بررسی رژیم غذایی یوزپلنگ آسیایی Acinonyx jubatus venaticus با استفاده از روش تجزیه سرگین در منطقه حفاظت شده کوه بافق

نوع مقاله : تغذیه

نویسندگان

1 گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج

2 گروه محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

چکیده

ایران به عنوان آخرین پناهگاه یوزپلنگ آسیایی در جهان محسوب می ‌شود که تنها جمعیتی در حدود 60 قلاده از این گونه را در خود جای داده‌ است. جهت تهیه طرح حفاظتی از این گونه نیاز به انجام مطالعات بوم شناختی می‌ باشد. رژیم غذایی یکی از مهم ترین ابعاد بوم شناختی گوشت خواران محسوب می ‌شود که سایر ابعاد بوم شناختی متاثر از الگوی تغذیه ‌ای است. منطقه حفاظت شده کوه بافق نسبت به سایر زیستگاه های یوزپلنگ در ایران و جهان شرایط غالب کوهستانی‌ دارد و جمعیت غالب سم داران وحشی آن از کل‌وبز تشکیل شده است. هم چنین منطقه کوه بافق یکی مناطق جنوبی پراکنش یوزپلنگ در ایران به شمار می ‌آید و جهت احیای جمعیت‌ های یوزپلنگ در زیستگاه های جنوبی ‌تر بسیار حائز اهمیت است. هدف از این مطالعه بررسی رژیم غذایی یوزپلنگ آسیایی در منطقه حفاظت شده کوه بافق در مرکز فلات ایران است. در این مطالعه از روش تجزیه سرگین برای شناسایی آیتم ‌های طعمه مصرفی یوزپلنگ استفاده شده است و برای تجزیه سرگین از نمایه‌ های فراوانی حضور، فراوانی حضور تصحیح شده و بیومس مصرف شده جهت آنالیز رژیم غذایی استفاده شد. در 51 سرگین مطالعه شده از یوزپلنگ هفت آیتم غذایی شناسایی شد که شامل: کل‌وبز، قوچ ‌و میش، جبیر، بز اهلی، شتر، روباه معمولی و پرنده است. کل و بز بیش ترین فراوانی حضور (43/14)  و بیومس نسبی (40%) مصرف شده را در رژیم غذایی یوزپلنگ به خود اختصاص داده است. سپس قوچ و میش (41/18) و جبیر (17/65) بیش ترین فراوانی حضور و هم چنین بیومس مصرفی را دارند. پس از سم داران وحشی، دام اهلی بخش قابل توجهی از رژیم غذایی یوزپلنگ را شامل می‌ شود که این مسئله می ‌تواند به چالشی برای حفاظت از یوزپلنگ در این منطقه تبدیل شود. با توجه به این که بخش اصلی رژیم غذایی یوزپلنگ (بیش از 91%) از طعمه‌ های سم دار وحشی تشکیل شده است بنابراین به نظر می‌ رسد که در حال حاضر منطقه حفاظت شده کوه بافق زیستگاه مطلوبی برای این گونه محسوب می ‌شود. 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Survey Diet of Asiatic Cheetah Acinonyx jubatus venaticus by scat analysis method in Bafgh protected area, central Iran

نویسندگان [English]

  • Ali Rezaei Khozani 1
  • Mohammad Kaboli 1
  • Sohrab Ashrafi 1
  • Hasan Akbari 2
1 Department of Environment, Faculty of Natural resource, Tehran University, Karaj, Iran
2 Department of Environment, Faculty of Natural resource, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Golestan, Iran.
چکیده [English]

Iran as the last shelter population of the Asiatic cheetah in the world. However, relatively few individuals of this subspecies have been recorded in the last3 decades (50 to 60 collards). Food habits are an important aspect of the ecological niche of carnivores. Here, we studied the diet of the Asiatic cheetah using scat analysis in Bafgh protected area. This area in comparison of the other habitat of the Asiatic cheetah is mountainous.  Wild goat is predominant wild ungulate in this area. The result of the analysis of 51 scats of Asiatic cheetah showed that this species preyed mainly on ungulates, which most consumed ungulate respectively are wild goat (frequency of occurrence: 43.14%, relative biomass: 40%), wild sheep (frequency of occurrence: 43.18% , relative biomass: -36.85%) and chinkara (frequency of occurrence: 43.18% , relative biomass: 14.25%) also result showed that after ungulate most consumed prey is livestock. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Asiatic cheetah
  • Diet
  • Scat analysis
  • Bafgh protected area
فصلنامه محیط زیست جانوری
دوره 8، شماره 2
مرداد 1395
صفحه 1-8

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار