حضور فلزات سنگین در آب، هوا، خاک و حتی زنجیره غذایی انسان است. عسل نیز به عنوان یکی از فراورده های غذایی از این نوع آلودگی ها در امان نیست. هدف مطالعه حاضر، سنجش فلزات سنگین سرب و جیوه در عسل های عرضه شده در بازار در دو استان آذربایجان شرقی و اردبیل بود. در این مطالعه تعداد 50 نمونه عسل در اردیبهشت ماه 1394 از دو استان آذربایجان شرقی و اردبیل به صورت تصادفی از عسل های عرضه شده در بازار جمع آوری و جداسازی سرب و جیوه توسط دستگاه جذب اتمی انجام شد. مقدار سرب و جیوه یافت شده در همه نمونه ها زیر حد استاندارد جهانی (حد مجاز استاندارد جهانی برای سرب در عسل 1 ppm و برای جیوه در عسل 0/05 ppm است) بود و مقدار سرب درنمونه عسل های آذربایجان شرقی بیش تر از اردبیل و مقدار جیوه درنمونه عسل های اردبیل بیش تر از آذربایجان شرقی تشخیص داده شد که البته این تفاوت ­ها در مورد هر دو فلز سنگین، معنی ­دار نیست. دلیل وجود این دو فلز در نمونه ها را می توان به عواملی از قبیل تمرکز جمعیت و فعالیت های صنعتی در مناطق شهری، آلودگی های زیست محیطی، ازدحام ترافیکی و ازدحام خودرو های سواری که خود یکی از عوامل مهم ورود این فلزات به محیط زیست می باشد، مرتبط دانست. به طور کلی توانایی بالای کشور در تولید عسل و صادرات آن به دیگر کشورها لزوم توجه به سالم بودن این محصول را افزایش می ­دهد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Determining the levels of lead and mercury in honey samples collected from Eastern Azarbaijan and Ardabil Provinces

نویسندگان [English]

  • Fatemeh Rahmani 1
  • Abbass Ali Mottalebi 2
  • Mahya Mozaffarzogh 1
  • Sonia Shoja gharehbagh 1
1 Department of Food Hygiene and Quality Control, Faculty of Veterinary Medicine, University of Tehran, Tehran, Iran
2 Department of Food Hygiene, Faculty of Veterinary Medicine, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
چکیده [English]

The presence of heavy metals in water, air, soil and human food chain has indeed been a significant challenge in recent years that may put human life in jeopardy. Honey is one of the products which may be polluted by these metals. The aim of this study was to determine the levels of mercury and lead, supplied in Eastern Azarbaijan and Ardabil provinces. 50 samples of honey were collected randomly from the markets of the two provinces during May, 2015. The levels of mercury and lead were determined using atomic absorption spectrometry. The levels of the determined heavy metals were below the international standard (which is 1ppm for lead and 0.05 ppm for mercury) in all the tested samples. Unlike the levels of lead which were higher in the samples of Eastern Azarbaijan, mercury had a greater amount in the samples of Ardabil. The differences in the amounts of heavy metals in the two provinces were not significant though (P>0.05). The presence of these heavy metals in honey may be due to highly dense population in the areas, urbanization, industrial companies and traffic jams caused by countless transportation vehicles. Due to the fact that Iran has a considerable potential in producing and exporting honey, the safety of this product is of paramount importance and necessary measures must be taken to ensure its safety.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Spectroscopy
  • Heavy metals
  • Lead
  • Mercury
  • Honey

مراجع

  1. بحرینی، ر.؛ میرهادی، س.ا.؛ جواهری، س.د. و طالبی، م.، 1384. بررسی وضعیت عناصر سنگین در عسل، گرده و بدن زنبوران بالغ زنبورداری ­های استان تهران. فصلنامه دانش کشاورزی. دوره 15، شماره 4، صفحات 247 تا 252.
  2. پیران، ف. و امامی­ فر، آ.، 1392. بررسی وضعیت عناصر سنگین آرسنیک، سرب و سلنیوم در عسل سنندج قروه و سقز استان کردستان. اولین کنفرانس ملی الکترونیکی علوم کشاورزی و محیط زیست.
  3. مشتاقی، ح. و وکیل ­زاده، ا.، 1387. مقادیر برخی فلزات سنگین در عسل­ های تولید شده استان چهارمحال بختیاری. سر فصل پانل شیمی و سم ­شناسی مواد غذایی. پانزدهمین کنگره دامپزشکی ایران.
  4. ناجی، ط.؛ صفائیان، ش.؛ رستمی، م. و صبرجو، م.، 1386. بررسی اثرات سولفات روی بر بافت آبشش بچه ­ماهی کپورمعمولی. فصلنامه علوم و تکنولوژی محیط زیست. دوره 9، شماره 2، صفحات 29 تا 36.
  5. Akbari, B.; Gharanfoli, F.; Khayyat, M.H.; Khashyarmanesh, Z.; Rezaee, R. and Karimi G., 2012. Determination of heavy metals in different honey brands from Iranian markets. Food Additives and Contaminants. Part B. Vol. 5, No. 2, pp: 105-111.
  6. AOAC, Official Method. 2003. Determination of heavy metals in foods Atomic Absorption Spectrophotometry.
  7. Azeredo, L.D.C.; Azeredo, M.A.A.; De souza, S.R. and Dutra VML., 2003. Protein contents and physicochemical properties in honey samples of Apis mellifera of different floral origins. Food Chemistry. Vol. 80, pp: 249-254.
  8. Bilandzic, N.; Dokic, M.; Sedak, M.; Kolanovic, B.S.; Varenina, I.; Koncurat, A. and Rudan N., 2011. Determination of trace elements in Croatian floral honey originating from different regions. Food Chemistry. Vol. 128, No. 4, pp: 1160-1164.
  9. Erbilir, F. and Erdoĝrul, O., 2005. Determination of heavy metals in honey in Kahramanmaraş City. Turkey environmental monitoring & assessment. Vol. 109, No. 1-3, pp: 181-187.
  10. Farsi, A.; Javid, N. and Malakootian, M., 2019. Investigation of adsorption efficiency of Cu2+ and Zn2+ by red soil and activated bentonite from acid copper mine drainage. Desalin. Water Treat. Vol. 144, pp: 172-184. ‏
  11. Fredes, C. and Montenegro, G., 2006. Heavy metal and other trace elements contents in honey bee in Chile. Ciencia Investigacion Agraria. Vol. 33, No. 1, pp: 50-58.
  12. Honarmandrad, Z.; Javid, N. and Malakootian, M., 2020. Efficiency of ozonation process with calcium peroxide in removing heavy metals (Pb, Cu, Zn, Ni, Cd) from aqueous solutions. SN Applied Vol. 2, No. 4, pp: 1-7. ‏
  13. Ioannidou, M.; Zachariadis, G.; Anthemidis, A. and Stratis, J.A., 2005. Direct determination of toxic trace metals in honey and sugars using inductively coupled plasma atomic emission spectrometry. Talant. Vol. 65, No. 1, pp: 92-97.
  14. Mahmoudi, R.; Mardani, K. and Rahimi, B., 2018. Analysis of heavy metals in honey from north-western regions of Iran. Journal of Chemical Health Risks. Vol. 5, No. 4, ‏pp: 251-256.
  15. Mahmoudi, R.; Moosavy, M.H.; Norian, R.; Kazemi, S.; Asadi, N.M.R. and Mardani, K., 2014. Detection of oxytetracycline residues in honey samples using ELISA and HPLC methods. Pharmaceutical Sciences. Vol. 19, No. 4, pp: 145-50.
  16. Mahmoudi, R.; Norian, R. and Pajohi, M.R., 2014. Antibiotic residue in Iranian honey. International Journal of Food. Vol. 17, pp: 2367-2373.
  17. Mahmoudi, R.; Gajarbeygi, P. and Emami, J., 2015. Honey contamination with heavy metals in Iran. pp: 67-70.
  18. Perna, A.; Intaglietta, I.; Simonetti, A. and Gambacorta, E., 2014. Metals in Honeys from Different Areas of Southern Italy. Bulletin of environmental contamination and toxicology. Vol. 92, No.3, pp: 253-258.
  19. Pohl, P., 2009. Determination of metal content in honey by atomic absorption and emission spectrometries. Trends in Analytical Chemistry. Vol. 28, No. 1, pp: 117-128.
  20. Rodriguez Garcia, J.C.; Barciela Garcia, J.; Herrero Latorre, C.; Martin, S.G. and Crecente R.P., 2003. Comparison of palladium magnesium nitrate and ammonium dihydrogenphosphate modifiers for lead determination in honey by electrothermal atomic absorption spectrometry. Jurnal of Food Chemistry. Vol. 91, No. 3, pp: 435-442.
  21. Saghaei, S.; Ekici, H.; Demirbas, M.; Yarsan, E. and Tumer, L., 2012. Determination of the Metal Contents of Honey Samples from Orumieh in Iran. Kafkas of Veterinary Fakultesi Dergisi. Vol. 18, No. 2, pp: 281-228.
  22. Singh, A.; Sharma, R.K.; Agrawal, M. and Marshall, F.M., 2010. Health risk assessment of heavy metals via dietary intake of foodstuffs from the wastewater irrigated site of a dry tropical area of India. Food and Chemical Toxicology. Vol. 48, pp: 611-619.
فصلنامه محیط زیست جانوری
دوره 13، شماره 1
اردیبهشت 1400
صفحه 505-510

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار